Ανατολικό Μπλοκ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Ετικέτα: μεγάλη προσθήκη
Γραμμή 875:
 
Τον Απρίλιο του 1969 ο Ντούμπσεκ αντικαταστάθηκε από πρώτος γραμματέας από τον [[Γκούσταβ Χούζακ]] και άρχισε μια περίοδος «κανονικοποίησης». <ref name="Williams">{{Harvnb|Williams|1997|p=xi}}</ref> Ο Χούζακ ανέτρεψε τις μεταρρυθμίσεις του Ντούμπσεκ, εκκαθάρισε το κόμμα από φιλελεύθερα μέλη, απέλυσε τους αντιφρονούντες από τα δημόσια αξιώματα, επανέφερε την εξουσία των αστυνομικών αρχών, προσπάθησε να συγκεντροποιήσει εκ νέου την οικονομία και επανέφερε την απαγόρευση πολιτικών σχολιασμών στα κύρια μέσα ενημέρωσης και από άτομα που δεν θεωρούντο «πλήρως πολιτικά έμπιστα». <ref name="Interpolitics">{{Harvnb|Goertz|1995|pp=154–157}}</ref><ref name="KieranPress">{{Harvnb|Williams|1997|p=164}}</ref>
 
==Διάλυση==
{{further|Επαναστάσεις του 1989|Διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης|Διάλυση της Τσεχοσλοβακίας|Τα Οδοφράγματα|Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση}}
[[File:Cold_War_Map_1980.png|thumb|300px|Ο Ψυχρός Πόλεμος το 1980 πριν τον [[Πόλεμος Ιράν-Ιράκ|Πόλεμο Ιράν-Ιράκ]]]]
Στα μέσα και τα τέλη της δεκαετίας του 1980 η αποδυναμωμένη Σοβιετική Ένωση σταμάτησε σταδιακά να παρεμβαίνει στις εσωτερικές υποθέσεις των κρατών του Ανατολικού Μπλοκ και ξεπήδησαν πολυάριθμα κινήματα ανεξαρτησίας.
 
Μετά τη στασιμότητα του Μπρέζνιεφ το 1985 ο Σοβιετικός ηγέτης μεταρρυθμιστής ηγέτης [[Μιχαήλ Γκορμπατσώφ]] σηματοδότησε την τάση προς μεγαλύτερη φιλελευθεροποίηση. Ο Γκορμπατσώφ απέρριψε το Δόγμα Μπρέζνιεφ, που υποστήριζε ότι η Μόσχα θα επενέβαινε αν ο σοσιαλισμός απειλείτο σε οποιοδήποτε κράτος. <ref name="crampton338">{{Harvnb|Crampton|1997|p=338}}</ref> Ανακοίνωσε το αστεία ονομασθέν "Δόγμα Σινάτρα" από το "My Way" του τραγουδιστή, που επέτρεπε στις χώρες της Κεντρικής και της Ανατολικής Ευρώπης να καθορίσουν τις εσωτερικές τους υποθέσεις την περίοδο αυτή.
 
Ο Γκορμπατσώφ ξεκίνησε μια πολιτική ''[[γκλάσνοστ]]'' (ανοίγματος) στη Σοβιετική Ένωση και τόνισε την ανάγκη για ''[[περεστρόικα]]'' (οικονομική αναδιάρθρωση). Η Σοβιετική Ένωση δυσκολευόταν οικονομικά μετά το μακροχρόνιο πόλεμο στο Αφγανιστάν και δεν είχε τους πόρους να ελέγξει την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη.
 
