Θετικισμός: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
|||
Γραμμή 1:
{{χωρίς παραπομπές}}
Ο '''Θετικισμός''' είναι ένα επιστημονικό φιλοσοφικό [[δόγμα]], το οποίο υποστηρίζει, πως μία πρόταση ή ένας [[φυσικός νόμος]] είναι αληθής, μόνο όταν είναι [[Λογική|λογικά]] επαληθεύσιμος. Η επαλήθευση θα πρέπει να είναι κατ' ανάγκην ''έμμεση'', δηλαδή μία πρόταση είναι αληθής μόνο
==Οι βασικές θέσεις του πρωτογενούς Θετικισμού==
Γραμμή 9:
2. πέρα από τον κόσμο των γεγονότων υπάρχει ο κόσμος της καθαρής Λογικής και των καθαρών Μαθηματικών.
Οι θετικιστές έγιναν γνωστοί για την απόρριψη της Μεταφυσικής, δηλαδή των εικασιών σχετικά με τη φύση της πραγματικότητας, που πηγαίνουν πέρα από κάθε πιθανό στοιχείο, το οποίο θα μπορούσε να υποστηρίξει ή να διαψεύσει τέτοιες «υπερβατικές» αξιώσεις.
Ο θετικισμός ως δόγμα απορρίπτει καθετί υπερβατικό, όπως άλλωστε και τις απόκρυφες δυνάμεις ή αιτίες, τις οποίες και θεωρεί ουσιαστικά ανύπαρκτες ή ασύλληπτες για την ανθρώπινη νόηση. Είναι γεγονός ότι ο θετικισμός, ως μοναδική γνωσιολογική περιοχή θεωρεί την εμπειρία – τα θετικά γεγονότα -, ενώ περιορίζει την αποστολή όλων των επιστημών μόνο στην αναγνώριση και καταγραφή – και όχι στην ερμηνεία των γεγονότων και των φαινομένων. Ουσιαστικά, ο θετικισμός υποστηρίζει ότι μπορούμε να στηριζόμαστε στην εμπειρία και έτσι να γνωρίζουμε μόνο τα αντικείμενα των φυσικών επιστημών.
Πράγματι, οι θετικιστές πιστεύουν στον [[Εμπειρισμός|Εμπειρισμό]], στην ιδέα δηλαδή ότι η παρατήρηση και η μέτρηση αποτελούν τον πυρήνα της κάθε επιστημονικής προσπάθειας. Παράλληλα θεωρούν ότι το πείραμα – δηλαδή η προσπάθεια να γίνουν διακριτοί οι φυσικοί νόμοι μέσω άμεσων χειρισμών και παρατηρήσεων – είναι η βάση κάθε επιστημονικής μεθόδου. Έτσι, με αυτές τις θέσεις του, η θετική υπηρεσία που προσέφερε ο θετικισμός στην επιστήμη ήταν η απομάκρυνση από μια άγονη θεωρητικολογία και η στροφή στην έρευνα των γεγονότων, βασισμένη στην εμπειρία, στην παρατήρηση, στο πείραμα και στα [[Μαθηματικά]].
Ο θετικισμός ως φιλοσοφική θεωρία είναι πολύ κοντά στη [[Φυσική]], αφού σαν απόλυτο δεν αναγνωρίζει τίποτε άλλο παρά μόνο ένα, την αρχή ότι τίποτε δεν είναι απόλυτο, μια άποψη που είναι δόγμα για τις απόψεις της σύγχρονης Φυσικής και Αστροφυσικής. Ο θετικισμός, ως κύρια συνιστώσα της φυσικής σκέψης, είναι: λαϊκός, εγκόσμιος, αντιθεολογικός και αντιμεταφυσικός – απόρριψη της Μεταφυσικής -, με αυστηρή εμμονή στη μαρτυρία της παρατήρησης και της εμπειρίας – γνώση και πείραμα.
