|
[[Αρχείο:mobile_symbian_OS.JPG|thumb|right|130px|Κινητό τηλέφωνο με λειτουργικό σύστημα [[Symbian OS]].]]
[[Αρχείο:Telecar-cd.jpg|thumb|right|130px|Κινητό τηλέφωνο δεκαετίας του '80 της [[AEG]]]]
'''Κινητό τηλέφωνο''' ή απλά '''κινητό''', ονομάζεται κατά κύριο λόγο το [[τηλέφωνο]] που δεν εξαρτάται από φυσική καλωδιακή σύνδεση με δίκτυο παροχής τηλεφωνίας και δεν εξαρτάται από κάποια τοπική ασύρματη συσκευή εκπομπής ραδιοφωνικού σήματος χαμηλής συχνότητας. Τα κινητά τηλέφωνα χρησιμοποιούν τεχνολογία κυψελών (cells) και εκπέμπουν σε υψηλές συχνότητες. Για την εκπομπή και λήψη των σημάτων χρησιμοποιείται πλέον, αποκλειστικά ψηφιακή τεχνολογία με κωδικοποίηση.
Το πρώτο φορητό με δομή κυψελών κινητό τηλέφωνο επιδείχθηκε από τους [[Τζον Φ. Μίτσελ]]<ref name="John F. Mitchell Biography">[http://www.brophy.net/PivotX/?p=john-francis-mitchell-biography John F. Mitchell Biography]</ref><ref name="Who invented the cell phone">[http://www.brophy.net/PivotX/?p=john-francis-mitchell-biography#CELLPHONEINVENTOR Who invented the cell phone?]</ref> και [[Μάρτιν Κούπερ]] της [[Motorola Mobility|Motorola]] το 1973, το οποίο ζύγιζε περίπου 2 κιλά.<ref name="Inventor">{{cite journal|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/programmes/click_online/8639590.stm|title=Meet Marty Cooper – the inventor of the mobile phone|last=Heeks|first=Richard|journal=BBC|issue=6|doi=10.1109/MC.2008.192|year=2008|volume=41|pages=26–33}}</ref> Το 1979, η ιαπωνική [[Nippon Telegraph and Telephone]] (NTT) κυκλοφόρησε το πρώτο δίκτυο κινητής τηλεφωνίας στον κόσμο.<ref>{{cite web|url=http://communities-dominate.blogs.com/brands/2009/11/celebrating-30-years-of-mobile-phones-thank-you-ntt-of-japan.html|title=Communities Dominate Brands: Celebrating 30 Years of Mobile Phones|date=13 November 2009|work=Communities-dominate.blogs.com|accessdate=7 September 2018}}</ref> Το 1983 κυκλοφόρησε το [[DynaTAC 8000x]], το πρώτο εμπορικά διαθέσιμο φορητό κινητό τηλέφωνο. Από το 1983 έως το 2014, οι παγκόσμιες συνδρομές κινητής τηλεφωνίας αυξήθηκαν σε πάνω από επτά δισεκατομμύρια - το οποίο αναλογεί σε μια συνδρομή για κάθε κάτοικο της Γης.<ref name="ITU">{{cite news|url=http://www.deccanherald.com/content/332274/there-more-mobile-phones-people.html|title=Mobile penetration|date=9 July 2010|quote=Almost 40 percent of the world's population – 2.7 billion people – are online. The developing world is home to about 826 million female Internet users and 980 million male Internet users. The developed world is home to about 475 million female Internet users and 483 million male Internet users.}}</ref> Στο πρώτο τέταρτο του 2016, οι κορυφαίοι παραγωγοί [[Smartphone|έξυπνων τηλεφώνων]] παγκοσμίως ήταν οι [[Samsung Electronics|Samsung]], [[Apple Inc.|Apple]] και [[Huawei]], με τις πωλήσεις έξυπνων τηλεφώνων να αντιπροσωπεύουν το 78% των συνολικών πωλήσεων κινητών τηλεφώνων.<ref>{{cite web|url=http://www.gartner.com/newsroom/id/3323017|title=Gartner Says Worldwide Smartphone Sales Grew 3.9 Percent in First Quarter of 2016|publisher=Gartner|accessdate=21 May 2016}}</ref> Στα χαρακτηριστικά κινητά τηλέφωνα, το 2016 οι μεγαλύτεροι παραγωγοί ήταν οι Samsung, [[HMD Global|Nokia]] και [[Alcatel Mobile|Alcatel]].<ref>{{cite web|url=https://www.strategyanalytics.com/strategy-analytics/blogs/enterprise/wearables/emerging-devices/2017/02/24/nokia-captured-9-feature-phone-marketshare-worldwide-in-2016|title=Nokia Captured 9% Feature Phone Marketshare Worldwide in 2016|date=24 February 2017|publisher=Strategyanalytics.com|accessdate=7 September 2018}}</ref>
