Κόκκινη τρομοκρατία (Ελλάδα): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Υποστηρικτές του ΕΑΜ και του ΚΚΕ θεωρούν ότι αυτές οι εκδηλώσεις βίας οφείλονται κυρίως στις προσωπικότητες και των ιδιαίτερο ζήλο τοπικών στελεχών του ΕΑΜ.<ref>Mazower, 1993, σελ. 113</ref> Για μία ομάδα μελετητών που αυτοπροσδιορίστηκαν ως «[[νέο κύμα (ιστοριογραφία)|νέο κύμα]]», η «ερυθρά τρομοκρατία» του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ κατά την περίοδο της κατοχής αποτελούσε την κύρια αιτία που ερμήνευε την κρίση του 1945-1949.<ref>{{Cite journal|title=«Κακή τη μοίρα» ερμηνευτικά σχήματα του ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου μεταξύ ακαδημαικής και δημόσιας ιστορίας|year=2016-2017|url=https://olympias.lib.uoi.gr/jspui/handle/123456789/30849|last=Σφήκας|first=Θανάσης|journal=Δωδώνη|volume=45-46|doi=10.26268/heal.uoi.10684|page=247}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Ένα ιστοριογραφικό ταξίδι στη χώρα του Γκιούλιβερ: η ελληνική ιστοριογραφία και οι διεθνείς διαστάσεις του ελληνικού εμφύλιου πολέμου|year=2004|url=https://olympias.lib.uoi.gr/jspui/handle/123456789/25388|last=Σφήκας|first=Θανάσης Δ.|journal=Δωδώνη|doi=10.26268/heal.uoi.4728|volume=33|pages=313-315}}</ref> Ο [[Γιώργος Μαυρογορδάτος]] έγραψε ότι η «πρωτοφανής ωμότητα και συστηματικότητα» της τρομοκρατίας του ΕΑΜ εξηγούσε την εξάπλωση των Ταγμάτων Ασφαλείας και την αγριότητας της [[Λευκή τρομοκρατία (Ελλάδα)|λευκής τρομοκρατίας]].<ref>{{Cite news|title=Η «ρεβάνς» των ηττημένων|url=https://www.tovima.gr/2008/11/24/opinions/i-rebans-twn-ittimenwn/|last=Μαυρογορδάτος|first=Γ. Θ.|authorlink=Γιώργος Μαυρογορδάτος|date=17-10-2009|newspaper=[[Το Βήμα]]|accessdate=07-05-2021}}</ref> Ο [[Στάθης Καλύβας]] υποστήριξε ότι η "ερυθρά τρομοκρατία" ήταν κεντρικά οργανωμένη, και εκτελούνταν από τα τοπικά όργανα του ΚΚΕ και του ΕΑΜ, και είχε έντονα χαρακτηριστικά γραφειοκρατικού μηχανισμού με καταμερισμό εργασίας.<ref>{{harvnb|Καλύβας|2001|pp=155, 156, 161}}.</ref> Ορισμένοι ιστορικοί έχουν κάνει κριτική σε αυτή τη θεώρηση, αναφέροντας μεθοδολογικά λάθη και αμφισβήτηση των δεδομένων που χρησιμοποίησε ως στρατευμένα.<ref>[http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=308737 Η «κόκκινη» και η «μαύρη» βία, Χάγκεν Φλάισερ ανακτήθηκε 3/3/2014]</ref> Ο [[Ηλίας Νικολακόπουλος]] γράφει ότι η αμφιλεγόμενη καταμέτρηση των νεκρών της Αργολίδας από τον Καλύβα δεν μπορεί να γενικευθεί σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, ότι «η «κόκκινη βία» ... δεν αποτελούσε την κυρίαρχη μορφή της εαμικής παρουσίας», αλλά η γενίκευση αυτή αποτελεί απλουστευτική ερμηνεία, κατά «παραβίαση των βασικών θέσεων» που επικαλείται ο Καλύβας, ενώ η συνολική ερμηνεία που επιχειρεί αποσυνδέει τα γεγονότα από το γενικότερο ιστορικό πλαίσιο του Β' Παγκοσμίου πολέμου.<ref>{{Cite news|title=H κόκκινη βία και ο εξαγνισμός των δωσιλόγων|url=http://ellinikosemfilios.blogspot.com/2012/04/h.html|last=Νικολακόπουλος|first=Ηλίας|date=22-05-2004|work=[[Τα Νέα]]|author-link=Ηλίας Νικολακόπουλος}}</ref> Σε άρθρο τους στη βρετανική εφημερίδα ''Guardian'', οι δημοσιογράφοι Ed Vulliamy και Έλενα Σμίθ έγραψαν ότι και το ΕΑΜ και αργότερα ο ΔΣΕ συμμετείχαν στο πλαίσιο των αντεκδικήσεων και στην λεγόμενη "ερυθρά τρομοκρατία". Ο [[Μανώλης Γλέζος]], πρώην μέλος του ΚΚΕ, διατύπωσε ότι "πραγματοποιήθηκαν δολοφονίες" στο πλαίσιο αντεκδικήσεων, όμως η κομματική γραμμή ήταν να μην σκοτωθούν άμαχοι.<ref> Ed Vulliamy, Helena Smith, [https://www.theguardian.com/world/2014/nov/30/athens-1944-britains-dirty-secret Athens 1944: Britain’s dirty secret], The Guardian: "There is no claim that ELAS, or the Democratic Army of Greece which replaced it, were hapless victims. There was indeed a “Red Terror” in response to the onslaught, and on the retreat from Athens, ELAS took some 15,000 prisoners with them. “We did some killing,” concedes Glezos, “and some people acted out of revenge. But the line was not to kill civilians."</ref>