Η Ανν Νέβιλ (11 Ιουνίου 1456 - 16 Μαρτίου 1485) βασίλισσα της Αγγλίας ήταν μικρότερη κόρη του Ριχάρδου Νέβιλ, 16ου κόμη του Γουόρικ και της Άννας Μποσάμπ, 16ης κόμισσας του Γουόρικ. Έγινε πριγκίπισσα της Ουαλίας με τον πρώτο της γάμο με τον Εδουάρδο του Ουεστμίνστερ και κατόπιν βασίλισσα της Αγγλίας με τον δεύτερο γάμο της με τον Ριχάρδο Γ΄ της Αγγλίας. Η Άννα Νέβιλ, ως μέλος της ισχυρότατης οικογένειας των Νέβιλ, συμμετείχε έντονα στον Πόλεμο των δύο Ρόδων ανάμεσα στον Οίκο της Υόρκης και τον Οίκο του Λάνκαστερ για τη διεκδίκηση του Αγγλικού θρόνου. Ο πρώτος της γάμος επικύρωσε τη συμμαχία των Νέβιλ με τους Λάνκαστερ.[7] Με τον θάνατο του Εδουάρδου Δ΄ της Αγγλίας παντρεύτηκε τον Ριχάρδο δούκα του Γκλόστερ, μικρότερο αδελφό του Εδουάρδου Δ΄, και του Γεωργίου Πλανταγενέτη 1ου δούκα του Κλάρενς που είχε παντρευτεί τη μεγαλύτερη αδελφή της Ισαβέλλα Νέβιλ, δούκισσα του Κλάρενς. Η Άννα Νέβιλ έγινε βασίλισσα της Αγγλίας, όταν ο σύζυγος της ανέβηκε στον θρόνο τον Ιούνιο του 1483 ως Ριχάρδος Γ΄ της Αγγλίας, μετά την επίσημη διακήρυξη ότι τα παιδιά του Εδουάρδου Δ΄ με την Ελίζαμπεθ Γούντβιλ ήταν νόθα. Η Άννα πέθανε τον Μάρτιο του 1485, πέντε μήνες πριν τον σύζυγο της. Το μοναδικό τους παιδί ήταν ο Εδουάρδος του Μίντλεχαμ, που πέθανε πριν από την ίδια.

Άννα Νέβιλ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση11  Ιουνίου 1456 ή 1456[1]
Warwick Castle
Θάνατος16  Μαρτίου 1485 ή 1485[1]
Ουέστμινστερ
Αιτία θανάτουφυματίωση
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςΑββαείο του Ουέστμινστερ
Χώρα πολιτογράφησηςΒασίλειο της Αγγλίας
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[2]
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
ΣύζυγοςΡιχάρδος Γ΄ της Αγγλίας (1472–1485)[3][4]
Εδουάρδος του Ουέστμινστερ (1470–1471)[3][4][5]
ΤέκναΕδουάρδος του Μίντλεχαμ[6][3]
ΓονείςΡιχάρδος Νέβιλ, 16ος κόμης του Γουόρικ[3][5] και Anne Neville, 16th Countess of Warwick[3]
ΑδέλφιαΙσαβέλλα Νέβιλ, δούκισσα του Κλάρενς[3]
ΟικογένειαΟίκος της Υόρκης και οίκος του Νέβιλ
Θυρεός
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Πρώτα χρόνια Επεξεργασία

