Βακχυλίδης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

{{πληροφορίες προσώπου}}Ο '''Βακχυλίδης''' ([[Ιουλίδα Κέας]] [[518 π.Χ.]] - [[452 π.Χ.]]) ήταν αρχαίος Έλληνας συγγραφέας και λυρικός ποιητής, για το έργο του οποίου ελάχιστα ήταν γνωστά ώσπου το 1896 βρέθηκε σε αιγυπτιακό τάφο από ιδιώτες ένας μεγάλος πάπυρος με εκατοντάδες στίχους του και προσέφερε όχι μόνο γνώσεις για τον ποιητή, αλλά και πάνω από εκατό καινούργιες λέξεις της ελληνικής γλώσσας που μέχρι τότε δεν είχαν μνημονευτεί σε λεξικά. Παρά την ξεχωριστή του γραφή, ανάλαφρη και καλοδουλεμένη, με ιδιαίτερο λεξιλογικό πλούτο και εικονοπλαστική, είχε την τύχη και συνάμα την ατυχία να είναι ανιψιός του [[Σιμωνίδης ο Κείος|Σιμωνίδη του Κείου]] και σύγχρονος του [[Πίνδαρος|Πινδάρου]]. Ο μεν θείος του, του άνοιξε το δρόμο στην τέχνη και στις αυλές σημαντικών χορηγών, αλλά είχε και πλατιά σκιά. Ο [[Πίνδαρος]] από την άλλη, έδινε ορμή και κύρος στην ποίηση της εποχής του, όμως μαζί με το Σιμωνίδη έστεκαν πάντα σαν απειλητικά μέτρα προς σύγκριση για το Βακχυλίδη. Ακόμα και τώρα, ο Βακχυλίδης αντί να κρίνεται για αυτό καθαυτό το δημιουργικό του έργο, τον πλούτο του και το διαφορετικό του ύφος, αδιάκοπα συγκρίνεται με τους κορυφαίους και κατά κανόνα αδικείται<ref>Bacchylides, A Selection, H.Maehler, 2004 </ref>. Οι διαρκείς συγκρίσεις είχαν ως αποτέλεσμα η δουλειά του ναι μεν να αναγνωρίζεται, αλλά ως δεύτερη. Υπήρξε πάντως ιδιαίτερα δημοφιλής κυρίως στους ελληνιστικούς και μεταχριστιανικούς χρόνους. Στον κανόνα των Αλεξανδρινών αναφέρεται μεταξύ των 9 αξιομνημόνευτων ποιητών: [[Αλκμάν]], Βακχυλίδης, [[Σαπφώ]], [[Αλκαίος ο Μυτιληναίος|Αλκαίος]], [[Στησίχορος]], [[Ίβυκος]], [[Ανακρέων]], [[Σιμωνίδης ο Κείος|Σιμωνίδης]] και [[Πίνδαρος]]. Αναφέρονται όμορφες φράσεις του επίσης στα γραπτά πολλών, όπως στου [[Διονύσιος ο Αλικαρνασσεύς|Διονυσίου του Αλικαρνασσέως]], του [[Στράβων|Στράβωνα]], του [[Στοβαίος|Στοβαίου]], του [[Πλούταρχος|Πλούταρχου]], του [[Αθήναιος|Αθήναιου]], του [[Ηφαιστίων|Ηφαιστίωνα]], του [[Κλήμης ο Αλεξανδρεύς|Κλήμη]] της Αλεξάνδρειας -ο [[Αμμιανός Μαρκελίνος]] αναφέρει επίσης ότι "ο Βακχυλίδης άρεσε ιδιαίτερα στον [[Ιουλιανός|Ιουλιανό]]" τον Παραβάτη.

== Βιογραφία ==

 

Πολύ νέος πήγε στη [[Θεσσαλία]] και συνάντησε τον [[Πίνδαρος|Πίνδαρο]] στην αυλή των Αλευαδών. Από τότε άρχισε ένας συναγωνισμός έως και ανταγωνισμός μεταξύ τους, που κράτησε 30 ολόκληρα χρόνια. Με το θείο του, το [[Σιμωνίδης ο Κείος|Σιμωνίδη]], φέρεται να έμεινε αρκετό καιρό στην αυλή του Ιέρωνα στη [[Σικελία]] απ' όπου, άγνωστο γιατί, έφυγε για την [[Πελοπόννησος|Πελοπόννησο]] ή ίσως και αντιστρόφως -δεν είναι διόλου βέβαιο πού έμεινε και για πόσο ούτε πότε ακριβώς. Ο μόνος που αναφέρεται σε αυτό είναι ο [[Πλούταρχος]] (Περι φυγής) λέγοντας ότι πολλοί δημιούργησαν το έργο τους εξόριστοι και μεταξύ αυτών μνημονεύει και τον '''Βακχυλίδη''' που αναγκάστηκε να ζήσει για πολύ καιρό στην Πελοπόννησο. Ομως δεν έχουμε άλλες πηγές για το θέμα της εξορίας ούτε και για τους λόγους.

===Ο ανταγωνισμός===

Αλεξανδρινοί λόγιοι πάντως θεωρούν ότι ο ανταγωνισμός των δύο δημιουργών ήταν τόσο έντονος<ref>Bacchylides, The Poems and Fragments, 1905</ref>, ώστε μερικές στροφές του [[Πίνδαρος|Πίνδαρου]] αποτελούσαν ουσιαστικά επιθέσεις εναντίον του Βακχυλίδη και του [[Σιμωνίδης ο Κείος|Σιμωνίδη]]. Οι νύξεις στις οποιες αναφέρονταν ήταν η φράση του Πίνδαρου "μεμαθημένη τέχνη" -ότι εννοούσε την χωρίς έμπνευση τέχνη του Βακχυλίδη. Θεωρούσαν ότι ο Βακχυλίδης του απάντησε μέσα από το επόμενο έργο του "έτερος εξ ετέρου σοφός το τε πάλαι, το τε νυν, ουδέ γαρ ράστον αρρήτων επέων πύλας εξευρείν". Ο Πίνδαρος έδωσε συνέχεια στην επόμενη ωδή του με τη φράση "λάβρους κόρακας" που δεν μπορούν να σταθούν στο ύψος του αετού -θεωρήθηκε ότι αναφερόταν σε θείο και ανιψιό. Ο Βακχυλίδης ανταπάντησε γράφοντας ότι πετάει σαν αετός και "πτήσσουσι φόβω όρνιχες λιγύφθογγοι" -για τον Πίνδαρο. Οι φράσεις από μόνες τους δεν παραπέμπουν σε ανταλλαγή ύβρεων μέσω παιάνων και διθυράμβων και σε οιωνεί καλλιτεχνικό ανταγωνισμό, αλλά έτσι τις είδαν Αλεξανδρινοί αναλυτές που ίσως είχαν στη διάθεσή τους και άλλες πηγές πληροφόρησης τις οποίες εμείς δεν είχαμε ποτέ<ref>Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια και "Αθηνά, Σύγγραμμα Περιοδικόν της εν Αθήναις Επιστημονικής Εταιρείας", 1915, και η Μπριτάνικα στην 11η έκδοσή της που αναφέρεται στο ότι πιθανόν ο Πίνδαρος να θεωρούσε πως ο Βακχυλίδης από ζήλεια τον εκτόπισε από την αυλή του Ιέρωνα</ref>

 

== Έργο ==