Μάνος Χατζιδάκις: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Κατάχρηση συνδέσμων |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 5:
=== Γέννηση και νεανικά χρόνια ===
Γεννήθηκε στην
Το σπίτι όπου πέρασε τα πρώτα παιδικά του χρόνια ο Μάνος Χατζιδάκις, χτισμένο στα τέλη του 19ου αιώνα με νεοκλασικιστικά στοιχεία και λίγο μπαρόκ, είναι πλέον χαρακτηρισμένο ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο.<ref>{{Cite web|url=https://www.cityofxanthi.gr/episkeptes/axiotheata/10601-%CE%BF%CE%B9%CE%BA%CE%AF%CE%B1-%CE%BC%CE%AC%CE%BD%CE%BF%CF%85-%CF%87%CE%B1%CF%84%CE%B6%CE%B9%CE%B4%CE%AC%CE%BA%CE%B9|title=Grand Maison - οικία γέννησης Μάνου Χατζιδάκι - Δήμος Ξάνθης|website=www.cityofxanthi.gr|language=el-gr|accessdate=2017-12-22|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190403120929/https://www.cityofxanthi.gr/episkeptes/axiotheata/10601-%25CE%25BF%25CE%25B9%25CE%25BA%25CE%25AF%25CE%25B1-%25CE%25BC%25CE%25AC%25CE%25BD%25CE%25BF%25CF%2585-%25CF%2587%25CE%25B1%25CF%2584%25CE%25B6%25CE%25B9%25CE%25B4%25CE%25AC%25CE%25BA%25CE%25B9|archivedate=2019-04-03|url-status=dead}}</ref>
Γραμμή 11:
Η μουσική του εκπαίδευση ξεκίνησε σε ηλικία τεσσάρων ετών και περιλάμβανε μαθήματα [[πιάνο]]υ από την [[Αρμενία|αρμενικής]] καταγωγής πιανίστρια Άννα Αλτουνιάν. Παράλληλα εξασκούνταν στο [[βιολί]] και στο [[ακορντεόν]].{{Εκκρεμεί παραπομπή|σχόλιο=7/05/2016}}
Ο Χατζιδάκις εγκαταστάθηκε οριστικά στην
[[Αρχείο:Manos Hadjidakis house in Pangrati.jpg|δεξιά|μικρογραφία|280x280εσ|Το σπίτι του Μάνου Χατζιδάκι στο [[Παγκράτι]] όπου ο μουσικοσυνθέτης έζησε την πρώτη δημιουργική περίοδο της ζωής του, από το 1936 έως το 1962]]
Παράλληλα επέκτεινε τις μουσικές του γνώσεις κάνοντας ιδιαίτερα θεωρητικά μαθήματα με τον [[Μενέλαος Παλλάντιος|Μενέλαο Παλλάντιο]] την περίοδο
Την ίδια περίοδο συνδέθηκε με άλλους καλλιτέχνες και διανοούμενους, ηλικιακά μεγαλύτερους από αυτόν, μεταξύ των οποίων ήταν οι [[ποίηση|ποιητές]] [[Νίκος Γκάτσος]], [[Γιώργος Σεφέρης]], [[Οδυσσέας Ελύτης]], [[Άγγελος Σικελιανός]] και ο [[ζωγραφική|ζωγράφος]] [[Γιάννης Τσαρούχης]]. Κατά την τελευταία περίοδο της Κατοχής συμμετείχε ενεργά στην [[Εθνική Αντίσταση]] μέσα από τις γραμμές της [[Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νέων|ΕΠΟΝ]], όπου γνώρισε τον επίσης κορυφαίο μουσικοσυνθέτη [[Μίκης Θεοδωράκης|Μίκη Θεοδωράκη]], με τον οποίον σύντομα ανέπτυξε ισχυρή φιλία.<ref>Βασίλης Βασιλικός, άρθρο στην Ελευθεροτυπία, 13-06-2009</ref><ref>Μίκης Θεοδωράκης, "Μάνου Χατζιδάκι Εγκώμιον", Ιανός 2004</ref><ref>{{cite web|url=http://www.spitha-kap.gr/el/mikis_theodorakis/music/symphonyoratorios/katasaddoukaion/|title=Μίκης Θεοδωράκης, σημείωμα του συνθέτη στο εξώφυλλο του έργου «Κατά Σαδουκαίων»|accessdate=2013-08-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130615063337/http://www.spitha-kap.gr/el/mikis_theodorakis/music/symphonyoratorios/katasaddoukaion/|archivedate=2013-06-15|url-status=dead}}</ref>
