Τόγκο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Το '''Τόγκο''' ([[γαλλικά]]: ''Togo''), με την επίσημη ονομασία '''Δημοκρατία του Τόγκο''' (''République Togolaise''), είναι χώρα της δυτικής [[Αφρική]]ς, που συνορεύει με την [[Γκάνα]] στα δυτικά, με το [[Μπενίν]] ανατολικά και την [[Μπουρκίνα Φάσο]] βόρεια. Στο νότο βρέχεται από τον [[Κόλπος της Γουινέας|κόλπο της Γουινέας]]. Πρωτεύουσά του είναι η [[Λομέ]], ενώ έχει συνολική επιφάνεια 56.785 [[Τετραγωνικό χιλιόμετρο|τ.χλμ.]] και πληθυσμό 7.886.000 κατοίκων, σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση για το 2021.<ref name=stats/>

Το [[τοπωνύμιο]] «Τόγκο», σύμφωνα με μια εκδοχή, προέρχεται από την γλώσσα [[Έουε (γλώσσα)|έουε]], Που σημαίνει «η περιοχή στην άλλη πλευρά της λιμνοθάλασσας».{{sfn|Поспелов|2002|с=418}}. Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή, το όνομα της χώρας προέρχεται από το υδρώνυμο .{{sfn|Никонов|1966|с=420}}. Το 1905 η γερμανική αποικία στην περιοχή έγινε γνωστή ως [[Τογκολάνδη]], ενώ κατά το 1960, η χώρα έγινε γνωστή ως «Τογκολέζικη δημοκρατία».

Ωστόσο, η αντιπολίτευση (με επικεφαλήεπικεφαλής τον ήταν ο 74χρονος74χρονο Εμανυέλ Μπομπ-Ακιτανί) προειδοποίησε για οργανωμένη νοθεία πριν από την ημέρα των εκλογών και ως εκ τούτου κήρυξε άκυρες τις εκλογές στις 23 Απριλίου. Υπήρχαν αναφορές για παρατυπίες κατά την έκδοση των ψηφοδελτίων. Οι διεθνείς εκλογικοί παρατηρητές ανέφεραν επίσης τεράστιες παρατυπίες. Κάλπες καταστράφηκαν, στους εκλογικούς παρατηρητές δεν επετράπη η επιθεώρηση των εκλογών και σημειώθηκαν πολλές άλλες παρατυπίες.

Στις [[βουλευτικές εκλογές στο Τόγκο 2007|βουλευτικές εκλογές του 2007]] για πρώτη φορά έλαβαν μέρος όλα τα κόμματα (συμπεριλαμβανομένων και εκείνων της Αντιπολίτευσης) και δεν σημειώθηκαν σοβαρά επεισόδια. Το κυβερνών κόμμα [[Συναγερμός για το Λαό του Τόγκο]] (''RPT'') κέρδισε τις περισσότερες έδρες στις εκλογές, εξασφαλίζοντας 50 έδρες επί συνόλου 81 στο Κοινοβούλιο, έναντι 21 για την Αντιπολίτευση. Το κόμμα ''CAR'' κέρδισε 4 έδρες.<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/7050091.stm BBC]</ref>

Το κλίμα είναι γενικά τροπικό.<ref name="icye.org">{{Cite web|url=https://www.icye.org/icye-in-the-world/togo/|title=Togo (Partner) – International Cultural Youth Exchange|website=International cultural youth exchange|accessdate=27 January 2021}}</ref>. Η μέση θερμοκρασία στις ακτές φτάνει τους 23 °C, ενώ στο βόρειο άκρο της χώρας η μέση θερμοκρασία είναι επτά βαθμούς υψηλότερη. Στα νότια, υπάρχουν δύο εποχές των βροχών (η πρώτη μεταξύ Απριλίου και Ιουλίου και η δεύτερη μεταξύ Σεπτεμβρίου και Νοεμβρίου), παρόλο που η μέση βροχόπτωση δεν είναι πολύ υψηλή.

