Υπαρξισμός: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Crs1989 (συζήτηση | συνεισφορές)
Crs1989 (συζήτηση | συνεισφορές)
Γραμμή 3:
 
== Όρος και πλαίσιο ==
Ο όρος εισήχθη τον [[20ος αιώνας|20ο αιώνα]] από τον [[Γκαμπριέλ Μαρσέλ]], φιλόσοφο, δραματουργό και μουσικοκριτικό, εκπρόσωπο του [[θεϊστικός υπαρξισμός|θεϊστικού υπαρξισμού]], σε αντιδιαστολή προς τη φιλοσοφική τάση του Σαρτρ προς τον [[αθεϊστικός υπαρξισμός|αθεϊστικό υπαρξισμό]].<ref>Πελεγρίνης Θεοδόσης, 2004, ''Λεξικό της Φιλοσοφίας'', Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, λήμμα: Μαρσέλ Γκαμπριέλ, 989.</ref> Ωστόσο, ως τάση διαμορφώθηκε αρκετά νωρίτερα, από τον Σόρεν Κίρκεργκαρντ, που υπήρξε και ο κύριος εισηγητής της. Αντιδρώντας στη διδασκαλία της φιλοσοφίας ως είχε τότε διαμορφωθεί ο Κίρκεργκαρντ απαίτησε να αντιμετωπίζεται ο άνθρωπος όχι ως απρόσωπη οντότητα, αλλά ως υπάρχον πρόσωπο. Με άλλα λόγια η ύπαρξη προηγείται της ουσίαςύλης, όπως συνόψισε αργότερα ο Σαρτρ, το πνεύμα της διδασκαλίας του Κίρκεργκαρντ.<ref>Πελεγρίνης Θεοδόσης, 2004, ''Λεξικό της Φιλοσοφίας'', Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, λήμμα: Υπαρξισμός, 596.</ref>
 
Το ευρύτερο [[εννοιολογικό πλαίσιο|πλαίσιο]] του φιλοσοφικού στοχασμού των υπαρξιστών ήταν η άρνησή τους στη [[φιλοσοφία]], ως αντικειμενική και θεωρητική [[επιστήμη]] και η θεώρηση ότι η φιλοσοφία είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένη με την ανθρώπινη ύπαρξη. Ειδικά, επίκεντρο ενδιαφέροντος του υπαρξισμού δεν ήταν πράγματα, ιδέες ή έννοιες αλλά ο άνθρωπος ως μοναδική και ανεπανάληπτη ύπαρξη. Η ύπαρξη, ως μοναδικός τύπος κάθε ανθρώπου, δεν έχει στατικές έμφυτες ιδιότητες, όπως πιστευόταν ότι συμβαίνει με την ουσίαύλη του, αλλά διαμορφώνεται αέναα με την προσωπική του δράση, με αποτέλεσμα να ευθύνεται και γι’ αυτό στο οποίο θα καταλήξει. Έτσι, οι υποστηρικτές του υπαρξισμού διαχωρίστηκαν από την [[Καρτέσιος|καρτεσιανή]] παράδοση και οι [[Γαλλία|Γάλλοι]] υπαρξιστές, ειδικότερα, έθεσαν ως έμβλημά τους την ύπαρξη να προηγείται της ουσίας, ορίζοντας συγχρόνως ηγεμόνα των αισθήσεων την [[αφή]] και όχι την [[όραση]]: «Υπάρχω σημαίνει λερώνω τα χέρια μου»<ref> Βαλλιάνος, Π. ''ό.π.'', 267.</ref>.
 
Υπαρξιστές όπως ο [[Ζαν-Πωλ Σαρτρ]] που ασχολήθηκε με όλες τις παραμέτρους των καταστάσεων του ανθρώπου, μεταξύ των οποίων και αυτή της απόλυτης ελευθερίας.