Έλφθραιθ, σύζυγος του Έντγκαρ
Η Έλφθραιθ (περί το 945 - 1000/1001) ήταν Αγγλίδα βασίλισσα σαν δεύτερη ή τρίτη σύζυγος του βασιλιά των Αγγλοσαξόνων Έντγκαρ Α΄ του Ειρηνικού. Η Ελφθράιθ ήταν η πρώτη σύζυγος του Έντγκαρ του Ειρηνικού που στέφθηκε βασίλισσα στο Βασίλειο της Αγγλίας, ο γιος της Έθελρεντ του Ουέσσεξ ήταν κορυφαία πολιτική μορφή στην εποχή του. Ο θετός της γιος ήταν ο Εδουάρδος ο Μάρτυρας, πιθανότατα συνδέεται με την δολοφονία του αφού οι ιστορικοί του Μεσαίωνα την περιγράφουν σαν κακιά μητριά. Η Έλφθραιθ ήταν κόρη του κόμητος Όρντγκαρ, η μητέρα της ήταν μέλος του Οίκου του Ουέσσεξ, η οικογένεια της είχε την εξουσία στο δυτικό Ουέσσεξ. Ο Όρντγκαρ τάφηκε στο Έξετερ και ο γιος του Όρντγουλφ ίδρυσε το "Αβαείον του Τάβιστοκ".[6]
| Έλφθράιθ, σύζυγος του Έντγκαρ | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | Δεκαετία του 940[1] Ντέβον |
| Θάνατος | 17 Νοεμβρίου 1000[2] ή 17 Νοεμβρίου 999[2] ή 17 Νοεμβρίου 1001[2] Wherwell |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βασίλειο της Αγγλίας |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | μονάρχης |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Έντγκαρ Α΄ ο Ειρηνικός[3][4] Έθελβαλντ[3][4] |
| Τέκνα | Έθελρεντ του Ουέσσεξ[3] Edgar (?)[5] Ethelfleda of Romsey[5] Edmund Ætheling[5] |
| Γονείς | Ordgar, Ealdorman of Devon[3] |
| Αδέλφια | Ordwulf |
| Οικογένεια | Οίκος του Ουέσσεξ |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | Βασιλική σύζυγος |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Πρώτος γάμος Επεξεργασία
Η Έλφθραιθ παντρεύτηκε σε πρώτο γάμο τον Έθελβαλντ, κόμη της Ανατολικής Αγγλίας γιο του Ήμι-Βασιλιά Έθελεσταν όπως καταγράφεται στο έργο "Η ζωή του Αγίου Όσβαλντ του Ουόρσεστερ".[7] Οι νεώτεροι ιστορικοί όπως ο Γουλιέλμος του Μαλμέσμπουρι προσθέτουν νέες πληροφορίες αλλά η αξιοπιστία τους αμφισβητείται. Ο Γουλιέλμος γράφει ότι οι απεσταλμένοι του βασιλιά μετέφεραν μηνύματα ότι η κόρη του Όρντγκαρ ήταν υπερβολικά όμορφη, ο Έντγκαρ έστειλε τον Έθελβαλντ να την συναντήσει ώστε "να την παντρευτεί αν είναι τόσο όμορφη όσο ακούγεται". Ο Έθελβαλντ εντυπωσιάστηκε τόσο πολύ από την ομορφιά της που την παντρεύτηκε ο ίδιος, έστειλε ταυτόχρονα ψευδή μηνύματα στον Έντγκαρ ότι ήταν ακατάλληλη. Ο Έντγκαρ ο Ειρηνικός αναγνώρισε την προδοσία και αποφάσισε να εκδικηθεί τον Έθελβαλντ με το ίδιο νόμισμα, δήλωσε ότι θα επισκεφτεί ο ίδιος την φτωχή γυναίκα κάτι που ανησύχησε έντονα τον Έθελβαλντ. Ο Έθελβαλντ είπε στην Έλφθραιθ να δηλώσει αναστατωμένη από την επίσκεψη του βασιλιά αλλά εκείνη έκανε το αντίθετο, τελικά ο Έντγκαρ εντυπωσιασμένος από την ομορφιά της θανάτωσε το Έθελβαλντ σε κυνήγι και την παντρεύτηκε.[8] Οι ιστορικές πηγές δεν αναφέρουν την χρονιά που δολοφονήθηκε ο Έθελβαλντ ούτε τον τρόπο, το βέβαιο είναι ότι δεν άφησε παιδιά με την Έλφθραιθ. Ο Έντγκαρ ο Ειρηνικός είχε πριν από τον γάμο του με την Έλφθραιθ δύο παιδιά αμφίβολης νομιμότητας τον Εδουάρδο τον Μάρτυρα και την Έντιθ του Ουίλτον.
