Αρθρίτιδα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 29:
Υπάρχουν πάνω από 100 διαφορετικοί τύποι αρθρίτιδας.<ref>{{Cite book|title=Articular Cartilage|first=Kyriacos A.|last=Athanasiou|first2=Eric M.|last2=Darling|publisher=CRC Press|isbn=978-1-4398-5325-2|date=2017-01-06|url=https://books.google.be/books?id=Bn_RBQAAQBAJ&pg=PA105&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false}}</ref><ref name=":2" /> Οι πιο κοινές μορφές είναι η [[οστεοαρθρίτιδα]] (εκφυλιστική νόσος των αρθρώσεων) και η [[ρευματοειδής αρθρίτιδα]]. Η οστεοαρθρίτιδα εμφανίζεται συνήθως με την ηλικία και επηρεάζει τα δάχτυλα, τα γόνατα και τους γοφούς. Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι μια [[Αυτοάνοσες ασθένειες|αυτοάνοση διαταραχή]] που επηρεάζει συχνά τα χέρια και τα πόδια.<ref name=":1" /> Όταν εκτός από αρθρώσεις επηρεάζονται τένοντες, συνδέσμοι, οστά και μύες τότε προκύπτουν οι λεγόμενες ρευματικές παθήσεις (ρευματισμοί). Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν η [[ουρική αρθρίτιδα]], ο [[Συστημικός ερυθηματώδης λύκος|λύκος]], η [[ινομυαλγία]], και η [[σηπτική αρθρίτιδα]].<ref name=":0" />
Οι δραστηριότητες που μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση των συμπτωμάτων περιλαμβάνουν την άσκηση, τις θεραπείες με εναλλαγές ζεστού και κρύου, τις θεραπείες χαλάρωσης, τους νάρθηκες και τις τιράντες, και τις βοηθητικές συσκευές. Παράλληλα, υπάρχουν πολλές θεραπείες που μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση του πόνου. Τα φάρμακα χρησιμοποιούνται για την ανακούφιση του πόνου, την επιβράδυνση της κατάστασης και την πρόληψη περαιτέρω βλάβης. Η χειρουργική επέμβαση
Το 2010, υπολογίστηκε ότι η οστεοαρθρίτιδα επηρεάζει περισσότερο από το 3,8% των ανθρώπων σε παγκόσμιο επίπεδο, ενώ η ρευματοειδής αρθρίτιδα επηρεάζει περίπου το 0,24% των ατόμων.<ref>{{Cite journal|title=Burden of disability due to musculoskeletal (MSK) disorders|first3=Damian G.|first9=Anthony D.|last8=Vos|first8=Theo|last7=Buchbinder|first7=Rachelle|last6=Blyth|first6=Fiona|last5=Sanchez-Riera|first5=Lidia|last4=Cross|first4=Marita J.|last3=Hoy|last2=Smith|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1521694214000825|first2=Emma U. R.|last=March|first=Lyn|language=en|doi=10.1016/j.berh.2014.08.002|issue=3|series=Preventing Musculoskeletal Disability|volume=28|pages=353–366|issn=1521-6942|date=2014-06-01|journal=Best Practice & Research Clinical Rheumatology|last9=Woolf}}</ref> Η ουρική αρθρίτιδα επηρεάζει περίπου το 1-2% του πληθυσμού στις αναπτυγμένες χώρες κάποια στιγμή στη ζωή του.<ref>{{Cite journal|title=Gout|url=https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(09)60883-7/abstract|journal=The Lancet|date=2010-01-23|issn=0140-6736|pmid=19692116|pages=318–328|volume=375|issue=9711|doi=10.1016/S0140-6736(09)60883-7|language=English|first=Pascal|last=Richette|first2=Thomas|last2=Bardin}}</ref> Στις ΗΠΑ, το 24% όλων των ενηλίκων, ή 58,5 εκατομμύρια άνθρωποι, έχουν κάποιας μορφής αρθρίτιδα, ενώ οι περισσότεροι από τους μισούς (57,3%) είναι σε ηλικία που εργάζονται (18 έως 64 ετών). Γενικά, η νόσος γίνεται πιο συχνή με την αύξηση της ηλικίας.<ref name=":3">{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/chronicdisease/resources/publications/factsheets/arthritis.htm|title=Arthritis|last=CDC|ημερομηνία=2021-11-03|website=Centers for Disease Control and Prevention|language=en-us|accessdate=2021-11-23}}</ref>
Γραμμή 35:
== Κατάταξη ==
[[File:Gout Signs and Symptoms.jpg|thumb|Απεικόνιση προσβεβλημένου ποδιού με [[ουρική αρθρίτιδα]].|300x300εσ]]
Υπάρχουν αρκετές ασθένειες όπου ο πόνος στις αρθρώσεις είναι πρωτοπαθής, και θεωρείται το κύριο χαρακτηριστικό. Γενικά όταν ένα άτομο έχει «αρθρίτιδα» σημαίνει ότι έχει μία από τις παρακάτω παθήσεις<ref name=":0" /><ref name=":5">{{Cite web|url=https://www.nhs.uk/conditions/arthritis/|title=Arthritis|ημερομηνία=2017-10-20|website=nhs.uk|language=en|accessdate=2021-11-25}}</ref>:
* [[Οστεοαρθρίτιδα]]<ref>{{Cite web|url=https://www.lecturio.com/concepts/osteoarthritis/|title=Osteoarthritis {{!}} Concise Medical Knowledge|website=Lecturio|language=en|accessdate=2021-11-24}}</ref>
Γραμμή 45:
* [[Νόσος Στιλ των ενηλίκων]]<ref>{{Cite journal|title=Aseptic meningitis in adult onset Still’s disease|last=Akkara Veetil|first5=Thomas G.|last4=Aksamit|first4=Allen J.|last3=Warrington|first3=Kenneth J.|last2=Yee|first2=Alan H.|first=Bharath Manu|url=https://doi.org/10.1007/s00296-010-1529-8|language=en|doi=10.1007/s00296-010-1529-8|issue=12|volume=32|pages=4031–4034|issn=1437-160X|date=2012-12-01|journal=Rheumatology International|last5=Mason}}</ref>
* [[Ψωριασική αρθρίτιδα]]<ref>{{Cite web|url=https://www.niams.nih.gov/health-topics/psoriatic-arthritis|title=Psoriatic Arthritis|last=Nancy Garrick|first=Deputy Director|ημερομηνία=2017-04-14|website=National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases|language=en|accessdate=2021-11-24}}</ref>
* [[Σύνδρομο Ράιτερ|Αντιδραστική αρθρίτιδα]]<ref name=":6">{{Cite web|url=https://www.niams.nih.gov/health-topics/reactive-arthritis|title=Reactive Arthritis|last=Nancy Garrick|first=Deputy Director|ημερομηνία=2017-04-07|website=National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases|language=en|accessdate=2021-11-24}}</ref>
Ο πόνος στις αρθρώσεις μπορεί επίσης να είναι σύμπτωμα άλλων ασθενειών. Σε αυτή την περίπτωση, η αρθρίτιδα θεωρείται [[wikt:δευτεροπαθής|δευτεροπαθής]] στην κύρια ασθένεια. Αυτές περιλαμβάνουν<ref name=":0" /><ref name=":5" />:
* [[Ψωρίαση]] <ref>{{Cite web|url=https://www.niams.nih.gov/health-topics/psoriasis|title=Psoriasis|last=Nancy Garrick|first=Deputy Director|ημερομηνία=2017-04-12|website=National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases|language=en|accessdate=2021-11-24}}</ref>
Γραμμή 113:
== Διάγνωση ==
Η διάγνωση γίνεται με κλινική εξέταση από κατάλληλο επαγγελματία υγείας και μπορεί να υποστηριχθεί από άλλες εξετάσεις, όπως ακτινολογικές εξετάσεις και εξετάσεις αίματος, ανάλογα με τον τύπο της ύποπτης αρθρίτιδας. Επίσης, μπορεί να πραγματοποιηθεί η [[αρθροκέντηση]]. Όλες οι αρθρίτιδες παρουσιάζουν πόνο στην άρθρωση. Τα μοτίβα του πόνου μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με τις αρθρίτιδα και την τοποθεσία.<ref name=":4">{{Cite web|url=https://www.hopkinsmedicine.org/health/treatment-tests-and-therapies/arthritis-diagnosis|title=Arthritis Diagnosis|website=www.hopkinsmedicine.org|language=en|accessdate=2021-11-24}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/arthritis/basics/faqs.htm|title=FAQs about Arthritis {{!}} CDC|ημερομηνία=2021-10-12|website=www.cdc.gov|language=en-us|accessdate=2021-11-24}}</ref> Η ρευματοειδής αρθρίτιδα προκαλεί γενικά χειρότερη ενόχληση το πρωί και σχετίζεται με δυσκαμψία που διαρκεί πάνω από 30 λεπτά. Στα αρχικά στάδια, ωστόσο, οι ασθενείς μπορεί να μην έχουν συμπτώματα μετά από ένα ζεστό ντους. Αντιστοίχως, η οστεοαρθρίτιδα, τείνει να σχετίζεται με πρωινή δυσκαμψία, η οποία μειώνεται σχετικά γρήγορα με την κίνηση και την άσκηση. Σε ηλικιωμένους και παιδιά ο πόνος μπορεί να μην είναι το κύριο χαρακτηριστικό καθώς ο ηλικιωμένος ασθενής απλώς κινείται λιγότερο, ενώ ο νέος ασθενής αρνείται να χρησιμοποιήσει το πάσχον άκρο.
Στοιχεία του ιστορικού της διαταραχής καθοδηγούν τη διάγνωση. Σημαντικά χαρακτηριστικά είναι η ταχύτητα και ο χρόνος έναρξης, το μοτίβο εμπλοκής της άρθρωσης, η συμμετρία των συμπτωμάτων, η πρωινή δυσκαμψία, η ευαισθησία, η ακαμψία λόγω αδράνειας, οι επιβαρυντικοί και ανακουφιστικοί παράγοντες, καθώς και άλλα συστημικά συμπτώματα. Η φυσική εξέταση μπορεί να επιβεβαιώσει τη διάγνωση ή μπορεί να υποδείξει συστημική νόσο. Οι ακτινογραφίες χρησιμοποιούνται συχνά για να υπάρχει παρακολούθηση της εξέλιξης ή για να βοηθήσουν στην εκτίμηση της σοβαρότητας της νόσου.