Το 1989 ένα [[Επαναστάσεις του 1989κύμα επαναστάσεων]], μερικές φορές αποκαλούμενο "Φθινόπωρο των Εθνών", <ref>See various uses of this term in [https://books.google.com/books?q=%22Autumn+of+Nations%22&btnG=Search+Books the following publications] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111109145001/http://books.google.com/books?q=%22Autumn+of+Nations%22&btnG=Search+Books |date=9 November 2011 }}. The term is a play on a more widely used term for 1848 revolutions, the [[Revolutions of 1848|Spring of Nations]].</ref> σάρωσε το Ανατολικό Μπλοκ. <ref name="Szafarz-221">E. Szafarz, "The Legal Framework for Political Cooperation in Europe" in ''The Changing Political Structure of Europe: Aspects of International Law'', Martinus Nijhoff Publishers. {{ISBN|0-7923-1379-8}}. [https://books.google.com/books?ie=UTF-8&vid=ISBN0792313798&id=oGGSGhFbCDEC&pg=PA221&lpg=PA221&dq=%22Autumn+of+Nations%22&sig=MNi06rhiCjmU4axaQFavL9u_4Dk p.221] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160125000347/https://books.google.com/books?ie=UTF-8&vid=ISBN0792313798&id=oGGSGhFbCDEC&pg=PA221&lpg=PA221&dq=%22Autumn+of+Nations%22&sig=MNi06rhiCjmU4axaQFavL9u_4Dk |date=25 January 2016 }}.</ref>
 
