Καρίτσα Λάρισας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Αναίρεση έκδοσης 929221 από τον Ειδικό:Contributions/82.210.134.204 (Συζήτηση χρήστη:82.210.134.204)
Γραμμή 5:
Από την Καρύτσα καταγόταν το ηγετικό στέλεχος του εργατικού κινήματος των [[ΗΠΑ]] [[Σταύρος Κουτόβας (Στιβ Κατόβις)|Σταύρος Κουτόβας]], ο οποίος δολοφονήθηκε το 1930 στη [[Νέα Υόρκη]] κατά τη διάρκεια μιας εργατικής συγκέντρωσης.
 
==Βιβλιογραφία==
 
* Κώστας Σπανός, "'''Επιγραφές και Ενθυμήσεις από τα Χωριά Στόμιο και Καρύτσα της Λάρισας'''", Θεσσαλονίκη 1979.
* Χαράλαμπος Δημ.Βόγιας, "'''Η Καρύτσα του Κισσάβου, Ιστορία-Λαογραφία-Τραγουδια'''", Εκδόσεις Φύλλα, Τρίπολη 2005.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
#REDIRECT [[Άλλο ένα βιβλίο για ένα χωριό που περικλείει έναν ολόκληρο ιστορικό χώρο του νομού μας, άλλη μια κατάκτηση στον χώρο της ιστορίας και του χρόνου. Αυτή τη φορά ο συγγραφέας καταγράφει τις εμπειρίες και τις γνώσεις που συγκέντρωνε χρόνια τώρα για την πατρίδα του, γενέτειρα του πατέρα του.
Ο κ. Χαράλαμπος Βόγιας γεννήθηκε, μορφώθηκε, σταδιοδρόμησε και σταδιοδρομεί ως σήμερα στο εξωτερικό ως μηχανολόγος μηχανικός, αλλά εδώ και χρόνια είναι εγκατεστημένος με την οικογένειά του στη Λάρισα. Παρέλαβε από τους γονείς του και μεταδίδει στα παιδιά του -στα οποία είναι απόλυτα λογικό να αφιερώσει την προσπάθειά του- τη φλόγα αγάπης για την ιδιαίτερη πατρίδα του. Έτσι χάρη στη με επαγγελματική συνείδηση συλλογή ιστορικού υλικού σε πρώτο ή δεύτερο χέρι, έφερε στο φως το παρόν βιβλίο.
Στον χώρο της ιστορίας δεν καταγίνονται μόνον επαγγελματίες ιστορικοί ή έστω απόφοιτοι σχολών που διαπραγματεύονται την ιστορική μνήμη, αλλά και άλλοι επαγγελματίες έχοντας ως κοινό γνώρισμα το μεράκι ή ακόμη και το χάρισμα να συλλαμβάνουν και να καταγράφουν το ιστορικό γίγνεσθαι. είτε αυτό αφορά στον τόπο που γεννήθηκαν και έζησαν, είτε στη χώρα τους, είτε ακόμη σε όποια μεριά του πλανήτη. Όταν κανείς έχει εμπειρία από την δική του επιστήμη να αναλύει και να συνθέτει ένα ερευνητικό αντικείμενο, δεν είναι δύσκολο να συντάξει μία ιστορική μελέτη. Η λογική είναι ίδια, όταν χρησιμοποιείται με αυστηρά κριτήρια.
