Ανάζαρβος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Ορθογραφία
Γραμμή 36:
|notes =
}}
Η '''Ανάζαρβος''' (Τουρκική προφορά: ΑνάΒαρΖα, κοντά στο σημερινό χωριό Dilekkaya) ήταν [[Αρχαία Ελλάδα|αρχαία Ελληνική]] πόλη στηντης [[Κιλικία|Κιλικίας]], στην σημερινή [[Τουρκία]].<ref>''Oriens christianus: in quatuor patriarchatus digestus : quo exhibentur ...'' από Michel Le Quien ((O.P.)), ''Oriens christianus'' (ex Typographia Regia, 1740) [https://books.google.com/books?id=0agp0mJFG_sC p40].</ref> Αποτελεί [[Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς]] της [[UNESCO]] από το 2014.<ref>[http://whc.unesco.org/en/tentativelists/state=tr UNESCO official page]</ref>
 
== Ιστορία ==
Γραμμή 43:
Το 525, επί βασιλείας [[Ιουστινιανός Α´|Ιουστίνου Α']], η πόλη καταστράφηκε από σεισμό, και ανοικοδομήθηκε από τον αυτοκράτορα, ο οποίος της έδωσε το προσωνύμιο Ιουστινόπολη. Παρόλα αυτά το παλαιό όνομα διατηρήθηκε και αργότερα, ο [[Άγιος Θεόδωρος ο Τήρων]], ο βασιλιάς της Μικράς Αρμενίας, έκανε την πόλη πρωτεύουσά του στις αρχές του 12ου αιώνα ήταν γνωστή με το όνομα «Ανάβαρζα». Το 561 υπέστη για δεύτερη φορά καταστροφές από σεισμό. Εκτός από τους σεισμούς η πόλη δοκιμάστηκε τον αιώνα αυτό και από μεγάλη επιδημία πανούκλας.<ref>Laiou, A.E. (επιμ.), The Economic History of Byzantium: From the Seventh through the Fifteenth Century (Washington, D.C. 2002).</ref>
[[Αρχείο:Anazarbus fortress.jpg|thumb|250px|Αρχαίο οχυρό της Αναζάρβου|alt=|left]]
Η πόλη καταλήφθηκε από τους [[Άραβες]] κατά τον 8ο αιώνα μ.Χ και κατά τον 10ο αιώνα μ.Χ ο Χαμντανίντ αλ-Ντάουλα ξόδεψε 3,000,000 ντίρχαμς και την μετέτρεψε σε ένα δυνατό φρούριο.<ref>Verzone, P., “Citta ellenistiche e of novels Dell’ Asia Minore: Anazarbus”, Palladio 7 (1957)· Hellenkemper, H.,“The stadtmauern of Anazarbos/Ayn Zarba”, στο XXIV German Orientalistentag from 26 to 30 September 1988. Selected lectures (Stuttgart 1990), σελ. 71-76.</ref> Το 964, κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του Βυζαντινού αυτοκράτορα [[Νικηφόρος Φωκάς|Νικηφόρου Φωκά]], η Ανάζαρβος βρέθηκε στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός του. Ο Φωκάς κατάφερε να την επανακτήσει μαζί με μια σειρά από σημαντικά οχυρά, όπως η [[Ταρσός]] και η [[Μοψουεστία]]. Έγιναν επισκευές στις οχυρώσεις και η βυζαντινή φρουρά παρέμεινε στο κάστρο της Αναζάρβου για το μεγαλύτερο διάστημα του 11ου αιώνα. Στις αρχές του 1098 η πόλη έπεσε στα χέρια των στρατευμάτων της [[Α΄ Σταυροφορία|Α΄ Σταυροφορίας]].<ref>[[Γουλιέλμος της Τύρου]], Historia rerum in partibus transmarinis gestarum 7.2.280.</ref> Αργότερα, η περιοχή ενσωματώθηκε στο [[Πριγκιπάτο της Αντιόχειας|πριγκιπάτο της Αντιόχειας]]. Θεωρείται ότι ο τελευταίος αναγνώρισε την επικυριαρχία του Αλεξίου Α΄ Κομνηνού στην Κιλικία το Σεπτέμβριο του 1108, όμως είναι ασαφές πότε έληξε η κατάληψη από τους Φράγκους. Οι Βυζαντινοί κυριάρχησαν, για σύντομο χρονικό διάστημα, στην Ανάζαρβο μέχρι περίπου το 1111, όταν την πόλη κατέλαβε ο πρίγκιπας Τορός Α΄,<ref>Canard, M., “Ayn Zarba”, EI2 (1960), σελ. 789 κ.ε.· πρβλ. Foss, C., “Defenses of Asia Minor”, Gr.Orth.Th.Rev. 27.2-3 (1982), σελ. 149.</ref> που την κατέστησε πρωτεύουσα του [[Αρμενικό Βασίλειο της Κιλικίας|βασιλείου της Μικράς Αρμενίας]]. Εκτός από μία περίοδο 7 ετών (1137-1144), όταν οι Βυζαντινοί για μία ακόμη φορά απόκτησαν τον έλεγχο στηντης πόληπόλης υπό τον [[Ιωάννης Β' Κομνηνός|Ιωάννη Κομνηνό]], η Ανάζαρβος παρέμεινε πρωτεύουσα για σχεδόν έναν ολόκληρο αιώνα. Αν και η Ανάζαρβος συνέχισε να λειτουργεί ως σημαντικό κάστρο, η πόλη που χτίστηκε χαμηλότερα στην πεδιάδα σταδιακά παρήκμασε. Στο τέλος καταστράφηκε ολοσχερώς, όταν το 1375 οι [[Μαμελούκοι]] διέλυσαν το βασίλειο της Μικράς Αρμενίας και η Ανάζαρβος δεν κατοικήθηκε ποτέ ξανά.
 