Η Άννα Νέβιλ γεννήθηκε στο κάστρο του Γουόρικ, ο πατέρας της ήταν ένας από τους ισχυρότερους ευγενείς και ο πιο πολύτιμος οπαδός του Οίκου του Λάνκαστερ. Η αδελφή του παππού της Σεσίλ Νέβιλ, δούκισσα της Υόρκης ήταν σύζυγος του Ριχάρδου της Υόρκης που διεκδίκησε το στέμμα της Αγγλίας για λογαριασμό του Οίκου της Υόρκης. Τα περισσότερα παιδικά χρόνια πέρασε στο κάστρο του Μίντλεχαμ που ήταν περιουσία του πατέρα της με τη μεγαλύτερη αδελφή της Ισαβέλλα Νέβιλ, δούκισσα του Κλάρενς, ο Ριχάρδος του Γουόρικ συνάντησε τους δυο μικρότερους γιους του Ριχάρδου της Υόρκης : Γεώργιο του Κλάρενς και Ριχάρδο του Γκλόστερ. Ο Ριχάρδος πέρασε μερικά παιδικά χρόνια στο κάστρο του Μίντλεχαμ στο Γιορκσάιρ υπό την κηδεμονία του του Ριχάρδου Νέβιλ που τον εκπαίδευσε στις ιπποτικές τέχνες, έμεινε από τα τέλη του 1461 μέχρι τις αρχές του 1465 όταν έγινε 12 ετών ή από το 1465 μέχρι το 1468 σε ηλικία 16 ετών.[8][9] Την ίδια εποχή έγινε η πρόταση για τους γάμους του Γεωργίου και του Ριχάρδου με τις δυο κόρες του κόμητος.[10] Ο Ριχάρδος της Υόρκης έπεσε σε μάχη στις 30 Δεκεμβρίου 1460 και αμέσως μετά τον Μάρτιο του 1461 ο μεγαλύτερος αδελφός του Εδουάρδος έγινε βασιλιάς της Αγγλίας με τη βοήθεια του Γουόρικ. Τον Ιούλιο του 1469 η Ισαβέλλα παντρεύτηκε τον Κλάρενς και τον Ιούλιο του 1470 αμέσως μετά το ταξίδι του πατέρα της στην Αγγλία η Άννα Νέβιλ αρραβωνιάστηκε τον Εδουάρδο του Ουεστμίνστερ διάδοχο του Αγγλικού θρόνου από τον Οίκο του Λάνκαστερ και τον παντρεύτηκε στα τέλη του χρόνου.[11]

Πριγκίπισσα της Ουαλίας Επεξεργασία

Ο κόμης του Γουόρικ ήρθε σε σύγκρουση με τον Εδουάρδο Δ΄ λόγω του ανεπιθύμητου γάμου του με την Ελισάβετ Γούντβιλ, προσπάθησε να ανεβάσει στον θρόνο τον κόμη Γεώργιο (1469) αλλά συνάντησε αντίσταση από το Κοινοβούλιο. Μετά από μια δεύτερη αποτυχημένη εξέγερση στις αρχές του 1470 δραπέτευσε στη Γαλλία και συμμάχησε την ίδια χρονιά με τον Οίκο του Λάνκαστερ. Ο αρχηγός του Οίκου του Λάνκαστερ Ερρίκος ΣΤ΄ της Αγγλίας ήταν αιχμάλωτος στον Πύργο του Λονδίνου και η σύζυγος του Μαργαρίτα του Ανζού έβλεπε με μεγάλη καχυποψία τις κινήσεις του Ριχάρδου του Γουόρικ. Ο πατέρας της Άννας για να λύσει τις καχυποψίες της Μαργαρίτας αποφάσισε να παντρέψει την Άννα με τον γιο της και διάδοχο των Λάνκαστερ Εδουάρδο του Ουεστμίνστερ στον πύργο του Αμπουάζ στη Γαλλία. Ο γάμος έγινε στις 13 Δεκεμβρίου 1470 στον καθεδρικό ναό του Ανζέ, η Άννα Νέβιλ έγινε πριγκίπισσα της Ουαλίας.

