Πολιτικό κόμμα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Αναστροφή της επεξεργασίας από τον 37.6.103.130 (συνεισφ.), επιστροφή στην τελευταία εκδοχή υπό TeamGale
Ετικέτα: Επαναφορά
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1:
Με την έννοια του '''πολιτικού κόμματος''' αναφερόμαστε σε μια ομάδα ατόμων που οργανώνονται με σκοπό να αποκτήσουν την κυβερνητική εξουσία.<ref>{{Cite book|title=Εισαγωγή στην Πολιτική|first=Andrew|last=Heywood|publisher=Επίκεντρο|year=2014|location=|page=280}}</ref> Έτσι, τα στοιχεία που συνθέτουν το κόμμα, σύμφωνα με τον ορισμό του, είναι η επιδίωξη κατάκτησης της εξουσίας<ref name=":0">{{Cite book|title=Capitalism, Socialism and Democracy|first=Joseph|last=Schumpeter|publisher=Harper|year=1961|location=Λονδίνο|page=427}}</ref>, ένας βαθμός οργάνωσης και η ύπαρξη εξωκοινοβουλευτικής υποστήριξης.<ref>{{Cite book|title=Συγκριτική Πολιτική και Διακυβέρνηση|first=B. Guy Peters|last=A. Ball|publisher=Παπαζήσης|year=2000|location=|page=158-159}}</ref>
{{πηγές|16|06|2012}}
{{ειδικός}}
 
Στο πλαίσιο ενός [[Πολυκομματισμός|πολυκομματικού συστήματος]], τα πολιτικά κόμματα ανταγωνίζονται μεταξύ τους για να καλύψουν πολιτικές θέσεις λήψης αποφάσεων. Συμβάλλουν στη μορφοποίηση της πολιτικής βούλησης και υπό αυτήν την οπτική αποτελούν σημαντικό πυλώνα του δημοκρατικού και συνταγματικού [[Κράτος|κράτους]].<ref name=":0" /> Σε ένα [[Μονοκομματικό πολιτικό σύστημα|μονοκομματικό σύστημα]], η δομή και η λειτουργία του κόμματος μεταβάλλεται. Σε αυτήν την περίπτωση, το κόμμα συνήθως προσαποκτά [[Ολοκληρωτισμός|ολοκληρωτικό]] χαρακτήρα.<ref>Rudolf Heberle: ''Social Movements. An Introduction to Political Sociology.'' (1951), ²1970. Kap.&nbsp;15: ''The Totalitarian Movements and the New Political ‚Orders‘.'' S.&nbsp;331ff. (dt.: ''Hauptprobleme der Politischen Soziologie'', 1967).</ref>
Με την έννοια '''πολιτικό κόμμα''' μπορούμε να ορίσουμε κάθε συλλογικότητα η οποία σε μια αντιπροσωπευόμενη [[δημοκρατία]] οργανώνει τους πολίτες και επιδιώκει να συμμετάσχει στην [[Εκλογές|εκλογή]] αντιπροσώπων στο [[κοινοβούλιο]] προτείνοντας ένα συγκροτημένο πλαίσιο προτάσεων ή εκφράζοντας [[Ιδεολογία|ιδεολογικές]] προτιμήσεις με αναφορά στο γενικό καλό.
 
== ΓενικάΟρισμός ==
Η έννοια του πολιτικού κόμματος ορίζεται συμβατικά με δύο τρόπους. Ο πρώτος ορισμός θεμελιώνεται στην [[ιδεολογία]] και τις κοινές πολιτικές πεποιθήσεις.<ref>{{Cite web|url=https://www.government.nl/topics/democracy/the-purpose-of-political-parties|title=The purpose of political parties|publisher=Government of the Netherlands|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200812042506/https://www.government.nl/topics/democracy/the-purpose-of-political-parties|archivedate=12 August 2020|accessdate=14 February 2021}}</ref> Σύμφωνα με τον Benjamin Constant, ένα πολιτικό κόμμα ορίζεται ως «συνάντηση ατόμων με κοινό πολιτικό πρίσμα».<ref>Benjamin Constant, Société belge de librairie, 1837, σ<abbr>.</abbr> 202</ref> Ωστόσο, πολλά πολιτικά κόμματα δεν έχουν θεμελιακό χαρακτηριστικό τους την ιδεολογία ή τη χάραξη πολιτικών. Για παράδειγμα, δεν σπανίζουν τα πολιτικά κόμματα που έχουν είτε πελατειακά και πατερναλιστικά χαρακτηριστικά είτε συμβάλλουν στην προώθηση της καριέρας ενός [[Πολιτικός επιχειρηματίας|πολιτικού επιχειρηματία]].<ref name="olanrewaju172">{{cite journal|first=John S.|last=Olanrewaju|title=Political Parties and Poverty of Ideology in Nigeria|journal=Afro Asian Journal of Social Sciences|volume=VI|issue=3|pages=1–16|date=28 June 2017}}</ref><ref name="hicken112">{{cite journal|first=Allen|last=Hicken|title=Clientelism|journal=Annual Review of Political Science|volume=14|pages=289–310|date=17 March 2011|doi=10.1146/annurev.polisci.031908.220508}}</ref><ref name="devries192">{{cite book|title=Political Entrepreneurs: The Rise of Challenger Parties in Europe|author1=Catherine E. De Vries|author2=Sara B. Hobolt|publisher=Princeton University Press|isbn=9780691194752|date=16 June 2019|pages=1–38}}</ref>
 
Ο δεύτερος ορισμός, θεσμικού χαρακτήρα, θεωρεί το κόμμα αναπόσπαστο στοιχείο του δημοκρατικού παιχνιδιού.<ref>Philippe Raynaud et Stéphane Rials, PUF, <abbr>coll. "</abbr>Quadrige dicos poche", 2003, σελ. 928<abbr>.</abbr> <small>([[International Standard Book Number|ISBN]] [[Spécial:Ouvrages de référence/2-13-052947-X|2-13-052947-X]])</small>.</ref>
Με βάση τον πολιτικό χαρακτήρα των προγραμμάτων τους τα πολιτικά κόμματα διακρίνονται σε συντηρητικά, φιλελεύθερα, προοδευτικά, ριζοσπαστικά, σοσιαλιστικά, κομμουνιστικά, ή επί συγκεκριμένου χώρου π.χ. εργατικά, θρησκευτικά, οικολόγων κ.λπ. Επίσης ως προς την υφιστάμενη Κυβέρνηση διακρίνονται σε φιλοκυβερνητικά ή συμπολιτευόμενα και σε αντιπολιτευόμενα.
 
Τα πολιτικά κόμματα διακρίνονται από άλλες πολιτικές ομάδες και συλλόγους, όπως οι [[Ομάδα πίεσης|ομάδες συμφερόντων]], κυρίως από το γεγονός ότι τα κόμματα επικεντρώνονται στην εκλογή υποψηφίων, ενώ οι ομάδες συμφερόντων επικεντρώνονται στην προώθηση μιας πολιτικής ατζέντας.<ref>{{Cite book|title=American democracy in context|last=John Anthony Maltese|last2=Joseph A. Pika|publisher=Sage|isbn=978-1544345222|date=13 January 2020|page=182}}</ref> Αυτό σχετίζεται με άλλα χαρακτηριστικά που μερικές φορές διακρίνουν κόμματα από άλλους πολιτικούς οργανισμούς, όπως μεγαλύτερη συμμετοχή, μεγαλύτερη σταθερότητα με την πάροδο του χρόνου και βαθύτερη σύνδεση με το εκλογικό σώμα.<ref name="Belloni76">{{Cite journal|last=Belloni|first=Frank P.|last2=Beller|first2=Dennis C.|title=The Study of Party Factions as Competitive Political Organizations|journal=The Western Political Quarterly|volume=29|pages=531–549|year=1976|doi=10.1177/106591297602900405}}</ref>
Παλιότερα, και ειδικά στην [[Ελλάδα]] του 19ου αιώνα, υπήρξαν και κόμματα που αυτοονομάζονταν "Γαλλικό", "Ρώσικο" και "Αγγλικό" διότι τα συμφέροντα των εγχώριων κοινωνικών ομάδων που αντιπροσώπευαν, συνδέονταν με τα συμφέροντα της αντίστοιχης χώρας.
 
Σε πολλές χώρες η έννοια ενός πολιτικού κόμματος καθορίζεται από το νόμο και οι κυβερνήσεις ρυθμίζουν τις απαιτήσεις που πρέπει να πληροί ένας οργανισμός για να χαρακτηριστεί νομότυπα ως πολιτικό κόμμα.<ref>{{Cite journal|first=Dan|last=Avnon|title=Parties laws in democratic systems of government|journal=The Journal of Legislative Studies|volume=1|issue=2|pages=283–300|date=16 November 2007|doi=10.1080/13572339508420429}}</ref>
Πιο ακριβής ορισμός της έννοιας του κόμματος δεν μπορεί να υπάρξει, μιας και αρκετοί κοινωνιολόγοι, συνταγματολόγοι και άλλοι πολιτικοί ερευνητές που εξετάζουν το θέμα από διαφορετικές απόψεις αδυνατούν να δώσουν έναν κοινό ορισμό για όλες τις μορφές ύπαρξης ενός πολιτικού κόμματος.
 
== Εμβλήματα και χρώματα ==
 
Ανά τον κόσμο τα πολιτικά κόμματα χρησιμοποιούν εμβλήματα και χρώματα για την αναγνώρισή τους. Συνήθως τα [[συντηρητισμός|συντηρητικά]] κόμματα ως κύριο χρώμα έχουν το [[μπλε]] ή το [[μαύρο]], ενώ τα [[αριστερά (πολιτική)|αριστερά]] κόμματα (κυρίως [[κομμουνισμός|κομμουνιστικά]], [[σοσιαλδημοκρατία|σοσιαλδημοκρατικά]] και [[πολιτική οικολογία|οικολογικά]]) χρησιμοποιούν το [[κόκκινο]] ή το [[πράσινο]] χρώμα.
 
Τα εμβλήματα ποικίλουν ανάλογα με την ιδεολογία του κάθε πολιτικού κόμματος. Για παράδειγμα ένα [[θεοκρατία|θεοκρατικό]] κόμμα μπορεί να έχει ως έμβλημα τον χριστιανικό [[σταυρός|σταυρό]], ενώ τα [[λενινισμός|λενινιστικά]] ή [[Μαοϊσμός|μαοϊκά]] κόμματα ανά τον κόσμο συνήθως έχουν ως έμβλημα το [[σφυροδρέπανο]] ή μια γροθιά που κρατάει ένα [[τριαντάφυλλο]] ή σφυρί.
 
== Δείτε επίσης ==