Λέστερ Στάνχοπ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Επέκταση του λήμματος |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 1:
{{πληροφορίες προσώπου}}
Ο '''Λέστερ Στάνχοπ''' (πλήρες ονοματεπώνυμο ''Leicester FitzGerald Charles Stanhope'', γεννήθηκε στο [[Δουβλίνο]], στις [[2 Σεπτεμβρίου]] [[1784]] και απεβίωσε σε ηλικία 78 ετών στο [[Λονδίνο]], στις [[7 Σεπτεμβρίου]] [[1862]])<ref>Doyle, James William Edmund (1886) «The Official Baronage of England», Τόμος 2ος, Λονδίνο: Longmans, Green, σελ. 136 </ref>. Ήταν τρίτος
==Στρατιωτική καριέρα==
Γραμμή 23:
==Συνάντηση με τον Μπάιρον στην Κεφαλλονιά==
Ο Λέστερ Στάνχοπ έφτασε στην Κεφαλλονιά το Νοέμβριο του 1823 και συνάντησε τον Μπάιρον στα Μεταξάτα, από όπου εκείνος προετοίμαζε το ταξίδι του, περιμένοντας ειδήσεις από τους συνεργάτες του, που βρίσκονταν στην επαναστατημένη Ελλάδα. Την εποχή εκείνη, όπως και σε όλη τη διάρκεια της επανάστασης του 1821, ο πρώτος Ύπατος Αρμοστής του βρετανικού προτεκτοράτου του Ιονίου [[Θωμάς Μαίτλαντ| Τόμας Μαίτλαντ]] τηρούσε ανθελληνική στάση και οι
Στο μεταξύ, στην Ηπειρωτική Ελλάδα, ήδη από την [[Β' Εθνοσυνέλευση Άστρους ]], τον Απρίλιο του 1823, είχε εκδηλωθεί ο διχασμός μεταξύ των πληρεξουσίων που ήταν προσκείμενοι στην κυβέρνηση και όσων άλλων ήταν αντίθετοι με την κυβέρνηση και υποστήριζαν τους στρατιωτικούς. Κοτζαμπάσηδες και οπλαρχηγοί διαγκωνίζονταν για την εξουσία. Οι διχόνοιες επεκτάθηκαν με τρόπο που οι σχέσεις Βουλευτικού και Εκτελεστικού (Κυβέρνησης) έφτασαν σε σημείο να συμπεριφέρονται ως εχθροί, ενώ σε διάφορα μέρη της Πελοποννήσου μικρές ομάδες οπλισμένων συγκρούονταν μεταξύ τους. Πολλά από τα μέλη του Βουλευτικού εγκαταλείποντας το Άστρος εγκαταστάθηκαν στο Κρανίδι, όπου προσπαθούσαν να ορίσουν ένα αντίπαλο Εκτελεστικό σώμα. Σημαντικό γεγονός τον Αύγουστο του 1823 ήταν ο θάνατος του [[Μάρκος Μπότσαρης |Μάρκου Μπότσαρη]], τον οποίον οι τοπικοί οπλαρχηγοί των Αγράφων, που τον εχθρεύονταν, τον άφησαν μόνον του να αντιμετωπίσει τους πολύ περισσότερους Τουρκαλβανούς στο Καρπενήσι. Οι
==Στο Μεσολόγγι==
Μόλις πληροφορήθηκε ο Στάνχοπ ότι ο [[Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος]], έφυγε από την Ύδρα για το Μεσολόγγι, στις 30 Νοεμβρίου πέρασε και αυτός στο Μεσολόγγι, για να τον συναντήσει. Εκεί, μετά τη συνάντησή τους, την 1η Δεκεμβρίου μίλησε σε συγκέντρωση προκρίτων, που είχαν αναγορεύσει τον Μαυροκορδάτο γενικό διοικητή της Δυτικής Ελλάδας. Στην συγκέντρωση αυτή, βέβαια μέσω διερμηνέα, τους είπε ότι θα ήταν ευχής έργο να υπάρξουν στην Ελλάδα ελευθεροτυπία και σχολεία, παρουσίασε τις δυσάρεστες επιπτώσεις της πολιτικής διχόνοιας και έθεσε ως στρατιωτική προτεραιότητα να καταλάβουν οι Έλληνες την Πάτρα και τη Ναύπακτο, αναλύοντας και το τι χρειάζονταν για την επίτευξη αυτών των στόχων <ref> Dakin, Douglas: Ο αγώνας των Ελλήνων για την Ανεξαρτησία 1821-1833, μετεφρ. Ρένας Πατρικίου, εκδ. Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα, 1983, σελ. 149. </ref>. Με καθυστέρηση, στις 22 Ιανουαρίου, έφτασε στο Μεσολόγγι, όπου τον περίμενε ο Στάνχοπ, ο Γουίλιαμ Πάρυ (William Parry), τον οποίο είχε στείλει η Εταιρεία του Λονδίνου με 11 ελαφρά κανόνια, πυρίτιδα, τα αναγκαία εργαλεία και τεχνίτες όπλων, καθώς και χίλιες λίρες από τη Δημαρχία του Λονδίνου. Στο Σαράι του Μεσολογγίου που είχε προετοιμάσει κατάλληλα ο Στάνχοπ ανέλαβε ο Πάρυ να οργανώσει μηχανουργείο, για τις ανάγκες του στρατού<ref> Τρικούπη, Σπυρίδωνος: Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως, Εκδ. Ι.Ν.Σιδέρη, Αθήναι, 1926,τομ. 3ος ,κεφ.47, σελ.72. </ref>. Δυστυχώς όμως το μηχανουργείο, πριν ακόμη λειτουργήσει αποτελεσματικά,
==Η ίδρυση τυπογραφείων και η διαφωνία με τον Μπάιρον==
[[File:Ellinika Xronika 1825 01 07.jpg|thumb|Ellinika Xronika 1825 01 07]]
Με την εμπειρία που είχε αποκτήσει στην Ινδία, όπου
Στις 24 Δεκεμβρίου/ 5 Ιανουαρίου ο Μπάιρον, έφτασε στο Μεσολόγγι και ξανασυναντήθηκε με τον Στάνχοπ. Οι δύο άνδρες, που και οι δύο εκπροσωπούσαν το κομιτάτο του Λονδίνου, είχαν διαφορετική αντίληψη της αποστολής τους. Ο Στάνχοπ ήλθε στην Ελλάδα για να εφαρμόσει τις φιλελεύθερες του ιδέες και να καταστήσει την Ελλάδα φιλελεύθερη δημοκρατία, ενώ ο Μπάιρον, περισσότερο πραγματιστής, πίστευε ότι ο βασικός στόχος ήταν η στρατιωτική επιτυχία της Επανάστασης, που προϋπέθετε την εύνοια των μεγάλων δυνάμεων.
Γραμμή 41:
==Στην Αθήνα, στην Ύδρα και στο Ναύπλιο==
Στις 19 Δεκεμβρίου 1823, το Βουλευτικό, στο Κρανίδι, καθαίρεσε, μετά από επτάμηνη θητεία, τον [[Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης | Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη]] από την Κυβέρνηση και στη θέση του διόρισε πρόεδρο τον [[Γεώργιος Κουντουριώτης |Γεώργιο Κουντουριώτη]], που ανέλαβε τα καθήκοντά του στις 6 Ιανουαρίου 1824, παραμένοντας στο Κρανίδι. Η αλλαγή αυτή αποτελούσε νίκη των προκρίτων και των νησιωτών απέναντι στους Μοραΐτες καπεταναίους <ref> Dakin, Douglas: Ο αγώνας των Ελλήνων για την Ανεξαρτησία 1821-1833, μετεφρ. Ρένας Πατρικίου, εκδ. Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα, 1983, σελ. 160</ref>. Ο Πετρόμπεης, που είχε μείνει στο Άργος, μαζί με τον Κολοκοτρώνη, κήρυξε παράνομη την πράξη αυτή. Συμπλήρωσε την Κυβέρνησή του με άλλα πρόσωπα, και επέστρεψε στη Τριπολιτσά. Από τότε oι δύο κυβερνήσεις, άρχισαν να συγκρούονται με στρατιωτικές μετακινήσεις και πολιορκίες, ενώ οι φιλέλληνες, όπως ο Μπάιρον και ο Στάνχοπ, διαπίστωναν πόσο μάταιες ήταν οι συμφιλιωτικές τους προσπάθειες. Η δύναμη του Κολοκοτρώνη ήταν ότι κρατούσε το Παλαμήδι, που το φρουρούσε ο
