Απόσταση (αστρονομία)

Απόσταση στην Αστρονομία νοείται το τμήμα (νοητής) ευθείας γραμμής της μεταξύ των ουρανίων σωμάτων που συνδέει αυτά.

Στην Αστρονομία διακρίνονται τέσσερα είδη αποστάσεων:

1.Γωνιώδη απόσταση: Καλείται έτσι η γωνία που σχηματίζεται μεταξύ δύο παρατηρήσεων (παρατηρουμένων σωμάτων) από τον ίδιο παρατηρητή, στη πραγματικότητα είναι οπτική γωνία. Προκειμένου περί ουρανίων σωμάτων που παρουσιάζουν επιφάνεια δίσκου (π.χ. Σελήνης, Ήλιου) λαμβάνεται ως γωνία παρατηρήσεων των κέντρων των δίσκων.

2. Ζενιθία απόσταση: Στην Αστρονομία ζενιθία απόσταση ενός αστέρος καλείται η απόσταση από του ζενίθ του παρατηρητή (δηλαδή του σημείου της ουράνιας σφαίρας που συναντά προεκτεινόμενη η κατακόρυφος που διέρχεται από το σημείο του παρατηρητή), μέχρι του σημείου (θέση) του αστέρος στην ουράνια σφαίρα σε ορισμένο τόπο και χρόνο.

Η ζενιθία απόσταση είναι το συμπλήρωμα του ύψους του αστέρος από τον ορίζοντα.

Παράδειγμα: Αν πχ. ο Ήλιος βρίσκεται 30° πάνω από τον ορίζοντα η ζενιθία απόστασή του είναι (90°-30°=)60°. Αντίθετα αν κάποιος αστέρας βρίσκεται 30° κάτω από τον ορίζοντα τότε η ζενιθία απόστασή του είναι (90°+30°=)120°.

Κατόπιν των παραπάνω (παραδειγμάτων) η ζενιθία απόσταση μετριέται αρχής γενομένης από του ζενίθ, από 0° μέχρι 180° . Παριστάνεται δε αυτή με το γράμμα ζ.

3. Περιηλιακή απόσταση: Ονομάζεται η απόσταση (σε μοίρες) ενός κομήτηςκομήτη (που διαγράφει παραβολική τροχιά) από του περιηλίου, (δηλαδή του σημείου της τροχιάς του που βρίσκεται στη πλησιέστερη προς τον Ήλιο πραγματική απόσταση).

4. Πολική απόσταση: Ονομάζεται πολική απόσταση ενός αστέρος η απόστασή του (σε μοίρες) από το βόρειο πόλο της Ουράνιας σφαίρας.

Η πολική απόσταση είναι το συμπλήρωμα της απόκλισης ενός αστέρος.

Παράδειγμα: Αν π.χ. κάποιος αστέρας έχει απόκλιση 40° βόρεια, τότε η πολική του απόσταση ισούται προς (90°-40°=) 50°. Εξ αυτού συνάγεται ότι η πολική απόσταση μετριέται από του βορείου ουράνιου πόλου από 0° – 180° και παριστάνεται διεθνώς με το λατινικό γράμμα Ρ.

• Αποστάσεως αστρονομικές μονάδες είναι: η μοίρα, η αστρονομική μονάδα, το έτος φωτός και το παρσέκ.