Μάχη του Πέτα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

{{μάχη

|τερματισμός =

}}

 

== Ιστορικό ==

 

Στο μεταξύ, αναλαμβάνοντας ως νέος πασάς της [[Ήπειρος (περιοχή)|Ηπείρου]], ο [[Μεχμέτ Ρεσίτ πασάς Κιουταχής|Ρεσίτ Πασάς Κιουταχής]], θέλοντας να δώσει ένα τέλος στις επαναστατικές δράσεις στη περιοχή ενέτεινε την πολιορκία του Σουλίου. Υπό την πίεση της συνεχούς πολιορκίας οι Σουλιώτες αναγκάστηκαν να ζητήσουν τη βοήθεια του [[Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος|Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου]] και του [[Μάρκος Μπότσαρης|Μάρκου Μπότσαρη]].

 

Ο [[Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος]], πρόεδρος του Εκτελεστικού, «ήρχισε τον ανταγωνισμό προς τον Δ. Υψηλάντη, τον οποίον ήθελε να υπερτερήση και ως στρατιωτικόν».<ref>[Κόκκινος,ε.α.,τ.Γ,σ.88]</ref> Στις 9 Ιουνίου, ο Μαυροκορδάτος έφτασε στο [[Κομπότι]] με 3.000 άνδρες, ανάμεσά τους και το σύνταγμα του τακτικού στρατού με 560 άνδρες, οι 93 από αυτούς [[Φιλέλληνες]]. Στις 10 Ιουνίου, οι Τούρκοι βγήκαν από την [[Άρτα]], αλλά η ελληνική πλευρά τούς αναχαίτισε. Ξεχώρισε για την ανδρεία του ο Γερμανός στρατηγός [[Καρλ φον Νόρμαν-Έρενφελς|Νόρμαν]].

 

 

== Η μάχη του Πέτα ==

 

 

Η μάχη άρχισε από τα χαράματα και κράτησε έως το απόγευμα. Η πορεία της μάχης ευνοούσε την ελληνική πλευρά, όμως στο ύψωμα που κατείχε ο Μπακόλας φάνηκαν ξαφνικά περίπου 80 Τούρκοι σημαιοφόροι. Οι Έλληνες ερμήνευσαν αυτό το περιστατικό ως προδοσία του Μπακόλα και οπισθοχώρησαν, και καθώς άργησε η διαταγή της οπισθοχώρησης οι Φιλέλληνες που έμειναν στη μάχη περικυκλώθηκαν από τους εχθρούς. Οι 11 Πολωνοί Φιλέλληνες με αρχηγό τους τον Μιρζέφσκι οχυρώθηκαν στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στο κέντρο του Πέτα όπου βρήκαν τραγικό θάνατο.<ref>Αρχείο Ιωάννη Κώτση. Επιμέλεια δασκάλου Παναγιώτη Ι.Κώτση</ref> Από το Τάγμα των Φιλελλήνων (Ιταλοί, Γάλλοι, Βέλγοι, Ολλανδοί, Πολωνοί, Ούγγροι, Δανοί, Σουηδοί, Ελβετοί, Γερμανοί) 67 ή 68<ref>David Brewer, "1821-1833, η Φλόγα της Ελευθερίας", Κεφάλαιο 15: "Οι Φιλέλληνες εν δράσει", σελ. 210-213, 215</ref> σκοτώθηκαν, ανάμεσά τους και ο διοικητής του τακτικού στρατεύματος Ιταλός συνταγματάρχης [[Πιέτρο Ταρέλλα]], όπως και ο διοικητής της διλοχίας 120 φιλελλήνων αξιωματικών, Ιταλός συνταγματάρχης [[Ανδρέα Ντάνια|Αντρέα Ντάνια]]<ref>Εφημερίδα "Εθνική Ηχώ", φύλο Ιουνίου 2020, σελ. 12, "Αγώνες για τη δόξα του Σουλίου"</ref>. Ηρωϊκό θάνατο βρήκε και ο Γάλλος λοχαγός Μονιάκ, παλεύοντας μόνος και κυκλωμένος από τον εχθρό, ενώ ο βαριά πληγωμένος Γερμανός στρατηγός Νόρμαν είπε στον Μαυροκορδάτο: «πρίγκηπα, όλα τα χάσαμε, εκτός από την τιμή».<ref>Δ. Φωτιάδης, Ιστορία του 21, Μέλισσα, Τ. Β, σ. 212-215</ref> Μόλις και μετά βίας 25-30 φιλέλληνες έχοντας επικεφαλής τον Βέλγο λοχαγό Ανναί και τον Γερμανό λοχαγό Χέλμαν κατάφεραν να ανοίξουν δρόμο με τα σπαθιά τους και να διασπάσουν έτσι τον κλοιό, συνεπικουρούμενοι από μία επέμβαση του Μπακόλα και των ανδρών του<ref>David Brewer, ο. πρ., σελ. 215</ref>, έτσι ώστε πέτυχαν τελικά να διασωθούν καταφεύγοντας μέσω μίας ορεινής αφύλακτης διάβασης στα παρακείμενα υψώματα. Διασωθείς ήταν και ο υποδιοικητής των φιλελλήνων, Ιταλός αντισυνταγματάρχης Γκουμπερνάτι. Οικτρή ήταν η τύχη όσων πιάστηκαν αιχμάλωτοι καθώς υποχρεώθηκαν από τους Τούρκους να μεταφέρουν τα κομμένα κεφάλια των νεκρών συναγωνιστών τους στην Άρτα. Εκεί ύστερα από σκληρότατα βασανιστήρια αποκεφαλίστηκαν άπαντες πλην ενός<ref>[https://www.protothema.gr/stories/article/655503/i-mahi-tou-peta-i-pio-varia-elliniki-itta-kata-tin-epanastasi-tou-1821/ "Η μάχη του Πέτα: Η πιο βαριά ελληνική ήττα κατά την Επανάσταση του 1821" Ανακτήθηκε στις 30/7/2020]</ref>.