== Ιστορία ==
Μια κοινή ραδιοτηλεφωνική υπηρεσία κινητής τηλεφωνίας σχεδιάστηκε στα αρχικά στάδια της ραδιομηχανικής. Το 1917, ο φινλανδός εφευρέτης [[Έρικ Τίγκερστεντ]] κατέθεσε δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για "πτυσσόμενο τηλέφωνο τσέπης με πολύ λεπτό ανθρακικό μικρόφωνο". Οι πρώτοι προκάτοχοι των τηλεφώνων με δομή κυψελών περιλάμβαναν αναλογικές ραδιοεπικοινωνίες από πλοία και τρένα. Ο αγώνας για τη δημιουργία πραγματικά φορητών τηλεφωνικών συσκευών άρχισε μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, με εξελίξεις που έλαβαν χώρα σε πολλές χώρες. Οι πρόοδοι στην κινητή τηλεφωνία έχουν εντοπιστεί σε διαδοχικές γενιές, ξεκινώντας από τις πρώτες υπηρεσίες μηδενικής γενιάς (0G). Αυτά τα συστήματα 0G δεν είχαν δομή κυψελών, υποστήριζαν μερικές ταυτόχρονες κλήσεις και ήταν πανάκριβα.
[[Αρχείο:DynaTAC8000X.jpg|αριστερά|μικρογραφία|Το [[Motorola DynaTAC]] 8000X. Το πρώτο εμπορικά διαθέσιμο κινητό τηλέφωνο κυψελών, 1984.]]
Το πρώτο φορητό με δομή κυψελών κινητό τηλέφωνο επιδείχθηκε από τους [[Τζον Φ. Μίτσελ]]<ref name="John F. Mitchell Biography" /><ref name="Who invented the cell phone" /> και [[Μάρτιν Κούπερ]] της [[Motorola Mobility|Motorola]] το 1973, το οποίο ζύγιζε 2 κιλά.<ref name="Inventor" /> Το πρώτο εμπορικό αυτοματοποιημένο δίκτυο κυψελών ξεκίνησε στην Ιαπωνία από την [[Nippon Telegraph and Telephone]] το 1979. Το 1981 ακολούθησε η ταυτόχρονη έναρξη του συστήματος [[Nordic Mobile Telephone]] (NMT) στη [[Δανία]], [[Φινλανδία]], [[Νορβηγία]] και [[Σουηδία]].<ref>{{cite web|url=http://www.tekniskamuseet.se/mobilen/engelska/1980_90.shtml|title=Swedish National Museum of Science and Technology|publisher=Tekniskamuseet.se|archive-url=https://web.archive.org/web/20081022043906/http://www.tekniskamuseet.se/mobilen/engelska/1980_90.shtml|archive-date=22 October 2008|dead-url=yes|accessdate=29 July 2009|df=}}</ref> Στη συνέχεια ακολούθησαν αρκετές άλλες χώρες από τις αρχές έως τα μέσα της δεκαετίας του '80. Αυτά τα συστήματα πρώτης γενιάς ([[1G]]) μπορούσαν να υποστηρίξουν πιο πολλές ταυτόχρονες κλήσεις, αλλά χρησιμοποιούσαν ακόμα αναλογική τεχνολογία κυψελών. Το 1983, το [[DynaTAC 8000x]] ήταν το πρώτο εμπορικά διαθέσιμο φορητό κινητό τηλέφωνο.
Το 1991, η ψηφιακή τεχνολογία δεύτερης γενιάς κυψελών ([[2G]]) ξεκίνησε στη [[Φινλανδία]] από την [[Radiolinja]] και χρησιμοποιούσε το πρότυπο [[Global System for Mobile Communications|GSM]]. Αυτό προκάλεσε τον ανταγωνισμό στον τομέα καθώς οι νέοι φορείς ήταν ανταγωνιστές των υφιστάμενων φορέων εκμετάλλευσης δικτύων [[1G]].
Δέκα χρόνια αργότερα, το 2001, η τρίτη γενιά (3G) ξεκίνησε στην Ιαπωνία από το [[NTT DoCoMo]] με το πρότυπο [[WCDMA]].<ref>{{cite web|url=http://www.umtsworld.com/umts/history.htm|title=History of UMTS and 3G development|publisher=Umtsworld.com|accessdate=29 July 2009|author=UMTS World}}</ref> Μετά ακολούθησαν οι βελτιώσεις 3.5G, 3G+ ή turbo 3G βασισμένες στην οικογένεια πρόσβασης πακέτων υψηλής ταχύτητας πακέτων, επιτρέποντας στα δίκτυα UMTS να έχουν υψηλότερες ταχύτητες και χωρητικότητα μεταφοράς δεδομένων.
