36.680
επεξεργασίες
μ (Ρομπότ: λατινικοί -> ελληνικοί χαρακτήρες, αντικατέστησε: o π → ο π (5)) |
(μ. επιμέλεια) |
||
==Πλούτωνας ή Άδης: ο θεός ==
[[Αρχείο:Amphora Hades Louvre G209.jpg|thumb|
Στην [[Ελληνική μυθολογία]] ο Πλούτωνας, θεός του κάτω κόσμου, ήταν γιος των [[Τιτάνες|Τιτάνων]] [[Κρόνος (μυθολογία)|Κρόνου]] και [[Ρέα (μυθολογία)|Ρέας]]. Είχε τρεις μεγαλύτερες αδελφές, την [[Εστία (μυθολογία)|Εστία]],
Μετά τη δεύτερη μεγάλη θρησκευτική επανάσταση που συμβαίνει στην Ελληνική Μυθολογία φέρεται πως μόλις ενηλικιώθηκε ο Δίας, που είχε διασωθεί από την παιδοκτόνο τακτική του πατέρα του, τον ανάγκασε να ελευθερώσει τα αδέλφια του από το στομάχι του. Μετά την απελευθέρωσή τους οι έξι νεώτεροι θεοί, μαζί με τους συμμάχους που κατάφεραν να συγκεντρώσουν, διεκδίκησαν από τους γονείς τους και τους θείους τους την εξουσία προκαλώντας την [[Τιτανομαχία]]. Οι τρεις αδελφοί έλαβαν από τους [[Κύκλωπες]] τα όπλα που θα τους βοηθούσαν στη μάχη μεταξύ των θεών. Ο Δίας έλαβε τον [[κεραυνός|κεραυνό]], ο Ποσειδώνας μία [[τρίαινα]] και ο Πλούτωνας ένα [[κράνος]] που έκανε αόρατο όποιον το φορούσε. Ο πόλεμος διήρκεσε 10 χρόνια και έληξε με τη νίκη των νεώτερων θεών. Μετά τη νίκη ο Πλούτωνας και οι δύο νεώτεροι αδελφοί του, ο Ποσειδώνας και ο Δίας, έριξαν κλήρο για να καθορίσουν τα βασίλεια που θα κυβερνούσαν. Ο Δίας ανέλαβε τον ουρανό και κυρίαρχος των πάντων, ο Ποσειδώνας τις θάλασσες και κάθε υγρό στοιχείο, ενώ ο Πλούτωνας τον κάτω κόσμο, το αόρατο βασίλειο στο οποίο πηγαίνουν οι νεκροί όταν αφήνουν τον επίγειο κόσμο.
Ο Πλούτωνας κυβερνούσε τους νεκρούς, βοηθούμενος από δαίμονες επί των οποίων είχε απόλυτη εξουσία. Απαγόρευε αυστηρά στους υποτελείς του να φύγουν από την περιοχή του και οργιζόταν αν κάποιος προσπαθούσε να διαφύγει, (να επανέλθει στη ζωή), ή αν κάποιος προσπαθούσε να του αφαιρέσει ότι του ανήκε.
Εκτός από τον [[Ηρακλής|Ηρακλή]], οι μόνοι άλλοι ζωντανοί άνθρωποι που τόλμησαν να εισέλθουν στον Κάτω Κόσμο και να επιστρέψουν, επίσης όλοι [[ήρωας|ήρωες]], ήταν: ο [[Ορφέας (μυθολογία)|Ορφέας]], ο [[Θησέας]], ο [[Οδυσσέας]] και ο [[Αινείας]] (συνοδευόμενος από
:«''Μη μου μιλάς καταπραϋντικά για τον θάνατο, ένδοξε Οδυσσέα. Θα προτιμούσα να υπηρετώ ως μισθοφόρος κάποιου άλλου, παρά να είμαι ο αφέντης των νεκρών που χάθηκαν.''»
Υπήρχαν πολλοί τομείς του Άδη, συμπεριλαμβανομένων των [[Ηλύσια Πεδία|Ηλυσίων Πεδίων]] και του [[Τάρταρος|Ταρτάρου]].
Οι νεκροί εισέρχονταν στον κάτω κόσμο διασχίζοντας τον ποταμό [[Αχέρων|Αχέροντα]], με τη βάρκα του [[Χάρων (μυθολογία)|Χάροντα]], ο οποίος χρέωνε έναν [[οβολός|οβολό]] για το πέρασμα, τοποθετημένο κάτω από τη γλώσσα του νεκρού από τους πιστούς συγγενείς του. Οι άποροι και όσοι δεν είχαν φίλους παρέμεναν για πάντα στην όχθη του ποταμού. Η αντίπερα όχθη φυλασσόταν από τον [[Κέρβερος|Κέρβερο]], τον τρικέφαλο σκύλο που νικήθηκε από τον [[Ηρακλής (μυθολογία)|Ηρακλή]]. Πέρα από τον Κέρβερο, οι σκιές των τεθνεώτων εισέρχονταν στον Τάρταρο, τη γη των νεκρών.
