Μεροληψία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Γενικά με τον όρο '''μεροληπτικότητα''', ή '''μεροληψία''', ή και '''μονομέρεια''' χαρακτηρίζεται η ανακριβής εκτίμηση φαινομένων που βασίζεται σε επιμερισμένη [[παρατήρηση]], δηλαδή μόνο σ΄ ένα μέρος - δείγμα. Η δε ανακρίβεια αυτής με χαρακτηριστική έλλειψη και μη-αντιπροσωπευτικότητα, οφείλεται ως ένα σημείο, στη συστηματική διαστρέβλωση (distortion) κατά τη συλλογή [[δεδομένα|δεδομένων]], ή κατά την ανάλυση των δεδομένων της παρατήρησης, συνειδητά ή ασυνείδητα.

 

Είναι γεγονός ότι ένα '''μεροληπτικό δείγμα''' που λαμβάνεται κατά οποιονδήποτε τρόπο δεν μπορεί να είναι αντιπροσωπευτικό όταν αφορά ιδιαίτερα ένα πληθυσμό κατά μία ή περισσότερες κατανομές χαρακτηριστικών, (π.χ. γένος, ηλικία, μόρφωση, επάγγελμα, μόνιμη διαμονή, πολιτική θέση, θρησκεία κ.ά.). Όπως επισημαίνουν οι W. J. Goode και P. K. Hatt <ref>Methods in Sucial Research (=Μέθοδοι Κοινωνικής Έρευνας), New York, McGraw - Hill, 1925, σελ.218.</ref> "''όταν κάποιος απομακρύνεται από την τυχαία επιλογή δείγματος, τότε θα επιφέρει μεροληπτικότητα στο δείγμα''". Ειδικότερα σε παρατηρήσεις συμπεριφοράς, καθώς και σε δημοσκοπήσεις η μεροληπτικότητα μπορεί να προέρχεται από τη φραστική διατύπωση σχετικής ερώτησης που οδηγεί σε προκαθορισμένη απάντηση αποκλείοντας άλλες ενδεχόμενες μνείες. Γι΄ αυτές τις περιπτώσεις ο L. Guttman ορίζει ότι "''αμερόληπτη ερώτηση είναι αυτή που υποβάλλεται τόσο προς ευνοϊκά δια κείμενους όσο και δυσμενώς διακείμενους του θέματος''"<ref>The Problem of Attitude and Opinion Measurement, (= Το Πρόβλημα της Μετρήσεως Στάσεων και Γνωμών), που φέρεται στο συνολικό έργο του S. A. Stoufler κ.ά. Measurement and Prediction: Studies in Social Psychology in World War Two, Princeton, N.J. Princeton University Press 1950, τομ.4ος, σελ.48.</ref> Ίδια όμως συνέπεια, αποτροπής ορθών παρατηρήσεων, έχουν και οι μεροληπτικές απαντήσεις λαμβάνοντας υπόψη ότι οι άνθρωποι κατά σύστημα ανακριβολογούν όταν αναφέρονται στη συμπεριφορά τους. Γεγονός που θα πρέπει να λαμβάνεται ιδιαίτερα υπόψη σε κοινωνικές ερευνητικές διαδικασίες.