Mozilla Firefox: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας Ετικέτα: Χειροκίνητη αναστροφή |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 12:
| κατηγορία = [[Φυλλομετρητής]], [[Πελάτης FTP]]
| άδεια = [[Mozilla Public License|MPL]]/[[Γενική Άδεια Δημόσιας Χρήσης GNU|GPL]]/[[GNU Lesser General Public License|LGPL]]/[[Mozilla EULA]]
| ιστότοπος = [
| πρότυπα = [[HTML5]], [[CSS3]], [[RSS]], [[Atom]]
| Μέχρι =
}}
Ο '''Mozilla Firefox''' (ή απλά '''Firefox''') είναι [[ελεύθερο λογισμικό|ελεύθερος]] και [[λογισμικό ανοικτού κώδικα|ανοικτού κώδικα]] [[browser|φυλλομετρητής]] (''browser'') του [[Παγκόσμιος Ιστός|παγκόσμιου ιστού]].<ref>{{Cite web|url=https://www.mozilla.org/el/firefox/new/|title=Κάντε λήψη του πιο γρήγορου Firefox|website=Mozilla|language=el|accessdate=2021-05-01}}</ref> Προήλθε από το Application Suite της [[Mozilla Corporation|Mozilla]] και η ανάπτυξή του εξακολουθεί να γίνεται κατά μεγάλο ποσοστό από την [[Mozilla Corporation]], ενώ συνεισφέρουν και μεμονωμένοι χρήστες σε μικρότερο βαθμό. Ο Firefox κατείχε το 25% της καταγεγραμμένης χρήσης φυλλομετρητών Ιστού για τον Νοέμβριο του [[2009]], κατατάσσοντας τον στην δεύτερη θέση των πιο δημοφιλών φυλλομετρητών παγκοσμίως, μετά τον [[Internet Explorer]].<ref name="hitslink">{{cite web | title = 1-in-4 now use Firefox to surf the Web | publisher = Computerworld | url = http://www.computerworld.com/s/article/9140819/1_in_4_now_use_Firefox_to_surf_the_Web | date = 13 Νοεμβρίου 2009 | accessdate = 16 Νοεμβρίου 2009 }}</ref>
Στις λειτουργίες του Firefox<ref name="Latest Firefox’s Feature-Pack">{{cite web |url=http://www.techpluto.com/latest-features-of-firefox/|title=Latest Firefox’s Feature-Pack}}</ref> περιλαμβάνονται φραγή αυτόκλητα αναδυόμενων παραθύρων, περιήγηση με καρτέλες, ορθογραφικός έλεγχος, επιμέρους εύρεση, ενεργοί σελιδοδείκτες, διαχείριση των μεταφορτώσεων, ιδιωτική περιήγηση και ένα ενσωματωμένο πεδίο αναζήτησης με δυνατότητα επιλογής της επιθυμητής [[Μηχανή αναζήτησης|μηχανής αναζήτησης]]. Περαιτέρω λειτουργίες ενεργοποιούνται μέσω πρόσθετων που αναπτύχθηκαν από τρίτους.<ref>{{Cite
Για την απεικόνιση των ιστοσελίδων, ο Firefox χρησιμοποιεί την μηχανή διάταξης [[Gecko]], η οποία εφαρμόζει τα περισσότερα από τα σημερινά πρότυπα του Παγκόσμιου Ιστού αλλά και επιπλέον πρότυπα που θα ισχύουν στο μέλλον.<ref>{{cite web | year = 2009 | url = http://download-firefox.org/spread-firefox/gecko-layout-engine-and-mozilla-firefox/ | title = Gecko Layout Engine | accessdate = 16 Φεβρουαρίου 2009 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20100615131607/http://download-firefox.org/spread-firefox/gecko-layout-engine-and-mozilla-firefox/ | archivedate = 2010-06-15 | url-status = dead }}</ref> Ο Firefox λειτουργεί σε αρκετές εκδόσεις των [[Microsoft Windows]], στο [[Mac OS X]], στο [[GNU/Linux]], [[Android]] και σε πολλά [[Λειτουργικό σύστημα|λειτουργικά συστήματα]] που προήλθαν από το [[Unix]].