Όπως ήδη αναφέρθηκε, το Φεβρουάριο του 1824, ο Στάνχοπ από το Μεσολόγγι έφτασε στην Αθήνα, όπου συνάντησε τον Οδυσσέα Ανδρούτσο. Ο Ανδρούτσος, προκειμένου να ενισχύσει τη θέση του παραμονές του δανείου και ακόμη να προβληθεί ως υπερασπιστής των λαϊκών ελευθεριών στο εξωτερικό, προσποιήθηκε πως είχε τις ίδιες φιλοπρόοδες αντιλήψεις με τον Άγγλο φιλέλληνα. Έτσι ο Στάνχοπ, που αρχικά πήγε για να δει τις αρχαιότητες, σύντομα ενθουσιάστηκε με τον Ανδρούτσο, θαυμάζοντας τις στρατιωτικές και διπλωματικές του ικανότητες<ref>Μενελαΐδου Τατιάννα: Οδυσσέας Ανδρούτσος, Μεταπτυχιακή Εργασία στο τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Α.Π.Θ. , Επιβλέπων καθηγητής: Ιάκωβος Μιχαηλίδης, Θεσσαλονίκη, 2013, σελ. 80-81. </ref>. Ακόμη ο Οδυσσέας οργάνωσε για χάρη του μια πειστική επίδειξη αθηναϊκής δημοκρατίας, συγκεντρώνοντας λαό για να εκλέξουν τρεις εφόρους. Τελικά ο Στάνχοπ, που δήλωνε ουδετερότητα, φάνηκε
Όταν ο Οδυσσέας Ανδρούτσος έφυγε από την Αθήνα για την Εύβοια, προκειμένου να βρει τους άνδρες του, που πολιορκούσαν τους Τούρκους στη Χαλκίδα και στην Κάρυστο, ο Στάνχοπ έμεινε στην Αθήνα
Επίσης έκανε και ένα ταξίδι στην Ύδρα για να κηρύξει την ενότητα και την ομόνοια. Τέλος επισκέφτηκε το Εκτελεστικό του Γεωργίου Κουντουριώτη στο Ναύπλιο και τους συμβούλευσε να συμφιλιωθούν με τους στρατιωτικούς αρχηγούς. <ref> Dakin, Douglas: Ο αγώνας των Ελλήνων για την Ανεξαρτησία 1821-1833, μετεφρ. Ρένας Πατρικίου, εκδ. Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα, 1983, σελ.153. </ref>. Σε επιστολή που ο Στάνχοπ στέλνει από το Ναύπλιο στις 9 Απριλίου 1824, διαβάζουμε ότι περίμενε την επομένη μέρα να παραλάβει ένα πιεστήριο, το οποίο επρόκειτο να στείλει στην Αίγινα για να χρησιμοποιηθεί από τους Αθηναίους. Επίσης ανακοινώνει την πρόθεσή του, όπως και έγινε, να στείλει το ένα από τα δύο λιθογραφικά πιεστήρια στο σώμα αντιπροσώπων και το άλλο στα Ψαρά «που ξεχώριζαν από όλα τα νησιά διότι είχαν την καλύτερη και την πιο ελεύθερη διακυβέρνηση». Το τελευταίο αυτό δεν πρόλαβε να λειτουργήσει καθώς τον Ιούνιο του 1824 έγινε η καταστροφή των Ψαρών .Την αποστολή κάθε πρέσας ο Στάνχοπ την συνόδευε με δική του επιστολή προς τον λαό του τόπου. Άλλωστε είχε δηλώσει ότι επιθυμούσε «οι τυπογραφικές και λιθογραφικές πρέσες να τεθούν όχι στη διάθεση της κυβέρνησης αλλά του λαού ώστε έξυπνοι και έντιμοι άνθρωποι να εκφράσουν και να δημοσιεύσουν τις σκέψεις τους ελεύθερα» <ref>Ζυγούρη, Νικολέττα: Τα τυπογραφικά πιεστήρια του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου, σελ. 38-39, https://www.academia.edu/43392844. </ref>.
==Η συνδιάσκεψη στα Σάλωνα και η αποτυχία της==
Στις 4 Απριλίου έφθασε πρώτος στα Σάλωνα (
==Επιστροφή στο Λονδίνο==
Ο Στάνχοπ ήταν ευχαριστημένος με την έκβαση της συνέλευσης στα Σάλωνα, καθώς αισιοδοξούσε ότι οι Μοραΐτες οπλαρχηγοί θα συμμορφώνονταν, για να συμμετάσχουν στη διανομή του δανείου. Μόλις έμαθε ότι έφτασε στη Ζάκυνθο το πλοίο Φλόριντα με τον Μλακιέρ και την πρώτη δόση του δανείου και ακόμη ότι είχε διοριστεί ο ίδιος επίτροπος μαζί με τον Μπάιρον, ξεκίνησε, αμέσως μετά τη λήξη της συνέλευσης, από τα Σάλωνα για τη Ζάκυνθο. Εκεί έμαθε ότι τα χρήματα του δανείου δεσμεύτηκαν από τις αγγλικές αρχές των Επτανήσων, καθώς φαίνεται ότι ο νέος ύπατος αρμοστής των Ιονίων νήσων [[Φρέντερικ Άνταμ]] είχε λάβει οδηγίες από
==Η αποτίμηση της δράσης του==
Στο σύντομο διάστημα της παραμονής του στην Ελλάδα, από όσα προσπάθησε να οργανώσει ο Στάνχοπ , όπως στρατιωτική μονάδα, μηχανουργείο στρατού, ταχυδρομική υπηρεσία, ίδρυση σχολείου, υγειονομική υπηρεσία, μόνο τη λειτουργία τυπογραφείων για την έκδοση εφημερίδων πέτυχε<ref> Κατηφόρη, Δέσποινα: Η επανάσταση κατά το 1824, στο Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τομ. ΙΒ΄ Η Ελληνική Επανάσταση 1821-1830, Εκδοτική Αθηνών, 1975, σελ.334-337.
Ο Στάνχοπ ήταν ιδεολόγος, φανατικός φιλελεύθερος και θερμός υποστηρικτής της ελευθερίας του τύπου. Τα δημοκρατικά κηρύγματα του Στάνχοπ γινόταν δεκτά από όσους μπορούσαν να τον καταλάβουν και ο ίδιος, μεταδίδοντας τον ενθουσιασμό του, γινόταν αρκετά δημοφιλής. Γενικώς όμως όχι μόνο ο λαός ήταν ανώριμος να τα δεχθεί, αλλά και κανένας από τους ηγέτες της Ελληνικής Επανάστασης, ίσως υπολογίζοντας και την επιρροή της Ιεράς Συμμαχίας, δεν τα ενστερνίστηκε ώστε να υποστηρίξει δημόσια τις απόψεις του για Φιλελεύθερη Δημοκρατία. Κατά την παραμονή του στην επαναστατημένη Ελλάδα ο Στάνχοπ θεωρούσε τον εαυτό του ως υπηρέτη του ελληνικού έθνους, όπως συχνά αποκαλούσε τον εαυτό του, στις επιστολές του προς τους Έλληνες. Ο Σπυρίδων Τρικούπης, σύγχρονος και γνώριμος<ref> Τρίχα, Λύντια: Σπυρίδων- ο άλλος Τρικούπης, 1788-1873, Εκδόσεις Πόλις, Αθήνα, 2019, σελ. 486, ISBN 978-960-435-629-4</ref> του Στάνχοπ, τον χαρακτηρίζει «''εὐγενή καὶ καλοκάγαθον ἄνδρα''», ο οποίος «''ἠγάπα τὴν εὐταξίαν, τὴν τακτοποίησιν τῆς ὑπηρεσίας, …τὴν στερέωσιν ἐν Ἑλλάδι δημοκρατικῶν θεσμῶν, καὶ τὴν ὕπαρξιν πανελευθέρου ἐφημεριδογραφίας''» <ref>Τρικούπη, Σπυρίδωνος: Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως, Εκδ. Ι.Ν.Σιδέρη, Αθήναι, 1926,τομ. 3ος ,κεφ.47, σελ.71 και 85. </ref>.