Γραμμή 26:
Την περίοδο της Κατοχής ο Χατζιδάκις ανακαλύπτει το [[Ρεμπέτικο|ρεμπέτικο τραγούδι]] και γίνεται ένας από τους πρώτους<ref name="ReferenceA" /> που το μελέτησαν και κατανόησαν την αξία του. Στις 31 Ιανουαρίου 1949, σε ηλικία 23 ετών, δίνει στο [[Θέατρο Τέχνης]] (στεγαζόταν στο τότε Θέατρο Αλίκης, νυν Θέατρο Μουσούρη στην πλατεία Καρύτση) τη διάσημη διάλεξή του για το ρεμπέτικο τραγούδι,<ref>{{cite|url=http://www.manoshadjidakis.com/xatzidakis-gia-to-rebetiko/|title=Επίσημος ιστότοπος, "Η διάλεξη του Μάνου Χατζιδάκι για το Ρεμπέτικο"|accessdate=2018-02-08|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190717085502/https://www.manoshadjidakis.com/xatzidakis-gia-to-rebetiko/|archivedate=2019-07-17|url-status=dead}}</ref> μέσω της οποίας το συνέδεσε με τη νεοελληνική πολιτιστική κληρονομιά και του προσέδωσε ευρωπαϊκής προέλευσης αξίες.<ref> [https://musicology.mus.auth.gr/wp-content/uploads/2019/04/ConfProc2016.pdf «Η Τυραννία της Ευρώπης επί της Ελληνικής Μουσικής»] : Πάρις Κωνσταντινίδης, «Η Τυραννία της Ευρώπης επί της Ελληνικής Μουσικής: ο Ευρωκεντρισμός των Αντιμαχόμενων Εκδοχών της Ελληνικότητας» , στο Κώστας Χάρδας ''8ο Διατμηματικό Μουσικολογικό συνέδριο: Επιδράσεις και Αλληλεπιδράσεις'' (Συνέδριο, Αθήνα, 25-27 Νοεμβρίου 2016), Ελληνική Μουσικολογική Εταιρεία, 2019. σελ. 336-345. </ref> Μετά τη διάλεξη ακολούθησε συναυλία με τον [[Μάρκος Βαμβακάρης|Μάρκο Βαμβακάρη]] και τη [[Σωτηρία Μπέλλου]].
Το 1950 γίνεται ιδρυτικό στέλεχος και καλλιτεχνικός διευθυντής του [[Ελληνικό Χορόδραμα (Ραλλού Μάνου)|Ελληνικού Χοροδράματος]] της [[Ραλλού Μάνου|Ραλλούς Μάνου]], με το οποίο παρουσιάζει τέσσερα μπαλέτα του: «Μαρσύας» (
Την ίδια εποχή η ηθοποιός [[Μαρίκα Κοτοπούλη]] αναθέτει στον Χατζιδάκι τη σύνθεση της μουσικής για τις «Χοηφόρους» (1950) από την «Ορέστεια» του [[Αισχύλος|Αισχύλου]]. Η συνεργασία αυτή ήταν η απαρχή της ενασχόλησης του Χατζιδάκι με το αρχαίο δράμα. Μερικές από τις [[τραγωδία|τραγωδίες]] και [[κωμωδία|κωμωδίες]] για τις οποίες θα γράψει μουσική είναι η «Μήδεια» (1956), ο «Κύκλωπας» (1959), οι «Βάκχες» (1962), οι «Εκκλησιάζουσες» (1956), η «Λυσιστράτη» (1957) και οι «Όρνιθες» (1959). Το 1950 ο Χατζιδάκις συνεργάζεται με τον [[Άγγελος Σικελιανός|Άγγελο Σικελιανό]] προκειμένου να συνθέσει τη μουσική για την τελευταία τραγωδία του ποιητή «Ο Θάνατος του Διγενή».