Το Τόγκο απαρτίζεται από τις οικοπεριφέρειες: τα δάση της Ανατολικής Γουινέας, το μωσαϊκό δάσος-σαβάνας του κόλπου της Γουινέας και τη σαβάνα του Δυτικού Σουδάν.<ref name="DinersteinOlson2017">{{Cite journal|last=Dinerstein|first=Eric|last2=Olson|first2=David|last3=Joshi|first3=Anup|last4=Vynne|first4=Carly|last5=Burgess|first5=Neil D.|last6=Wikramanayake|first6=Eric|last7=Hahn|first7=Nathan|last8=Palminteri|first8=Suzanne|last9=Hedao|first9=Prashant|display-authors=1|title=An Ecoregion-Based Approach to Protecting Half the Terrestrial Realm|journal=BioScience|volume=67|issue=6|year=2017|pages=534–545|issn=0006-3568|doi=10.1093/biosci/bix014|pmid=28608869|pmc=5451287}}</ref> Οι ακτές του Τόγκο χαρακτηρίζονται από [[Έλος|έλη]] και [[Μαγκρόβιο δάσος|μαγκρόβια]] δάση. Η υψηλή άνοδος του πληθυσμού οδηγεί σε εκτεταμένη [[Αποδάσωση|αποψίλωση των δασών]], θέτοντας την ζωή πολλών ειδών σε κίνδυνο. Το 2019 η χώρα είχε μέσο βαθμό 5.,88 στα 10 στον Δείκτη Ακεραιότητας του Δασικού Τοπίου (92η παγκοσμίως σε σύνολο 172 χωρών).<ref name="FLII-Supplementary">{{Cite journal|last=Grantham|first=H. S.|last2=Duncan|first2=A.|last3=Evans|first3=T. D.|last4=Jones|first4=K. R.|last5=Beyer|first5=H. L.|last6=Schuster|first6=R.|last7=Walston|first7=J.|last8=Ray|first8=J. C.|last9=Robinson|first9=J. G.|display-authors=1|title=Anthropogenic modification of forests means only 40% of remaining forests have high ecosystem integrity - Supplementary Material|journal=Nature Communications|volume=11|issue=1|year=2020|page=5978|issn=2041-1723|doi=10.1038/s41467-020-19493-3|pmid=33293507|pmc=7723057}}</ref>

Υπάρχουν τουλάχιστον πέντε εθνικό πάρκα και καταφύγια: το καταφύγιο πανίδας Αμπντουλαγιέ, το εθνικό πάρκο Φαζάο Μαλφακάσα, το εθνικό πάρκο Φος ω Λιόν, το Κουταμακού<ref>{{Cite web|url=https://whc.unesco.org/en/list/1140/|title=Koutammakou, the Land of the Batammariba|website=UNESCO World Heritage Centre|language=en|accessdate=27 January 2021}}</ref> και το εθνικό πάρκο Κεράν. Ένας επισκέπτης στα εθνικά πάρκα της χώρας θα αντικρίσει πολλές καμηλοπαρδάλεις, βουβάλια του ακρωτηριούακρωτηρίου, [[Ύαινα|ύαινες]] και [[Λιοντάρι|λιοντάρια]]. Λίγοι ελέφαντες ζουν στη χώρα. Στην χώρα ζουν πολλά [[Πτηνά|πουλιά]], όπως οι [[Πελαργός|πελαργοί]] και οι γερανοί.

