Άτροπος (Γκόγια)

Ένας από τους Μαύρους Πίνακες (1819-23) τους οποίους ο Φρανθίσκο Γκόγια φιλοτέχνησε απευθείας στους τοίχους της Έπαυλης του Κουφού.

Άτροπος (Ισπανικά: Átropos) ή Οι Μοίρες (Ισπανικά: Las Parcas) είναι το όνομα με το οποίο είναι γνωστός ένας από τους 14 Μαύρους Πίνακες που ζωγράφισε ο Ισπανός καλλιτέχνης Φρανθίσκο Γκόγια την περίοδο 1819 - 1823. ο Γκόγια βρισκόμενος σε πλήρη απελπισία και βιώνοντας αισθήματα πλήρους απογοήτευσης, ζωγράφισε αυτή τη σειρά έργων απευθείας πάνω στους τοίχους, του εσωτερικού του σπιτιού στο οποίο διέμενε, το οποίο αγόρασε το 1819 και ήταν γνωστό ως Η Έπαυλη του Κουφού (Quinta del Sordo).

Άτροπος
ΟνομασίαΆτροπος
ΔημιουργόςQ5432
Έτος δημιουργίας1819-1823
ΕίδοςΕλαιογραφία σε τοίχο,
(μεταφέρθηκε σε καμβά)
Ύψος123 εκ.
Πλάτος266 εκ.
ΠόληΜαδρίτη
ΜουσείοΜουσείο ντελ Πράδο
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα
Το έργο Άτροπος σε φωτογραφία που λήφθηκε από τον J. Laurent το 1874 μέσα στην Έπαυλη του Κουφού.
Οι θέσεις των Μαύρων Πινάκων στην «Έπαυλη του Κουφού» (La Quinta del Sordo). Η θέση του έργου Άτροπος ήταν δίπλα από το έργο Μάχη με ρόπαλα και απέναντι από τον πίνακα Φανταστικό όραμα.

Βρισκόταν πιθανότατα στον δεύτερο όροφο του σπιτιού, δίπλα από το έργο Μάχη με ρόπαλα και απέναντι από τον πίνακα Φανταστικό όραμα.[1] Όπως και οι υπόλοιποι Μαύροι Πίνακες μεταφέρθηκε σε καμβά κατά την περίοδο 1873 - 1874 υπό την επίβλεψη του Salvador Martínez Cubells, ενός συντηρητή του Μουσείου ντελ Πράδο. Ο ιδιοκτήτης τους, Βαρώνος Emile d'Erlanger δώρισε τους καμβάδες στο ισπανικό κράτος το 1881,[2][3] και πλέον εκτίθενται στο Μουσείο ντελ Πράδο.

Ανάλυση Επεξεργασία

Ο πίνακας είναι μία απόδοση των μυθολογικών θεοτήτων του πεπρωμένου, οι οποίες ήταν οι Μοίρες όπως τις αναφέρει ο Όμηρος, ο Ησίοδος, ο Βιργίλιος και άλλοι κλασικοί συγγραφείς. Η Άτροπος ήταν μία από τις τρεις κόρες της νύχτας[4], η θεότητα του θανάτου, η οποία έκοβε με ψαλίδι το νήμα της ζωής των ανθρώπων. Η Κλωθώ, με τη ρόκα της (την οποία ο Γκόγια αντικατέστησε με μία κούκλα ή , με ένα νεογέννητο παιδί, κάτι που πιθανώς αποτελεί μια αλληγορία της ζωή), και η Λάχεση, η οποία απεικονίζεται να κοιτάει μέσα από ένα φακό ή σε έναν καθρέφτη και συμβολίζει τον χρόνο, καθώς ήταν εκείνη που μετρούσε το μήκος του νήματος. Μπροστά από τις τρεις υπερυψωμένες φιγούρες, έχει προστεθεί μία τέταρτη. Πιθανώς πρόκειται για άντρα του οποίου τα χέρια είναι δεμένα πίσω από την πλάτη του σαν να είναι αιχμάλωτος. Εάν αυτή η ερμηνεία είναι ακριβής, τότε στο έργο αυτό αναμένεται οι μοίρες να αποφασίσουν για το μέλλον του άντρα που είναι δέσμιος της μοίρας του, όπως φαίνεται από τα δεμένα χέρια του. Έχει εκφραστεί η υπόθεση ότι είναι πιθανόν ο άντρας να είναι ο Προμηθέας, ο οποίος δέθηκε σε ένα βουνό και αφέθηκε να τρώει το συκώτι του ένας αετός, ως τιμωρία επειδή έκλεψε τη φωτιά από τον Όλυμπο.[5] Και οι τέσσερις φιγούρες είναι αποκρουστικά άσχημες.[6]

Η ποικιλία των χρωμάτων σε αυτόν τον πίνακα είναι αρκετά περιορισμένη, ίσως περισσότερο και από τους υπόλοιπου πίνακες αυτής της ομάδας, σε αποχρώσεις της ώχρας και του μαύρου. Αυτή η επιλογή χρωμάτων, δημιουργεί μια νυχτερινή και αφύσικη ατμόσφαιρα, κατάλληλη για το μυθικό θέμα του έργου. Λόγω των αυθαίρετων, μη ορθολογικών απόψεων των Μαύρων Πινάκων θεωρούνται ως πρόδρομοι της Μοντέρνας τέχνης.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Fernández, G. "Goya: The Black Paintings". theartwolf.com, August 2006. Retrieved 4 April 2010.
  2. Hughes, 16–17
  3. Sánchez, Alfonso. "The Prado". Scala, 1999. 103. ISBN 1-85759-208-5
  4. Hughes, 386
  5. Hughes, 388
  6. Hughes, 387

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Benito Oterino, Agustín, La luz en la quinta del sordo: estudio de las formas y cotidianidad, Madrid, Universidad Complutense, 2002, p. 33. Edición digital ISBN 84-669-1890-6.
  • Bozal, Valeriano, Francisco Goya, vida y obra, (2 vols.) Madrid, Tf. Editores, 2005. ISBN 84-96209-39-3.
  • Bozal, Valeriano, Pinturas Negras de Goya, Tf. Editores, Madrid, 1997.
  • Glendinning, Nigel, Francisco de Goya, Madrid, Cuadernos de Historia 16 (col. «El arte y sus creadores», nº 30), 1993.
  • Junquera, Juan José. The Black Paintings of Goya. London: Scala Publishers, 2008. ISBN 1-85759-273-5
  • Hagen, Rose-Marie and Hagen, Rainer, Francisco de Goya, Cologne, Taschen, 2003. ISBN 3-8228-2296-5.
  • Hughes, Robert. Goya. New York: Alfred A. Knopf, 2004. ISBN 0-394-58028-1