Ένας τέτοιος ερευνητής είναι ο κ. Χαράλαμπος Βόγιας. Έχει σημασία ότι έζησε σε πολλές χώρες ως καταξιωμένος επαγγελματίας στον χώρο των κατασκευών και μεγάλων έργων, και απέδειξε ότι το κλασικό «χωριό μου, χωριουδάκι μου», είναι κάτι περισσότερο από τραγούδι, είναι στάση ζωής. Μια κίνηση επιστροφής στον χώρο και στο χρόνο. Μπορεί κανείς να καταλάβει και όλους όσους, αφού γύρισαν τον κόσμο ή κατέκτησαν έναν κόσμο στον τομέα τους, γυρίζουν στην εστία τους. Από εδώ προέρχεται το φαινόμενο της συγγραφής εκατοντάδων τέτοιων βιβλίων σε όλη την Ελλάδα. Βιβλία που εκτός από του ότι ικανοποιούν το μεράκι των δημιουργών τους, διασώζουν πολύτιμα ιστορικά στοιχεία που αλλιώς θα είχαν χαθεί. Από αυτή την πλευρά διαφαίνεται στο βιβλίο του κ. Βόγια ως γενικό χαρακτηριστικό η δροσιά μιας τρυφερής αγάπης για τον χώρο που εκτός του ότι είναι ιστορικός, συνδυάζει το βουνό, τη θάλασσα, τον γαλανό ουρανό, τον καθαρό αέρα, το πέταγμα των πουλιών, τα άφθονα νερά, τους καρπούς της γης.
Αυτή είναι η Καρύτσα και η περιοχή της, που ιστορικά ορίζεται από το Στόμιο, παλιά ένα απλό λιμάνι στις εκβολές του Πηνειού, μέχρι το Κόκκινο Νερό. Κι επειδή γνωρίζω από μικρός τον χώρο, κατανοώ για τον ζήλο της προσπάθειας και νιώθω την επιτυχία του συγγραφέα.
Πρώτο γνώρισμα λοιπόν είναι η αγάπη του συγγραφέα για τον τόπο. Δεύτερο στοιχείο είναι ότι έρχονται στο φως άγνωστα σε μας στοιχεία από την ζωή της κοινότητας. Ένα τρίτο στοιχείο, διόλου ευκαταφρόνητο, είναι ότι σαν σε παράρτημα επαναδημοσιεύονται κατά τομείς παλαιότερες μελέτες που αφορούν στην περιοχή. Ας τα δούμε με τη σειρά:
Στις σελ. 17-58 γίνεται μια ιστορική επισκόπηση της ελληνικής παρουσίας στον χώρο από την αρχαιότητα μέχρι τον 19ο-20ο αιώνα, όχι μόνον της Καρύτσας, αλλά και του ζωτικού χώρου της που είναι το Στόμιο και το Κόκκινο Νερό. Το Στόμιο πριν συγκροτηθεί σε κοινότητα ήταν επίνειο της Καρύτσας και των πλοιοκτητών της. Ιδιαίτερη αξία έχουν τα σχόλια για την καθημερινή ζωή και ασχολίες των Καρυτσιωτών, που πολύ συχνά συναντώνται με τις ιστορικές συγκυρίες της εποχής όπως εξελίχθηκαν στην περιοχή. Στις σελ. 59-103 καταγράφονται ταξινομημένα κατά θέματα τραγούδια της Καρύτσας (παραλογές, ιστορικά, αντιστασιακά, του γάμου, της αγάπης, της αποκριάς, της φυλακής και εξορίας, της ξενιτιάς, κάλαντα, κτλ.) και ένα στοιχειώδες γλωσσάρι των κατοίκων της περιοχής. Ιδιαίτερη αξία έχει η καταγραφή των αναμνήσεων της Κατίνας Βόγια-Παπαδοπούλου για «το χωριό και τους κατοίκους της Καρύτσας» (σελ. 104-112). Εδώ φαίνεται το επίπεδο των ερωτήσεων του ερωτώντος, αλλά και των απαντήσεων του ερωτώμενου, οπότε η ιστορική αξία της μαρτυρίας αυτής είναι σημαντική. Στο πρωτότυπο υλικό που φέρνει ο συγγραφέας στη επιφάνεια συγκαταλέγονται οι όμορφες φωτογραφίες, που δίνουν το φυσικό ζωντανό χρώμα και τη φρεσκάδα μιας άλλης εποχής που είχε όλα τα χαρακτηριστικά της δικής μας. Για όσους βέβαια έζησαν από κοντά τους ανθρώπους και τα τοπία που απεικονίζουν, αποτελούν αφορμή αναμνήσεων και συγκίνησης.
