Ονορέ ντε Μπαλζάκ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Ο '''Ονορέ ντε Μπαλζάκ''' (πραγματικό ονοματεπώνυμο '''Ονορέ Μπαλζάκ''') ([[Τουρ]] [[20 Μαΐου]] [[1799]] – [[Παρίσι]] [[18 Αυγούστου]] [[1850]]) ήταν [[Γάλλος]] λογοτέχνης του πρώτου μισού του [[19ος αιώνας|19ου αιώνα]]. Συγκαταλέγεται στους θεμελιωτές του [[ρεαλισμός|ρεαλισμού]] στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία, ενώ θεωρείται και ένας από τους σημαντικότερους [[Μυθιστόρημα|μυθιστοριογράφους]] όλων των εποχών.

Έφερε εις πέρας ένα μνημειώδες έργο, την «[[Η Ανθρώπινη κωμωδία|''Ανθρώπινη Κωμωδία'']]», μία συνεκτική συλλογή αρκετών [[Μυθιστόρημα|μυθιστορημάτων]] που φιλοδοξούν να περιγράψουν σχεδόν εξαντλητικά τη γαλλική κοινωνία της εποχής του.

Γεννήθηκε στην πόλη [[Τουρ]] με καταγωγή από αστική οικογένεια της εποχής. To [[1814]] εγκαταστάθηκε στο [[Παρίσι]], ενώ σε ηλικία 17 ετών άρχισε σπουδές νομικής στη [[Σορβόνη]]. Το [[1819]], απέκτησε το πτυχίο του ''baccalauréat'' και εργάστηκε για ένα διάστημα ως βοηθός σε δικηγορικό γραφείο, ωστόσο τελικά δεν ακολούθησε το επάγγελμα του [[Συμβολαιογράφος|συμβολαιογράφου]], αλλά αφοσιώθηκε στη [[λογοτεχνία]]. Εγκατέλειψε το πατρικό του σπίτι για να μείνει μόνος σε μια φτωχική σοφίτα και να αφιερωθεί στη συγγραφή φιλοσοφικών [[Δοκίμιο|δοκιμίων]], μυθιστορημάτων σε μορφή επιστολών ή [[τραγωδία|τραγωδιών]]. Μέχρι το [[1822]] ο Μπαλζάκ ήταν ήδη δημιουργός αρκετών έργων – για τα οποία χρησιμοποιούσε και αρκετά ψευδώνυμα – που δεν γίνονταν όμως ευρύτερα αποδεκτά.

Το [[1825]] ξεκίνησε η σχέση του με τη Δούκισσα Ντ' Αμπραντές, με την βοήθεια της οποίας έγινε γνωστός στους κοσμικούς κύκλους του Παρισιού. Την ίδια περίοδο συνέβη ο θάνατος της αδελφής του Λορ, που ήταν έμπιστή του. Παράλληλα, έγινε [[εκδότης]] ενώ το διάστημα [[1826]]-[[1828]] εργάστηκε ως τυπογράφος με οδυνηρές όμως οικονομικές συνέπειες, καθώς καταστράφηκε οικονομικά, καταρρέοντας από τα χρέη. Το [[1829]] δημοσιεύτηκε το μυθιστόρημά του ''[[Οι Σουάνοι]]'' (Les Chouans), που αποτέλεσε την πρώτη εμπορική του επιτυχία και την αρχή της αναγνώρισής του ως συγγραφέα. Τον επόμενο χρόνο, δηλώνοντας πως κατάγεται από τους Μπαλζάκ της Αντράγκ, πρόσθεσε αυθαίρετα στο όνομά του τον όρο ''«ντε»''. Στις [[18 Φεβρουαρίου]] του [[1832]], έλαβε το πρώτο γράμμα της Εβελίνα Χάνσκα, πολωνικής καταγωγής, με την οποία αλληλογραφούσε για περίπου 15 χρόνια και αργότερα παντρεύτηκε. Το [[1835]] ανέλαβε την επιθεώρηση ''La Chronique De Paris'', την οποία εγκατέλειψε τον Ιούλιο του [[1836]] ακόμη περισσότερο χρεωμένος. Το [[1837]] δημοσιεύτηκαν οι ''Χαμένες Ψευδαισθήσεις'' και ο Μπαλζάκ αγόρασε τις ''«Jardies»'', αγρόκτημα στη περιοχή των [[Σέβρες|Σεβρών]] που, λόγω χρεών όμως αναγκάστηκε να πουλήσει το [[1845]].

