Άσκαυλος
| Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Ο Άσκαυλος (άσκαυλος < ασκός + αυλός ) είναι πανάρχαιο Ελληνικό πνευστό μουσικό όργανο ποιμενικού χαρακτήρα, που χρησιμοποιεί αέρα αποθηκευμένο σε ασκό. Χρησιμοποιείται στην Ελληνική μουσική του Αιγαίου [1]εδώ και τουλάχιστον 2.500 χρόνια ενώ ήδη από τον 5ο π.Χ. αι είναι γνωστός ως “ο ασκός του Διονύσου” και αναφέρεται από πολλούς συγγραφείς όπως ο Αριστοτέλης στο βιβλίο του "(Μουσικά) προβλήματα" [2].Πρόκειται για πνευστό όργανο (πρόγονο της τσαμπούνας) που έδινε τη δυνατότητα στον εκτελεστή του να παίζει χωρίς παύσεις για την αναπνοή του. Αποτελούνταν από έναν έως τέσσερις αυλούς (με γλωσσίδες) προσαρμοσμένους σε έναν ασκό φτιαγμένο από ολόκληρο το δέρμα ενός μικρού ζώου ή την κύστη ενός μεγαλύτερου. Ο ασκός χρησίμευε ως αεροδεξαμενή που γέμιζε κατά τη βούληση του "ασκαύλη" με εμφύσηση από το στόμα (μέσω ενός καλαμένιου αγωγού που έφερε μια ανεπίστροφη δερμάτινη βαλβίδα) ή με ποδοκίνητο φυσερό. Ο εκτελεστής κρατούσε τον άσκαυλο στην αγκαλιά του πιέζοντας τον ώστε να διατηρεί σταθερή την πίεση του περιεχόμενου αέρα. Ο ένας (ή δύο) από τους αυλούς έπαιζαν την μελωδία ("τραγουδιστές") με τους κατάλληλους δακτυλισμούς ενώ οι υπόλοιποι κρατούσαν τον ίσο ("ισοκράτες") παράγοντας μια συνεχόμενη νότα.
( ΠΗΓΕΣ : "Μ. Λ. Γουέστ, Αρχαία ελληνική μουσική" [3], "Κούρτ Σάκς, Ιστορία των αρχαίων μουσικών οργάνων" [4], "Πολυδεύκης, Ονομαστικόν" [5], "Αθήναιος ο Ναυκράτειος, Δειπνοσοφισταί" [6].
Η άσκαυλος[7] είναι πνευστό μουσικό όργανο που χρησιμοποιεί κλειστά καλάμια που τροφοδοτούνται από μια σταθερή δεξαμενή αέρα με τη μορφή μιας τσάντας.Ο άσκαυλος είναι επίσης ευρύτατα διαδεδομένος ανά το παγκόσμιο και τόσο οι διάφορες εποχές όσο και οι διάφοροι λαοί του επιφύλαξαν πολλούς και διάφορους ρόλους, για αγροτικές διασκεδάσεις, για αστικούς χορούς, για γιορτές της Αυλής, για εμβατήρια και παρελάσεις, για προσωπικές χρήσεις, κλπ. Οι άσκαυλοι των Μεγάλων Χάιλαντς της Σκωτίας είναι οι πιο γνωστές στον Αγγλόφωνο κόσμο. Ωστόσο, οι άσκαυλοι παίζονται για μια χιλιετία ή και περισσότερο σε μεγάλες περιοχές της Ευρώπης, της βόρειας Αφρικής και της δυτικής Ασίας, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας, του Καυκάσου και του Περσικού Κόλπου. Ο όρος γκάιντα[8] είναι εξίσου σωστός στον ενικό ή τον πληθυντικό. Σήμερα στον τόπο μας συναντιέται με 2 μορφές. Στην Ήπειρο, την Μακεδονία και τη Θράκη φέρει την επωνυμία γκάιντα (από τον τουρκικό όρο gayda που σύμφωνα με ορισμένους προέρχεται από το αρχαιοελληνικό “αείδω”).Στον Ελληνικό Αιγαίο πολιτισμό ο (η) Άσκαυλος αναφέρεται και ως τσαμπούνα ως ελληνικό λαϊκό όργανο και τύπος γκάιντας[9]. Το όργανο είναι ακόμα δημοφιλές στα ελληνικά νησιά. Ετυμολογικά, η τσαμπούνα σχετίζεται με την ελληνική λέξη συμφωνία [10]που σημαίνει "ομόνοια ή αρμονία του ήχου" και αργότερα εφαρμόστηκε σε ένα είδος γκάιντας.Τα τελευταία χρόνια η τσαμπούνα παίζεται όλο και περισσότερο σε φεστιβάλ της Ικαρίας.[11]
Άλλες μορφές [12]
- ασκαύλι
- ασκομαντούρα
Υπώνυμα[επεξεργασία] Επεξεργασία
- γκάιντα
- τσαμπούνα
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Anoyanakis, Fivos· Klint, Christopher N. W. (1991). Greek popular musical instruments (2nd ed έκδοση). Athens: "Melissa" Pub. House. ISBN 960-204-004-1. 25687371.
- ↑ Ancient Music in Antiquity and Beyond. De Gruyter. 10 Αυγούστου 2020. σελίδες 141–152. ISBN 978-3-11-066810-0.
- ↑ Litchfield, West, Martin (2005). Ancient Greek music. Clarendon Pr. ISBN 0-19-814897-6. 254572282.
- ↑ Curt., Sachs, (2012). History of Musical Instruments. Dover Publications. ISBN 1-306-39201-2. 869524998.
- ↑ Sadler, Graham (2002). Castor et Pollux. Oxford Music Online. Oxford University Press.
- ↑ Edwards, Walter Manoel; Browning, Robert; Wilson, Nigel (2015-12-22). «Athenaeus (1), of Naucratis, author of Δειπνοσοφισταί, fl. c. 200 CE». Oxford Research Encyclopedia of Classics (Oxford University Press). ISBN 978-0-19-938113-5. http://dx.doi.org/10.1093/acrefore/9780199381135.013.913.
- ↑ «Bagpipe warning over threat of fatal fungus – Health». The Scotsman. 10 Μαρτίου 2013. Ανακτήθηκε στις 21 Αυγούστου 2013.
- ↑ Κατσούδα, Γεωργία. Major Trends in Theoretical and Applied Linguistics Volume 1. Versita Ltd, 78 York Street, London W1H 1DP, Great Britain.: Versita. ISBN 978-83-7656-076-2.
- ↑ Freely, John (1986). The Cyclades. Cape. ISBN 978-0-224-02296-5.
- ↑ J., J.; Robert-Scott; Liddell, Henry George; Jones, Henry Stuart (1940). «A Greek-English Lexicon». The Classical Weekly 34 (8): 86. doi:. ISSN 1940-641X. http://dx.doi.org/10.2307/4341055.
- ↑ Τσαμπουνοφυλάκα στην Ικαρία., https://www.youtube.com/watch?v=PUh4uButml4, ανακτήθηκε στις 2021-06-28
- ↑ «άσκαυλος».
 |
Αυτό το λήμμα σχετικά με τη μουσική χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |