Άκτιο Αιτωλοακαρνανίας

οικισμός της Ελλάδας

Συντεταγμένες: 38°55′4″N 20°47′48″E / 38.91778°N 20.79667°E / 38.91778; 20.79667 Για τη χερσόνησο με το ίδιο όνομα, δείτε: Άκτιο

Άκτιο
Άκτιο is located in Greece
Άκτιο
Άκτιο
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα[1]
ΠεριφέρειαΔυτικής Ελλάδας
Περιφερειακή ΕνότηταΑιτωλοακαρνανίας
ΔήμοςΑκτίου - Βόνιτσας
Δημοτική ΕνότηταΑνακτορίου
Δημοτική ΚοινότηταΒόνιτσας
Γεωγραφία και Στατιστική
Γεωγραφικό διαμέρισμαΣτερεάς Ελλάδας
ΝομόςΑιτωλοακαρνανίας
Υψόμετρο140
Πληθυσμός180 (2011)
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας300 02
Τηλ. κωδικός26430

Το Άκτιο ή Πούντα, είναι παρόχθιο χωριό της Στερεάς Ελλάδας στην Περιφερειακή Ενότητα Αιτωλοακαρνανίας σε υψόμετρο 140 μέτρα[2].

Γεωγραφία Επεξεργασία

Το Άκτιο βρίσκεται στη βορειοδυτική Αιτωλοακαρνανία, στα νότια παράλια του Αμβρακικού κόλπου και στις αρχές του ακρωτηρίου Άκτιο. Βορειοδυτικά, πριν την υποθαλάσσια οδική σήραγγα για Πρέβεζα είναι το αεροδρόμιο Ακτίου, όπου σταθμεύουν αεροσκάφη ηλεκτρονικού πολέμου AWACS του ΝΑΤΟ. Είναι το τρίτο κατά σειρά σε μήκος διαδρόμου στην Ελλάδα (4.200 μ.), μετά το Ελευθέριος Βενιζέλος (5.500 μ.) και το στρατιωτικό αεροδρόμιο Λάρισας (4.800 μ.) που λειτούργησε για πρώτη φορά το 1968 σαν πολιτικό[3]. Η υποθαλάσσια σήραγγα με την οποία επικοινωνούν οδικά οι ακτές Αιτωλοακαρνανίας και Ηπείρου του Αμβρακικού κόλπου λειτούργησε το 2002 και έχει μήκος 1,5 χλμ. Το Άκτιο, στην άκρη του ακρωτηρίου και απέναντι από την Πρέβεζα, διαθέτει μαρίνες για ελλιμενισμό τουριστικών σκαφών.

Δυτικά και νότια του χωριού βρίσκεται η λίμνη Σαλτίνη ή λιμνοθάλασσα του Ακτίου. Πρόκειται για αβαθή λίμνη που ο δρόμος για Πρέβεζα τη xωρίζει σε δύο τμήματα, το ανατολικό τμήμα ή Μικρή Σαλτίνη που έχει ελάχιστο νερό και το δυτικό τμήμα που είναι μια ρηχή λιμνοθάλασσα με αλμυρό και υφάλμυρο νερό[4]. Υπάγεται στο πρόγραμμα «NATURA 2000» της Ε.Ε. και θεωρείται «Ζώνη Β» της διεθνούς σύμβασης RAMSAR[5].

Ιστορία Επεξεργασία

Το Άκτιο ήταν εμπορικό λιμάνι του Ανακτορίου στο Ιόνιο πέλαγος, πολύ γνωστό για το εκεί περίφημο ιερό του Απόλλωνα (Στραβ. Χ,2,7: «... Ανακτόριον επί χερσονήσου ιδρυμένον, Ακτίου πλησίον...Ομώνυμος δε λέγεται το τε ιερόν του Ακτίου Απόλλωνος και η άκρα η ποιούσα το στόμα του κόλπου έχουσα και λιμένα εκτός...») και τους αγώνες (τα Άκτια) που τελούνταν εδώ. Ορισμένες αρχαίες πηγές (όπως ο Πλίνιος, ο Τάκιτος και ο μεταγενέστερος Στέφανος ο Βυζάντιος) το αναφέρουν ως πόλη, ενώ ο Στράβωνας (Χ, 2, 7), που αποτελεί πιο αξιόπιστη πηγή από τις προηγούμενες, το χαρακτηρίζει ως «χωρίον». Πάντως, φαίνεται πως το Άκτιο ουδέποτε αναδείχτηκε σε οικισμό. Ο εντοπισμός εδώ μιας αγροτικής έπαυλης (villa rustica), πιθανώς του 2ου-3ου αιώνα, δείχνει καθαρά ότι εξακολούθησε, σε όλη την αυτοκρατορική περίοδο, να παραμένει ένα απλό «χωρίον» και ένας ιστορικός και λατρευτικός τόπος.

Το πιο γνωστό ιστορικό γεγονός της περιοχής υπήρξε η Ναυμαχία του Ακτίου που έγινε στις 2 Σεπτεμβρίου 31 π.Χ. ανάμεσα στον Οκταβιανό από τη μια πλευρά και τον Μάρκο Αντώνιο μαζί με το ναυτικό της Κλεοπάτρας από την άλλη. Η ναυτική αυτή αναμέτρηση έγινε λίγο έξω από τη σημερινή πόλη της Πρέβεζας και ήταν συνέπεια του εμφύλιου πόλεμου ανάμεσα στον Γάιο Οκτάβιο και τον Μάρκο Αντώνιο, που διεκδικούσαν, μετά τη δολοφονία του Καίσαρα, την εξουσία στο απέραντο κράτος της Ρώμης[6].

Την περίοδο της τουρκοκρατίας υπήρχε ισχυρό φρούριο το οποίο κατά τη διάρκεια της επανάστασης του 1821, αν και έγιναν μαζί με τους συμμάχους αρκετές προσπάθειες κατάληψής του, παρέμεινε στα χέρια των Τούρκων μέχρι την απελευθέρωση της Ελλάδας[2].

Διοικητικά Επεξεργασία

Ως οικισμός αναφέρεται επίσημα το 1897 στο ΦΕΚ 59Β - 17/06/1897 όταν προσαρτήθηκε στον τότε δήμο Ανακτορίων. Το 1912 με το ΦΕΚ 261Α - 31/08/1912 προσαρτήθηκε στην κοινότητα Βονίτσης και το 1928 καταργήθηκε. Το 1981 αναφέρεται ξανά να ανήκει στην κοινότητα Βόνιτσας[7]. Σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης, μαζί με τη Βόνιτσα και τη Νέα Καμαρίνα συναποτελούν τη Δημοτική Κοινότητα Βόνιτσας που ανήκει στη Δημοτική Ενότητα Ανακτορίου του Δήμου Ακτίου - Βόνιτσας και σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει πληθυσμό 180 κατοίκους[8].

Απογραφές πληθυσμού Επεξεργασία

Απογραφή 1981 1991 2001 2011
Πληθυσμός 173[9] 255[9] ; 180[8]

Φωτοθήκη Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. (Ελληνικά) Βάση δεδομένων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.
  2. 2,0 2,1 Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 263, τομ. 26. 
  3. «Ιστορία του Κρατικού Αερολιμένα Ακτίου». www.greek-airports.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2019. 
  4. «Περιβάλλον | Δήμος Ακτίου-Βόνιτσας». www.aktiovonitsa.gov.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2019. 
  5. «NatureBank - Βιότοπος CORINE - Λίμνες Βουλκαριά και Σάλτινη». filotis.itia.ntua.gr. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2019. 
  6. «Η Ναυμαχία του Ακτίου». Σαν Σήμερα .gr. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2019. 
  7. «Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών». ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουλίου 2019. 
  8. 8,0 8,1 «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού», σελ. 10713 (σελ. 239 του pdf)
  9. 9,0 9,1 Μιχαήλ Σταματελάτος, Φωτεινή Βάμβα - Σταματελάτου, Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδας, ΤΑ ΝΕΑ, 2012, Α΄ τόμος, σελ. 57.