Το [[Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν|ακαθάριστο εγχώριο προϊόν]] (ΑΕΠ) του Τόγκο ανήλθε σε 3.734 εκατομμύρια ευρώ το 2015. Το κατά κεφαλήν ακαθάριστο εγχώριο προϊόν ήταν 520 ευρώ την ίδια χρονιά, μια από τις χαμηλότερες επιδόσεις στο κόσμο.<ref>[http://www.auswaertiges-amt.de/DE/Aussenpolitik/Laender/Laenderinfos/01-Nodes_Uebersichtsseiten/Togo_node.html Auswärtiges Amt – Togo – Übersicht], zuletzt gesehen am 14. Oktober 2016.</ref> Το 2015 το Τόγκο είχε πληθωρισμό ύψους 1.,9% το 2015. Το Τόγκο γνώρισε σημαντική οικονομική άνθηση τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, η φτώχεια στη χώρα εξακολουθεί να βρίσκεται σε υψηλό επίπεδο. Περίπου το 40% του πληθυσμού του Τόγκο ζει με λιγότερα από 1.,25 δολάρια ΗΠΑ και περίπου το 70% λιγότερα από 2 δολάρια ΗΠΑ την ημέρα. Το ποσοστό ανεργίας ήταν 6.,9% το 2016, αλλά πολλές θέσεις εργασίας είναι άτυπες και η υποαπασχόληση είναι διαδεδομένη στη χώρα. Ο συνολικός αριθμός των εργαζομένων εκτιμάται σε 2,6 εκατομμύρια το 2017, εκ των οποίων το 49.,2% αυτών είναι γυναίκες .<ref>{{Internetquelle|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2129.html|titel=The World Factbook — Central Intelligence Agency|zugriff=2018-08-06|sprache=en}}</ref><ref>[http://www.auswaertiges-amt.de/DE/Aussenpolitik/Laender/Laenderinfos/Togo/Wirtschaft_node.html Auswärtiges Amt – Togo – Wirtschaft], zuletzt gesehen am 14. Oktober 2016.</ref> Το 2015, το 11.,5% του πληθυσμού ήταν αντιμέτωπο με τον [[Υποσιτισμός|υποσιτισμό]], από 30.,4% το 2000.<ref>{{Internetquelle|url=https://data.worldbank.org/indicator/SN.ITK.DEFC.ZS?locations=1W-TG&year_high_desc=true|titel=Prevalence of undernourishment (% of population) {{!}} Data|zugriff=2018-05-19|sprache=en-us}}</ref>

Η χώρα διαθέτει αποθέματα φωσφάτου, τα οποία εκμεταλλεύεται η Société Nouvelle des Phosphates du Togo. Η εξόρυξη φωσφάτου συνεισέφερε ένα 8.,4% στο εθνικό ΑΕΠ το 1985, ποσοστό που μειώθηκε σε 2.,2% το 2001. Η χώρα εισάγει βιομηχανικά προϊόντα, μηχανήματα, οχήματα, τρόφιμα και καύσιμα. Τα κύρια εξαγώγιμα προϊόντα είναι το [[φωσφορικό ασβέστιο]], το επεξεργασμένο [[βαμβάκι]] (27%), ο [[καφές]] (10%), το [[τσάι]] και το [[κακάο]].

Το 2016 ο κρατικός προϋπολογισμός το 2016 περιλάμβανε δαπάνες ισοδύναμες με 1.,377 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ, οι οποίες αντισταθμίστηκαν από έσοδα ισοδύναμα με 1.,140 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ, δημιουργώντας δημοσιονομικό έλλειμμα ύψους 5,3% του ΑΕΠ.<ref name="CIA">[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/to.html The World Factbook]</ref> Το εθνικό χρέος της χώρας ήταν ίσο με το 79.,1% του ΑΕΠ το 2016.<ref>{{Internetquelle|url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2017/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=70&pr.y=13&sy=2016&ey=2022&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=512,672,914,946,612,137,614,546,311,962,213,674,911,676,193,548,122,556,912,678,313,181,419,867,513,682,316,684,913,273,124,868,339,921,638,948,514,943,218,686,963,688,616,518,223,728,516,836,918,558,748,138,618,196,624,278,522,692,622,694,156,142,626,449,628,564,228,565,924,283,233,853,632,288,636,293,634,566,238,964,662,182,960,359,423,453,935,968,128,922,611,714,321,862,243,135,248,716,469,456,253,722,642,942,643,718,939,724,644,576,819,936,172,961,132,813,646,199,648,733,915,184,134,524,652,361,174,362,328,364,258,732,656,366,654,734,336,144,263,146,268,463,532,528,944,923,176,738,534,578,536,537,429,742,433,866,178,369,436,744,136,186,343,925,158,869,439,746,916,926,664,466,826,112,542,111,967,298,443,927,917,846,544,299,941,582,446,474,666,754,668,698&s=GGXWDG_NGDP&grp=0&a=|titel=Report for Selected Countries and Subjects|sprache=en-US|zugriff=2017-07-21}}</ref>