== Αρχαιολογικά ευρήματα ==
Η ακρόπολη της πόλης (μια επιβλητική προεξοχή βράχου από ασβεστόλιθο ύψους περίπου 200 μ.) έχει βρεθεί στο δυτικό άκρο της πόλης.<ref> Ο Gough, M., “Anazarbus”, Anatolian Studies 2 (1952), σελ. 85 κ.ε.</ref><ref>Πρβλ. Hellenkemper, H., Burgender Kreuzritterzeit in der Grafschaft Edessa und im Königreich Kleinarmenien (Bonn 1976), σελ. 199, 291 κ.ε.</ref> Οι χαμηλότερες σειρές λιθοδομής των Ρωμαϊκών χρόνων και οι μεταγενέστερες μεσαιωνικές επισωρεύσεις είναι, ακόμη και σήμερα, ορατές. Έξω από την πόλη και σε απόσταση μικρότερη από 1 χλμ. βρίσκεται ένα ελλειπτικό [[αμφιθέατρο]]. Σήμερα διαθέτουμε αρκετά αετώματα, μετόπες, τμήματα γείσων, μέλη κιόνων, επιγραφές, ακόμη και κορινθιακά κιονόκρανα που χρησιμοποιήθηκαν παντού και δίνουν μια εικόνα του μεγαλείου της Αναζάρβου στην Αρχαιότητα.<ref>Ο Gough, M., “Anazarbus”, Anatolian Studies 2 (1952), σελ. 85-150 και ο Verzone, P., “Citta ellenistiche e of novels Dell’ Asia Minore: Anazarbus”, Palladio 7 (1957), σελ. 9-25 περιγράφουν τα αρχαιολογικά ευρήματα της Αναζάρβου με λεπτομέρειες.</ref>
[[Αρχείο:AnavarzaAkropolis2.JPG|thumb|350px|Το κάστρο της Αναζάρβου επάνω στο βουνό (στα τουρκικά : Anavarza Kalesi)]]
Βορειοανατολικά του αμφιθεάτρου βρίσκονται το στάδιο με τον κεντρικό στίβο κατασκευασμένο από σκυρόδεμα και θέσεις για τους θεατές λαξευμένες στο βράχο, ένα θέατρο με θέα προς την πεδιάδα, καθώς και μια εκτενήεκτενής [[νεκρόπολη]]. Πίσω από το θέατρο υπάρχει μια πέτρινη κλίμακα μεγιά πρόσβαση στην κορυφή του βράχου όπου στέκεταιυψώνεται το εντυπωσιακό για τον όγκο του οχυρό, μήκους σχεδόν 1 χλμ. από το βορρά στο νότο. Εδώ μπορεί κανείς να δει τους βυζαντινούς και αρμένιους προμαχώνες και τις στρατιωτικές εγκαταστάσεις να έχουν κατασκευαστεί εν μέρει πάνω στα ρωμαϊκά θεμέλια.
 