Γραμμή 82:
== Οι παρεμβάσεις του στον δημόσιο βίο και οι πολιτικές επιλογές του ==
Την περίοδο της [[Κατοχή της Ελλάδας 1941-1944|Κατοχής]] ο Μάνος Χατζιδάκις ήταν ενταγμένος στην [[Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νέων|ΕΠΟΝ]] Παγκρατίου. Αρθρογράφησε και έγραφε ποιήματα για παιδιά στο περιοδικό της ΕΠΟΝ ''Νέα γενιά'' κατά τα πρώτα χρόνια της κυκλοφορίας του, από το
Το 1946 αποστασιοποίειται από την κομματική αντίληψη και δράση και έκτοτε αναπτύσσει,<ref>Μίκης Θεοδωράκης, ''Μάνου Χατζιδάκι εγκώμιον'', σ. 7.</ref><ref>Φώτης Απέργης, «Η πολιτική ταυτότητα του Μ. Χατζιδάκι», άρθρο δημοσιευμένο στο αφιέρωμα στον Μάνο Χατζιδάκι της έκδοσης «λέσχη αθανάτων» της ''Ελευθεροτυπίας''.</ref> μια προσωπική πολιτική σκέψη, κεντρικοί άξονες της οποίας ήταν η αμφισβήτηση, η αναθεώρηση και η διαρκής αναζήτηση της νεοελληνικής ταυτότητας στον σύγχρονο κόσμο.
Γραμμή 92:
Από τη διάλεξη για το ρεμπέτικο το 1949 και μέχρι το τέλος της ζωής του ο Μάνος Χατζιδάκις παρεμβαίνει συστηματικά και με έντονο τρόπο στον δημόσιο βίο. Κυρίως στη [[Μεταπολίτευση]] με το [[Τρίτο Πρόγραμμα]], όπου μεγαλόθυμα έδωσε βήμα σε δεκάδες ταλαντούχους συνεργάτες, νέους σε ηλικία, και αργότερα, στη δεκαετία του 1980 με το περιοδικό ''Το Τέταρτο,'' επιχειρεί οργανωμένα να αντιδράσει σε κατεστημένες αντιλήψεις.<ref>Μάνος Χατζιδάκις, συνέντευξη στην Λόλα Νταϊφά, 1987.</ref> Αλλά και με πλήθος συνεντεύξεων, άρθρων και δηλώσεων πάλεψε ενάντια σε αυτά που ο ίδιος θεωρούσε ως [[wikt:μεθόδευση|μεθοδεύσεις]], [[Λαϊκισμός|λαϊκισμό]], [[Συντηρητισμός|συντηρητισμό]] και [[wikt:αμετροέπεια|αμετροέπεια]] της εξουσίας. Οι παρεμβάσεις του Χατζιδάκι στα δημόσια πράγματα της χώρας δεν γίνονται χωρίς κόστος για τον ίδιο και κορυφώνονται με τη δριμεία κριτική που του ασκεί η εφημερίδα ''[[Αυριανή]]'' (1985-1987).
