Βασίλειο της Αρλ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Το '''Βασίλειο της Αρλ''' (933-1378) (''Arelat'', ''Αρελάτη'') ή '''Δεύτερο Βασίλειο της Βουργουνδίας''' ήταν [[Φραγκία|Φραγκική]] επικράτεια, που δημιουργήθηκε το 933 από εδάφη του [[Βασίλειο των Βουργουνδών|Βασιλείου των Βουργουνδών]] των αρχών του Μεσαίωνα, με τηντη συνένωση των βασιλείων της [[Άνω Βουργουνδία|Άνω]] και [[Κάτω Βουργουνδία]]ς υπό τον Βασιλιά Ροδόλφο Β΄ της Βουργουνδίας.

Το νέο βασίλειο πήρε το όνομά του από την έδρα της Κάτω Βουργουνδίας, την [[Αρλ]]. Το δεύτερο [[Βασίλειο της Βουργουνδίας]] του επεκτεινόταν από τηντη [[Μεσόγειος Θάλασσα|Μεσόγειο]] στα νότια ως τον Άνω Ρήνο στα βόρεια, αντιστοιχώντας περίπου στις περιοχές της [[Γαλλία]]ς [[Προβηγκία-Άλπεις-Κυανή Ακτή]], Ρον-Αλπ και [[Φρανς-Κοντέ]], καθώς και στη δυτική [[Ελβετία]]. Κυβερνιόταν από ανεξάρτητους βασιλείς ως το 1032<ref name="The New Columbia Encyclopedia 1975">''The New Columbia Encyclopedia'' 1975, 150</ref>, οπότε ενσωματώθηκε στην [[Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία]].

Λίγο καιρό πριν το θάνατό του το 855 ο αυτοκράτορας Λοθάριος Α΄ διαμοίρασε το βασίλειό του μεταξύ των γιων του με τη [[Συνθήκη του Προυμ]]. Η κληρονομιά του της Βουργουνδίας θα περνούσε στον νεότερο γιο του [[Κάρολος της Προβηγκίας|Κάρολο]] (845-863). Το 869 ο γιος του Λοθάριου Α΄, ο [[Λοθάριος Β΄ της Λοθαριγγίας|Λοθάριος Β΄]], απεβίωσε χωρίς νόμιμο παιδιά και το 870 οι θείοι του [[Κάρολος ο Φαλακρός]] και [[Λουδοβίκος ο Γερμανικός]] μοίρασαν την περιοχή του με τη [[Συνθήκη του Μέρσεν]] το 870: η [[Άνω Βουργουνδία]], περιοχή βόρεια των Ορέων Γιούρα (Jura) (''Bourgogne Transjurane''), πήγε στον Λουδοβίκο, ενώ η υπόλοιπη περιοχή στον Κάρολο. Ως το 875 όλοι οι γιοι του Λοθάριου Α΄ είχαν αποβιώσει χωρίς διαδόχους και οι υπόλοιπες περιοχές της Βουργουνδίας πήγαν στον Κάρολο.

ΣτηνΣτη σύγχυση μετά το θάνατο τού γιου τού Καρόλου [[Λουδοβίκος ο Τραυλός|Λουδοβίκου του Τραυλού]] το 879, ο κόμης του Αυλής της Δυτικής Φραγκίας [[Μπόζο της Προβηγκίας]] ίδρυσε το Βασίλειο της [[Κάτω Βουργουνδία]]ς (''Bourgogne Cisjurane'') με έδρα την [[Αρλ]]. Το 888, με το θάνατο του αυτοκράτορα [[Κάρολος ο Παχύς|Καρόλου του Παχύ]], γιου του Λουδοβίκου του Γερμανικού, ο κόμης Ροδόλφος Α΄ της Βουργουνδίας ίδρυσε το Βασίλειο της [[Άνω Βουργουνδία]]ς στο Σαιν Μόριτς, το οποίο περιελάμβανε την κομητεία της Βουργουνδίας στα βορειοδυτικά της Άνω Βουργουνδίας.

Τον Κορράδο διαδέχτηκε το 993 ο γιος του [[Ροδόλφος Γ΄ της Βουργουνδίας]], ο οποίος αναγκάστηκε να υπογράψει το 1006 μια συνθήκη διαδοχής υπέρ του [[Ερρίκος Β΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας|Ερρίκου Β΄]] της Γερμανίας. Ο Ροδόλφος το 1016 προσπάθησε να αποκηρύξει τηντη συνθήκη, χωρίς επιτυχία.

