Γενετήσιες σχέσεις στην αρχαία Ελλάδα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Ο όρος παιδεραστία συμαίνει η αγάπη του δάσκαλου προς τα παιδιά, μαθητές τους, περιέχει τις δύο έννοιες ''παις'' (=παιδί) και ''έράν(ἔρᾰμαι)'' (=αγαπώ, ποθώ).{{πηγή}} Ενώ ο όρος "παις" σημαίνει γενικά είτε το αρσενικό είτε το θηλυκό παιδί, εντούτοις, στην περίπτωση αυτή αναφέρεται μόνο στο αγόρι και συγκεκριμένα σ' εκείνο που βρίσκονταν προς το τέλος της εφηβείας.

Ο σύνδεσμος αυτός, ήταν μια ιδιαίτερη μορφή "ερώμενης" συμπεριφοράς, στην οποία κύριος στόχος ήταν η διαπαιδαγώγηση του εφήβου από τον ενήλικο άνδρα που όφειλε να διδάσκει το αγαπημένο του αγόριμαθητή πρότυπα συμπεριφοράς και να του δίνει μέτρα αξιών για τη ζωή του. Καθώς η αγωγή σε πολλές περιπτώσεις δεν δινόταν από δημόσια σχολεία αλλά βρισκόταν στα χέρια των ιδιωτών, στο πλαίσιο αυτό ο ''εραστής δηλαδη ο δάσκαλος'', όφειλε να παιδαγωγεί τον νεαρό ώστε να γίνει όμορφος και καλός άνθρωπος (''καλοκαγαθία''), ένα πρότυπο αρετής που περιελάμβανε σωματική ομορφιά, ηθική, μόρφωση και όχι μόνο σεξουαλική διαπαιδαγώγηση όπως την θεωρούν σήμερα, ο σκοπός ήταν παιδαγωγικός. Ως προς τον παιδαγωγικό σκοπό της παιδεραστίας, τα κείμενα της ελληνικής γραμματείας δεν αφήνουν καμιά αμφιβολία. Στο κείμενο ''Ερωτικός'' του Πλουτάρχου γίνονται σαφείς αναφορές για το σεξουαλικό χαρακτήρα που υπήρχε στη σχέση μεταξύ Εραστή και Ερωμένου<ref name=":0">{{Cite book|title = Ερωτικός|author = Πλούταρχος|series = Αρχαίοι συγγραφείς|publisher = Ενάλιος |year=1990|isbn = 960-536-049-7|location = Αθήνα|page = 141|editor-last = Ελένη Κεκροπούλου|url = http://fr.scribd.com/doc/75017493/%CE%95%CF%81%CF%89%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82-%CE%A0%CE%BB%CE%BF%CF%8D%CF%84%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%BF%CF%82}}</ref>.

Αυτή η ερωτικά χρωματισμένη ιδιότητα του ''Μέντορος'', την οποίαν είχε ένας ενήλικος, ο οποίος έβρισκε ανταπόκριση στο θαυμασμό και στην ευγνωμοσύνη του αναπτυσσόμενου, ήταν η προϋπόθεση που έκανε αποδεκτή μία τέτοια σχέση, ενώ σε διαφορετική περίπτωση, χωρίς δηλ. τον παιδαγωγικό έρωτα, ήταν απλώς βλαπτική πορνεία ή και παρά φύσιν ασέλγεια ''(Πλάτ. Νόμοι 636c, 835c - 842a)''. Αντίθετα, η σεξουαλική επαφή εάν υπήρχε χωρίς συναίνεση και δια της βίας, αποτελούσε όνειδος για τον παιδαγωγικό αυτό έρωτα (όπως η περίπτωση του "αρπαγμού" στην Κρήτη<ref name=":1">{{Cite book|title=Περί παίδων αγωγής|first=|last=Πλούταρχος|publisher=Κάκτος|isbn=978-960-352-345-1|year=2002|series=343 "οι Έλληνες"|location=Αθήνα|page=|pages=80-83|url=http://lyk-lechain.ilei.sch.gr/lyklec/stuff/ancient/plouto/pl004.pdf|accessdate=2015-12-27|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160309202050/http://lyk-lechain.ilei.sch.gr/lyklec/stuff/ancient/plouto/pl004.pdf|archivedate=2016-03-09|url-status=dead}}</ref>).

Είναι άξιο αναφοράς ότι αν ένας νεαρός ''ερώμενος'' διέπραττε κάτι ανάρμοστο, δε θα του ήταν τόσο οδυνηρό να τον έβλεπε ο πατέρας του, όσο ο εραστής του δηλαδή ο δασκαλός του αφού στα μάτια του αγοριούμαθητού εκπλήρωνε τη λειτουργία ενός προτύπου που ασφαλώς ήταν στενά συνδεδεμένο με το κοινωνικό γόητρο και την κοινωνική θέση. Άλλωστε, όταν παιζόταν μία θέση για την προτίμηση ενός όμορφου αγοριούμαθητού με πολλούς θαυμαστές, ο συχνότερα κερδισμένος ήταν ο πιο ισχυρός κοινωνικά άνδρας.

Η σχέση που αναπτυσσόταν μεταξύ τους, κατέληγε σε μια ισόβια φιλία, αφού έπαυε η παιδεραστική σχέση (δηλαδή η εφηβική διδασκαλία), όταν ο έφηβος μεγάλωνε και γινόταν άνδρας. Ήταν δεδομένο ότι η σχέση αυτή ήταν πολύ ισχυρή και αυτό είχε μια επιπλέον ιστορική εφαρμογή με τον περίφημο [[Ιερός Λόχος Θηβών|Ιερό Λόχο]] των Θηβών, όπου στρατολογούνταν αποκλειστικά τέτοια ζευγάρια που η σχέση τους ήταν αποκλειστικά αγάπη φιλίας ο ένας προς τον άλλον ''(Πλούτ. Πελοπ. 287, 6)''.