Η απογραφή του Νοεμβρίου 2010 ανέφερε ότι στο Τόγκο ζούσαν 6.191.155 άτομα, πληθυσμός υπερδιπλάσιος από τους 2.719.567 κατοίκους το 1981. Ο πληθυσμός της Λομέ, της πρωτεύουσας, αυξήθηκε από 375.499 κατοίκους το 1981 σε 837.437 το 2010. Προσθέτοντας τις αστικές περιοχές του κοντινού νομού Γκολφ, η αστική περιοχή της Λομέ περιείχε 1.477.660 κατοίκους το 2010. <ref name="ReferenceA">[RGPH4 Recensement Général de la Population 2010]. </ref> <ref name="Données de Recensement">[http://www.stat-togo.org/index.php?option=com_content&view=category&layout=blog&id=43&Itemid=96 Données de Recensement]. </ref>

Πέρα από την Λομέ, στις άλλες μεγάλες πόλεις περιλαμβάνονται οι παρακάτω πόλεις (ο πληθυσμός σε παρένθεση): Σοκοντέ (95.070), Καρά (94.878), Κπαλιμέ (75.084), Ατακπαμέ (69.261), Νταπαόνγκ (58.071) και Τσεβιέ (54.474). Με εκτιμώμενο πληθυσμό 7.889.093 κατοίκων το 2016, το Τόγκο είναι η 107η πολυπληθέστερη χώρα του κόσμου. Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού (65%) ζει σε χωριά και ασχολείται με τη γεωργία ή τη κτηνοτροφία. Ο πληθυσμός του Τόγκο παρουσιάζει ισχυρή αύξηση: από το 1961 (έτος μετά την ανεξαρτησία) έως το 2003 πενταπλασιάστηκε. <ref name="ReferenceA">[RGPH4 Recensement Général de la Population 2010]. </ref> <ref name="Données de Recensement">[http://www.stat-togo.org/index.php?option=com_content&view=category&layout=blog&id=43&Itemid=96 Données de Recensement]. </ref>

Στο Τόγκο, συνυπάρχουν περίπου 40 διαφορετικές εθνότητες, εκ των οποίων πολυπληθέστεροι είναι οι Έουε που καταλαμβάνουν το 32% του πληθυσμού και ζουν στο νότο. Κατά μήκος της νότιας ακτογραμμής, αντιπροσωπεύουν το 21% του πληθυσμού. Στο βορρά ζουν οι Κοτοκολί και οι Καμπιγιέ, οι οποίοι αποτελούν το 22% του πληθυσμού της χώρας. Οι Ουατσί αποτελούν το 14% του πληθυσμού. Μερικές φορές οι Ουατσί και οι Έουε συγκαταλέγονται ως μια εθνότητα, αλλά οι Γάλλοι που μελέτησαν και τις δύο ομάδες θεώρησαν ότι διαφέρουν μεταξύ τους. <ref>{{Cite book|title=Encyclopedia of world geography|last=Khan, M. Ali|last2=Sherieff, A.|publisher=Sarup & Sons|isbn=978-81-7625-773-2|year=2007|page=255|url=https://books.google.com/books?id=GUwr1BpOCooC&pg=PA255}}</ref> Στο Τόγκο ζουν επίσης και άλλες εθνότητες (Μίνα, Μοσσί, Μόμπα, Μπασάρ, Τσοκοσί). Στη χώρα ζουν και κάποια άτομα ευρωπαϊκής και ινδικής καταγωγής, των οποίων το ποσοστό δεν ξεπερνά το 1%.

Το CIA World Factbook εν τω μεταξύ αναφέρει ότι το 44% του πληθυσμού είναι χριστιανοί, το 14% είναι μουσουλμάνοι και το υπόλοιπο 36% πιστεύουν σε τοπικές θρησκείες. <ref name="cia.gov">{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/togo/|title=The World Factbook — Central Intelligence Agency|website=Cia.gov|accessdate=26 August 2017}}</ref>

Ο [[χριστιανισμός]] άρχισε να διαδίδεται από τα μέσα του 15ου αιώνα, μετά την άφιξη Πορτογάλων [[Καθολική Εκκλησία|καθολικών]] ιεραποστόλων. Οι Γερμανοί εισήγαγαν τον [[Προτεσταντισμός|προτεσταντισμό]] στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα όταν εκατό ιεραπόστολοι της Ιεραποστολικής Εταιρείας της Βρέμης εστάλησαν στις παραλιακές περιοχές του Τόγκο και της Γκάνας. Οι Προτεστάντες του Τόγκο ήταν γνωστοί ως "Μπρέμα", από μια παραφθορά της λέξης "[[Βρέμη]]". Μετά τον [[Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο]], οι Γερμανοί ιεραπόστολοι αναγκάστηκαν να φύγουν, γεγονός που οδήγησε στην πρώιμη αυτονομία της Ευαγγελικής Εκκλησίας των Έουε. <ref>{{Cite book|title=Historical Dictionary of Togo|first=Samuel|last=Decalo|publisher=Scarecrow Press|isbn=9780810830738|date=1996|page=74}}</ref>