Βασίλισσα της Αγγλίας Επεξεργασία
Ο γάμος με την Έλφθραιθ έγινε πιθανότατα για πολιτικούς λόγους, το κέντρο του Έντγκαρ βρισκόταν στην Μερκία αντίθετα η οικογένεια της Έλφθραιθ είχε υπό τον έλεγχο της το Ουέσσεξ, η οικογένεια του πρώτου συζύγου της συνδέεται πιθανότατα με τον Έλφχιρ, κόμη της Μερκίας.[9] Ο γάμος του Έντγκαρ του Ειρηνικού με την Έλφθραιθ έγινε πιθανότατα την διετία 964 - 965, την επόμενη χρονιά γέννησε έναν γιο τον Εδμόνδο (966). Ο Έντγκαρ Α΄ σε ένα διάταγμα εμφανίζεται να δίνει προνόμια στο Νέο Μίνστερ του Ουίντσεστερ, την ίδια χρονιά ο νεογέννητος Εδμόνδος πήρε τον τίτλο "νόμιμος Έθελινγκ". Ο Εδμόνδος πέθανε σε βρεφική ηλικία την διετία (970) αλλά εν τω μεταξύ η Έλφθραιθ γέννησε δεύτερο γιο τον Έθελρεντ (968).[10]
Ο βασιλιάς Έντγκαρ ο Ειρηνικός οργάνωσε δεύτερη στέψη στο Μπαθ (11 Μαίου 973) για να ισχυροποιήσει το βασίλειο του σε ολόκληρη την Βρετανία, η Έλφθραιθ στέφτηκε αυτή την φορά με τον τίτλο της βασίλισσας.[11] Η μορφή της στέψης δεν είχε κανένα προηγούμενο αν εξαιρέσουμε την στέψη της Ιουδήθ της Φλάνδρας που είχε γίνει εκτός Αγγλίας. Στην μεγαλοπρεπή τελετή η Έλφθραιθ ορίστηκε προστάτιδα της εκκλησίας και των μοναστηριών και ανέλαβε έντονο ενδιαφέρον για τα Αβαεία, εκθρόνισε την ηγουμένη στο "Αβαείο του Μπάρκινγκ" αλλά αργότερα την αποκατέστησε.[12] Η Έλφθραιθ έπαιξε σημαντικό ρόλο σαν Συνήγορος τουλάχιστον σε επτά περιπτώσεις, μεσολάβησε ανάμεσα στο στέμμα και το πλήθος με τον ρόλο του προστάτη. Οι γυναίκες ιδιαίτερα είχαν γνωρίσει σε μεγάλο βαθμό την προστασία τους, αυτό δείχνει ότι είχαν ενισχυμένα πολιτικά και νομικά δικαιώματα τα τελευταία χρόνια στους Αγγλοσάξονες.[13]
Χήρα βασίλισσα Επεξεργασία
O Έντγκαρ ο Ειρηνικός πέθανε αιφνίδια (975) και άφησε δύο γιους τον Εδουάρδο τον Μάρτυρα που είχε μόλις φτάσει στην ενηλικίωση και τον Έθελρεντ. Ο Εδουάρδος είχε την υποστήριξη του αρχιεπισκόπου Δουνστάνου, του Όσβαλντ και του αδελφού του πρώτου συζύγου της Έλφθραιθ, ο Έθελρεντ είχε την υποστήριξη της μητέρας του, του επισκόπου Έθελγουλντ του Ουίντσεστερ και του κόμη της Μερκίας Έλφχιρ.[14] Ο Εδουάρδος επισκέφτηκε την θετή του μητέρα στο "κάστρο του Κορφ" αλλά δολοφονήθηκε από τους υπηρέτες της (18 Μαρτίου 978), ο δρόμος για τον Έθελρεντ να ανέβει στον θρόνο της Αγγλίας ήταν ανοιχτός. Ο Εδουάρδος ανακυρήχτηκε Μάρτυρας και Άγιος από την Καθολική Εκκλησία, οι ιστορικοί κατηγόρησαν την Έλφθραιθ σαν υπεύθυνη για τον φόνο του. Το Αγγλοσαξονικό χρονικό καταγράφει την δολοφονία του Αγίου Εδουάρδου στο "κάστρο του Κορφ" (978). Τον Μεσαίωνα οι φήμες για την αγιότητα του Εδουάρδου εξαπλώθηκαν ταχύτητα, με τον ίδιο τρόπο εξαπλώθηκαν και οι κατηγορίες της θετής του μητέρας σαν δολοφόνου, τα Χρονικά του 12ου αιώνα της χρέωσαν επιπλέον και άλλους όπως τον φόνο του ηγουμένου του Έλυ.[15] Η Έλφθραιθ διετέλεσε αντιβασιλέας και κηδεμόνας για λογαριασμό του γιου της μέχρι την εποχή που ενηλικιώθηκε (984). Οι παλιοί της σύμμαχοι είχαν πεθάνει και ο Έθελρεντ προτιμούσε νεώτερους συμβούλους στην ηλικία του. Η Έλφθραιθ εξαφανίστηκε από τα βασιλικά διατάγματα την περίοδο 983-993 και εμφανίζεται σε κατώτερα αξιώματα. Παρέμεινε στην βασιλική αυλή και φρόντισε στην ανατροφή των παιδιών του Έθελρεντ με την πρώτη σύζυγο του Ελφγκίφου της Υόρκης. Ο μεγαλύτερος εγγονός της Έθελσταν Έθελινγκ στην διαθήκη του έκανε προσευχή στον θεό να αναπαύσει την ψυχή της γιαγιάς του (1014).[16]
