Δειγματοληψία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Για να λάβουμε ένα 10% δείγμα από έναν κατάλογο 730 καρτελλών, θα μπορούσαμε να επιλέξουμε ένα τυχαίο αριθμό μεταξύ 1 και 10, έστω 3, και να επιλέξουμε στη συνέχεια κάθε 10^η καρτέλλα μετά από αυτή. Δηλαδή, τις κάρτες που αριθμούνται με την σειρά 3^η, 13^η, 23^η, κ.ο.κ. τελειώνοντας με την κάρτα που αριθμείται με σειρά 723. Ένα δείγμα αυτού του είδους είναι γνωστό σαν συστηματικό δείγμα επειδή η επιλογή της πρώτης του μονάδας [3] προσδιορίζει ολόκληρο το δείγμα. Η συστηματική δειγματοληψία έχει δύο πλεονεκτήματα σε σχέση με την απλή τυχαία δειγματοληψία. Είναι ευκολότερο να τραβήξουμε το δείγμα επειδή μόνο ένας τυχαίος αριθμός απαιτείται και κατανέμει το δείγμα, περισσότερο ομαλά επί του πλαισίου του πληθυσμού. Γι’ αυτό το λόγο η συστηματική δειγματοληψία συχνά δίνει περισσότερο ακριβή αποτελέσματα από την απλή τυχαία δειγματοληψία. Μερικές φορές η αύξηση την ακρίβεια είναι μεγάλη. Στη συνήθη δειγματοληψία (ρουτίνας), η συστηματική επιλογή του δείγματος έχει γίνει μία δημοφιλής τεχνική. <ref>{{Cite book|title=Μέθοδοι και τεχνικές δειγματοληψίας|first=Βασίλειος Κιμ.|last=Μπένος|publisher=Σταμούλης|isbn=|year=1991|location=Πειραιάς|page=334|quote=}}</ref>

 

Με τη μέθοδο αυτή χωρίζουμε τον πληθυσμό σε διάφορες ομάδες, τις οποίες θα καλούμε τώρα συστάδες (clusters), και στη συνέχεια η επιλογή ενός τυχαίου δείγματος (με α.τ.δ.) από συστάδες. Συνεπώς στην περίπτωση αυτή το δείγμα είναι ένα απλό τυχαίο δείγμα στο οποίο κάθε δειγματοληπτική μονάδα είναι μία συλλογή (συστάδα) στοιχείων. Ο χωρισμός του πληθυσμού σε ομάδες-συστάδες φαίνεται να μοιάζει με τη μέθοδο της στρωματοποιημένης δειγματοληψίας όπου πάλι ο πληθυσμός χωρίζεται σε ομάδες-στρώματα. Υπάρχει όμως μία σημαντική διαφορά στη στρωματοποιημένη δειγματοληψία έχουμε δει ότι για τη βέλτιστη κατασκευή των στρωμάτων πρέπει τα στρώματα να είναι όσο το δυνατόν ομοιογενή ως προς τα στοιχεία (μονάδες) που περιέχουν και να είναι όσο το δυνατόν περισσότερο ανομοιογενή μεταξύ τους (να διαφέρουν το ένα από το άλλο) ως προς το χαρακτηριστικό που μας ενδιαφέρει. Αντίθετα, στην κατά συστάδες δειγματοληψία ο χωρισμός γίνεται σε όσο το δυνατόν ομοιογενείς συστάδες με ανομοιογενή στοιχεία η καθεμία. Η κατά συστάδες δειγματοληψία είναι ένα αποτελεσματικό σχέδιο κατά το οποίο λαμβάνεται περισσότερη πληροφορία για κάποια παράμετρο του πληθυσμού στο ελάχιστο κόστος ιδίως στην περίπτωση που Α. δεν υπάρχει διαθέσιμη λίστα (frame) για τα στοιχεία του πληθυσμού ή αν υπάρχει είναι πολύ δαπανηρή να την πάρουμε. Β. Το κόστος λήψης των παρατηρήσεων αυξάνει όσο η απόσταση μεταξύ των στοιχείων του πληθυσμού αυξάνει.