Τελικά ο θετικισμός, απορρίπτοντας τη [[Μεταφυσική]], βοήθησε να ξεπεραστούν προκαταλήψεις του παρελθόντος και προώθησε την ανάπτυξη της λογικής φυσικής σκέψης. Σε μια θετικιστική
== Ιστορική πορεία του θετικισμού ==
Γραμμή 24:
Ο Γάλλος φιλόσοφος του Διαφωτισμού [[Πιέρ Μπαιλ]] (Pierre Bayle, 1647-1706), μέσω του έργου του Σύστημα της Φιλοσοφίας (Systeme de la philosophie), έδωσε κάποια ώθηση στη διδασκαλία θετικιστικών απόψεων, ενώ στη συνέχεια ο Γερμανός φυσικός και λόγιος [[Γκέοργκ Κριστόφ Λίχτενμπεργκ]] (Georg Christoph Lichtenberg, 1742-1799) είχε πολλά κοινά με τη θετικιστική αντιμεταφυσική του 19ου αιώνα.
Ο Θετικισμός είχε τις βαθύτερες ρίζες του στον γαλλικό Διαφωτισμό, που τόνιζε ιδιαίτερα το καθαρό φως της Λογικής, όπως και στον βρετανικό Εμπειρισμό του 18ου αιώνα, ιδιαιτέρως στον Εμπειρισμό του Ντέιβιντ Χιουμ και του [[Τζωρτζ Μπέρκλεϋ]] που τόνιζαν τον ρόλο της αισθητηριακής εμπειρίας (αισθήσεις – αισθητήριο).
Είναι γεγονός ότι ο
===Νεοθετικισμός===
Γραμμή 32:
Η πρώτη γενιά των Βιεννέζων θετικιστών του 20ού αιώνα άρχισε τις δραστηριότητες της γύρω στο 1907. Από αυτούς ξεχώρισαν ένας φυσικός, ο [[Φίλιπ Φρανκ]] (Philipp Frank), οι μαθηματικοί [[Χανς Χαν]] (Hans Hahn) και [[Ρίχαρντ φον Μίζες]] (Richard von Mises), καθώς και ο οικονομολόγος-κοινωνιολόγος [[Όττο Νόυρατ]] (Otto Neurath).
Εξίσου σημαντική υπήρξε και η συμβολή μερικών διαπρεπών διανοητών, που ήταν ταυτόχρονα μαθηματικοί και φιλόσοφοι, όπως: ο [[Μπέρναρντ Ρίμαν]] (Georg Friedrich Bernhard Riemann), εισηγητής μιας μη Ευκλείδειας Γεωμετρίας, ο [[Χέρμαν φον Χέλμχολτς]] (Hermann von HelmhoJtz), πρωτοπόρος σ’ ένα ευρύ φάσμα επιστημονικών πεδίων, ο [[Λούντβιχ Μπόλτσμαν]] (Ludwig Boltzmann), σπουδαίος φυσικός και πρωτοπόρος ερευνητής της Στατιστικής Μηχανικής, ο [[Ανρί Πουανκαρέ]] (Henri Poincare), ο οποίος διέπρεψε τόσο στα Μαθηματικά, όσο και στη Φιλοσοφία της Επιστήμης, και ο [[Ντάβιντ Χίλμπερτ]] (David Hilbert), που διακρίθηκε στην τυπολογία των Μαθηματικών.
Μεγαλύτερη σημασία είχε πάντως η επίδραση του [[Άλμπερτ Αϊνστάιν]] και των τριών μεγαλύτερων εκπροσώπων της μαθηματικής Λογικής στα τελευταία εκατό χρόνια, του πρωτοπόρου Γερμανού μαθηματικού Γκότλοπ Φρέγκε (Gottlob Frege) και των [[Μπέρτραντ Ράσελ]] (Bertrand Russell) και [[Άλφρεντ Νορθ Γουάιτχεντ]] (Alfred North Whitehead), συγγραφέων του μνημειακού έργου Principia Mathematica (δημοσιεύτηκε σε τρεις τόμους το 1910, το 1912 και το 1913), μέσω του οποίου
Ο Θετικισμός επηρέασε τον Άγγλο φιλόσοφο του 19ου αιώνα [[Τζον Στιούαρτ Μιλ]] (John Stuart Mill)
Ακόμη και ο Βρετανός κοινωνιολόγος και φιλόσοφος [[Χέρμπερτ Σπένσερ]]
== Παραπομπές ==
|