Ούτε όμως όλοι οι Έλληνες συμμερίσθηκαν τις παραπάνω γνώμες για τον Στάνχοπ. Δριμεία κριτική κατά του Στάνχοπ άσκησε ο [[Ιωάννης Ορλάνδος]], μέλος της επιτροπής, που μαζί με τον [[Ανδρέας Λουριώτης | Ανδρέα Λουριώτη]], μετέβησαν στο Λονδίνο για τη σύναψη του πρώτου δανείου. Ο Ορλάνδος, κατηγορούσε με σκληρούς χαρακτηρισμούς τον Στάνχοπ ότι ήταν αυτός, που δεν επέτρεψε την άμεση παράδοση των χρημάτων του δανείου. Έπεισε μάλιστα και τον [[Γεώργιος Κουντουριώτης | Γεώργιο Κουντουριώτη]], όπως και τον [[Νικόλαος Σπηλιάδης | Νικόλαο Σπηλιάδη]] να τον ακολουθήσουν με παρόμοιους ισχυρισμούς.
Μετά την επιστροφή του Στάνχοπ στην Αγγλία, κάποιοι τον
Στις 17 Ιουλίου1824 συνεδρίασε η Ελληνική επιτροπή του Λονδίνου, η οποία μετά την ανάγνωση της αναφοράς του συνταγματάρχη Στάνχοπ, τον ευχαρίστησε για τον ακάματο ζήλο που επέδειξε, ενεργώντας ως εκπρόσωπός της, στην Ελλάδα
Γραμμή 69 ⟶ 71 :
Συνέγραψε τα πονήματα:
• «A Sketch of the History and Influence of the Press in British India» (1823), όπου σχολιάζει και τη διοικητική πολιτική του μαρκησίου Hastings<ref>Norgate, Gerald le Grys : "Stanhope, Leicester Fitzgerald Charles. In Lee, Sidney (ed.). Dictionary of National Biography, London: Smith, Elder & Co. τομ.54, σελ.20. </ref>.
• «Greece in 1823 and 1824» <ref>Stanhope, Leicester: ' Greece in 1823 and 1824; A Series of Letters and other Documents on the Greek Revolution, written during a visit to that country, Printed for Sherwood, Jones, and Co., London,1824. Διαθέσιμο από Anemi, Digital Library of Modern Greek Studies, https://anemi.lib.uoc.gr/metadata/6/2/2/metadata-71-0000014.tkl </ref>. (Η Ελλάδα το 1823 και 1824), όπου κυρίως δημοσιεύεται η αλληλογραφία του με την Ελληνική Επιτροπή του Λονδίνου. Στο βιβλίο περιλαμβάνεται κεφάλαιο 19 σελίδων με τίτλο «Report on the State of Greece» (Αναφορά για το Ελληνικό Κράτος), που προφανώς γράφηκε για ενημέρωση των μελών της Ελληνικής Επιτροπής του Λονδίνου. Η αναφορά αρχίζει με σύντομο σχολιασμό της κατάστασης στην Τουρκία, τη Ρωσία και την Ιερά Συμμαχία. Αναφέρεται αναλυτικά στην κατάσταση της οργάνωσης κράτους, τους στρατιωτικούς, τα υπό διαμόρφωση κόμματα, την εκκλησία και άλλα πολλά. Είναι αντικειμενική, φιλική προς την Ελλάδα και τους Έλληνες και δεν αφήνει αιχμές που να βλάπτουν τα συμφέροντα της Ελλάδος. Τέλος παρατίθεται και ένα σύντομο σημείωμα για τον Μουσταφά Αλί, ένα ορφανό παιδί Τούρκων που είχε περιθάλψει ο λοχαγός Humphreys και το συνόδευσε σε αγγλικό σχολείο ο Λέστερ Στάνχοπ κατά την επιστροφή του στην Αγγλία.
Γραμμή 78 ⟶ 80 :
==Προσωπική ζωή==
==Παραπομπές==
|