Ο Γουόρικ επανέφερε τον Ερρίκο ΣΤ΄ στον θρόνο της Αγγλίας τον Οκτώβριο του 1470, τον Μάρτιο του 1471 ο Εδουάρδος Δ΄ επέστρεψε και κατέλαβε το Λονδίνο. Στη μάχη του Μπάρνετ που ακολούθησε στις 14 Απριλίου 1471 έπεσε ο Ριχάρδος του Γουόρικ και ο Εδουάρδος Δ΄ συνέλαβε τον Ερρίκο ΣΤ΄ και τον φυλάκισε στον Πύργο του Λονδίνου, ακολούθησε στις 4 Μαΐου η μάχη του Τιουκέσμπουρι που έπεσε ο διάδοχος των Λάνκαστερ και σύζυγος της Άννας Εδουάρδος. Ο Ερρίκος ΣΤ΄ πέθανε αμέσως μετά σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση "από λύπη και μελαγχολία" αλλά ήταν ευρύτατα γνωστό ότι δολοφονήθηκε από τους νικητές. Το "Μεγάλο Χρονικό του Λονδίνου" αναφέρει ότι δολοφονήθηκε από τον Ριχάρδο του Γκλόστερ που ήταν Κοντόσταυλος της Πύργου ύστερα από εντολή του μεγαλύτερου αδελφού του Εδουάρδου Δ΄.[12] Μετά τη μάχη του Τιουκέσμπουρι η Άννα πήγε στο σπίτι του γαμπρού της δούκα του Κλάρενς στο Κόβεντρι ενώ η μητέρα της και σύζυγος του Γουόρικ Άννα Μποσάμπ κατέφυγε στο αβαείο του Μπωλιέ. Μετά το τέλος της κρίσης η κόμισσα ζήτησε να αποκατασταθεί αλλά ο Εδουάρδος Δ΄ δεν εγγυήθηκε την ασφάλεια της, έγραψε επιστολές στη βασίλισσα Ελισάβετ αλλά χωρίς αποτέλεσμα.[13] Ο Ριχάρδος του Γκλόστερ ερωτεύτηκε την Άννα μετά τη χηρεία της αλλά συνάντησε σκληρή αντίσταση από τον μεγαλύτερο αδελφό του Γεώργιο που είχε παντρευτεί τη μεγαλύτερη αδελφή της και είχε αποκτήσει ολόκληρη την κληρονομιά του πατέρα της, με τον γάμο κινδύνευε σοβαρά να χάσει μεγάλο μέρος της περιουσίας του.

Υπάρχουν πολλές αμφιλεγόμενες πηγές για το θέμα, σύμφωνα με μια πληροφορία ο Γεώργιος κρατούσε αιχμάλωτη την Άννα στον Πύργο μεταμφιεσμένη σε υπηρέτρια για να μην τη γνωρίσει ο Ριχάρδος. Ο Γκλόστερ παρακολούθησε τα ίχνη της και τη συνόδευσε στο ιερό του Σαιν Μαρτίν του Μέγα.[14] Ο Ριχάρδος για να πείσει τον αδελφό του να δεχτεί τον γάμο παραιτήθηκε από το μεγαλύτερο μέρος της κληρονομιάς του στο Γουόρικ και στο Σόλσμπερι και παρέδωσε στον Κλάρενς τον τίτλο του Μεγάλου Καγκελάριου της Αγγλίας.[15]

Δούκισσα του Γκλόστερ Επεξεργασία

 
Το κάστρο του Μίντλεχαμ έδρα της Οικογένειας Νέβιλ

Η ακριβής ημερομηνία του γάμου ανάμεσα στην Άννα Νέβιλ και στον Ριχάρδο του Γκλόστερ δεν είναι γνωστή, σύμφωνα με τις περισσότερες πηγές η γαμήλια τελετή έγινε την άνοιξη του 1472 στο παρεκκλήσι του Αγίου Στεφάνου στα ανάκτορα του Ουέστμινστερ.[16][17] Το ζεύγος επέλεξε για κατοικία του τα ανάκτορα του Μίντλεχαμ στο Γιορκσάιρ μετά τον διορισμό του συζύγου της στη θέση του διοικητή του βορά από τον αδελφό του, η Άννα ονομάστηκε δούκισσα του Γκλόστερ. Το ζεύγος απέκτησε έναν γιο τον Εδουάρδο που γεννήθηκε στο Μίντλεχαμ την τριετία 1473 - 1476.[18] Η μητέρα της Άννας Νέβιλ χήρα του Γουόρικ πήγε να ζήσει στο νοικοκυριό της κόρης της (1473) αφού πρώτα ο Ριχάρδος ζήτησε από τον αδελφό του να ελευθερωθεί η πεθερά του που ήταν αιχμάλωτη στο ιερό.[19] Η Άννα Νέβιλ κληρονόμησε την ηγεμονία του Γκλάμοργκαν, τον τίτλο κατείχε ο πατέρας της και τον κληρονόμησε η μεγαλύτερη κόρη του Ισαβέλλα αλλά επειδή δεν μπορούσαν να είναι γυναίκες ιδιοκτήτες του τίτλου πέρασε στον σύζυγο της Γεώργιο του Κλάρενς. Τον Φεβρουάριο του 1478 με τον θάνατο του Γεωργίου ο τίτλος πήγε στην Άννα και στον σύζυγο της Ριχάρδο του Γκλόστερ, μετά τον θάνατο του Ριχάρδου ο τίτλος πέρασε στον νέο βασιλιά Ερρίκο Τυδώρ.[20]