Το Τόγκο είναι μια [[Δίγλωσσος|πολύγλωσση]] χώρα. Σύμφωνα με τον Εθνολόγο, 39 διαφορετικές γλώσσες ομιλούνται στη χώρα, πολλές εκ των οποίων έχουν λιγότερους από 100.000 ομιλητές.<ref>{{Cite web|url=http://www.ethnologue.com/show_country.asp?name=TG|title=Languages of Togo|website=Ethnologue.com|accessdate=31 October 2010}}</ref> Από τις 39 γλώσσες που ομιλούνται στη χώρα, η μόνη [[επίσημη γλώσσα]] είναι η γαλλική. <ref name="iccia.com">{{Cite web|url=http://iccia.com/?q=countryprofile/home/code&code=tg|title=Country Profile {{!}} The Islamic Chamber of Commerce, Industry and Agriculture (ICCIA)|website=iccia.com|accessdate=27 January 2021}}</ref> Δύο ιθαγενείς γλώσσες της χώρας ονομάστηκαν [[Εθνική γλώσσα|εθνικές γλώσσες]] το 1975: η Έουε και η Καμπιγιέ. <ref name="iccia.com" /> Ταυτόχρονα, εξαιρουμένης της γαλλικής, είναι οι δύο περισσότερο ομιλούμενες γλώσσες.

Τα γαλλικά χρησιμοποιούνται στο εκπαιδευτικό σύστημα, στο κοινοβούλιο, στα ΜΜΕ, τη διοίκηση και το εμπόριο. Η Έουε είναι η καθομιλουμένη γλώσσα στο νότο. Η γλώσσα Τεμ λειτουργεί σε περιορισμένο βαθμό ως εμπορική γλώσσα σε ορισμένες πόλεις στο βόρειο Τόγκο. <ref>{{Cite web|url=https://www.ethnologue.com/country/TG|title=Togo|website=Ethnologue.com|accessdate=26 August 2017}}</ref> Επίσημα, τα Έουε και τα Καμπιγιέ είναι "εθνικές γλώσσες": για τα δεδομένα του Τόγκο οι εθνικές γλώσσες είναι οι γλώσσες που προωθούνται στην επίσημη εκπαίδευση και χρησιμοποιούνται στα μέσα ενημέρωσης.

Το Τόγκο διαθέτει εξαετή υποχρεωτική εκπαίδευση.<ref name="ilab">[http://www.dol.gov/ilab/media/reports/iclp/tda2001/Togo.htm "Togo"] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080202100024/http://www.dol.gov/ILAB/media/reports/iclp/tda2001/togo.htm|date=2 February 2008}}. ''2001 Findings on the Worst Forms of Child Labor''. [[Bureau of International Labor Affairs]], [[U.S. Department of Labor]] (2002). This article incorporates text from this source, which is in the [[public domain]].</ref> Το 1996, το ακαθάριστο ποσοστό εγγραφής μαθητών σε δημοτικά σχολεία ήταν 119.,6%,ενώ το καθαρό ποσοστό εγγραφής μαθητών στα δημοτικά σχολεία ήταν 81.,3%.<ref name="ilab" /> Το 2011, το καθαρό ποσοστό εγγραφής μαθητών σε δημοτικά σχολεία ήταν 94%, ένα από τα καλύτερα ποσοστά σε όλη τη δυτική Αφρική. Το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας υποφέρει από ελλείψεις σε δασκάλους, χειρότερη ποιότητα εκπαίδευσης στα αγροτικά σχολεία, όπως επίσης και από υψηλά ποσοστά επανάληψης της ίδιας τάξης και εγκατάλειψης του σχολείου πριν την αποφοίτηση τους.