Σουλιώτες: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

[[File:Map of Souli.jpg|thumb|Χάρτης της περιοχής του [[Σούλι|Σουλίου]] από τον [[Γουίλιαμ Μάρτιν Ληκ]].]]

Οι Σουλιώτες πήραν το όνομα τους από το χωριό [[Σούλι]], ορεινό χωριό στη σημερινή Θεσπρωτία της Ελλάδας. Το όνομα του χωριού είναι αβέβαιης προέλευσης<ref name=Pappas39>Pappas, 1982, p. 24: "Souli gave its name to the confederation, a name whose origins are also unclear. François Pouqeville, the French traveller and consul in Ioannina, and other have theorized that the area was the ancient Greek Selaida and its ihnabitants, the Selloi. Christophoros Perraivos, who knew the Souliotes at firsthand, said that the name came from a Turk who was killed there. Yet another opinion, based on etymology, claims that Souli comes from the Albanian term sul...</ref> και η ετυμολόγησή του αποτελεί αντικείμενο συζήτησης ήδη από την εποχή του [[Χριστόφορος Περραιβός|Χριστόφορου Περραιβού]], που πρώτος εξέδωσε ιστορία του Σουλίου το 1803.<ref>{{harvnb|Ψιμούλη|2006|pp=136, 12}}</ref> Στο [[ρομαντισμός|ρομαντικό]] και [[κλασικισμός|κλασικιστικό]] περιβάλλον των αρχών του 19ου αιώνα, ο [[Γαλλία|Γάλλος]] περιηγητής και πρόξενος [[Φρανσουά Πουκεβίλ]] και άλλοι σύγχρονοί του Ευρωπαίοι εισηγήθηκαν ότι το όνομα Σούλι προέρχεται από το [[αρχαία ελληνική γλώσσα|αρχαιοελληνικό]] ''Σελλαΐς'', προσπαθώντας να συνδέσουν το Σούλι με τους αρχαίους [[Σελλοί|Σελλούς]], αλλά η άποψη αυτή απορρίφθηκε ήδη από τον Περραιβό και δεν γνώρισε μεγάλη απήχηση σε κατοπινούς ερευνητές, ελλείψει τεκμηρίωσης.<ref>{{harvnb|Ψιμούλη|2006|pp=136-137}}</ref><ref name=Pappas39/> Ο Περραιβός, που ήρθε σε επαφή με ηλικιωμένους Σουλιώτες, ισχυρίστηκε ότι το όνομά τους το πήραν από έναν Τούρκο ο οποίος είχε σκοτωθεί εκεί.<ref name=Pappas39/> Κατά την πιο πρόσφατη και επικρατέστερη ετυμολογική εκδοχή, το τοπωνύμιο προήλθε από το αλβανικό ''Sul'', το οποίο μπορεί να ερμηνευθεί ως «παρατηρητήριο» ή «ορεινή συνάθροιση» και συνδέεται με την αλβανική λέξη ''shul'' «πάσσαλος, δοκάρι» και κατ' επέκταση «κορυφή, λόφος».<ref name=Pappas39/><ref>Babiniotis, G. ''Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας''. Athens, 1998.</ref><ref>Χ. Συμεωνίδης, 2010: ''Ετυμολογικό λεξικό των νεοελληνικών οικωνυμίων''. Λευκωσία & Θεσσαλονίκη, σ. 1295.</ref><ref>{{harvnb|Ψιμούλη|2006|p=140-1}}.</ref> Η Βάσω Ψιμούλη απορρίπτει την άποψη ότι η ονομασία δόθηκε με βάση γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά της περιοχής, λόγω της θέσης των οικισμών του τετραχωρίου, κανένας από τους οποίους δεν βρίσκεται σε κορυφή βουνού ή σημείο που λειτουργεί ως παρατηρητήριο της ευρύτερης περιοχής,<ref>{{harvnb|Ψιμούλη|2006|p=141-2}}.</ref> και εισηγείται ότι η ονομασία ''Σούλι'' ή ''Σιούλι'' απηχεί προσωπωνύμιο —το βαφτιστικό ή παρωνύμιο του γενάρχη της αλβανικής μεταναστευτικής ομάδας η οποία εγκαταστάθηκε εκεί—, όπως συνέβη σε άλλους οικισμούς, π.χ. τα [[Σπάτα]] ή το γειτονικό Μαζαράκι ή [[Μαζαρακιά]] της Θεσπρωτίας.<ref>{{harvnb|Ψιμούλη|2006|p=142-147}}. Η Ψιμούλη γράφει ότι το ''S(h)ul-i'' («δοκός, πάσσαλος») ενδέχεται να χρησιμοποιούνταν ως παρωνύμιο για ψηλό άνθρωπο, «[[wikt:ντερέκι|ντερέκι]]».</ref>

 

===Τοπωνύμια===

 

==Κοινωνική οργάνωση==

=== Πατριές (φάρες) ===

Οι Σουλιώτες είχαν δική τους μορφή κοινωνικής οργάνωσης που βασιζόταν στην οικογενειοκρατία, τις λεγόμενες [[φάρα|φάρες]] (πατριές), οι οποίες έφθαναν σε αριθμό περίπου τις 47, αντιπροσωπεύοντας 150 οικογένειες. Σπουδαιότερες εξ αυτών ήταν η φάρα του Δημοδράκου, του Ζάρμπα, του Ζέρβα, του Μπότσαρη, του Τζαβέλλα, του Δαγκλή, του Καραμπίνη, του Κουτσονίκα κ.ά.{{πηγή}} Στις αρχές του 19ου αιώνα ο Περραιβός κατέγραψε ως εξής την πληθυσμιακή συγκρότηση και τις φάρες των τεσσάρων οικισμών του Σουλίου: