Νιου Λάναρκ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Conudrum (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Conudrum (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1:
{{Πληροφορίες Παγκόσμια Πολιτισμική Κληρονομιά
Το '''Νέο Λάναρκ''' ([[αγγλική γλώσσα|αγγλικά]]: New Lanark) είναι ένας πρότυπος βιομηχανικός οικισμός στον [[ποταμός Κλάιντ|ποταμό Κλάιντ]] στη Σκωτία. Απέχει περίπου 1,4 μίλια (ή 2,2 χιλιόμετρα) από το κοντινό χωριό Λάναρκ, του Νότιου Λάναρκσαϊρ. Ιδρύθηκε το [[1786]] από τον Ντέιβιντ Ντέιλ, ο οποίος έχτισε εκεί βαμβακουργείο και καταλύματα για τους εργάτες. Ο Ντέιλ επέλεξε την συγκεκριμένη τοποθεσία για να εγκαταστήσει το εργοστάσιο επειδή επέτρεπε την εκμετάλλευση της [[υδραυλική ενέργεια|υδραυλικής ενέργειας]] του ποταμού.
| ΜΠΚ = Νέο Λάναρκ
| Εικόνα = [[Image:NewlanarkNL06.jpg|300px|Οικήματα του εργοστασίου στο Νέο Λάναρκ]]
| Χώρα μέλος = {{GBR}}
| Τύπος = Πολιτισμικό
| Κριτήρια = ii, iv, vi
| ID = 429
| Περιοχή = [[Ευρώπη]]
| Έτος = 2001
| Συνεδρίαση = 25h
| Σύνδεσμος = http://whc.unesco.org/en/list/429
}}
 
Το '''Νέο Λάναρκ''' ([[αγγλική γλώσσα|αγγλικά]]: New Lanark) είναι έναςένα πρότυποςπρότυπο βιομηχανικόςβιομηχανικό οικισμόςχωριό στοντου 18ου αιώνα, χτισμένο στις όχθες του [[ποταμός Κλάιντ|ποταμόποταμού Κλάιντ]] στη [[Σκωτία]]. Απέχει περίπου 1,4 μίλια (ή 2,2 χιλιόμετρα) από το κοντινό χωριό Λάναρκ, του Νότιου Λάναρκσαϊρ. Ιδρύθηκε το [[1786]] από τον Ντέιβιντ Ντέιλ, ο οποίος έχτισε εκεί βαμβακουργείο και καταλύματα για τους εργάτες. Ο Ντέιλ επέλεξε την συγκεκριμένη τοποθεσία για να εγκαταστήσει το εργοστάσιο επειδή επέτρεπε την εκμετάλλευση της [[υδραυλική ενέργεια|υδραυλικής ενέργειας]] από τους καταρράκτες του ποταμού.
 
Στα [[1800]] τη διοίκηση του βαμβακουργείου ανέλαβε ο [[Ρόμπερτ Όουεν]], γαμπρός του Ντέιλ, ως επικεφαλής ενός συνεταιρισμού. Ο Όουεν ήταν αρχικά οπαδός της χρησιμοθηρικής σχολής του [[Μπένθαμ]] αλλά μετακινήθηκε σε σοσιαλιστικές ιδέες και τους οραματισμούς του αυτούς εφάρμοσε στην [[ισότητα]] των εργαζομένων και στην κοινοβιακή, [[σοσιαλισμός|σοσιαλιστική]] οργάνωση της [[βιομηχανία|βιομηχανίας]] στο Νέο Λάναρκ. Ο Ρόμπερτ Όουεν έμεινε γνωστός ως φιλάνθρωπος και κοινωνικός μεταρρυθμιστής και το Νέο Λάναρκ κατέστη ένα επιτυχημένο κοινωνικό και βιομηχανικό πείραμα και επιτομή του [[ουτοπικός σοσιαλισμός|ουτοπικού σοσιαλισμού]] ή ''οουενισμού'' αλλά και τη βάση για μεταγενέστερα συνεταιριστικά εγχειρήματα. Η φήμη του Νέου Λάναρκ εξαπλώθηκε σε όλη την Ευρώπη ενώ δέχτηκε και την επίσκεψη του μετέπειτα [[Νικόλαος Β' της Ρωσίας|τσάρου Νικόλαου Β']].
 
Η βαμβακουργία λειτούργησε έως το [[1968]]. Μετά από μια περίοδο παρακμής, ιδρύθηκε το [[1975]] η Συνεργασία για την Διατήρηση του Νέου Λάναρκ για να αποτρέψει την κατεδάφιση του χωριού. Από το [[2006]], τα περισσότερα από τα κτήρια έχουν αποκατασταθεί και το χωριό έχει γίνει ένα σημαντικό τουριστικό αξιοθέατο. Είναι μια από τέσσερις [[Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς|περιοχές παγκόσμιας κληρονομιάς]] της [[ΟΥΝΕΣΚΟ]] στη Σκωτία και ένα σημείο σταθμός της ERIH - της ευρωπαϊκής διαδρομής βιομηχανικής κληρονομιάς.
 
==Εξωτερικές συνδέσεις==
{{σε χρήση}
*[http://www.enet.gr/online/online_issues?pid=51&dt=01/06/2007&id=57293004 ''Το πείραμα ενός νέου κόσμου''. Βιβλιοκριτική του Θανάση Γιαλκέτση από την ''ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ'' για τη μετάφραση του έργου του Ρόμπερτ Όουεν ''Μία νέα θεώρηση της κοινωνίας'' στα ελληνικά]