Γραμμή 26:
[[Αρχείο:Firefox 20.0 - Windows 8.png|μικρογραφία|225x225εσ|Η έκδοση 20 του Firefox στα [[Windows 8]].]]
[[Αρχείο:Firefox 57 Windows.png|μικρογραφία|225x225εσ|Η έκδοση 57 του Firefox στα [[Windows 10]].]]
Ο Ντέιβ Χάιατ (Dave Hyatt) και ο Μπλέικ Ρος (Blake Ross) άρχισαν να αναπτύσσουν τον Firefox ως έναν πειραματικό κλάδο του ''Mozilla project''. Θεώρησαν ότι οι εμπορικές απαιτήσεις των χορηγών του [[Netscape Navigator|Netscape]] και τα χαρακτηριστικά του, που απευθύνονταν κυρίως σε προγραμματιστές, θα έθεταν σε αμφισβήτηση την χρησιμότητα του φυλλομετρητή της Mozilla.<ref>{{cite web | url= http://weblogs.mozillazine.org/ben/archives/009698.html | title= Where Did Firefox Come From? | accessdate= 24 Ιανουαρίου 2007 | last= Goodger | first= Ben | authorlink= Ben Goodger | date= 6 Φεβρουαρίου 2006 | publisher= Inside Firefox | archiveurl= https://web.archive.org/web/20110623034401/http://weblogs.mozillazine.org/ben/archives/009698.html | archivedate= 2011-06-23 | url-status= dead }}</ref> Προσφέροντας μια εναλλακτική πρόταση στο απαιτητικό σε πόρους [[Mozilla Suite]], ανέπτυξαν παράλληλα έναν ελαφρύ, γρήγορο και εύκολα επεκτάσιμο φυλλομετρητή, με τον οποίο ήλπιζαν ότι θα αλλάξουν τον κύριο αναπτυξιακό προσανατολισμό του [[Mozilla Foundation]]. Στις 3 Απριλίου 2003, τo [[Mozilla Foundation]] ανακοίνωσε αλλαγή πλεύσης και από το Mozilla Suite, έστρεψαν την προσοχή τους στον Firefox και το [[Mozilla Thunderbird|Thunderbird]].<ref>{{cite web | url = http://www.mozilla.org/roadmap/roadmap-02-Apr-2003.html | title = mozilla development roadmap | accessdate = 24 Ιανουαρίου 2007 | last1 = Eich | first1 = Brendan | first2 = David | last2 = Hyatt | date = 2 Απριλίου 2003 | publisher = [[Mozilla]] | archiveurl = https://web.archive.org/web/20050618000315/http://www.mozilla.org/roadmap/roadmap-02-Apr-2003.html | archivedate = 2005-06-18 | url-status = dead }}</ref>
Ο Firefox είχε αρκετές διαφορετικές ονομασίες κατά τα πρώιμα στάδια της ανάπτυξής του. Αρχικά ονομαζόταν ''Phoenix'' αλλά μετονομάστηκε επειδή η λέξη αυτή ήταν δεσμευμένο [[εμπορικό σήμα]] (trademark) της [[Phoenix Technologies]]. Η νέα ονομασία, ''[[Firebird]]'', προκάλεσε νέες έντονες αντιδράσεις από την κοινότητα ανάπτυξης ελεύθερων βάσεων δεδομένων με το ίδιο όνομα.<ref>{{cite web | url = http://www.ibphoenix.com/main.nfs?a=ibphoenix&page=ibp_Mozilla0 | title = Mozilla browser becomes Firebird | accessdate = 30 Ιανουαρίου 2007 | publisher = IBPhoenix.com | archiveurl = https://web.archive.org/web/20070914035447/http://www.ibphoenix.com/main.nfs?a=ibphoenix&page=ibp_Mozilla0 | archivedate = 2007-09-14 | url-status = dead }}</ref><ref>{{cite web | url = http://www.linuxworld.com.au/index.php?id=1031068403 | title = Mozilla 'dirty deed' brings out a Firey response | accessdate = 30 Ιανουαρίου 2007 | date = 17 Απριλίου 2003 | last = Dahdah | first = Howard | publisher = LinuxWorld.com.au | quote = "This must be one of the dirtiest deeds I've seen in open source so far," said Helen Borrie, a