Βασίλισσα της Αγγλίας Επεξεργασία

 
Ο Ριχάρδος Γ΄, η Άννα Νέβιλ και ο γιος τους Εδουάρδος του Μίντλεχαμ σε απεικόνιση της εποχής τους

Ο Εδουάρδος Δ΄ πέθανε στις 9 Απριλίου 1483 και ο σύζυγος της έγινε κηδεμόνας και προστάτης του 12χρονου ανιψιού του Εδουάρδου Ε΄, στις 25 Ιουνίου 1483 ο Εδουάρδος Ε΄ και τα αδέλφια του κηρύχθηκαν μπάσταρδα και ο Ριχάρδος ανέβηκε στον θρόνο ως Ριχάρδος Γ΄ της Αγγλίας. Η Άννα Νέβιλ στέφθηκε βασίλισσα μαζί με τον σύζυγο της στις 6 Ιουλίου 1483 από τον Τόμας Μπικυρτσιερ, αρχιεπίσκοπο του Καντέρμπερι, η πρώτη κοινή στέψη ύστερα από 175 χρόνια. Η Μαργαρίτα Μπωφόρ μπήκε στην υπηρεσία της και ο γιος της Ερρίκος Τυδώρ θα κληρονομήσει τον θρόνο της Αγγλίας μετά τον θάνατο του Ριχάρδου Γ΄ στη μάχη του Μπόσγουορθ, ολόκληρη η Αγγλική αυλή παρακολούθησε το μεγάλο γεγονός.[21][22] Ο Ριχάρδος και η Άννα έστεψαν τον γιο τους Εδουάρδο του Μίντλεχαμ στις 8 Σεπτεμβρίου 1483 στο Γιορκ Μίνστερ πρίγκιπα της Ουαλίας.[23] Η Άννα Νέβιλ είχε καλές σχέσεις με την πεθερά της Σεσίλ Νέβιλ, δούκισσα της Υόρκης με την οποία έκανε μαζί θρησκευτικές εργασίες όπως η συγγραφή για τη Μεχτίλδη του Χάκεμπορν.[24]

Ο Εδουάρδος του Μίντλεχαμ πέθανε αιφνίδια τον Απρίλιο 1484 στο Χάτον ενώ οι γονείς του ήταν στο Νότιγχαμ στον δρόμο να τον επισκεφτούν. Οι γονείς του έπεσαν σε βαθύτατη θλίψη ενώ η Άννα αρρώστησε βαριά από καρδιακή προσβολή λίγους μήνες αργότερα.[25] Μετά τον θάνατο του γιου της η Άννα Νέβιλ λάτρεψε τον Εδουάρδο, κόμη του Γουόρικ που ήταν κοινός ανιψιός της με τον Ριχάρδο Γ΄ αφού ήταν γιος του Γεωργίου του Κλάρενς, ο Ριχάρδος τον όρισε διάδοχο με δική της προτροπή. Ο Εδουάρδος του Γουόρικ περιγράφεται σαν "απλοϊκός νέος", μετά τον πρόωρο θάνατο του ο Ριχάρδος Γ΄ όρισε διάδοχο του τον Τζων ντε λα Πόλ, κόμη του Λίνκολν.

Θάνατος Επεξεργασία

 
Ο Ριχάρδος Γ΄ και η Άννα Νέβιλ σε απεικόνιση τους σε βιτρώ στο κάστρο του Κάρντιφ