Το [[1838]] πραγματοποίησε αποτυχημένες επενδύσεις στο [[χρηματιστήριο]] χωρίς να μπορέσει να βελτιώσει ούτε στο ελάχιστο την οικονομική του κατάσταση. Το [[1840]] προσπάθησε να επανακυκλοφορήσει την ''«Revue Parisienne»'', χωρίς επιτυχία. Λόγω των οικονομικών του προβλημάτων, αναγκάστηκε να κρυφτεί στο [[Πασσύ]] για να ξεφύγει από τους πιστωτές του. Στις [[4 Μαρτίου]] του [[1850]] νυμφεύτηκε την Εβελίνα Χάνσκα και πέντε μήνες αργότερα, στις [[18 Αυγούστου]], πέθανε στο Παρίσι, σε ηλικία μόλις 51 ετών.

Ο Μπαλζάκ υπήρξε ένας από τους πολυγραφότερους συγγραφείς όλων των εποχών, δημιουργός 2.504 [[ήρωας|ηρώων]] μέσα από τα βιβλία του. Η μέθοδος εργασίας του παρουσιάζει επίσης αξιοσημείωτο ενδιαφέρον. Εργαζόταν περίπου 15 ώρες ημερησίως, καταναλώνοντας μεγάλες ποσότητες [[καφές|καφέ]] για να διατηρεί τη διαύγειά του. Κατά τη διαδικασία εκτύπωσης των έργων του στο [[τυπογραφείο]], πραγματοποιούσε αλλεπάλληλες διορθώσεις ή ακόμα και αλλαγές.

Στο Παρίσι, πόλη 2.000.000 κατοίκων, δοκιμασμένη από αλλεπάλληλες πολιτικές και κοινωνικές ανακατατάξεις, η συγγραφή μπορούσε να προσφέρει χρήματα, δόξα, εξουσία. Στη [[Γαλλική γλώσσα|γαλλική]], πρώτη μεταξύ των γλωσσών, ενισχυμένη με το σφρίγος των νέων ιδεών του μετεπαναστατικού κόσμου, οι επιφυλλίδες είχαν απήχηση στο πλατύ κοινό. Χρειάστηκαν όμως αρκετά χρόνια ακατάβλητης προσπάθειας, γράφοντας μυθιστορήματα της σειράς χωρίς να υπογράφει ωσότου αγγίξει την επιτυχία. Στον σκληρό ανταγωνισμό, όπου όλα τα ρομαντικά θέματα είχαν αξιοποιηθεί, απέδωσε συστηματικά μια ολόκληρη κοινωνία, τους νόμους και τους αδυσώπητους μηχανισμούς της: χαρακτήρες από τον επιχειρηματικό, δημοσιογραφικό, καλλιτεχνικό κόσμο, άντρες και γυναίκες της αριστοκρατίας, παιδιά του δρόμου, παπάδες και γιατροί που εξομολογούν τις αμαρτίες του πνεύματος και της σάρκας, στη μεγαλούπολη ή στην επαρχία, διαπλέκονται μεταξύ τους σ' άπειρους συνδυασμούς, αναλώνουν καθένας τη ζωή του στην ένταση των παθών. Επί 20 χρόνια, ως τον αιφνίδιο θάνατό του στο αποκορύφωμα της δόξας του, έγραψε συνολικά 91 μυθιστορήματα, 30 [[Νουβέλα|νουβέλες]], 5 θεατρικά έργα: άμεσα, επίκαιρα, αποτελεσματικά, έπεισαν τους αναγνώστες, που πολλαπλασίαζαν τις πωλήσεις των εφημερίδων. Κι όλα αυτά σε χρονικό διάστημα 25 περίπου ετών.