Firebird project administrator and documenter. | archiveurl = https://web.archive.org/web/20070101224926/http://www.linuxworld.com.au/index.php?id=1031068403 | archivedate = 2007-01-01 | url-status = dead }}</ref><ref>{{cite web | url = http://news.com.com/2100-1032_3-1000146.html | title = Mozilla's Firebird gets wings clipped | accessdate = 30 Ιανουαρίου 2007 |date=6 Μαΐου 2003 | last = Festa | first = Paul | publisher = [[CNET|CNET.com]]|archiveurl=http://archive.is/Hrdn|archivedate=29 Μαΐου 2012}}</ref> Η Mozilla δήλωσε πως θα αναφερόταν στον φυλλομετρητή της πάντα ως Mozilla Firebird ώστε να μην συγχέεται με τις βάσεις δεδομένων. Οι συνεχόμενες πιέσεις όμως από την πλευρά της κοινότητας ανάπτυξης των βάσεων δεδομένων οδήγησαν σε άλλη μια αλλαγή ονομασίας. Στις 9 Φεβρουαρίου 2004, ανακοινώθηκε το όνομα που έχει ακόμη σήμερα, Mozilla Firefox<ref>{{cite web | url = http://news.com.com/2100-7344-5156101.html | title = Mozilla holds 'fire' in naming fight | accessdate = 24 Ιανουαρίου 2007 | last = Festa | first = Paul |date=9 Φεβρουαρίου 2004 | publisher = CNET News.com|archiveurl=http://archive.is/tj1x|archivedate=2012-05-30}}</ref> ή απλά Firefox όπως συχνά αναφέρεται. Αναφορά στον Firefox γίνεται και με την σύντμηση FF, αν και η Mozilla προτιμά την σύντμηση Fx ή fx.<ref>{{cite web | url = http://www.mozilla.com/en-US/firefox/releases/1.5.html#FAQ | title = Firefox 1.5 Release Notes | accessdate = 3 Ιανουαρίου 2008 | publisher = mozilla.com | archiveurl = https://web.archive.org/web/20070704013459/http://www.mozilla.com/en-US/firefox/releases/1.5.html#FAQ | archivedate = 2007-07-04 | url-status = dead }}</ref>
Γραμμή 170:
== Λειτουργίες ==
Οι δυνατότητες που προσφέρει ο Firefox<ref name="Latest Firefox’s Feature-Pack"/> περιλαμβάνουν περιήγηση με καρτέλες, ορθογραφικό έλεγχο, εύρεση, ενεργούς σελιδοδείκτες, ενσωματωμένο διαχειριστή μεταφορτώσεων, ιδιωτική περιήγηση, εντοπισμό της τρέχουσας θέσης του χρήστη (geolocation) και ενσωματωμένο πεδίο αναζήτησης με προεπιλεγμένη την μηχανή της Google. Περαιτέρω λειτουργίες ενεργοποιούνται μέσω πρόσθετων που αναπτύχθηκαν από τρίτους.<ref name="mozilla1">[https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/browse/type:1/cat:all addons.mozilla.org Browse all Extensions page]{{Dead link|date=Σεπτέμβριος 2019}}</ref> Τα πιο δημοφιλή από τα πρόσθετα είναι το NoScript που απενεργοποιεί τα [[JavaScript]]s, ο ενσωματωμένος στην γραμμή κατάστασης αναπαραγωγέας πολυμέσων [[FoxyTunes]], το Adblock Plus που κάνει φραγή διαφημίσεων, το StumbleUpon, το DownThemAll! και η γραμμή εργαλείων Web Developer.<ref name="ReferenceA">{{cite web|url=https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/browse/type:1/cat:all/sort:popular?show=50|title=Most popular Firefox Add Ons|accessdate=30 Οκτωβρίου 2007}}{{Dead link|date=Σεπτέμβριος 2019}}</ref>
