Διάταξη: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Ρομπότ: προσθήκη σήμανσης επαληθευσιμότητας
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1:
Στα [[μαθηματικά]], μία '''διάταξη''' μεγέθους <math>k</math> ενός [[σύνολο|συνόλου]] <math>Z</math> με <math>n</math> στοιχεία, είναι οποιαδήποτε διατεταγμένη <math>k</math>-άδα <math>(z_1, \ldots , z_k)</math>, όπου <math>z_1, \ldots, z_k</math> είναι στοιχεία του <math>Z</math> και διαφορετικά μεταξύ τους.<ref>{{cite web |last=Αντωνίου |first=Ευστάθιος |title=Μαθηματικά ΙΙΙ: Διακριτά Μαθηματικά |url=https://people.iee.ihu.gr/~antoniou/docs/math_III/math_III_master.pdf |publisher=Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής & Ηλεκτρονικών Συστημάτων |accessdate=1 Φεβρουαρίου 2023}}</ref>{{rp|58-59}}<ref>{{cite web |last=Δημητράκος |first=Θεοδόσης |title=Σημειώσεις για το μάθημα Στατιστική |url=http://www.samos.aegean.gr/math/dimitheo/Sindiastiki_Kef_2.pdf |publisher=Τμήμα Μαθηματικών, Πανεπιστήμιο Αιγαίου |accessdate=1 Φεβρουαρίου 2023}}</ref>
{{χωρίς παραπομπές}}
 
Για παράδειγμα, για το σύνολο <math>Z = \{\alpha, \beta, \gamma, \delta\}</math>, οι δυνατές διατάξεις μεγέθους <math>2</math> είναι οι εξής:
Μια '''διάταξη''' των n στοιχείων συνόλου Ζ {z<sub>1</sub>,z<sub>2</sub>...z<sub>n</sub>} ανά k είναι ένα '''διατεταγμένο''' δείγμα (z<sub>1</sub>,z<sub>2</sub>...z<sub>k</sub>) που προκύπτει από την επιλογή k στοιχείων από το σύνολο Z, όπου n και k είναι θετικοί ακέραιοι και k μικρότερο ή ίσο του n.
:<math>(\alpha, \beta)</math>, <math>(\alpha, \gamma)</math>, <math>(\alpha, \delta)</math>, <math>(\beta, \gamma)</math>, <math>(\beta, \delta)</math>, <math>(\gamma, \delta)</math>,
:<math>(\beta, \alpha)</math>, <math>(\gamma, \alpha)</math>, <math>(\delta, \alpha)</math>, <math>(\gamma, \beta)</math>, <math>(\delta, \beta)</math>, <math>(\delta, \gamma)</math>.
Μερικές από τις δυνατές διατάξεις μεγέθους <math>3</math> είναι οι εξής: <math>(\alpha, \delta, \gamma)</math>, <math>(\gamma, \beta, \alpha)</math> και <math>(\gamma, \beta, \alpha)</math>. Ενώ οι τριάδες <math>(\alpha, \beta, \alpha)</math> και <math>(\delta, \delta, \alpha)</math> δεν είναι διατάξεις, καθώς επαναλαμβάνουν στοιχεία.
 
Στις [[διάταξη με επανάληψη|διατάξεις με επανάληψη]], τα στοιχεία της <math>k</math>-άδας μπορεί να είναι τα ίδια. Στους [[συνδυασμός|συνδυασμούς]] <math>n</math> ανά <math>k</math>, η σειρά των στοιχείων της <math>k</math>-άδας δεν έχει σημασία.
Η επιλογή των στοιχείων στην απλή διάταξη γίνεται χωρίς επανάθεση των ήδη επιλεγμένων (επανατοποθέτησή τους στο σύνολο Ζ), σε αντίθεση με την [[διάταξη με επανάληψη]] όπου κάθε φορά μπορούμε να επιλέξουμε ένα στοιχείο που ήδη έχει επιλεγεί.
 
