Δοτική: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Αποσαφήνιση συνδέσμων προς Πτώση (σύνδεσμος άλλαξε σε Πτώση (γραμματική))
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1:
'''Δοτική''' είναι η [[Πτώση (γραμματική)|πτώση]] της [[αρχαία ελληνική γλώσσα|αρχαίας ελληνικής γλώσσας]] και άλλων γλωσσών, την οποία μεταχειριζόμαστε όταν θέλουμε να προσδιορίσουμε σε ποιόν πρέπει να ''δοθεί'' κάτι. Η δοτική ήταν στην αρχαία ελληνική γλώσσα μία από τις πλάγιες πτώσεις. Χρησιμοποιώντας τη δοτική απαντούμε στην ερώτηση ''σε ποιον;'' (Παράδειγμα από τα ευαγγελικά κείμενα : '''''ἀπόδοτε''' οὖν τά τοῦ '''Καίσαρος τῷ Καίσαρι''' καί τά τοῦ '''Θεοῦ τῷ Θεῷ'''''.)
 
Υπάρχουν στην νέα ελληνική γλώσσα κατάλοιπα χρήσης της δοτικής από αρχαιότερες φάσεις της γλώσσας, και χρησιμοποιούνται συνήθως επιρρηματικά, για πάράδειγμα, ''τω όντι'', ''εν τω μεταξύ'', ''τοις μετρητοίς'' και άλλα. Κάποιες εκκλησιαστικές εκφράσεις πολύς κόσμος τις αντιλαμβάνεται εσφαλμένα. Όταν λένε ''δόξα τω Θεώ'', νομίζουν ότι λένε ''δόξα(ζεσε) το(ν) Θεό(ν)'' αντί ''δόξα στο Θεό'' κι όταν λένε ''δόξα σοι ο Θεός'', νομίζουν ότι λένε ''δόξα εσύ ο Θεός'' αντί ''δόξα σε σένα (που είσαι) ο Θεός''.
 
Από τα αρχαία χρόνια, η απλοποίηση της προφοράς είχε σαν αποτέλεσμα πολλές δοτικές στον ενικό να μη διαφέρουν ακουστικά από τις αντίστοιχες αιτιατικές. Παραδείγματα, ''τω ουρανώ / τον ουρανό'' και ''τη πόλει / την πόλι(ν)''. Έτσι, η δοτική άρχισε να εκφράζεται περιφραστικά με την πρόθεση «εις» και αιτιατική. Σιγά-σιγά, από το «εις» έμεινε μόνο το σίγμα που επικολλήθηκε στην αρχή του άρθρου. Όταν το άρθρο δε χρησιμοποιείται, μπαίνει μπροστά από το ουσιαστικό η νεοελληνική μορφή της πρόθεσης, δηλαδή «σε». Η γραμματική της νέας ελληνικής γλώσσας δεν αναγνωρίζει δοτική πτώση, αλλά αυτή υπάρχει με τη νέα της μορφή εκφράζοντας το έμμεσο αντικείμενο του ρήματος. Για παράδειγμα, οι αγγλικές εκφράσεις ''to school'', ''at school'', και ''in school'' όλες αποδίδονται ''στο σχολείο'' στα ελληνικά. Παράδειγμα πρότασης με έμμεσα αντικείμενα: ''Ο ερευνητής γράφει τις μετρήσεις στην ειδική φόρμα με μαύρο στυλό.'' Άμεσο αντικείμενο: ''τις μετρήσεις'' ([[αιτιατική]]). Έμμεσα αντικείμενα: ''στη φόρμα'' (δοτική) και ''με στυλό'' ([[οργανική]]).
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Δοτική"