 

Οι απώλειες της ελληνικής πλευράς στο Πέτα ήταν πολύ βαρύτερες σε σχέση με κάθε άλλη μάχη κατά τα τρία πρώτα χρόνια της επανάστασης. Οι Φιλέλληνες αξιωματικοί θέλησαν να αποδώσουν την ήττα τους στη φυγή των άτακτων ελληνικών ομάδων από το πεδίο της μάχης, κάτι που επέτρεψε στη τουρκική πλευρά να περικυκλώσει το Σύνταγμα Ταρέλλα και το Τάγμα των Φιλελλήνων, τις δύο τακτικές μονάδες που είχαν παραμείνει παρατεταγμένες στις θέσεις τους. Το κύριο όμως αίτιο της ήττας ήταν ο συνδυασμός δύο τακτικά ασυμβίβαστων στρατευμάτων σε μια ενιαία διάταξη μάχης, δηλαδή οι άτακτες ελληνικές μονάδες από τη μια και το Σύνταγμα Ταρέλλα (120 ανδρών) και το Τάγμα των Φιλελλήνων από την άλλη.<ref>Χαράλαμπος Παπασωτηρίου, Ο αγώνας για την ελληνική ανεξαρτησία. Πολιτική και στρατηγική των Ελλήνων και της οθωμανικής αυτοκρατορίας 1821-1832, εκδ.Ι. Σιδέρης, Αθήνα, 1996, σελ. 160 Όπως παρατηρεί ο Παπασωτηρίου, οι Ευρωπαϊκοί στρατοί της εποχής είχαν σαν τακτική τους την απόλυτη εναρμόνιση των κινήσεών τους και την πυκνή διάταξη της παράταξής τους, αντίθετα τα παραδοσιακά στρατεύματα (μέσα στα οποία ήταν και των Ελλήνων της Επανάστασης) ήταν η άτακτη ορμή προς τον εχθρό και η υποχώρηση. Αυτές οι δύο τακτικές συγκρούστηκαν εντός της Ελληνικής παράταξης στη μάχη του Πέτα. Την πρώτη ασκούσαν τα ξένα Φιλελληνικά σώματα που συμμετείχαν στη μάχη, τη δεύτερη οι Έλληνες άτακτοι. Για μια διεξοδικότερη ανάλυση των δύο στρατιωτικών στρατηγικών βλ. στο ίδιο: σελ.150-158.</ref>

 

Μετά τη μάχη ο Μπότσαρης με τα απομεινάρια του εκστρατευτικού σώματος υποχώρησε στο [[Μεσολόγγι]] μαζί με τον Μαυροκορδάτο εγκαταλείποντας τους Σουλιώτες. Ο Μπακόλας όταν πληροφορήθηκε τις κατηγορίες εναντίον του συναντήθηκε με τον Μαυροκορδάτο ο οποίος τον θεώρησε αθώο. Εξάλλου και το δικαστήριο που έγινε αμέσως μετά αθώωσε τον Μπακόλα από την κατηγορία της προδοσίας<ref>[http://www.nskoufas.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=112:2011-07-11-13-24-26&catid=101&lang=el "Η μάχη του Πέτα" Ανακτήθηκε στις 30/7/2020]</ref>. Ο Μπακόλας όμως αδυνατώντας να υποστεί την περιφρόνηση από τον κύκλο του απομονώθηκε για ένα διάστημα και τελικά έλαβε την απόφαση να συμβιβαστεί με τους Τούρκους και να τους υπηρετήσει έως το τέλος της ζωής του. Αυτή του η ενέργεια ενίσχυσε την εντύπωση που είχε δημιουργηθεί την ημέρα της μάχης.

 

<references />

 

== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==

*Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού: [https://web.archive.org/web/20100706191239/http://www.fhw.gr/chronos/12/gr/1821_1833/polemos/05.html Οι επιχειρήσεις στην Ήπειρο και τη Δυτική Στερεά: 1822-1824]

 

{{DEFAULTSORT:Πετα Μαχη}}

 

[[Κατηγορία:Μάχες οθωμανικού στρατού]]