Μεταξύ του 11ου και το τέλος του 14ου αιώνα πολλά μέρη της επικράτειας της Αρλ αποσχίστηκαν: [[Προβηγκία]], Βιβαρέ, Λυονέ, Ντοφινέ, [[Κομητεία της Σαβοΐας|Σαβοΐα]], [[Κομητεία της Βουργουνδίας|Ελεύθερη Κομητεία της Βουργουνδίας]] και μέρη της δυτικής Ελβετίας<ref name="The New Columbia Encyclopedia 1975"/>. Την Ελεύθερη Κομητεία της Βουργουνδίας απέκτησε το 1190 ο [[Οίκος των Χοενστάουφεν]] και τα ανατολικά μέρη της Άνω Βουργουνδίας έπεσαν στον Οίκο των Τσέρινγκεν (Zähringen). Αργότερα, όταν έσβησε η γραμμή διαδοχής του, οι γη αυτή κληρονομήθηκε από τον [[Οίκος των Αψβούργων|Αψβούργους]]. Το μεγαλύτερο μέρος της επικράτειας της Κάτω Βουργουνδίας ενσωματώθηκε σταδιακά στηνστη [[Γαλλία]]: η Κομητεία της Προβηγκίας έπεσε στον Οίκο των Ανζού το 1246 και τελικά στο Γαλλικό Στέμμα το 1481, ενώ η περιοχή της Ντοφινέ πουλήθηκε στον Γάλλο βασιλιά [[Κάρολος Ε΄ της Γαλλίας|Κάρολο Ε΄]] το 1349 από τον Ουμβέρτο Β΄ κόμη του Βιενουά (Humbert II de La Tour-du-Pin) και προσαρτήθηκε στη Γαλλία. Το 1361 ο [[Κάρολος Δ΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας|Κάρολος Δ΄]] της Γερμανίας απέσπασε την [[Κομητεία της Σαβοΐας]] από το Βουργουνδικό βασίλειο.

Παρά τηντη μόνιμη ένωση του τίτλου με αυτόν του βασιλιά των Ρωμαίων, υπήρξαν αρκετές φορές που η επανίδρυση του βασίλειο της Αρλ ήταν υπό σκέψη. Η πιο σοβαρή από αυτές ήταν υπό τον [[Πάπας Νικόλαος Γ΄|Πάπα Νικόλαο Γ΄]] με την υποστήριξη του [[Κάρολος ο Ανδεγαυός|Kάρολου των Ανζού]]: ως μέρος των συμφωνιών και των εκεχειριών μεταξύ του 1277 με 1279 μεταξύ του Καρόλου, που τότε ήταν ήδη βασιλιάς της Νάπολης, του [[Ροδόλφος Α΄ της Γερμανίας|Ροδόλφου Α΄ της Γερμανίας]], βασιλιά των Ρωμαίων (βασιλιά των Γερμανών) και με βλέψεις στο Αυτοκρατορικό στέμμα και της [[Μαργαρίτα της Προβηγκίας|Μαργαρίτας της Προβηγκίας]] βασιλομήτορα της Γαλλίας, στηνστη διαμάχη για την επικυριαρχία και διαδοχή της κομητείας της Προβηγκίας, όπως και για τα ανταλλάγματα που έδωσε ο Ροδόλφος για να μείνει μόνος υποψήφιος για το αυτοκρατορικό στέμμα. ΣτηνΣτη συμφωνία, ο Πάπας Νικόλαος Γ΄ κατάφερε να πείσει τον Ροδόλφο να παραχωρήσει όλο το βασίλειο της Αρλ στον εγγονό τού Καρόλου τού Ανζού, τον [[Κάρολος Μαρτέλος της Ουγγαρίας|Κάρολο Μαρτέλο του Ανζού]] ως προίκα για το γάμο της κόρης του, Κλημεντίας των Αψβούργων, με αντάλλαγμα τα κληρονομικά δικαιώματα στο βασίλειο της Γερμανίας γι’ αυτόν και τους διαδόχους του. Ομοίως, Ο Νικόλαος περίμενε η Βόρεια Ιταλία να γίνει βασίλειο ανεξάρτητο από την αυτοκρατορική επικράτεια και να δοθεί στην οικογένειά του, τους Ορσίνι. Το 1282 ο Κάρολος ήταν έτοιμος να στείλει το ανήλικο ζεύγος για να διεκδικήσει ξανά τον τίτλο του βασιλιά της Αρλ, αλλά ο πόλεμος των Σικελικών Εσπερινών ματαίωσε τα σχέδιά του, όπως και την προγραμματισμένη εισβολή του στηνστη [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία|Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία]]<ref>Runciman, Steven, "The Sicilian Vespers", p. 282; 1958 Cambridge University Press</ref>.