== Πλήθος διατάξεων ==
 
Το πλήθος των διατάξεων <math>n</math> στοιχείων ανά <math>k</math> δίνεται από τον εξής τύπο:
Με πιο απλά λόγια, αν Ζ είναι ένα σύνολο με n στοιχεία, τότε λέμε διάταξη των n στοιχείων του Ζ ανά k, '''καθέναν από τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους μπορούμε να πάρουμε k διαφορετικά στοιχεία του Ζ και να τα βάλουμε σε μια σειρά.'''
:<math>(n)_k = n \cdot (n-1) \cdot \ldots \cdot (n - k + 1)</math>.
Η απόδειξη για αυτόν τον τύπο βασίζεται στις εξής παρατηρήσεις:
* Για την πρώτη θέση υπάρχουν <math>n</math> δυνατά στοιχεία που μπορούμε να τοποθετήσουμε,
* Για την δεύτερη θέση υπάρχουν <math>n-1</math> δυνατά στοιχεία (όλα εκτός από αυτό που τοποθετήσαμε στην πρώτη θέση),
* Για την τρίτη θέση υπάρχουν <math>n-2</math> δυνατά στοιχεία
* <math>\ldots</math>
* Για την <math>k</math>-οστή θέση, υπάρχουν <math>n - k + 1</math> δυνατά στοιχεία.
Πολλαπλασιάζοντας τις δυνατές επιλογές σε κάθε βήμα λαμβάνουμε το πλήθος των δυνατών διατάξεων.
 
 
Υπενθυμίζοντας ότι το <math>n</math> [[παραγοντικό]] ορίζεται ως
Δύο διατάξεις ταυτίζονται όταν έχουν τα ίδια στοιχεία και με την ίδια σειρά.
:<math>n! = n \cdot (n-1) \cdot \ldots \cdot 2 \cdot 1</math>,
Για παράδειγμα έχουμε το σύνολο <math>\ Z = \lbrace 2,4,5,7 \rbrace</math>. Μια διάταξη των 4 στοιχείων του Z ανά 3 είναι η διατεταγμένη τριάδα (4,2,7) ενώ μια άλλη διάταξη των 4 στοιχείων ανά 3 είναι η διατεταγμένη τριάδα (2,4,7).
το πλήθος των διατάξεων μπορεί να εκφραστεί ως
:<math>(n)_k = \frac{n!}{(n-k)!}.</math>
 
Για <math>n = k</math>, οι διατάξεις <math>n</math> ανά <math>n</math> είναι οι [[μετάθεση (μαθηματικά)|μεταθέσεις]] και το πλήθος τους είναι <math>n!</math>.
Ο αριθμός (το πλήθος) των διατάξεων των n ανά k συμβολίζεται με (n)<sub>k</sub> και είναι
:(n)<sub>k</sub> = n(n-1)...(n-k+1), το οποίο γράφεται διαδοχικά:
n(n-1)(n-2)...(n-k+1)=[n(n-1)(n-2)...(n-k+1)(n-k)...3·2·1]/[(n-k)...3·2·1]= n!/(n-k)!
 
== Δείτε επίσης ==
''Σημείωση: n! είναι το [[παραγοντικό]] του αριθμού n, δηλαδή το γινόμενο 1·2·3·……·(n-1)·n''
* [[Διάταξη με επανάληψη|Διατάξεις με επανάληψη]]
 
== Παραπομπές ==
Ώστε το πλήθος των διατάξεων των n στοιχείων ανά k είναι: (n)<sub>k</sub> = <math>\frac{n!}{(n-k)!}</math>
<references/>
 
{{Μαθηματικά-επέκταση}}
Αν έχουμε n=k, τότε προφανώς οι διατάξεις των n ανά n είναι οι μεταθέσεις (λήμμα:[[μετάθεση]]) όλων των στοιχείων (=n) του συνόλου δηλαδή n!
 
Για να ισχύει και στην περίπτωση αυτή ο τύπος n!/(n-k)! ορίζουμε ότι 0!=1
 
Αν δεν έχει σημασία η διάταξη των επιλεγμένων στοιχείων (η σειρά τους) τότε μιλάμε για συνδυασμό των n ανά k (βλ. λήμμα [[συνδυασμός]]).
 
== Πηγές ==
* Γ. Κοκολάκης, ''Εισαγωγή στη Θεωρία Πιθανοτήτων και Στατιστική'', 1991.
 
[[Κατηγορία:Διακριτά μαθηματικά]]
 
 
{{Μαθηματικά-επέκταση}}
 
[[en:Permutation#Counting sequences without repetition]]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Διάταξη"