Ο Firefox παρέχει σε ''web developers'' τη δυνατότητα χρήσης ενσωματωμένων εργαλείων, όπως το τερματικό Error και το DOM Inspector, αλλά και επεκτάσεων όπως το Firebug. Η Mozilla διατηρεί μια βιβλιοθήκη πρόσθετων και επεκτάσεων στην ιστοσελίδα [https://web.archive.org/web/20070630211925/https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/ addons.mozilla.org] που αριθμούσε σχεδόν 6000 πρόσθετα τον Σεπτέμβρη του 2008.<ref>{{Cite
Το Firefox Hello ήταν μια εφαρμογή του [[WebRTC]], το οποίο προστέθηκε τον Οκτώβριο του 2014. Επιτρέπει στους χρήστες του Firefox και άλλα συμβατά συστήματα για να έχουν μια κλήση βίντεο, με το επιπλέον χαρακτηριστικό της οθόνης και την κοινή χρήση αρχείων με την αποστολή ενός συνδέσμου μεταξύ τους. Το Firefox Hello σχεδιάστηκε να αφαιρεθεί τον Σεπτέμβριο του 2016.<ref>{{cite web |url=http://www.digitaltrends.com/computing/mozilla-firefox-hello-discontinue-september/|title=Hang up the phone: Mozilla to pull the plug on Firefox Hello in September|date=5 Αυγούστου 2016|publisher=}}</ref>
Γραμμή 178:
=== Πρότυπα ===
Ο Mozilla Firefox υλοποιεί και πολλά πρότυπα του διαδικτύου, όπως τα HTML, XML, XHTML, MathML, SVG 1.1 (μερικώς),<ref>{{cite web |url=https://developer.mozilla.org/en/SVG_in_Firefox |accessdate=30 Σεπτεμβρίου 2007 |title=SVG in Firefox |archive-date=2008-08-29 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080829121506/http://developer.mozilla.org/en/SVG_in_Firefox |url-status=dead }}</ref> CSS (με επεκτάσεις<ref>{{Cite web |url=https://developer.mozilla.org/en/CSS_Reference/Mozilla_Extensions |title=CSS Reference:Mozilla Extensions - MDC |accessdate=2010-02-01 |archive-date=2011-08-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110824232755/https://developer.mozilla.org/en/CSS_Reference/Mozilla_Extensions |url-status=dead }}</ref>), [[ECMAScript]] ([[JavaScript]]), DOM, [[XSLT]], [[XPath]], και (κινούμενες) διαφανείς εικόνες PNG.<ref>{{cite web |url=https://developer.mozilla.org/en/Gecko_FAQ |title=Which open standards is the Gecko development project working to support, and to what extent does it support them? |work=Gecko FAQ |accessdate=24 Ιανουαρίου 2007 |author=Mozilla Developer Center contributors |date=21 Ιανουαρίου 2007 |publisher=mozilla developer center |archive-date=2008-09-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080913104800/http://developer.mozilla.org/en/Gecko_FAQ |url-status=dead }}</ref> Ο Firefox υλοποιεί επίσης πρότυπα που έχουν δημιουργηθεί από την ομάδα WHATWG (Web Hypertext Application Technology Working Group) όπως η αποθήκευση client-side,<ref>{{cite web |url=http://www.whatwg.org/specs/web-apps/current-work/#storage |title=WHATWG specification - Web Applications 1.0 - Working Draft. Client-side session and persistent storage |accessdate=7 Φεβρουαρίου 2007 |date=7 Φεβρουαρίου 2007 |publisher=WHATWG.org}}</ref><ref>{{cite web |url=https://developer.mozilla.org/en/DOM/Storage |title=DOM:Storage |accessdate=7 Φεβρουαρίου 2007 |author=Mozilla Developer Center contributors |date=30 Σεπτεμβρίου 2007 |publisher=Mozilla Developer Center |archive-date=2008-09-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080901163339/http://developer.mozilla.org/en/DOM/Storage |url-status=dead }}</ref> και αντικείμενα canvas.