Το δίκτυο 4G πρωτοπαρουσιάστηκε το 2009. Οι πρώτες δύο εμπορικά διαθέσιμες τεχνολογίες με την ονομασία [[4G]] ήταν το πρότυπο [[WiMAX]] που προσφέρεται στη [[Βόρεια Αμερική]] από την Sprint και το πρότυπο LTE το οποίο προσφέρθηκε για πρώτη φορά στη [[Σκανδιναβία]] από την [[TeliaSonera]].
[[Αρχείο:Galaxy S21.jpg|μικρογραφία|223x223εσ|Ένα σύγχρονο κινητό τηλέφωνο]]
To 2017 παρουσιάστηκε πιλοτικά σε εργαστηριακά πειράματα το [[5G|δίκτυο 5G]]. Οι ταχύτητες του δικτύου 5G μπορούν να φτάσουν έως και 25gbps download - το κατάφερε η NTT Docomo στην Ιαπωνία, ενώ στην Ελλάδα που λειτούργησε πιλοτικά έπιασε από την Cosmote ταχύτητα 12gbps στην περιοχή του Ζωγράφου στην Αθήνα.<ref>{{Cite web|url=https://www.9volto.gr/blog/diktyo-5g-ti-einai-kai-ti-taxythta-pianei/|title=5G τι ταχύτητα πιάνει|last=|first=|ημερομηνία=|website=|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=}}</ref>
== Είδη κινητής τηλεφωνίας ==
Τα περισσότερα σύγχρονα συστήματα κινητής τηλεφωνίας έχουν δομή κυψελών (cells). Ασύρματα σήματα χρησιμοποιούνται για να επιτευχθεί επικοινωνία μεταξύ ενός κινητού τηλεφώνου και κοντινών [[Σταθμός Βάσης (BTS)|τηλεπικοινωνιακών κυψελών]]. Όταν ένα τηλέφωνο απομακρύνεται πάρα πολύ από μια κυψέλη, ένα σύστημα ηλεκτρονικών σταθμών στέλνει εντολή στη κινητή μονάδα και σε μια πιο κοντινή κυψέλη για να αναλάβουν τις μεταξύ τους επικοινωνίες χωρίς διακοπή της κλήσης. Οι κλήσεις σε κάθε κυψέλη εξυπηρετούνται από διαύλους οι οποίοι μπορούν να εξυπηρετήσουν περισσότερες από μία κυψέλες, κυρίως λόγω των ευκολιών που προσφέρουν τα ψηφιακά συστήματα. Οπότε, οι κυψέλες επιτρέπουν την εκτεταμένη επαναχρησιμοποίηση συχνότητας αρκεί να μην γειτνιάζουν μεταξύ τους, για να μπορούν να χρησιμοποιούν τα κινητά τηλέφωνα ταυτόχρονα.
== Ραδιοσυχνότητες ==
Οι [[ραδιοσυχνότητα|ραδιοσυχνότητες]] είναι ένας περιορισμένος, κοινός πόρος. Οι υψηλότερες συχνότητες που χρησιμοποιούνται στα κινητά τηλέφωνα έχουν πλεονεκτήματα στις κοντινές αποστάσεις. Η απόσταση σύνδεσης είναι κάπως προβλέψιμη και μπορεί να ελεγχθεί με τη ρύθμιση του επιπέδου έντασης. Με την χρήση αρκετής ισχύος, ώστε να συνδεθεί το κινητό με τις «πλησιέστερες» κυψέλες που καλύπτουν μια περιοχή, δεν θα προκληθεί σχεδόν καμία παρεμβολή στα τηλέφωνα , που χρησιμοποιούν τις ίδιες συχνότητες σε μια άλλη περιοχή. Οι υψηλότερες συχνότητες λειτουργούν επίσης καλά με τις διάφορες μορφές πολυπλεξίας (Multiplexing) που επιτρέπουν σε περισσότερα από ένα τηλέφωνα για να συνδεθούν με τον ίδιο πύργο στην ίδια ομάδα συχνοτήτων. Το μόνο μειονέκτημα των υψηλών συχνοτήτων λειτουργίας της κινητής τηλεφωνίας (πάνω από 1GHz) είναι η υψηλή κατευθυντικότητα του σήματος, με αποτέλεσμα την μικρή εμβέλεια.
== Δείτε επίσης ==
| 