Γραμμή 174:
* [[Νεφρολιθίαση]]
|}
== Αντιμετώπιση ==
Προς το παρόν δεν υπάρχει οριστική θεραπεία για την αρθρίτιδα και τις ρευματικές παθήσεις. Οι επιλογές αντιμετώπισης ποικίλλουν ανάλογα με τον τύπο της αρθρίτιδας και περιλαμβάνουν [[φυσικοθεραπεία]], άσκηση και δίαιτα, [[ορθωτικά βοηθήματα]] (orthotics),<ref>{{Cite web|url=https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/knee-braces/about/pac-20384791|title=Knee braces for osteoarthritis - Mayo Clinic|website=www.mayoclinic.org|accessdate=2021-11-25}}</ref> και φάρμακα τοπικής χρήσης ή από το στόμα. Μπορεί να απαιτηθεί χειρουργική επέμβαση (αρθροπλαστική) αντικατάστασης της άρθρωσης για την αποκατάσταση της βλάβης, την αποκατάσταση της λειτουργικότητας ή την ανακούφιση του πόνου.<ref name=":1" /><ref name=":6" />
=== Φυσικοθεραπεία ===
Η φυσικοθεραπεία μπορεί να είναι χρήσιμη για ορισμένους τύπους αρθρίτιδας. Οι ασκήσεις μπορούν να βελτιώσουν το εύρος της κίνησης και να ενισχύσουν τους μύες που περιβάλλουν τις αρθρώσεις. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να απαιτούνται νάρθηκες.<ref name=":7">{{Cite web|url=https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/arthritis/diagnosis-treatment/drc-20350777|title=Arthritis - Diagnosis and treatment - Mayo Clinic|website=www.mayoclinic.org|accessdate=2021-11-25}}</ref>
=== Φαρμακευτική αγωγή ===
Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της αρθρίτιδας ποικίλλουν ανάλογα με τον τύπο της αρθρίτιδας. Συνήθως χρησιμοποιούνται τα [[μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα]] (ΜΣΑΦ), όπως η [[ιβουπροφαίνη]] και η [[ναπροξένη]], τα οποία μπορούν να ανακουφίσουν τον πόνο και να μειώσουν τη [[φλεγμονή]]. Επίσης χρησιμοποιούνται ορισμένες κρέμες και αλοιφές που περιέχουν [[μενθόλη]] ή [[καψαϊκίνη]], για να παρεμποδιστεί η μετάδοση των σημάτων πόνου από την άρθρωση. Τα [[κορτικοστεροειδή]] φάρμακα, όπως η [[πρεδνιζόνη]], μειώνουν τη φλεγμονή και τον πόνο και επιβραδύνουν τη βλάβη των αρθρώσεων. Τέλος, υπάρχουν τα αντιρευματικά φάρμακα που τροποποιούν την ασθένεια (DMARDs), τα οποία μπορούν να επιβραδύνουν την εξέλιξη της ρευματοειδούς αρθρίτιδας και να σώσουν τις αρθρώσεις και άλλους ιστούς από μόνιμη βλάβη. Εκτός από τα συμβατικά DMARDs, υπάρχουν επίσης βιολογικοί παράγοντες και στοχευμένα συνθετικά DMARDs.<ref name=":7" />
=== Χειρουργική επέμβαση ===
Εάν τα συντηρητικά μέτρα δεν βοηθήσουν, μπορεί να προταθεί να πραγματοποιηθεί χειρουργική επέμβαση, όπως η επισκευή, η αντικαστάσταση, ή η σύντηξη άρθρωσης. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι επιφάνειες των αρθρώσεων μπορούν να λειανθούν ή να ευθυγραμμιστούν εκ νέου για να μειωθεί ο πόνος και να βελτιωθεί η λειτουργία. Αυτοί οι τύποι επεμβάσεων μπορούν συχνά να πραγματοποιηθούν αρθροσκοπικά - μέσω μικρών τομών πάνω από την άρθρωση. Στην περίπτωση της αντικατάστασης της άρθρωσης, αφαιρείται η κατεστραμμένη άρθρωση και αντικαθιστάται με μια τεχνητή. Οι αρθρώσεις που αντικαθίστανται πιο συχνά είναι οι γοφοί και τα γόνατα.Όταν πραγματοποιείται η σύντηξη άρθρωσης (αρθρόδεση), μια διαδικασία που χρησιμοποιείται συχνότερα για μικρότερες αρθρώσεις, όπως αυτές στον καρπό, στον αστράγαλο και στα δάχτυλα, αφαιρούνται τα άκρα των δύο οστών στην άρθρωση και στη συνέχεια κλειδώνουν μαζί, μέχρι να επουλωθούν σε μια άκαμπτη μονάδα.<ref name=":7" />
== Παραπομπές ==
| |||