Ο Πλούτωνας ήταν τρομακτική μορφή για όσους ζούσαν. Μη έχοντας καμία βιασύνη να τον συναντήσουν, ήταν σιωπηλοί στους όρκους στο όνομά του. Για πολλούς, μόνο η εκφορά της λέξης Πλούτωνας ήταν τρομακτική. Γι' αυτό και χρησιμοποιήθηκε ένας ευφημισμός. Αφού πολύτιμα ορυκτά προέρχονται κάτω από τη γη (δηλ. τον κάτω κόσμο κυβερνώμενο από τον Πλούτωνα), θεωρήθηκε πως κυβερνούσε και αυτά, και αναφερόταν ως '''Πλούτωνας''' (Πλούτων, συγγενής της λέξης πλούτος), και από κει και το Ρωμαϊκό όνομα Πλούτο. Ο [[Σοφοκλής]] αναφερόμενος στον Πλούτωνα ως τον «πλούσιο» εξήγησε με αυτά τα λόγια: «ο καταθλιπτικός Πλούτωνας εμπλουτίζει τον εαυτό του με τους αναστεναγμούς μας και τα δάκρυά μας». Επιπροσθέτως, αποκαλείτο ''Κλυμένος'', ''Ευβουλεύς'' και ''Πολυδέγμων''.
Αν και ήταν Ολύμπιος, πέρναγε τον περισσότερο χρόνο του στο σκοτεινό του βασίλειο. Φοβερός στη μάχη, απέδειξε την αγριότητά του στην περίφημη Τιτανομαχία,
Εξαιτίας της σκοτεινής και μακάβριας προσωπικότητάς του δεν ήταν ιδιαίτερα αρεστός ούτε από τους θεούς ούτε από τους ανθρώπους. Ο χαρακτήρας του περιγράφεται ως «άγριος και αμείλικτος», και από όλους τους θεούς ήταν κατά πολύ ο πιο μισητός από τους θνητούς. Ωστόσο, δεν ήταν κακός θεός, γιατί, αν και ήταν αυστηρός, ανηλεής και χωρίς επιείκεια, ήταν όμως δίκαιος. Ο Πλούτωνας κυβερνούσε τον κάτω κόσμο και επομένως ήταν πιο συχνά συνδεδεμένος με τον θάνατο και τρομακτικός στους ανθρώπους, αλλά δεν ήταν ο ίδιος ο θάνατος. Η πραγματική προσωποποίηση του θανάτου ήταν ο [[Θάνατος (μυθολογία)|Θάνατος]].
=== Περσεφόνη ===
[[Αρχείο:Isis-Persephone and Zeus-Seraphis.jpg|μικρογραφία|Ο θεός του [[Κάτω Κόσμος|Κάτω Κόσμου]], θεός Πλούτωνας με
[[Αρχείο:The Abduction of Persephone by Pluto, Amphipolis.jpg|thumb|Η απαγωγή της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα, [[Τύμβος Καστά]], [[Αμφίπολη]]]]
Η σύζυγος του Πλούτωνα, και αρχαϊκή βασίλισσα του κάτω κόσμου, προτού καθιερωθούν οι Ελληνικοί Ολύμπιοι, ήταν η [[Περσεφόνη]], παρουσιαζόμενη από τους Έλληνες ως κόρη του Δία και της [[Δήμητρα (μυθολογία)|Δήμητρας]]. Η Περσεφόνη δεν υπέκυψε με τη θέλησή της στον Πλούτωνα, αλλά απήχθη από αυτόν ενώ μάζευε λουλούδια με την παρέα της. Ο Πλούτωνας αγάπησε την Περσεφόνη τόσο πολύ που δεν την απελευθέρωσε από τον κάτω κόσμο. Η μητέρα της Περσεφόνης πενθούσε για την απώλεια της κόρης της και έριξε κατάρα στη γη προκαλώντας μεγάλη πείνα. Ο Πλούτωνας ξεγέλασε την Περσεφόνη να φάει έξι σπόρους ροδιού, πράγμα που σήμαινε πως δεν θα μπορούσε να φύγει από τον κάτω κόσμο ακόμα και με τη βοήθεια του Δία. Η Περσεφόνη αντιλαμβανόμενη τη
=== Ορφέας και Ευρυδίκη ===
Ο Πλούτωνας έδειξε έλεος μόνο μία φορά: Επειδή η μουσική του [[Ορφέας (μυθολογία)|Ορφέα]] ήταν τόσο λυπητερή, του επέτρεψε να επαναφέρει
=== Λευκή και Μινθώ ===
