Λαοδίκεια η Φρυγική: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Ο Στράβων (64 π.Χ. - 24 μ.Χ.) αποδίδει τη διασημότητα της πόλης στη γονιμότητα του εδάφους και στον πλούτο ορισμένων κατοίκων της, μεταξύ των οποίων μπορεί να ήταν και ο Ιέρων της Λαοδίκειας, ο οποίος στόλισε την πόλη με πολλά όμορφα κτήρια και την κληροδότησε με περισσότερα από 2000 τάλαντα, όταν πέθανε.<ref>Comp. Fellows, Journal written in Asia Minor, p. 280, foll.</ref><ref> [[William Martin Leake]], Asia Minor, p. 251, foll.</ref>

 

 

Η περιοχή υπέφερε συχνά από σεισμούς, ιδιαίτερα από το μεγάλο σοκ, που συνέβη κατά τη βασιλεία του Νέρωνα (60 μ.Χ.), όταν η πόλη καταστράφηκε ολοσχερώς.<ref name=":1">{{Cite web|url=https://prevezaposto.gr/το-αρχαίο-ελληνικό-αμφιθέατρο-στη-λαο/|title=Το αρχαίο ελληνικό αμφιθέατρο στη Λαοδίκεια έχει αποκατασταθεί στην παλιά του αίγλη|last=Basil|first=Jason|ημερομηνία=2021-10-08|website=Prevezaposto|language=el|accessdate=2022-09-21}}</ref> Όμως οι κάτοικοι αρνήθηκαν την αυτοκρατορική βοήθεια για την ανοικοδόμηση της πόλης και την αποκατέστησαν με δικά τους μέσα.<ref>[[Tacitus]], ''[[Annals (Tacitus)|Annals]]''. [https://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin///ptext?lookup=Tac.+Ann.+14.27 xiv. 27].</ref>

 

== Αρχαιολογικός χώρος ==

Τα υπάρχοντα ερείπια της πόλης μαρτυρούν το παλαιότερο μεγαλείο της. Τα πολλά κτήριά της περιλαμβάνουν ένα στάδιο, λουτρά, ναούς, ένα γυμναστήριο, δύο θέατρα και ένα βουλευτήριο (Σπίτι της Γερουσίας). Στην ανατολική πλευρά, η γραμμή του αρχαίου τείχους είναι ευδιάκριτη, με τα ερείπια της πύλης της Εφέσου. Υπάρχουν δρόμοι, που διασχίζουν την πόλη, πλαισιωμένοι από κιονοστοιχίες και πολλά βάθρα. Βόρεια της πόλης, προς τον Λύκο, υπάρχουν πολλές σαρκοφάγοι, με τα σκεπάσματα τους να βρίσκονται κοντά τους, εν μέρει χωμένα στο έδαφος.

 

Επίσης, μεγάλο μέρος της τεράστιας δυτικής (ή κεντρικής) αγοράς 35.000 m2 έχει αποκατασταθεί με πολλούς από τους ψηλούς κίονες ύψους 10,8 m.<ref>Sacred agora unearthed in Laodicea https://www.hurriyetdailynews.com/sacred-agora-unearthed-in-laodicea-108030</ref> Ο πίσω τοίχος μήκους 100 μέτρων και ύψους 11 μέτρων καλύπτεται με τοιχογραφίες και θεωρείται σημαντικός για την παγκόσμια αρχαιολογία.

Ιδιαίτερα ενδιαφέροντα είναι τα ερείπια ενός υδραγωγείου, που ξεκινά αρκετά χιλιόμετρα μακριά από την πηγή Baspinar στο Ντενιζλί και πιθανώς έχει μια άλλη πιο μακρινή πηγή. Για να διασχίσει το νερό την κοιλάδα στα νότια της Λαοδίκειας, αντί του συνηθισμένου ανοιχτού καναλιού, που φερόταν πάνω από το επίπεδο της πόλης σε ψηλές καμάρες, όπως ήταν η συνήθης πρακτική των Ρωμαίων, χρησιμοποιήθηκε ένα ανεστραμμένο σιφόνι, που αποτελείται από έναν αγωγό διπλής πίεσης, που κατέβαινε στην κοιλάδα και πίσω στην πόλη.<ref name=":1" /> Η πίεση του νερού στο σιφόνι στο κάτω μέρος της κοιλάδας ήταν μια πρόκληση ελλείψει ισχυρών σωληνώσεων. Οι χαμηλές καμάρες που υποστηρίζουν το σιφόνι ξεκινούν κοντά στην κορυφή ενός χαμηλού λόφου στα νότια της πόλης όπου βρισκόταν η κεντρική δεξαμενή και από εκεί συνεχίζουν στην πρώτη τερματική δεξαμενή διανομής (castellum aquae) στην άκρη του λόφου της πόλης, τα ερείπια του οποίου είναι ορατά στα ανατολικά του σταδίου και του συγκροτήματος των Νοτίων Λουτρών. Το νερό ήταν φορτισμένο σε μεγάλο βαθμό με ασβεστούχο υλικό, καθώς αρκετές από τις καμάρες καλύπτονται με παχιά επικάλυψη όπου σημειώθηκαν διαρροές σε μεταγενέστερους χρόνους. Το σιφόνι αποτελούνταν από μεγάλους λαξευμένους πέτρινους σωλήνες. Η τερματική δεξαμενή έχει πολλούς πήλινους σωλήνες διαφόρων διαμέτρων για τη διανομή νερού στη βόρεια, ανατολική και νότια πλευρά. Στα δυτικά του τερματικού σταθμού βρίσκεται ένα μικρό σιντριβάνι δίπλα στη θολωτή πύλη. Το υδραγωγείο φαίνεται να καταστράφηκε από σεισμό, καθώς οι εναπομείνασες καμάρες γέρνουν προς στη μία πλευρά, χωρίς να έχουν σπάσει πολύ. Ένας δεύτερος τερματικός σταθμός διανομής και δεξαμενή καθίζησης είναι ορατός 400 μέτρα βόρεια του πρώτου, με τον οποίο συνδέθηκε μέσω ενός άλλου σιφονιού από μπλοκ τραβερτίνης, και αυτό είναι μεγαλύτερο και τροφοδοτούσε το μεγαλύτερο μέρος της πόλης.

Το 2015 βρέθηκε μία σπάνια μαρμάρινη πλάκα με την επιγραφή του νόμου για το νερό. Εκδόθηκε το 114 μ.Χ., ρύθμιζε τη χρήση του νερού, που εισήχθη από τα βουνά στη Λαοδίκεια με πρόστιμα 5 έως 12,5 χιλιάδων δηναρίων, που επιβάλλονταν για τη ρύπανση των υδάτων, την καταστροφή καναλιών ή την διάνοιξη σωλήνων ύδρευσης.