Εφημερόπτερα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Ρομπότ: Προσθήκη: de:Eintagsfliegen |
μ μκρδρθ |
||
Γραμμή 12:
==Χαρακτηριστικά των ενήλικων==
Τα
[[Εικόνα:Ephemeroptera and ghost.jpg|thumb|Εικόνα 2: Αρσενικό δίπλα στο [[έκδυμα]].]]
Το σώμα είναι μαλακό με σχετικά μεγάλη [[κοιλία]], που καταλήγει σε ένα ζεύγος αρθρωτών [[κέρκος|κέρκων]]. Πολλές φορές σαν τρίτο εξάρτημα τις κοιλίας υπάρχει η μεσαία ουραία [[απόφυση]] (''caudal filament'', Εικόνα 1). Οι αποφύσεις μπορεί να είναι πολύ μακρύτερες από το κορμί (Εικόνα 2). Τα χρώματα μπορεί να είναι ζωηρά.
[[Εικόνα: Turbanauge.jpg|thumb|Εικόνα 3: Σύνθετος
Από το κεφάλι ξεπροβάλλουν τα μεγάλα μάτια. Ο [[σύνθετος οφθαλμός]] στα αρσενικά των περισσότερων ειδών διαιρείται στο πλευρικό μέρος, που βρίσκεται στη συνηθισμένη χαμηλή θέση, και στο μέρος στην κορυφή του κεφαλιού, όπου τα [[ομματίδιο|ομματίδια]] βρίσκονται σε ένα υπερυψωμένο επίπεδο, είναι μεγαλύτερα και ειδικευμένα στη λειτουργία στο ημίφως (Εικόνα 3). Πιο πέρα υπάρχουν τρία σχετικά μεγάλα οφθαλμίδια (στη Εικόνα 3 σκούρα). Οι κοντές κεραίες των εφημερόπτερων είναι
Πολλά εφημερόπτερα, αλλά όχι όλα, ζουν μόνο μια μέρα, γεγονός από το οποίο πήραν και το όνομά τους. Η διάρκεια της ζωής των ενήλικων είναι πάντως σε κάθε περίπτωση πολύ περιορισμένη. Ανάλογα με το είδος, ζουν μεταξύ μερικών ωρών και μερικών ημερών. Τα στοματικά μόρια είναι υποτυπώδη και δεν επιτρέπουν την υποδοχή τροφής. Το πεπτικό σύστημα απέκτησε άλλη λειτουργία. Το μεσαίο μέρος του [[έντερο|εντέρου]] είναι γεμάτο με αέρα, πράγμα που διευκολύνει την πτήση από άποψη μείωσης του βάρους και αύξησης της σταθερότητας. Μέσω των μυών του [[οισοφάγος|οισοφάγου]] η πίεση του αέρα στο έντερο μπορεί να αυξάνεται. Με αυτό το τρόπο μειώνεται το [[ειδικό βάρος]] του εντόμου.
Γραμμή 28:
==Χαρακτηριστικά των προνυμφών==
[[Εικόνα:Ecdyonurus tobiironis Kurotanigawakagerou larva.jpg|thumb|Εικόνα 4: Προνύμφη]]
Τα Εφημερόπτερα ανήκουν στα [[Ημιμετάβολα]]. Σε αυτά γενικά οι [[προνύμφη|προνύμφες]] μοιάζουν πολύ με τα ενήλικά τους. Μόνο ορισμένα όργανα όπως οι πτέρυγες και το αναπαραγωγικό σύστημα σχηματίζονται προοδευτικά και στα πρώτα προνυμφιακά στάδια σχεδόν δεν φαίνονται. Στα Εφημερόπτερα όμως μόνο οι προνύμφες ζουν στο νερό και είναι πολύ καλά προσαρμοσμένες για διαβίωση μέσα σε αυτό το περιβάλλον. Μοιάζουν λιγάκι με τις προνύμφες των [[Οδοντόγναθα|Οδοντογνάθων]]. Τα ενήλικα είναι χερσαία και γι' αυτό διαφέρουν πολύ από της προνύμφες.
Οι προνύμφες είναι καμποδεόμορφες (Εικόνα 4). Όπως και στα ενήλικα, το σώμα καταλήγει σε δυο ή τρεις αποφύσεις. Όλα τα είδη έχουν δυο πλάγιους μακριούς κέρκους και πολλά είδη έχουν άλλη μια μεσαία ουραία απόφυση. Ανάλογα με τον τρόπο ζωής του κάθε είδους υπάρχει μια ποικιλία μορφών. Στην υπόταξη ''Carapacea'' ο μεσοθώρακας στο νότο έχει μεγάλη προέκταση που καλύπτει και προστατεύει τα [[βράγχια]] των προνυμφών, που πολλές φορές ζουν στα αμμώδη βάθη στάσιμων νερών. Οι προνύμφες της υπόταξης Setisura είναι πλακωτές. Προσκολλώνται σε πέτρες σε νερά που κυλούν γρήγορα. Στη υπόταξη Furcatergalia τα βράγχια είναι σχισμένα. Η προσαρμογή στους διάφορους βιότοπους όμως δεν συμβαδίζει απαραίτητα με τη συστηματική κατάταξη των Εφημεροπτέρων. Στη κοιλία υπάρχουν από τέσσερα μέχρι επτά ζεύγη εξωτερικών βράγχιων. Τα βράγχια στη κοιλία είναι ελασματοειδούς τύπου, υπάρχουν όμως και βράγχια νηματοειδή τύπου στη περιοχή του ισχίου.
Γραμμή 49:
Τα Εφημερόπτερα χρησιμοποιούνται σαν δείκτες για την ποιότητα του νερού. Αυτό δεν σημαίνει μόνο πως σε μολυσμένα νερά δεν απομένουν προνύμφες, που με την σειρά τους είναι αναγκαίες για την ύπαρξη ορισμένων ψαριών, λ.χ. [[πέστροφα|πέστροφων]], αλλά ανάλογα με τα είδη των Εφημεροπτέρων που συναντούνται στο νερό, αυτό μπορεί να κατατάσσεται σε διάφορες κατηγορίες. Το νερό της κατηγορίας 1 είναι πόσιμο.
Η προσέλκυση των ενήλικων από τα φώτα μπορεί να προκαλεί ενόχληση στους ανθρώπους. Από βιολογική και οικολογική άποψη πολύ προτιμότερος, σε σχέση με τη χρήση [[εντομοκτόνο|εντομοκτόνων]], είναι ο οπλισμός των παραθύρων με κατάλληλα [[παντζούρι|παντζούρια]] ή
Σε ορισμένες χώρες τα νεκρά σώματα συλλέγονται και χρησιμοποιούνται για τρόφιμα πτηνών η για [[λίπασμα|λιπάσματα]]. Βέβαια είναι και ιδανικό δόλωμα για [[ψάρεμα]], και πολλά τεχνητά δολώματα μιμούνται τη μορφή Εφημεροπτέρων.
| |||