Τα νομίσματα της πόλης που έφεραν παράσταση με προτομή του Δία μπροστά σε οχυρό πάνω σε βράχο αποτελούν ένδειξη ότι, τουλάχιστον από τη [[Ρωμαϊκή εποχή]], υπήρχε οχυρό πάνω στο βράχο. Στο νότιο άκρο της κυρίας οδού, που περιστοιχιζόταν από συνεχείς κιονοστοιχίες, στέκεται μία εξαιρετική αψίδα του θριάμβου. Χρονολογείται πιθανότατα στα χρόνια της [[Δυναστεία των Σεβήρων|Δυναστείας των Σεβήρων]] και είναι η μοναδική του είδους της στην [[επαρχία Αδάνων]]. Στη νότια πρόσοψη της αψίδας, καθένα από τα τρία ανοίγματα ξεχωρίζει από ένα ζευγάρι κίονες από μαύρο γρανίτη. Σε κάθε πλευρά της υψηλής κεντρικής αψίδας στη βόρεια πρόσοψη υπήρχε μία εσοχή για αγάλματα. Επίσης, κάποια υπέροχα [[μωσαϊκό|μωσαϊκά]] έχουν ανακαλυφθεί και συντηρούνται σε ειδικούς χώρους. Μία άλλη λατρεία που γνώρισε άνθηση στην [[Κιλικία]], και προφανώς και στην Ανάζαρβο, ήταν του [[Μίθρας|Μίθρα]].<ref>(Vermasseren, M.J., Mithras, the Secret God (London 1963).</ref>
[[Αρχείο:Anazarbus klikya city south gate.jpg|thumb|300px|Η αξιοθαύμαστη νότια πύλη της πόλης|alt=|left]]
Περίπου 220 μ. βορειοδυτικά του αμφιθέατρου βρίσκονται τα λουτρά σε ένα κτήριο από σκυρόδεμα επενδυμένο με οπτόπλινθους. Στα 450 μ. βορειότερα από το πιθανό όριο του μεσαιωνικού τείχους υπάρχει ένα υδραγωγείο αφιερωμένο από τους κατοίκους στοστον [[Δομιτιανός|Δομιτιανό]]. Χρονολογείται στο 90 μ.Χ. και εκτείνεται βορειοδυτικά στην πεδιάδα έως τον ποταμό ''Sumbas Çayı''. Ανατολικά των αψίδων και προς τοτον νότο υπάρχουν στοιχεία για έναν τεράστιο δεκάστυλο κορινθιακό ναό, πιθανότατα εκείνον που αναπαραστούν τα νομίσματα της πόλης επί [[Μάρκος Αυρήλιος|Μάρκου Αυρηλίου]] και [[Λούκιος Βήρος|Λουκίου Βήρου]].
 
Στην Ανάζαρβο όλες οι κατασκευές από την εποχή των Σταυροφόρων περιορίζονται σε έναν πύργο, αποκαλυπτικό της συντηρητικής στρατηγικής τους όσον αφορά την άμυνα της θέσης.
Γραμμή 58:
Επίσης, υπάρχουν τα ερείπια δύο εκκλησιών και ενός πύργου που είχαν κατασκευαστεί από τον Τορό Α΄.<ref>πρβλ. Hild, F. – Hellenkemper, H., “Kommagene-Kilikien-Isaurien”, Reallexikon zur byz. Kunst 4 (1984), σελ. 305-308· Edwards, R., “Bagras”, REArm 17 (1983), σελ. 419 κ.ε. και “Dogubeyazit (Daroynke)”, REArm 18 (1984).</ref>
 
Το 2013, ανασκαφές αποκάλυψαν τον πρώτο γνωστό δρόμο διπλών λωρίδων με κιονοστοιχίες του αρχαίου κόσμου, πλάτους 34 μέτρων και μήκους 2700 μέτρων, που αποκάλυψαν επίσης ερείπια εκκλησιών. Το 2017, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ένα ασβεστολιθικό άγαλμα της θεάς [[Υγεία (μυθολογία)|Υγείας]] και του θεού [[Έρως|Έρωτος]] που χρονολογούνται στοναπό τον 3ο - 4ο αιώνα π.Χ<ref>[https://www.dailysabah.com/history/2017/11/26/statue-of-hygieia-and-eros-uncovered-in-southern-turkey Άγαλμα της θεάς Υγείας και του θεού Έρως ανακαλύφθηκαν στην Κιλικία]</ref>
 
== Παραπομπές ==