Σημαντικές μεταρρυθμίσεις έγιναν στην Ουγγαρία μετά την αντικατάσταση του [[Γιάνος Κάνταρ]] από Γενικό Γραμματέα του Κομμουνιστικού Κόμματος το 1988. <ref name="crampton381">{{Harvnb|Crampton|1997|p=381}}</ref> Στην Πολωνία τον Απρίλιο του 1989 η οργάνωση [[Αλληλεγγύη (συνδικάτο της Πολωνίας)|Αλληλεγγύη]] νομιμοποιήθηκε, της επιτράπηκε να συμμετάσχει στις βουλευτικές εκλογές, όπου κατέλαβε το 99% των διαθέσιμων κοινοβουλευτικών εδρών. <ref name="crampton392">{{Harvnb|Crampton|1997|p=392}}</ref>
[[File:Oliver Mark - Otto Habsburg-Lothringen, Pöcking 2006.jpg|thumb|O [[Όθων των Αψβούργων|Οτο φον Χάπσμπουργκ]], που έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στο άνοιγμα του [[Σιδηρούν παραπέτασμα|Σιδηρού Παραπετάσματος]]]]
Το άνοιγμα του [[Σιδηρούν παραπέτασμα|Σιδηρού Παραπετάσματος]] μεταξύ Αυστρίας και Ουγγαρίας στο Πανευρωπαϊκό Πικνίκ στις 19 Αυγούστου 1989 έβαλε σε κίνηση μια αλυσιδωτή αντίδραση, στο τέλος της οποίας δεν υπήρχε πλέον Ανατολική Γερμανία και το Ανατολικό Μπλοκ είχε διαλυθεί. Εκτενής διαφήμιση για το προγραμματισμένο πικνίκ έγινε από αφίσες και φυλλάδια μεταξύ των παραθεριστών από την Ανατολική Γερμανία στην Ουγγαρία. Το αυστριακό τμήμα της Πανευρωπαϊκής Ένωσης, που είχε τότε επικεφαλής τον [[Κάρολος των Αψβούργων|Καρλ φον Χάμπσμπουργκ]], μοίρασε χιλιάδες φυλλάδια που προσκαλούσαν σε ένα πικνίκ κοντά στα σύνορα στο [[Σόπρον]]. <ref>Hilde Szabo: ''Die Berliner Mauer begann im Burgenland zu bröckeln'' (The Berlin Wall began to crumble in Burgenland – German), in Wiener Zeitung 16 August 1999; Otmar Lahodynsky: ''Paneuropäisches Picknick: Die Generalprobe für den Mauerfall'' (Pan-European picnic: the dress rehearsal for the fall of the Berlin Wall – German), in: ''Profil'' 9 August 2014.</ref><ref>Ludwig Greven "Und dann ging das Tor auf", in Die Zeit, 19 August 2014.</ref> Ηταν το μεγαλύτερο κίνημα φυγής από την Ανατολική Γερμανία από τότε που χτίστηκε το Τείχος του Βερολίνου το 1961. Μετά το πικνίκ, που βασίστηκε σε μια ιδέα του Ότο φον Χάμπσμπουργκ για να δοκιμάσει την αντίδραση της ΕΣΣΔ και του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ στο άνοιγμα των συνόρων, δεκάδες χιλιάδες Ανατολικογερμανοί ενημερωμένοι από τα μέσα ενημέρωσης ξεκίνησαν για την Ουγγαρία. <ref>Miklós Németh in Interview, Austrian TV – ORF "Report", 25 June 2019.</ref> Η Ουγγαρία τότε δεν ήταν πλέον έτοιμη να κρατήσει τα σύνορά της εντελώς κλειστά ή να επιβάλει στο μεθοριακό της στρατό να χρησιμοποιήσει τη δύναμη των όπλων. Ο [[Έριχ Χόνεκερ]] δήλωσε στη ''Daily Mirror'' για το Πανευρωπαϊκό Πικνίκ: "Οι Αψβούργοι μοίρασαν φυλλάδια μακριά στην Πολωνία, με τα οποία οι παραθεριστές της Ανατολικής Γερμανίας κλήθηκαν σε πικνίκ. Όταν ήρθαν στο πικνίκ τους δόθηκαν δώρα, φαγητό και γερμανικά μάρκα και τότε πείστηκαν να έρθουν στη Δύση ». Η ηγεσία της ΛΔΓ στο Ανατολικό Βερολίνο δεν τολμούσε να αποκλείσει εντελώς τα σύνορα της χώρας της και η ΕΣΣΔ δεν ανταποκρίθηκε καθόλου. Έτσι το στήριγμα του Ανατολικού Μπλοκ έσπασε. <ref>Otmar Lahodynsky "Eiserner Vorhang: Picknick an der Grenze" (Iron curtain: picnic at the border – German), in Profil 13 June 2019.</ref><ref>Thomas Roser: DDR-Massenflucht: Ein Picknick hebt die Welt aus den Angeln (German – Mass exodus of the GDR: A picnic clears the world) in: Die Presse 16 August 2018.</ref><ref>Andreas Rödder, Deutschland einig Vaterland – Die Geschichte der Wiedervereinigung (2009).</ref> [[File:Bundesarchiv Bild 183-R0518-182, Erich Honecker.jpg|thumb|upright|<ref>Otmar Lahodynsky "Eiserner Vorhang: Picknick an der Grenze" (Iron curtain: picnic at the border – German), in Profil 13 June 2019.</ref><ref>Thomas Roser: DDR-Massenflucht: Ein Picknick hebt die Welt aus den Angeln (German – Mass exodus of the GDR: A picnic clears the world) in: Die Presse 16 August 2018.</ref><ref>Andreas Rödder, Deutschland einig Vaterland – Die Geschichte der Wiedervereinigung (2009).</ref> [[File:Bundesarchiv Bild 183-R0518-182, Erich Honecker.jpg|thumb|upright|Ο [[Έριχ Χόνεκερ]]]]
[[File:Cold War border changes.png|thumb|left|270px|Αλλαγές στα εθνικά σύνορα μετά την κατάρρευση του Ανατολικού Μπλοκ]]
Στις 9 Νοεμβρίου 1989, μετά από μαζικές διαδηλώσεις στην Ανατολική Γερμανία και τη χαλάρωση των περιορισμών στα σύνορα με την Τσεχοσλοβακία, δεκάδες χιλιάδες Ανατολικοβερολινέζοι πλημμύρισαν τα σημεία ελέγχου κατά μήκος του Τείχους του Βερολίνου και πέρασαν στο Δυτικό Βερολίνο. .<ref name="crampton394">{{Harvnb|Crampton|1997|pp=394–5}}</ref> Τμήματα του τείχους γκρεμίστηκαν, οδηγώντας στην [[Γερμανική επανένωση|επανένωση της Γερμανίας]] στις 3 Οκτωβρίου 1990. Εκείνη την περίοδο τα περισσότερα απομεινάρια του τείχους γκρεμίστηκαν. Στη Βουλγαρία, την επομένη των μαζικών διελεύσεων από το Τείχος του Βερολίνου, ο ηγέτης [[Τόντορ Ζίβκοφ]] εκδιώχθηκε από το Πολιτικό Γραφείο και αντικαταστάθηκε με τον Πέταρ Μλαντένοφ. <ref name="crampton395">{{Harvnb|Crampton|1997|pp=395–6}}</ref>