Όπως ο αδελφός του Δίας και οι άλλοι αρχαίοι θεοί, ο Πλούτωνας δεν ήταν ο πιο πιστός σύζυγος. Κατεδίωξε και ερωτεύτηκε
=== Ηρακλής ===
Ο 11ος
==Γενεαλογικό Δέντρο ==
{{chart top| Γενεαλογικό Δέντρο των Ολύμπιων Θεών <ref>Γενεαλογικό Δέντρο των Ολύμπιων Θεών που βασίζεται στη ''[[Θεογονία]]'' του [[Ησίοδος|Ησίοδου ]]
{{chart/start}}
{{chart|}}
{{chart|URA| | | | | | | | |CRO |y|RHE |URA=<small>Απόγονοι Ουρανού </small>|CRO=[[Κρόνος (μυθολογία)|Κρόνος]]|RHE=[[Ρέα (μυθολογία)|Ρέα]]|border=2|boxstyle=background:#dfd;|}}
{{chart| |!| | |,|-|-|-|-|-|-|-|v|-|^|-|v|-|-|-|v|-|-|-|v|-|-|-|.}}
{{chart| |!| |ZEU |V|~|~|y|~|HER | |POS | |HAD | |DEM | |HES |HES=[[Εστία (μυθολογία)|Εστία]]|DEM=[[Δήμητρα (μυθολογία)|Δήμητρα]]|ZEU=[[Δίας (μυθολογία)|
{{chart| |!| | | | |:| |,|^|-|.| |!}}
{{chart|border=0| |!| | | | |:| |!| |AAA |!|AAA= a <ref>Σύμφωνα με τον [[Όμηρος|
{{chart|border=0| |!| | | | |:| |!| | |!|BBB |BBB= b <ref>Σύμφωνα με τον [[Ησίοδος|Ησίοδο]], ''[[Θεογονία]]'' [https://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Hes.+Th.+927 927–929], Ο Ήφαιστος γεννήθηκε μόνο από την Ήρα χωρίς πατέρα, Gantz, σελ. 74.</ref>}}
{{chart| |!| | | | |:| |!| | |!| |!}}
{{chart| |!| | | | |:|ARE | |HEP |HEP=[[Ήφαιστος]]|ARE=[[Άρης (μυθολογία)|Άρης]]|border=2|boxstyle=background:#dfd;|}}
{{chart| |!| | | | |D|~|~|~|y|~|~|~|~|MET |MET=[[Μήτις (μυθολογία)|Μήτις ]]|border=2|boxstyle=background:#dfd;|}}
{{chart| |!| | | | |:| | |ATH |ATH=[[Αθηνά]]<ref>Σύμφωνα με τον [[Ησίοδος|Ησίοδο]], ''[[Θεογονία]]'' [https://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Hes.+Th.+886 886–890], για
{{chart| |!| | | | |D|~|~|~|y|~|~|~|~|LET |LET=[[Λητώ]]|border=2|boxstyle=background:#dfd;|}}
{{chart| |!| | | | |:| |,|-|^|-|.}}
{{chart| |!| | | | |:| | |DIO |DIO=[[Διόνυσος]]|border=2|boxstyle=background:#dfd;|}}
{{chart| |!| | | | |L|~|~|~|~|y|~|~|~|DIO |DIO=[[Διώνη (μυθολογία)|Διώνη]]|border=2|boxstyle=background:#dfd;|}}
{{chart|border=0|AAA | | | | | | | |BBB|AAA= a <ref>Σύμφωνα με τον [[Ησίοδος|Ησίοδο]], ''[[Θεογονία]]'' [https://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Hes.+Th.+183 183–200], Η Αφροδίτη γεννήθηκε
{{chart| |`|-|-|-|-|-|-|-|.| |!}}
{{chart| | | | | | | | | |APH |APH=[[Αφροδίτη (μυθολογία)|Αφροδίτη]]|border=2|boxstyle=background:#dfd;|}}
* Ο αντίστοιχος Ρωμαϊκός θεός ήταν ο [[Πλούτο]] (από τον Ελληνικό Πλούτωνα), [[Ντις Πάτερ]] ή [[Όρκος (μυθολογία)|Όρκος]].
* Ο αντίστοιχος [[Ετρουσκική μυθολογία|Ετρουσκικός]] θεός ήταν ο «'''Άιτα'''». Ο όρος «'''Άδης'''» χρησιμοποιείται καμιά φορά από Χριστιανούς ως κλασικιστικός ευφημισμός για την [[Κόλαση]], η οποία κατά τ’ άλλα έχει λίγα από τα χαρακτηριστικά του Πλούτωνα.
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
{{Βικιλεξικό|Άδης}}
|