Βουνό: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 3:
[[Αρχείο:Matterhorn north face.jpg|thumb|250px|Το όρος [[Μάττερχορν]] στις [[Άλπεις]] είναι ένα από τα πιο γνωστά βουνά παγκοσμίως.]]
{{άλλεςχρήσεις}}
Ένα '''βουνό''' ή '''όρος''' είναι ένα [[Γεωλογία|γεωλογικό]] ύψωμα της επιφάνειας της γης που ξεπερνά τα 300 μέτρα. Συνήθως το βουνό έχει μια αναγνωρίσιμη κορυφή. Τα βουνά καλύπτουν το 64% της [[Ασία|Ασίας]], το 36% της [[Βόρεια Αμερική|Βόρειας Αμερικής]], το 25% της [[Ευρώπη|Ευρώπης]], το 22% της [[Νότια Αμερική|Νότιας Αμερικής]], το 17% της [[Αυστραλία|Αυστραλίας]] και το 3% της [[Αφρική|Αφρικής]]. Συνολικά, η επιφάνεια της [[Γη|Γης]]ς καλύπτεται κατά 24% από ορεινούς όγκους.{{πηγή}} Το 10% του πληθυσμού της Γης ζει σε ορεινές περιοχές. Οι περισσότεροι [[ποταμός|ποταμοί]] του κόσμου τροφοδοτούνται από ορεινές πηγές, και περισσότερος από τοτον μισό πληθυσμό της Γης εξαρτάται από τα όρη για υδάτινους πόρους.
 
== Χαρακτηριστικά ==
Τα ψηλότερα βουνά, αλλά και βουνά που βρίσκονται πιο κοντά στους [[πόλος|πόλους]] της Γης, έχουν τμήματα που εισέρχονται σε πιο κρύα στρώματα της [[ατμόσφαιρα]]ς. Έτσι, αυτά τα βουνά είναι πιο επιρρεπή στη δημιουργία [[παγετώνας|παγετώνων]] και στη [[διάβρωση]] μέσω [[πάχνη|παγετού]]. Τέτοιες διαδικασίες δημιουργούν τις χαρακτηριστικές κορυφογραμμές των βουνών. Κάποια από αυτά τα βουνά έχουν παγετώδεις [[Λίμνη|λίμνες]], που δημιουργούνται από την τήξη των παγετώνων. Για παράδειγμα, εκτιμάται ότι υπάρχουν 3.000 παγετώδεις λίμνες στο [[Μπουτάν]].
 
== Είδη βουνών ==
Τα βουνά μπορούν να κατηγοριοποιηθούν με πολλούς τρόπους. Μερικά βουνά είναι [[Ηφαίστειο|ηφαίστεια]] και μπορούν να χαρακτηριστούν βασισμένα στο είδος της λάβας[[λάβα]]ς ή την ιστορία των εκρήξεών τους. Άλλα βουνά είναι σχηματισμένα από παγετώδεις διαδικασίες και μπορούν να χαρακτηριστούν με βάση τις μορφές [[Παγετώνας|παγετώνα]]. Τα περισσότερα, ωστόσο, οφείλουν τη δημιουργία τους στις [[ορογενετικές κινήσεις]], δηλ. κινήσεις των λιθοσφαιρικών πλακών, οι οποίες έχουν ως συνέπεια την [[πτυχή|πτύχωση]] των ορίων τους. Ανάλογα με την εποχή που δημιουργήθηκαν οι πτυχώσεις αυτές, διακρίνεται και η ηλικία των βουνών. Έτσι, με την πιο πρόσφατη [[Αλπική πτύχωση]] δημιουργήθηκαν οροσειρές όπως οι [[Άλπεις]]. Οι οροσειρές αυτές χαρακτηρίζονται από έντονο επιφανειακό ανάγλυφο και χαρακτηρίζονται ως οροσειρές αλπικού τύπου. Αντίθετα, οι σκανδιναβικές οροσειρές, που δημιουργήθηκαν πολύ παλαιότερα, έχουν πολύ πιο ήπιο ανάγλυφο και χαρακτηρίζονται ως οροσειρές σκανδιναβικού τύπου.
 
== Γεωλογία ==
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Βουνό"