<ref>{{cite web |url =http://www.ibm.com/developerworks/xml/library/x-futhtml1/ |title=The future of HTML, Part 1: WHATWG |accessdate=24 Ιανουαρίου 2007 |last=Dumbill |first=Edd |date=6 Δεκεμβρίου 2005 |publisher=[[IBM]]}}</ref> Ο Firefox υλοποιεί όμως και ένα κλειστό πρότυπο<ref name="googsb2prot">{{cite web | title = Client specification for the Google Safe Browsing v2.1 protocol | url = http://code.google.com/p/google-safe-browsing/wiki/Protocolv2Spec | accessdate = 29 Νοεμβρίου 2009 | publisher = Google Inc.}} ''"(...) '''Do not use this protocol without explicit written permission from Google.'''"'', ''"'''Note''': This is not a license to use the defined protocol. (...)"''</ref> για να επικοινωνεί με την Google και να ανταλλάσσει δεδομένα προς αποφυγή ηλεκτρονικού ψαρέματος των χρηστών. Η λειτουργία αυτή ονομάζεται "
=== Ασφάλεια ===
Γίνεται χρήση του μοντέλου ασφάλειας sandbox,<ref>{{cite web | url = https://developer.mozilla.org/en/Bypassing_Security_Restrictions_and_Signing_Code | title = Bypassing Security Restrictions and Signing Code | accessdate = 24 Ιανουαρίου 2007 | last = Ranganathan | first = Arun | date = 11 Νοεμβρίου 2002 | publisher = mozilla developer center | archive-date = 2008-09-17 | archive-url = https://web.archive.org/web/20080917162645/http://developer.mozilla.org/en/Bypassing_Security_Restrictions_and_Signing_Code | url-status = dead }}</ref> και δεν επιτρέπεται η πρόσβαση σε δεδομένα σελίδων από άλλες σελίδες που έχουν κοινή πολιτική ασφάλειας.<ref>{{cite web | url = https://developer.mozilla.org/En/Same_origin_policy_for_JavaScript | title = The Same Origin Policy | date = 8 Ιουνίου 2001 | accessdate = 12 Νοεμβρίου 2007 | publisher = mozilla.org | archive-date = 2008-10-14 | archive-url = https://web.archive.org/web/20081014022433/http://developer.mozilla.org/En/Same_origin_policy_for_JavaScript | url-status = dead }}</ref> Χρησιμοποιείται κωδικοποίηση SSL/TLS για προστασία της επικοινωνίας με διακομιστές που απαιτούν ισχυρή [[κρυπτογράφηση]] κατά την χρήση του πρωτοκόλλου [[HTTPS]].<ref>{{cite web | url = http://www.mozilla.org/projects/security/pki/psm/help_21/ssl_help.html | title = Privacy & Security Preferences - SSL | accessdate = 24 Ιανουαρίου 2007 |date=31 Αυγούστου 2001 | publisher = mozilla.org}}</ref>
Το Mozilla Foundation προσφέρει κίνητρα σε αναλυτές για να ανακαλύψουν κενά ασφαλείας στον Firefox.<ref>{{cite web | url = http://www.mozilla.org/security/bug-bounty.html | title = Mozilla Security Bug Bounty Program | accessdate = 21 Νοεμβρίου 2007 | date = 3 Σεπτεμβρίου 2004 | publisher = mozilla.org | archiveurl = https://web.archive.org/web/20071125104648/http://www.mozilla.org/security/bug-bounty.html | archivedate = 2007-11-25 | url-status = dead }}</ref> Η επίσημη διαδικασία χειρισμού κενών ασφαλείας δεν επιτρέπει την πρόωρη δημοσίευση του προβλήματος ώστε να μην το εκμεταλλευτεί κάποιος.<ref>{{cite web | url = http://www.mozilla.org/projects/security/security-bugs-policy.html | title = Handling Mozilla Security Bugs | accessdate = 24 Ιανουαρίου 2007 |date=11 Φεβρουαρίου 2003 | publisher = mozilla.org}}</ref>
Γραμμή 195:
== Προώθηση ==
Η γρήγορη υιοθέτηση του Firefox κατέγραψε 100 εκατομμύρια μεταφορτώσεις τον πρώτο χρόνο διάθεσης του,<ref>{{cite web | url = http://www.mozilla.org/press/mozilla-2005-10-19.html | title = Firefox surpasses 100 million downloads | accessdate = 4 Φεβρουαρίου 2007 | date = 19 Οκτωβρίου 2005 | author = Palmer, Judi and Colvig, Mary | publisher = mozilla.org | archiveurl = https://web.archive.org/web/20081015065910/http://www.mozilla.org/press/mozilla-2005-10-19.html | archivedate = 2008-10-15 | url-status = dead }}</ref> οφείλεται σε μια σειρά επιθετικών εκστρατειών εμπορικής προώθησης που ξεκίνησαν το 2004 με τις επονομαζόμενες, από τον Blake Ross και τον Asa Dotzler, "εβδομάδες μάρκετινγκ".<ref>{{cite web | url = http://web.archive.org/web/20040805210701/http://www.blakeross.com/archives/000228.html | title = Week 1: Press reviews | accessdate = 4 Φεβρουαρίου 2007 |date=7 Ιουλίου 2004 | author = Ross, Blake | publisher = blakeross.com}}</ref>
[[Αρχείο:Browser Market Map June 2015.svg|thumb|300px|right|Χώρες με το πιο διαδεδομένο
Στις 12 Σεπτεμβρίου 2004<ref>{{cite web | url = http://www.spreadfirefox.com/node/115 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20070125002055/http://www.spreadfirefox.com/node/115 | archivedate = 2007-01-25 | title = We're igniting the web. Join us! | accessdate = 4 Φεβρουαρίου 2007 | date = 12 Σεπτεμβρίου 2004 | author = Sfx Team | publisher = Spread Firefox: Sfx Team's Blog | url-status = dead }}</ref> μια εμπορική πύλη με το όνομα "Spread Firefox" (Διαδώστε τον Firefox, SFX) έκανε την εμφάνισή της μαζί με την προ-έκδοση του Firefox, δημιουργώντας ένα χώρο για τη συζήτηση των διαφόρων τεχνικών προώθησης. Η πύλη ενίσχυσε το πρόγραμμα "Get Firefox", δημοσιεύοντας τους 250 καλύτερους βοηθούς προώθησης του προϊόντος. Κατά καιρούς, τα μέλη της SFX οργάνωναν συμβάντα προώθησης στην ιστοσελίδα τους. Ως τμήμα της εκστρατείας προώθησης του Firefox, υπήρξε η κατάρριψη του παγκόσμιου ρεκόρ μεταφορτώσεων για την έκδοση 3. Η ιδέα προέβλεπε την μεταφόρτωση της νέας έκδοσης από ικανό αριθμό χρηστών, μέσα σε διάστημα εικοσιτεσσάρων ωρών, για την κατάρριψη του ρεκόρ. Οκτώ εκατομμύρια χρήστες ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα και πραγματοποίησαν το ρεκόρ.<ref name="WorldRecord">{{cite web|url = http://www.spreadfirefox.com/en-US/worldrecord/|title = Set a Guinness World Record Enjoy a Better Web|accessdate = 30 Μαΐου 2008|last = Mozilla Foundation|authorlink = |date = Μάιος 2008|archiveurl = https://web.archive.org/web/20091117160425/http://www.spreadfirefox.com/en-US/worldrecord/|archivedate = 2009-11-17|url-status = dead}}</ref>
Γραμμή 291:
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
{{Commons|Firefox}}
* [https://
* {{dmoz|Computers/Software/Internet/Clients/Web/Browsers/Firefox/}}
| |||