Μνημείο του Νικόλαου Κοπέρνικου (Βαρσοβία): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Το '''Μνημείο του Νικόλαου Κοπέρνικου στη Βαρσοβία''' είναι ένα από τα σημαντικά αξιοθέατα της [[Βαρσοβία|πολωνικής πρωτεύουσας]]. Βρίσκεται μπροστά από το [[Παλάτι του Στάσιτς]], έδρα της [[Πολωνική Ακαδημία Επιστημών|Πολωνικής Ακαδημίας Επιστημών]] στην οδό [[Κρακόφσκιε Πσεντμιέστσιε]]. Σχεδιάστηκε από τον [[Μπέρτελ Θόρβαλντσεν]] το 1822 και ολοκληρώθηκε το 1830.

Το χάλκινο άγαλμα του [[Πολωνοί|Πολωνού]] [[Αστρονόμος|αστρονόμου]] [[Νικόλαος Κοπέρνικος|Νικόλαου Κοπέρνικου]] ([[Πολωνική γλώσσα|πολωνικά]]: ''Mikołaj Kopernik'') που κρατάει ένα [[Διαβήτης (όργανο)|διαβήτη]] και ένα [[Αστρολάβος Ιππάρχου|σφαιρικό αστρολάβο]] σχεδιάστηκε από τον [[Μπέρτελ Θόρβαλντσεν]] το 1822 και ανεγέρθηκε το 1828-30. Χρηματοδοτήθηκε<ref>TheΤο statueάγαλμα whichπου Iμόλις haveανέφερα justανεγέρθηκε mentionedμε wasέξοδα erectedτου atπολωνικού the expense of the Polish nationέθνους, byμέσω meansσυνδρομής ofκαι a subscription, andαπαιτούνται 40,.000 florinsφλώρινα beingγια stillνα requiredπληρώσουν to defrayτο the costκόστος, theτο deficitέλλειμμα wasκαλύφθηκε made upαπό by theτον AbbeΆμπε StaszicΣτασίτς, aέναν learnedέμπειρο MinisterΥπουργό of StateΚράτους, fromαπό hisτην privateιδιωτική του fortuneπεριουσία. - Eugène Plon: ''Thorvaldsen: his life and works'', RΡ. BentleyΜπέντλεϊ andκαι SonΥιός, 1874 [https://books.google.com/books?lr=&id=AoQZAAAAYAAJ&dq=Napoleon++Thorvaldsen+%2Bcopernicus&q=florins#search_anchor pσελ. 71]</ref> από δημόσιες δωρεές και από τον [[Επιστήμονας|επιστήμονα]] και φιλόσοφο [[Στανίσουαφ Στάσιτς]].<ref name="hist>(πολωνικά) [http://www.warszawa1939.pl/index.php?r1=pomnik_kopernika&r3=0 "''Pomnik Kopernika''" («Μνημείο του Κοπέρνικου»)], ''Architektura przedwojennej Warszawy'' (Η αρχιτεκτονική της προπολεμικής Βαρσοβίας).</ref> Η τελετή αποκάλυψης, έγινε υπό την προεδρία του πρώην συμπολεμιστή του [[Ταντέους Κοστσιούσκο]], [[Γιούλιαν Ούρσιν Νιεμτσέβιτς]]. Ο πολωνικός κλήρος αρνήθηκε να παραστεί στις τελετές, καθώς το βιβλίο του είχε καταδικαστεί από το Ιερό Γραφείο το 1616.<ref>Popular Science, June 1891 [https://books.google.com/books?id=sSADAAAAMBAJ&lpg=PA256&dq=Napoleon%20%20Thorwaldsen%20Thorn&pg=PA261#v=onepage&q=Napoleon%20%20Thorwaldsen%20Thorn&f=false pσελ. 261]</ref> Η απαγόρευση άρθηκε το 1758, κατά τη διάρκεια της θητείας του [[Πάπας Βενέδικτος ΙΔ΄|Πάπα Βενέδικτου ΙΔ΄]] (βλ. Ευρετήριο 1758).

