Ο '''Δημήτριος Μακρής''' (γεννημένος Δημήτριος Πραγγέλης, [[1772]] - [[1841]]) ήταν [[Έλληνας]] αγωνιστής της [[Επανάσταση του 1821|Επανάστασης του 1821]]. Ήταν μέλος της [[Φιλική Εταιρεία|Φιλικής Εταιρείας]] και ένας από τους ισχυρότερους οπλαρχηγούς του αγώνα στην δυτική [[Στερεά Ελλάδα]].
==Βιογραφικά στοιχεία==
Γεννήθηκε το 1772 στη [[Γαβαλού Αιτωλοακαρανίας|Γαβαλού]] της σημερινής περιφερειακής ενότητας [[νομός Αιτωλοακαρνανίας|Αιτωλοακαρνανίας]]. Πατέρας του ήταν ο εύπορος κτηματίας της περιοχής [[Ευάγγελος Πραγγέλης]] που είχε πάρει μέρος στην [[Ορλωφικά|Ελληνική εξέγερση το 1770]] και απεβίωσε περί το 1790. Ο Δημήτρης πήρε το προσωνύμιο "Μακρής" λόγω του ύψους του (ήταν ψηλός και λιγνός) το οποίο υιοθέτησε ως επώνυμο. Σε ηλικία μόλις 15 ετών σκότωσε μετά από διένεξη έναν Τούρκο Αγά<ref>Ιωάννης Κρασσάς, "200 Χρόνια από την Ελληνική παλιγγενεσία", εφημερίδα "Εθνική Ηχώ", τεύχος 688, Μαρτίου 2021, σελ. 12</ref>. Μετά το θάνατο του πατέρα του εντάχθηκε στο κλέφτικο σώμα του του καπετάνιου [[Γιώργης Σφαλτός|Γιώργου Σφαλτού]] που δολοφονήθηκε από τον Αλή Πασά των Ιωαννίνων και ο Μακρής ανέλαβε έπειτα εκείνος την αρχηγία του σώματος. Διορίστηκε αρματολός του Ζυγού και δεν συνεργάστηκε ποτέ με τον [[Αλή πασάς|Αλή Πασά]], τον οποίο πάντα εχθρευόταν. Μυήθηκε στην [[Φιλική Εταιρεία]] το 1819, δύο χρόνια πριν την [[Ελληνική Επανάσταση του 1821|Ελληνική Επανάσταση]] και έδωσε το έναυσμα στην δυτική Ελλάδα στις 5 Μαΐου 1821. Πρωταγωνίστησε στην [[Τρίτη πολιορκία του Μεσολογγίου|πολιορκία του Μεσολογγίου]], όπου στην [[Έξοδος του Μεσολογγίου|έξοδο]] οδήγησε την αριστερή πτέρυγα της φρουράς. Διακρίθηκε επίσης σε μάχες στο [[Αγρίνιο]] και [[Αιτωλικό]]. Ακολούθησε αργότερα τον [[Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος|Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο]]. Το 1823 πήρε δίπλωμα στρατηγού. Πήρε μέρος στην εκστρατεία του Ρίτσαρντ Τσωρτς στη Δυτική Στεςρεά Ελλάδα, στη μάχη της Αράχωβας και σε άλλες σημαντικές συγκρούσεις. Στην προσωπική του ζωή ήταν νυμφευμένος με την Ευπραξία Ραζηκότσικα, κόρη του προύχοντα Στάμου Ραζηκότσικα, με την οποία απέκτησε τρεις γιους και μία κόρη. Αρνήθηκε να συμμετάσχει στον εμφύλιο πόλεμο, ενώ δεν δέχτηκε δημόσια αξιώματα, παρά το ότι του προσφέρθηκαν από το Βασιλιά Όθωνα. Προηγουμένως, υπήρξε συνεργάτης του Καποδίστρια και εν συνεχεία εντάχθηκε στη Βασιλική Φάλαγγα, ένα τιμητικό σώμα που δημιουργήθηκε ώστε να ενταχθούν σε αυτό όσοι οπλαρχηγοί του Αγώνα αδυνατούσαν λόγω ηλικίας ή από έλλειψη προσόντων να στελεχώσουν τον τακτικό στρατό. Έγινε πληρεξούσιος Ζυγού στη [[Δ΄ κατ' επανάληψη Εθνική των Ελλήνων συνέλευση|Συνέλευση του 1831]]. Προτίμησε αργότερα να παραμείνει έξω από τα πολιτικά και τις στρατιωτικές διακρίσεις. Απεβίωσε το 1841 στην ιδιαίτερη πατρίδα του. Ο ιστορικός Σπυρίδων Τρικούπης έγραψε για αυτόν ότι ήταν ο μόνος οπλαρχηγός της Δυτικής Ελλάδας "όστις δεν φίλησε ποτέ τουρκικήν ποδιάν" ("Ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης").