Η Άννα Νέβιλ πέθανε στις 16 Μαρτίου 1485 στο Ουεστμίνστερ πιθανότατα από φυματίωση, την ημέρα του θανάτου της παρατηρήθηκε μια ηλιακή έκλειψη.[26][27] H Άννα τάφηκε στο Αββαείο του Ουέστμινστερ, στα δεξιά του Υψηλού ιερού δίπλα από το παρεκκλήσι του Εξομολογητή.[28] Ο Ριχάρδος Γ΄ αν και έκλαιγε την ημέρα της κηδείας της πολλές φήμες ακούστηκαν ότι τη δηλητηρίασε για να παντρευτεί την ανιψιά του Ελισάβετ της Υόρκης.[29] Ο Ριχάρδος σε απάντηση στις κακές φήμες έδιωξε την Ελισάβετ από την αυλή του στο Χάτον και συγκάλεσε στις 30 Μαρτίου 1485 συνέλευση των λόρδων στο νοσοκομείο του Αγίου Ιωάννη. Ο Ριχάρδος έβγαλε λόγο με πολύ δυνατή και θλιμμένη φωνή λέγοντας "ποτέ δεν μου πέρασε από το μυαλό ούτε για αστείο να παντρευτώ την ίδια την ανιψιά μου και στενοχωρήθηκα σε τέτοιο βαθμό από τον θάνατο της συζύγου μου όσο ποτέ άλλος άνθρωπος". [30] Δεν υπάρχει υποψία ότι ο Ριχάρδος δεν είχε δίκιο και δεν ήταν ειλικρινής στον λόγο του.[31] Σε Πορτογαλικά αρχεία βρέθηκαν έγγραφα που δείχνουν ότι μετά τον θάνατο της Άννας ο Ριχάρδος Γ΄ έστειλε απεσταλμένους στην Πορτογαλία να διαπραγματευτούν διπλό γάμο ο πρώτος ανάμεσα στον ίδιο και την αδελφή του βασιλιά Ιωάννα που είχε καταγωγή από τους Λάνκαστερ και ο δεύτερος ανάμεσα στην Ελισάβετ της Υόρκης και τον Εμμανουήλ Α΄ της Πορτογαλίας.[32] Δεν δημιουργήθηκε κανένα μνημείο προς τιμή της βασίλισσας Άννας μέχρι το 1960 που η "Κοινωνία του Ριχάρδου Γ" ανήγειρε μια στήλη από μπρούτζο στον τάφο της.

Τηλεόραση Επεξεργασία

 
Ο Ριχάρδος Γ΄ και η Άννα Νέβιλ όπως απεικονίζονται στο έργο του Σαίξπηρ Ριχάρδος Γ΄

Η Άννα Νέβιλ εμφανίζεται σε τρεις σκηνές στο έργο του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ "Ριχάρδος Γ", στην "Πράξη Α΄, Σκηνή Β΄" συναντά τον Ριχάρδο Γ΄ και τον πείθει να την παντρευτεί. Στην "Πράξη Δ΄, Σκηνή Α΄" λίγο πριν τη στέψη του Ριχάρδου Γ΄ συναντά τη χήρα του Εδουάρδου Δ΄ και υμνεί τη θέση της. Στην "Πράξη Ε΄, Σκηνή Γ΄" εμφανίζεται σαν φάντασμα στον Ριχάρδο Γ΄.

Τον ρόλο της Άννας Νέβιλ στην τηλεόραση έπαιξαν οι εξής ηθοποιοί :

  • Στο έργο "Ριχάρδος Γ΄" (1955) η Κλερ Μπλουμ (γεν. 1931)
  • Στο έργο "Ριχάρδος Γ΄" (1995) η Κριστίν Σκοτ Τόμας
  • Στο έργο "Αναζητώντας τον Ριχάρδο" (1996) η Γουινόνα Ράιντερ
  • Στο έργο "Η λευκή βασίλισσα" (2013) η Φέι Μάρσεϊ (γεν. 1986)
  • Στο έργο "Το ιερό στέμμα : Ο Πόλεμος των Ρόδων" η Φίμπι Φοξ (γεν. 1987)
  • Στο έργο "Πύργος του Λονδίνου" (1939) η Ρόουζ Χόμπαρτ (1906 - 2000)
  • Στο έργο "Πύργος του Λονδίνου" (1962) η Τζοάν Κάμντεν(1929 - 2000)

Στη Γερμανική παραγωγή του μουσικού έργου "Ο χορός των Βαμπίρ" στο μπαλέτο του κόμη βον Κρόλοκ εμφανίζονται πολλές ιστορικές μορφές ανάμεσα τους ο Ριχάρδος Γ΄ και η Άννα Νέβιλ.