Φήμες Επεξεργασία
Άν και η φήμη της είχε αμαυρωθεί από την δολοφονία του θετού της γιου η Έλφθραιθ είχε την φήμη πιστής γυναίκας που βοήθησε σημαντικά τα μοναστήρια και τις θρησκευτικές μεταρρυθμίσεις, ίδρυσε μονή Βενεδικτίνων στο Χαμσάιρ (986) που αποσύρθηκε τα τελευταία χρόνια της ζωής της.[17] Σύμφωνα με την Αντωνία Γκράντσεν "οι διάδοχοι του συζύγου της Κνούτος και Εδουάρδος ο Ομολογητής φρόντισαν ώστε οι σύζυγοι τους Έμμα της Νορμανδίας και Έντιθ του Ουέσσεξ να είναι προστάτες της εκκλησίας σύμφωνα με το δικό της παράδειγμα".[18] Η Έλφθραιθ πέθανε στο Αβαείο που ίδρυσε η ίδια στο Χαμσάιρ (17 Νοεμβρίου 999/1000/1001).[19]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 Ανακτήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2018.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 «Oxford Dictionary of National Biography». (Αγγλικά) Oxford Dictionary of National Biography. Oxford University Press. Οξφόρδη. 2004.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 «Kindred Britain»
- ↑ 4,0 4,1 p10243.htm#i102422. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2020.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
- ↑ Stafford, Unification, σσ. 52–53
- ↑ PASE; Stafford, Unification, σσ. 52–53
- ↑ Malmesbury, σσ. 139–140 (Βιβλίο 2, § 139)
- ↑ Higham, σσ. 6–7; Stafford, Unification, σσ. 52–53
- ↑ Higham, σσ. 6–7; Miller, "Edgar"; Stafford, "?lfthryth"
- ↑ Miller, "Edgar"; Stafford, "?lfthryth"
- ↑ Honeycutt, Lois (2003). Matilda of Scotland: a Study in Medieval Queenship. Woodbridge: The Boydell Press. pp. 36–37
- ↑ Rabin, Andrew. "Female Advocacy and Royal Protection in Tenth-Century England: The Legal Career of Queen ?lfthryth." Speculum 84 (2009): 261–288
- ↑ Higham, pp. 7–14; Stafford, Unification, σσ. 57–59
- ↑ Davies, Anthony (1989). "Witches in Anglo-Saxon England: Five Case Histories". Superstition and Popular Medicine in Anglo-Saxon England (ed: D.G. Scragg). Manchester: Manchester Centre for Anglo-Saxon Studies: 48
- ↑ Higham, pp. 7–14; Stafford, "?lfthryth"; Stafford, Unification, pp. 57–59, Lavelle, σσ. 86–90
- ↑ Stafford, "?lfthryth"
- ↑ Gransden, Legends, σ. 58
- ↑ Stafford, "?lfthryth"
Πηγές Επεξεργασία
- Gransden, Antonia (1992). Legends, Traditions and History in Medieval England. London: The Hambledon Press.
- Higham, Nick, The Death of Anglo-Saxon England. Stroud: Sutton, 1997.
- Miller, Sean, "Edgar" in Michael Lapidge (ed.), The Blackwell Encyclopedia of Anglo-Saxon England. Oxford: Blackwell, 1999.
- Lavelle, Ryan, Aethelred II: King of the English. Stroud: The History Press, 2008.
- Stafford, Pauline, "Ælfthryth" in Michael Lapidge (ed.), The Blackwell Encyclopedia of Anglo-Saxon England. Oxford: Blackwell, 1999.
- Stafford, Pauline, Unification and Conquest: A Political and Social History of England in the Tenth and Eleventh Centuries. London: Edward Arnold, 1989.
- William of Malmesbury. Joseph Stevenson (ed.). Malmesbury's History of the Kings. The Church Historians of England, volume 3, part 1. Retrieved 2007-09-08.