Καντόνι του Γκριζούν: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Έτος ίδρυσης της ομοσπονδίας των Τριών Ενώσεων
Ετικέτες: Οπτική επεξεργασία Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό Προχωρημένη επεξεργασία από κινητό
μ Αραιοκατοικημένο, ποικιλομορφία, τουρισμός
Ετικέτες: Οπτική επεξεργασία Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό Προχωρημένη επεξεργασία από κινητό
Γραμμή 13:
| Ιστοσελίδα = [https://www.gr.ch gr.ch]
}}
Το '''καντόνι του Γκριζούν''' ([[ραιτορομανική γλώσσα|ραιτορωμανικά]]: Chantun Grischun [ɡʁiˈʒun]) ή '''Γκραουμπύντεν''' ({{lang-de|Kanton Graubünden [ɡraʊˈbʏndn̩]}}) ή '''Γκριτζόνι''' ({{lang-it|Cantone dei Grigioni [ɡriˈdʒoːni]}}) ή '''Γκριζόν''' ({{lang-fr|Canton des Grisons [ɡʁizɔ̃]}}) είναι το μεγαλύτερο και ανατολικότερο [[Καντόνια της Ελβετίας|καντόνι]] της [[Ελβετία|Ελβετίας]], καθώς και το πιο αραιοκατοικημένο. Έχει διεθνή σύνορα με την [[Ιταλία]], την [[Αυστρία]] και το [[Λίχτενσταϊν]]. Το γερμανικό του όνομα, ''Graubünden'' (μεταφράζεται ως «Γκρίζες Ενώσεις»), αναφέρεται στην αφετηρία του καντονίου ως ομοσπονδίας (από το 1471) τριών τοπικών συμμαχιών, της «Ένωσης του Οίκου του Θεού», της «Γκρίζας Ένωσης» και της «Ένωσης των Δέκα Δικαιοδοσιών». Το [[Ρομανσική γλώσσα|ρομανσικό]] όνομα του καντονιού, ''Grischun'', μεταφράζεται ως «Μεγάλο Γκρι», ενώ το ''La Grischa'' μεταφράζεται ως «Η Γκρι», αναφερόμενο στην Γκρίζα Ένωση.
 
Η πρωτεύουσα και μοναδική μεγάλη πόλη του καντονίου είναι η [[Κουρ]], η αρχαιότερη πόλη της Ελβετίας ([[λατινικά]]: ''Curia Raetorum'', [[Κουρία]] των [[Ραιτία|Ραιτών]]). Είναι το μοναδικό επίσημα τρίγλωσσο καντόνι και το μόνο με επίσημη γλώσσα τα ρομανσικά. Οι μητρικές γλώσσες των γηγενών κατοίκων είναι τα ελβετικά γερμανικά (πλειοψηφία από το 1920), τα [[Ρομανσική γλώσσα|ρομανσικά]] (πλειοψηφία όταν έγινε καντόνι της Ελβετίας το 1803) και τα ελβετικά ιταλικά. Η ποικιλομορφία του καντονιού συχνά συγκρίνεται με την ποικιλομορφία συνολικά της Ελβετίας, γι' αυτό και αποκαλείται «Μικρή Ελβετία». Το 2019 το καντόνι είχε πληθυσμό 199.021 κατοίκους.
 
Μία από τις πατρίδες των [[Χειμερινά αθλήματα|χειμερινών αθλημάτων]], το καντόνι αποτελεί σημαντικό τουριστικό προορισμό καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου και έχει πολλά αλπικά θέρετρα, με γνωστότερα το [[Νταβός]] και το [[Σανκτ Μόριτς]].
 
{{Ελβετίας γεωγραφία-επέκταση}}