Λογοτεχνία Επεξεργασία

Η Άννα Νέβιλ εμφανίζεται στα παρακάτω μυθιστορήματα :

  • "Η κυρία της βασίλισσας" (1963), ιστορικό μυθιστόρημα για εφήβους του Γκλαντίς Μάλβέρν (1897 - 1962)[33]
  • "Άνοδος στον θρόνο" (1972) του Ζον Ουέστκοτ (1912 - 2011)
  • "Το Λευκό πιόνι" (1972) του Φράνσις Έργουιν
  • "Η λευκή βασίλισσα" (1974) του Φράνσις Έργουιν με βάση το Λευκό Πιόνι
  • "Η βασιλική κόρη" (1974) του Έβελυν Χούντ (γεν. 1936)
  • "Η βασιλική κόρη" (1978) της Χίλντα Μπρούκμαν Στανιερ
  • "Η λευκή βασίλισσα" (1978) του Λέσλι Νίκελ, ανατυπώθηκε (2014) σαν "η Λευκή βασίλισσα του Μίντλεμαν"
  • " βασίλισσα ζητιάνα" (1980) του Μορίν Πέτρς (1935 - 2008)
  • "Η βασιλική κόρη" (1989) της Φιλίππης Γουάιτ
  • "Η απρόθυμη βασίλισσα : Η ιστορία της Άννας της Υόρκης" (1990), της Ιωάννας Πλέιντι
  • "Άννα Νέβιλ, βασίλισσα της Αγγλίας" (1999) της Έλενορ Μενιμ (γεν. 1924)
  • "Η παρθένα χήρα" (2010), της Αν Όμπριεν (γεν. 1949)
  • "Η βασιλική κόρη" (2012) της Φιλίπα Γκρέγκορι (γεν. 1954)
  • "Μια κόρη του Γουόρικ" (2012) την Τζούλι Μει Ράντοκ
  • "Άννα του Γουόρικ, η τελευταία βασίλισσα των Πλανταγενετών" (2012), της Πόλα Σιμοντς Ζάμπκα
  • "Ο μύθος της κυρίας" (2012) της Λιζ Όργουιν

Η Άννα Νέβιλ είναι βασικός χαρακτήρας στα έργα :

  • "Ο χρυσός ζυγός" (1961) του Όλιβ Ίκερσον
  • "Ο κύριος μου Ριχάρδος" (1979) της Μάργκαρετ Ντάβιντσον
  • "Ο τροχός της τύχης" και το "Σπασμένο ξίφος" (1977) της Ανν Πάουερς (γεν. 1964)
  • "Ο ήλιος σε αφθονία" (1982) της Σάρον Κέι Πένμαν (γεν. 1945)
  • "Επιθυμία για βασιλεία" (2002) της Πόλα Σιμοντς Ζάμπκα
  • H τριλογία "Το τριαντάφυλλο της Υόρκης" ("Αγάπη και Πόλεμος" (2003), "Στέμμα του Πεπρωμένου" (2006) και "Πτώση από τη χάρη" (2007)) της Σάντρα Ουόρθ (γεν. 1954)
  • "Ριχάρδος Γ΄ και Άννα Νέβιλ, μια ιστορία αγάπης" (2015) της Σίλβια Τσάρλεγουντ

Σε μη μυθιστορηματικά έργα ή Άννα Νέβιλ εμφανίζεται :

  • ¨΄Αννα Νέβιλ, βασίλισσα του Ριχάρδου Γ΄" (2006) του Μίχαελ Χίκς (γεν. 1948)
  • ¨΄Αννα Νέβιλ, η τραγική βασίλισσα του Ριχάρδου Γ΄" (2013) της Άμο Λισένς
  • "Οι τελευταίες βασίλισσες του Μεσαίωνα, Αγγλίδες βασίλισσες 1445 - 1503" (2004) του Λάινσμιθ