Τα θέματά του κρίθηκαν συχνά υπερβολικά, προσβλητικά για τα χρηστά ήθη: η απουσία του καλού φάνταζε περισσότερο ακόμη καθώς προέκυπτε άδηλα από τα γεγονότα. Για ένα διάστημα τα έργα του θεωρούνταν εμπορικά, ελαφρά κι υποδεέστερης σημασίας. Σήμερα θεωρείται ένας από τους μείζονες συγγραφείς της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Η ''[[Η Ανθρώπινη κωμωδία|Ανθρώπινη Κωμωδία]]'', θεωρείται άξια εκπρόσωπος του λογοτεχνικού [[ρεαλισμός|ρεαλισμού]], βαθιά και με ζωντανά χρώματα τοιχογραφία, που περιγράφει ανθρώπινους χαρακτήρες κι αδυναμίες που ξεπερνούν την εποχή του. Πιστεύεται πως επέλεξε τον τίτλο του σε αντιδιαστολή με το έργο του [[Δάντης Αλιγκέρι|Δάντη]] ''[[Θεία Κωμωδία]]''.

Η «[[Η Ανθρώπινη κωμωδία|''Ανθρώπινη κωμωδία'']]» (''La Comédie humaine'') αποτελεί το σύνολο 91 ολοκληρωμένων και 48 ημιτελών έργων του Μπαλζάκ, μεταξύ των οποίων νουβέλες, μυθιστορήματα και πραγματείες. Δεν περιέχονται ωστόσο τα θεατρικά του έργα ή οι κωμικές ιστορίες ''Contes drôlatiques'' (1832-37). Στόχος του στην «Ανθρώπινη Κωμωδία» ήταν να παραθέσει μια σφαιρική άποψη της γαλλικής κοινωνίας, από τη στιγμή που εκδηλώθηκε η [[Γαλλική Επανάσταση]] έως τη σύγχρονη εποχή του. Στον πρόλογο αυτού του έργου που συνέγραψε το [[1842]] η φιλοσοφία του συνοψίζεται στην άποψή του, ότι, όπως οι περιβαλλοντικές διαφορές και η κληρονομικότητα ευθύνονται για την ύπαρξη διαφόρων ειδών στο [[Ζώο|ζωικό βασίλειο]], έτσι και οι ποικίλες κοινωνικές πιέσεις ευθύνονται για τις διαφορές ανάμεσα στα ανθρώπινα όντα.

**''Les Chouans'' (''[[Οι Σουάνοι]]'', 1829) ― ελλην. μετάφρ. (με τίτλο «''Οι αντάρτες''») Όθων Αργυρόπουλος (Δαρεμάς, 1964), Άρης Αλεξάνδρου (Ηριδανός, 1984 / ημιτελής μετάφραση - συμπληρώθηκε από την Καίτη Δρόσου)

Οι ''Χωριάτες'' είναι το έργο που επαίνεσε ο Ούγγρος [[Φιλοσοφία|φιλόσοφος]] [[Γκέοργκ Λούκατς]] και σύμφωνα με τον γαμπρό του [[Καρλ Μαρξ|Μαρξ]], [[Πωλ Λαφάργκ]], ο συγγραφέας του ''Κεφαλαίου'' ήθελε να γράψει ένα εκτενές δοκίμιο για το πεζογραφικό έργο του Μπαλζάκ.<ref>Περιοδικό ''Διαβάζω'', αφιέρωμα στον Μπαλζάκ, τ. 69 (1983)</ref>