Ο Χατζιδάκις συχνά διατύπωνε τις απόψεις του με τρόπο προκλητικό. Πολλοί σύγχρονοι μελετητές του και δημοσιογράφοι έχουν αναρωτηθεί για την πραγματική πολιτική ταυτότητά του. Οι περισσότεροι τον θεωρούν ως «δεξιό», άποψη η οποία θεωρείται ως η επικρατούσα λόγω και της προσωπικής φιλίας του με τον [[Κωνσταντίνος Καραμανλής|Κωνσταντίνο Καραμανλή]] που χρονολογείται από το 1959. <ref>{{Cite web|title = Απ’ τον πασοκισμό στον τρωγλοδυτισμό, του Τάκη Θεοδωρόπουλου {{!}} Kathimerini|url = http://www.kathimerini.gr/836207/opinion/epikairothta/politikh/ap-ton-pasokismo-ston-trwglodytismo|website = www.kathimerini.gr|accessdate = 2016-02-12}}</ref> Μερικοί τον θεωρούν ως [[sui generis]] [[Αναρχισμός|αναρχικό]], λόγω ορισμένων δηλώσεών του κατά καιρούς, καθώς και για την περιστασιακή στήριξή του σε κάποιους ακτιβιστές αναρχικούς.<ref>{{Cite web|title = Γιώργος Χατζιδάκις: «Ο Μάνος δεν ήταν δεξιός»|url = http://www.topontiki.gr/article/42134/giorgos-hatzidakis-o-manos-den-itan-dexios|website = www.topontiki.gr|accessdate = 2016-02-12|archiveurl = https://web.archive.org/web/20150510163618/http://www.topontiki.gr/article/42134/giorgos-hatzidakis-o-manos-den-itan-dexios|archivedate = 2015-05-10|url-status = dead}}</ref><ref>{{Cite web|title = READER'S DIGEST {{!}} PLUS {{!}} Θέματα {{!}} LiFO|url = http://www.lifo.gr/team/readersdigest/35415http://www.lifo.gr/team/readersdigest/35415|website = www.lifo.gr|accessdate = 2016-02-12}}{{Dead link|date=Οκτώβριος 2019 }}</ref><ref>{{Cite web|title = Υπήρξε αναρχικός ο Χατζιδάκις;|url = http://www.protagon.gr/scripta/ideas/ypirkse-anarxikos-o-xatzidakis-22488000000|website = Protagon.gr|accessdate = 2016-02-12}}{{Dead link|date=Νοέμβριος 2019 }}</ref> Ο θετός γιός του, Γιώργος Χατζιδάκις, ανέφερε ότι:<blockquote>''Ο Χατζιδάκις δεν ήταν Δεξιός, έτσι δήλωναν οι άλλοι. Τόσα χρόνια μετά, ξέρουμε όλοι την αιτία. Δεν θα μπορούσε να 'χει αποφύγει όλο αυτόν τον μεταπολεμικό διπολισμό, ο οποίος είχε ρίζες στον [[Ελληνικός Εμφύλιος Πόλεμος 1946-1949|εμφύλιο]]. Ο ίδιος διεκδικούσε [[Ελευθερία|ελεύθερη σκέψη]] και δράση και σ' έναν μεγάλο βαθμό το πέτυχε. Ήθελε να είναι ένας ελεύθερος πολίτης κι ήξερε πως δεν ήταν εύκολο αυτό. Οι απόψεις και οι ιδέες του ήταν ανατρεπτικές, όχι όμως με την έννοια της αναρχίας όπως την εκλαμβάνουμε σήμερα, μιας κατάστασης «χύμα» που τα καίει και τα διαλύει όλα. Πίστευε στην ανατροπή οποιουδήποτε συντηρητικού, δογματικού και υποκριτικού στοιχείου.''<ref>{{Cite web|title = Γιώργος Χατζιδάκις: «Ο Μάνος δεν ήταν δεξιός»|url = http://www.topontiki.gr/article/42134/giorgos-hatzidakis-o-manos-den-itan-dexios|website = www.topontiki.gr|accessdate = 2016-02-12|archiveurl = https://web.archive.org/web/20150510163618/http://www.topontiki.gr/article/42134/giorgos-hatzidakis-o-manos-den-itan-dexios|archivedate = 2015-05-10|url-status = dead}}</ref></blockquote>Ο Χατζιδάκις επέκρινε τη νεολαία της [[ΟΝΝΕΔ]], σε φεστιβάλ («Γιορτή») της οποίας δέχτηκε να δώσει συναυλία το φθινόπωρο του
== Έργο ==
|