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 «A Historical Dictionary of British Women» Routledge. 17  Δεκεμβρίου 2003. ISBN-13 978-1-85743-228-2.
  2. «Identifiants et Référentiels». (Γαλλικά) IdRef. Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. Ανακτήθηκε στις 11  Μαΐου 2020.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 «Kindred Britain»
  4. 4,0 4,1 p10163.htm#i101629. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  5. 5,0 5,1 5,2 «Эдуард» (Ρωσικά)
  6. Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  7. John A. Wagner. Encyclopedia of the Wars of the Roses, ABC-CLIO, Jan 1, 2001. pg 171.
  8. Kendall P.M., Richard III, 1955. Reprinted: Kendall, Paul Murray (2002). Richard the Third
  9. Baldwin, David (2012). Richard III. Amberley Publishing. p. 288.
  10. Licence 2013, p. 63. Young aristocrats were often sent away to be raised in households of their intended future partners
  11. John A. Wagner. Encyclopedia of the Wars of the Roses, ABC-CLIO, Jan 1, 2001. pg 171.
  12. Kendall P.M., Richard III, 1955. Reprinted: Kendall, Paul Murray (2002). Richard the Third
  13. Hilton, Lisa (2008). Queens Consort, England's Medieval Queens. Great Britain: Weidenfeld & Nichelson. p. 444
  14. Croyland Chronicle (pp. 469-70) Clarence "caused the damsel (Anne) to be concealed in order that it might not be known by his Brother where she was; as he was afraid of a division of the Earl's property, which he wished to come to himself alone in right of his wife, and not be obliged to share it with any other person." Richard however, "discovered the Young lady in the city of London disguised in the habit of a cookmaid; upon which he had her removed to the sanctuary of St. Martin's", as reported in Paul Murray Kendall, Richard III, 1955.
  15. Kendall P.M., Richard III, 1955. Reprinted: Kendall, Paul Murray (2002). Richard the Third
  16. Cannon, John; Hargreaves, Anne (March 26, 2009). The Kings and Queens of Britain. OUP Oxford. pp. 246–.
  17. Marek, Miroslav. "Anjou 7". Genealogy.euweb.cz. Retrieved 8 October 2016.
  18. Blunt, John Henry (1875). Tewkesbury Abbey and its associations
  19. Kendall P.M., Richard III, 1955. Reprinted: Kendall, Paul Murray (2002). Richard the Third
  20. Chrimes, Stanley Bertram (1999). Henry VII
  21. https://www.westminster-abbey.org/abbey-commemorations/royals/richard-iii/
  22. Sutton, Anne F.; Hammond, P. W. (1983). The Coronation of Richard III: The Extant Documents
  23. York City Records
  24. Hilton, Lisa (2008). Queens Consort: England's Medieval Queens. Weidenfeld & Nicolson. p. 456.
  25. Lewis, Matthew (August 15, 2015). The Wars of the Roses: The Key Players in the Struggle for Supremacy. Amberley Publishing Limited. pp. 64–. ISBN 978-1-4456-4636-7. "On hearing the news of this, at Nottingham, where they were then residing, you might have seen his father and mother in a state almost bordering on madness, by reason of their sudden grief"
  26. Licence 2013, p. 176.
  27. https://eclipse.gsfc.nasa.gov/SEcat5/SE1401-1500.html
  28. https://www.westminster-abbey.org/abbey-commemorations/royals/anne-neville-wife-of-richard-iii/
  29. Hicks 2006, p.196.
  30. Watney, Frank D.; Lyell, Laetitia (February 2, 2012). Acts of Court of the Mercers' Company 1453-1527
  31. Hicks, 2011
  32. Ashdown-Hill, John (December 10, 2012). The Last Days of Richard III and the Fate of His DNA
  33. Mercy Pilkington. "Beebliome Develops Interactive History Novelizations for YA Readers"

Πηγές Επεξεργασία

  • Baldwin, David (2012). Richard III. Amberley Publishing.
  • Cannon, John; Hargreaves, Anne (March 26, 2009). The Kings and Queens of Britain
  • Hicks, Michael (26 August 2011). Anne Neville: Queen to Richard III. History Press.
  • Hilton, Lisa (2008). Queens Consort: England's Medieval Queens. Weidenfeld & Nicolson.
  • John A. Wagner. Encyclopedia of the Wars of the Roses, ABC-CLIO, Jan 1, 2001.
  • Licence, Amy (15 April 2013). Anne Neville: Richard III's Tragic Queen. Amberley Publishing Limited.
  • Sutton, Anne F.; Hammond, P. W. (1983). The Coronation of Richard III: The Extant Documents