Ποντιακή λύρα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Τα πρώτα έγχορδα όργανα με χορδές ήταν ως επί το πλείστον νυκτά, (για παράδειγμα, η ελληνική [[λύρα]]) παίζονταν δηλαδή με τα νύχια. Τα δίχορδα, τοξωτά όργανα, που παίζονται σε όρθια θέση και έφεραν δοξάρι από αλογοουρά, μπορεί να προέρχονται από τους νομαδικούς εφίππους πολιτισμούς της [[Κεντρική Ασία|Κεντρικής Ασίας]], σε μορφές που μοιάζουν πολύ με τη σύγχρονη [[Μογγολία|Μογγολική]] Μορίν Χουρ και το [[Καζακστάν|Καζακστανικό]] Κόμπιζ. Παρόμοιοι και διάφοροι τύποι διαδόθηκαν πιθανώς κατά μήκος εμπορικών οδών Ανατολής-Δύσης από την [[Ασία]] στη [[Μέση Ανατολή]]<ref>''The Silk Road: Connecting Cultures, Creating Trust'', Silk Road Story 2: Bowed Instruments, Smithsonian Center for Folk life and Cultural Heritage [http://www.silkroadproject.org/smithsonian/nomads/story.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081013123420/http://www.silkroadproject.org/smithsonian/nomads/story.html |date=2008-10-13 }} (αρχειοθετήθηκε στις 26/9/2008)</ref><ref>{{Cite book|title=The NPR Classical Music Companion: Terms and Concepts from A to Z|first=Miles|last=Hoffman|publisher=[[Houghton Mifflin Harcourt]]|isbn=978-0618619450|year=1997|url=https://books.google.com/books?id=e6GcPB5v0yIC}}</ref> και τη [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία|Βυζαντινή Αυτοκρατορία.]]<ref name="Grillet29">{{harvnb|Grillet|1901|p=29}}</ref><ref>Margaret J. Kartomi: On Concepts and Classifications of Musical Instruments. Chicago Studies in Ethnomusicology, University of Chicago Press, 1990</ref> Ο άμεσος πρόγονος όλων των ευρωπαϊκών τοξωτών οργάνων (άρα πιθανόν και της Ποντιακής λύρας) είναι το αραβικό [[:en:Rebab|ρεμπάμπ]] (ربابة), το οποίο εξελίχθηκε στη [[βυζαντινή λύρα]] τον 9ο αιώνα και αργότερα στο ευρωπαϊκό [[:en:Rebec|ρεμπέκ]].<ref>{{cite web|url=https://www.britannica.com/art/rabab|title=Rabab|website=[[Encyclopedia Britannica]]|access-date=6 April 2019}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.britannica.com/art/lira-musical-instrument|title=Lira {{!}} musical instrument|website=[[Encyclopedia Britannica]]|access-date=6 April 2019}}</ref><ref>{{Cite journal|last=Panum|first=Hortense|author-link=Panum hortense|year=1939|title=The stringed instruments of the Middle Ages, their evolution and development|location=London|publisher=William Reeves|page=434}}</ref>

Η Ποντιακή λύρα φαίνεται να δημιουργήθηκε μεταξύ 11ου και 12ου Αιώνα,<ref name=":2">During Jean, At ‘Ayan Robert, Spector Johanna, Qassim Hassan Scheherazade, Morris R. Conway, «Kamancheh», Grove Music Online – Oxford Music Online</ref> όταν ο Πόντος ήταν τμήμα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, ενώ η ονομασία "Κεμεντζές" πρωτοεμφανίστηκε κατά τον [[10ος αιώνας π.Χ.|10ο Αιώνα]].<ref name=":2" />

[[Image:Lyra Measurements.jpg|thumb|301x301px321x321px|ΠοντιακήΑνατομία λύρατης -Ποντιακής Κεμεντσέςλύρας. (Κεμεντζέ)

|Κλειδιά (σήμερα μηχανικά)

|Η γλώσσα (σπαρέλ)

|Οπές ηχείου (ονομάζονται «αυτιά» στο βιολί)

|αριστερά]]Συνηθέστερο υλικό κατασκευής του σκάφους της ποντιακής λύρας, καθώς και του λαιμού και της κεφαλής, είναι το μονοκόμματο ξύλο [[Δαμασκηνιά|δαμασκηνιάς]], αλλά(Κοκκύμελον μπορούνστην ναΠοντιακή χρησιμοποιηθούν κι άλλα ξύλαδιάλεκτο), όπωςκαθώς και [[ΜουριάΚορομηλιά (φυτό)|μουριάκορομηλιάς]], [[ΚαρυδιάΜουριά (φυτό)|καρυδιάμουριάς]], ή [[Κέδρος|κέδροκέδρου]], [[ακακία]], κ.α., ενώ του καπακιού το ξύλο [[Πεύκο|πεύκου]] ή [[Ελάτη|έλατου]]. Με λίγη φαντασίαΠαραδοσιακά, μίαη λύραδαμασκηνιά μπορείθεωρείται νατο παρομοιαστείκαλύτερο με ανθρώπινο σώμα, καθώς πολλά μέρη της έχουν ονομασίες μερών του σώματος. Τα ανοίγματα στο καπάκι που σχηματίζουν μικρά τόξα, από τα οποία βγαίνει ο ήχος, ονομάζονται ''"ρωθώνια"'' (ρουθούνια), τα κλειδιάξύλο για το κούρδισμασκάφος. της<ref λύρας ονομάζονται ''name="ωτία:3"'' (αυτιά), ο κλειδοκράτορας "κιφάλ" (κεφάλι), το μέρος που βαστάει ο λυράρης με το χέρι του για να πατάει τις νότες ονομάζεται ''"γούλα"'' (λαιμός), η ταστιέρα ''"γλώσσα"'', τα πλαϊνά ''"μάγ'λα"'' (μάγουλα), κοκ.<ref>{{Cite bookweb|url=https://www.pontosnews.gr/497024/pontos/pontiaki-lyra/|title=ΕλληνικάΠοντιακή ΛαϊκάΛύρα Μουσικά— Όργανα|first=Φοίβοςpontosnews.gr|last=ΑνωγειανάκηςΣαββίδης|publisherfirst=ΜέλισσαΘωμάς|yearwebsite=1991www.pontosnews.gr|locationlanguage=Αθήνα 199el|pageaccessdate=271 – 2762021-06-13}}</ref>