Κατηγορία:Βικιπαίδεια βοήθεια: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ νέα |
τσουνάμι |
||
Γραμμή 1:
Τι είναι το τσουνάμι;
Είναι μια σειρά από μεγάλα κύματα εξαιρετικά μεγάλου μήκους κύματος και περιόδου, τα οποία συνήθως προκαλούνται από βίαιες υποθαλάσσιες διαταραχές. Οταν συμβαίνει μια ξαφνική μετακίνηση ενός μεγάλου όγκου νερού ή όταν ο βυθός της θάλασσας ξαφνικά ανυψώνεται ή υποχωρεί εξαιτίας ενός σεισμού, δημιουργούνται, λόγω βαρύτητας, κύματα τσουνάμι.
Ποια είναι τα πιο καταστροφικά τσουνάμι;
Τα πιο καταστροφικά προκαλούνται από μεγάλους σεισμούς, όταν τα επίκεντρό τους βρίσκεται κοντά ή πάνω στο βυθό του ωκεανού. Κι αυτό συνήθως συμβαίνει σε περιοχές όπου συγκρούονται οι τεκτονικές πλάκες και η σύγκρουση προκαλεί σεισμό. Η Ινδονησία, που αποτελείται από 17.000 νησιά, είναι επιρρεπής στους σεισμούς επειδή βρίσκεται στις άκρες των τεκτονικών πλακών.
Τέτοιου είδους σεισμοί μετακινούν μεγάλες περιοχές του βυθού του ωκεανού, από μερικά χιλιόμετρα μέχρι και 100 χιλιόμετρα ή και παραπάνω. Η ξαφνική κατακόρυφη μετατόπιση σε τόσο μεγάλη έκταση διαταράσσει την επιφάνεια του ωκεανού, μετατοπίζει νερό και προκαλεί καταστροφικά κύματα τσουνάμι. Το μήκος κύματος, όπως και η περίοδος των κυμάτων ενός τσουνάμι εξαρτώνται από το μέγεθος του σεισμού. Πρέπει να πούμε ότι όλοι οι σεισμοί δεν δημιουργούν τσουνάμι. Πρέπει να είναι πάνω από 7,5 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ.
Τι γίνεται μόλις ένα τσουνάμι φτάσει στην ακτή;
Τα κύματα του τσουνάμι στον ωκεανό έχουν πολύ μεγάλη ταχύτητα, η οποία μπορεί να φτάσει τα 700 χιλιόμετρα την ώρα. Καθώς όμως φτάνουν στα ρηχά νερά, η ταχύτητά τους μειώνεται και φτάνει γύρω στα 80-110 χιλιόμετρα την ώρα (τα κύματα έρχονται στην ακτή το ένα μετά το άλλο κάθε 10 με 45 λεπτά). Για παράδειγμα, όταν το βάθος της ακτής είναι 15 μέτρα, η ταχύτητα του τσουνάμι θα είναι μόνο 45 χιλιόμετρα την ώρα.
Ομως, εκατό χιλιόμετρα πιο μακριά, ή και παραπάνω, υπάρχει ένα άλλο κύμα με πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα. Και πίσω από αυτό βρίσκεται ένα άλλο, και πιο πίσω άλλο, που ταξιδεύει με ακόμη μεγαλύτερη ταχύτητα. Καθώς λοιπόν, τα κύματα του τσουνάμι συμπιέζονται κοντά στην ακτή, το μήκος κύματος γίνεται μικρότερο και η ενέργεια του κύματος κατευθύνεται προς τα πάνω (κατακόρυφα), προκαλώντας έτσι μεγάλη αύξηση του ύψους.
Καθώς η ενέργεια των κυμάτων του τσουνάμι πρέπει να βρίσκεται μέσα σε μικρότερο όγκο νερού, τα κύματα γίνονται πάρα πολύ ψηλά. Ακόμη κι εάν ένα κύμα ήταν ένα μέτρο ή λιγότερο όταν δημιουργήθηκε στον ανοικτό ωκεανό, όταν θα φτάσει στην ακτή μπορεί να έχει 30-35 μέτρα ύψος. Ετσι, τα κύματα του τσουνάμι θα σκάσουν στην ακτή σαν ένας τοίχος νερού που έρχεται με τεράστια ταχύτητα και σαρώνει τα πάντα στο πέρασμά του.
Μπορούμε να προβλέψουμε ένα τσουνάμι;
Μιας και δεν μπορούμε να προβλέψουμε έναν σεισμό, δεν μπορούμε να προβλέψουμε κι ένα τσουνάμι. Ομως με τα δεδομένα που έχουν συγκεντρωθεί και τα μαθηματικά μοντέλα που έχουν φτιαχτεί, μπορούμε να έχουμε μια ιδέα για το πού είναι το πιο πιθανό να δημιουργηθούν τσουνάμι.
| |||