Ο Στάσιτς είχε αρχικά σχεδιάσει να ανεγείρει το άγαλμα στο [[Τόρουν]], την πατρίδα του Κοπέρνικου, όταν άκουσε ότι ο [[Ναπολέων Α΄|Ναπολέοντας]] είχε εκφράσει την έκπληξή του κατά την επίσκεψή του το 1807 στο Τόρουν ότι δεν υπήρχε μνημείο στον Κοπέρνικο στην πόλη. Η πτώση του [[Δουκάτο της Βαρσοβίας|Δουκάτου της Βαρσοβίας]] (που περιελάμβανε το Τόρουν) και η [[Πρωσικός Διαμελισμός|επανακατάληψη της περιοχής]] από την [[Πρωσία]] είχε καθυστερήσει το έργο και τελικά ανάγκασε τον Στάσιτς να αλλάξει τον τόπο στη [[Βαρσοβία]], που ήταν στο [[Ρωσικός Διαμελισμός|Ρωσικό Διαμελισμό]].<ref name="miz49-50">[[Στέφεν Μίζβα]], ''Nicholas Copernicus 1543-1943'', [[Νέα Υόρκη]], [[Ίδρυμα Κοστσιούσκο]], 1943; Kessinger Publishing, 2006, {{ISBN|1-4286-5458-5}}, [https://books.google.com/books?id=ZHDWSYV6pKoC&lpg=PA51&dq=Nicolaus%20Copernicus%20Monument%20in%20Warsaw&pg=PA51#v=onepage&q=&f=false Google Print, σελ. 49-50.]</ref>

Κατά τη διάρκεια του [[Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου]], το μνημείο του Κοπέρνικου ήταν το επίκεντρο μιας αξιοσημείωτης μικρής επιχείρησης σαμποτάζ από το [[Πολωνικό Υπόγειο Κράτος]]. Λίγο μετά τη [[Ναζιστική Γερμανία|ναζιστική γερμανική]] κατάληψη της Βαρσοβίας το 1939, οι Γερμανοί έσβησαν τις λατινικές και πολωνικές επιγραφές και τοποθέτησαν μια πλάκα στη [[γερμανική γλώσσα]]: «Στο Νικόλαο Κοπέρνικο από το γερμανικό έθνος». Στις 11 Φεβρουαρίου 1942, ο [[Μάτσεϊ Αλέκσι Νταβιντόφσκι]] αφαίρεσε τη γερμανική πλάκα.<ref name=rzecz>(πολωνικά) Τόμας Στάντσικ, [http://www.rzeczpospolita.pl/specjal_040529/specjal_a_7.html "''Piasek sypany w oczy''" ("Sand Thrown in the Eyes")], {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080526145431/http://www.rzeczpospolita.pl/specjal_040529/specjal_a_7.html |date=2008-05-26 }} ''[[Rzeczpospolita (εφημερίδα)|Rzeczpospolita]]'', ''Dodatek Specjalny'' (Special Supplement), 29.05.04, no. 125.</ref> Σε απάντηση, στις 21 Φεβρουαρίου, οι Γερμανοί μετέφεραν το άγαλμα του [[Γιαν Κιλίνσκι]] της Βαρσοβίας στο [[Εθνικό Μουσείο της Βαρσοβίας]].<ref name="rzecz" /> Ο Νταβιντόφσκι και οι σύντροφοί του ανταπάντησαν σχεδιάζοντας ένα μεγάλο [[γκράφιτι]] στο Μουσείο («Άνθρωποι της Βαρσοβίας - είμαι εδώ. Γιαν Κιλίνσκι») και στις 13 Μαρτίου προσθέτοντας μια νέα πλάκα στο μνημείο του Κοπέρνικου: «Για την αφαίρεση του αγάλματος του Κιλίνσκι, παρατείνω τον χειμώνα κατά δύο μήνες. ''Κοπέρνικ''».<ref>Jerzy Einhorn, ''Recollections of the End of an Era: Poland 1919-1945'', Author House, 2005, {{ISBN|1-4208-0354-9}}, [https://books.google.com/books?id=9WqTG8Oiv7cC&lpg=PA128&dq=Poland%20%22minor%20sabotage%22&as_brr=3&pg=PA128#v=onepage&q=&f=false Google Print, ppσελ. 128-29.]</ref>

Το 1944, μετά την [[Εξέγερση της Βαρσοβίας]], στην οποία το μνημείο υπέστη ζημιές, οι Γερμανοί αποφάσισαν να το λιώσουν. Το μετέφεραν στη [[Νίσα (Πολωνία)|Νίσα]], αλλά έπρεπε να υποχωρήσουν πριν προλάβουν να το λιώσουν. Οι Πολωνοί έφεραν το μνημείο στη Βαρσοβία στις 22 Ιουλίου 1945, το ανακαίνισαν και το αποκάλυψαν ξανά στις 22 Ιουλίου 1949.<ref name="hist>(πολωνικά) [http://www.warszawa1939.pl/index.php?r1=pomnik_kopernika&r3=0 "''Pomnik Kopernika''" («Μνημείο του Κοπέρνικου»)], ''Architektura przedwojennej Warszawy'' (Η αρχιτεκτονική της προπολεμικής Βαρσοβίας).</ref>