Σε μία δεύτερη ενότητα (σελ. 117-233) ο συγγραφέας έκρινε ότι έπρεπε να παρουσιασθούν ορισμένες σημαντικές, δημοσιευμένες ήδη μελέτες, ελληνικές ή μεταφρασμένες ξενόγλωσσες, που αφορούσαν στην περιοχή: για τα νομίσματα των αρχαίων Ευρυμενών, αρχαίας πόλης που τοποθετείται στην ευρύτερη περιοχή) (1843) [για πρώτη φορά δημοσιεύεται το σχέδιο των νομισμάτων των Ευρυμενών]. για τη μονή του αγίου Δημητρίου (1928), που παλαιά ήταν καρυτσιώτικο μοναστήρι. τα σχόλια του ρώσου περιηγητή Πορφυρίου Ουσπένσκι (δεκαετία 1850-60) (1991). τα σχόλια του γάλλου περιηγητή Α Mezieres για χειρόγραφα της μονής που σήμερα βρίσκονται στη Γαλλία. μερικά έγγραφα του λογίου επισκόπου Πλαταμώνος Αμβροσίου (1895). την αναφορά του αρχαιολόγου Α. Αρβανιτόπουλου (1910). τις επιγραφές και ενθυμήσεις από το βιβλίο του Κώστα Σπανού (1979). γεγονότα στην Καρύτσα στην περίοδο 1809-1828 του ιδίου (2000). διάφορες άλλες καταγραφές συγγραφέων του 19ου και 20ου αιώνα, μεταξύ των οποίων την άγνωστη στην Ελλάδα βοτανολογική έρευνα του Th. Heldreich (1883), τόσο απαραίτητη για μια περιοχή που η βλάστηση είναι το σήμα κατατεθέν της. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται για τους Καρυτσιώτες αγωνιστές, είτε της Αντίστασης και Εμφυλίου, είτε και αγωνιστές της ζωής, ναυαγούς σε ωκεανούς, μετανάστες του εξωτερικού. Ένας τέτοιος ήταν ο Σταύρος Κουτόβας, συνδικαλιστής στη Νέα Υόρκη, ο οποίος σκοτώθηκε σε απεργία του 1930 (29 Ιανουαρίου). Ιστορία χωρίς αναφορά κάποιων ονομάτων, ανθρώπων που έδωσαν τη ζωή τους για ένα πιστεύω, δεν μπορεί να γίνεται.
Το βιβλίο του Χαράλ. Βόγια θα αποτελεί σημείο αναφοράς τόσο για επιστήμονες ιστορικούς, όσο για το αναγνωστικό κοινό των απλών ανθρώπων, για πολλές δεκαετίες ακόμη. Μέχρις ότου η τωρινή ιστορία θεωρηθεί κάποτε ότι αξίζει να καταγραφεί.
Οι μελέτες τοπικής ιστορίας (ή μικροϊστορίας όπως λέγεται), αυξάνονται αλματωδώς στην Ελλάδα. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμες, και έρχονται σε αντίσταση προς τη ροπή των καιρών, τώρα που η αστυφιλία οδηγεί μαζικά τους ανθρώπους της υπαίθρου στη ζωή των πόλεων, οι οποίες δυστυχώς στην Ελλάδα γίνονται ολοένα και πιο αφιλόξενες.
Το βιβλίο του Χαράλ. Βόγια περικλείει ολόκληρη ιστορική διαδρομή μιας περιοχής από τον αρχαίο Διόνυσο μέχρι τα δημοτικά τραγούδια, που αξίζει να προσεχθεί ακόμη περισσότερο, όχι μόνον για οικονομικούς λόγους, αλλά και γενικότερα πατριωτικούς.
 
Σταύρος Γουλούλης
Προϊστάμενος ΓΑΚ-Αρχείων Ν. Λάρισας
]]