Ίλιγια Γκαρασάνιν

Σέρβος πρωθυπουργός (1812-1874)

Ο Ίλιγια Γκαρασάνιν (σερβικά: Илија Гарашанин) (Γκαράσι 16 Ιανουαρίου 1812 - Γκρότκα 10 Ιουνίου 1874 ) ήταν σέρβος πολιτικός, πρωθυπουργός, ένας από τους υπερασπιστές του Συντάγματος, ο δημιουργός της Načertanije, ένα μυστικό πρόγραμμα εξωτερικής και εθνικής πολιτικής της Σερβίας.

Ίλιγια Γκαρασάνιν
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Илија Гарашанин (Σερβικά)
Γέννηση28  Ιανουαρίου 1812[1]
Garaši
Θάνατος22  Ιουνίου 1874[1]
Γκρότσκα
Χώρα πολιτογράφησηςΠριγκιπάτο της Σερβίας
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΣερβικά[2][3]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
κυβερνητικός υπάλληλος
Οικογένεια
ΤέκναΜιλούτιν Γκαρασάνιν
ΓονείςΜιλούτιν Σάβιτς Γκαρασάνιν
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΥπουργείο εσωτερικών
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ήταν γιος του πλούσιου εμπόρου Μιλούτιν Σάβιτς Γκαρασάνιν[4]. Τα πρώτα γράμματα τα διδάχτηκε στο σπίτι από ιδιωτικούς δασκάλους, έπειτα πήγε στο ελληνικό σχολείο του Ζεμούν και στο Οραχόβιτσι όπου διδάχτηκε γερμανικά[4]. Τελειώνοντας τις σπουδές του ασχολήθηκε με το εμπόριο βοηθώντας τον πατέρα του κι αργότερα διορίσθηκε στη δημόσια διοίκηση.

Όταν ο Μίλος Ομπρένοβιτς δημιούργησε σώμα τακτικού στρατού ανέλαβε καθήκοντα με τον βαθμό του συνταγματάρχη. Ακολούθησε τον Ομπρένοβιτς στην εξορία και μετέβη στη Βλαχία. Το 1842 έχοντας επιστρέψει στη Σερβία διορίσθηκε αναπληρωτής υπουργός εσωτερικών και το 1843 υπουργός εσωτερικών μέχρι το 1852[4]. Το 1844 έγραψε ένα μυστικό σχέδιο, το Načertanije, και τις θέσεις του πως η Σερβία θα πρέπει να εργαστεί για τη δημιουργία ενός μεγάλου Γιουγκοσλαβικού κράτος υπό την ηγεσία του. Το 1848 προσπάθησε να ενισχύσει και ξεσηκώσει τους Σέρβικους πληθυσμούς της Αυστριακής Αυτοκρατορίας, προτάθηκε μάλιστα για παράσημο αλλά αρνήθηκε.

Το 1852 έγινε εκπρόσωπος, σημερινός πρωθυπουργός, και υπουργός εξωτερικών του Πρίγκιπα, αλλά σε αυτή τη θέση μόνο μέχρι την άνοιξη του 1853. Στις αρχές του 1858 διετέλεσε υπουργός εσωτερικών κι αντιπολιτεύτηκε τον πρίγκιπα Αλέξανδρο Καραγιώργεβιτς με σκοπό να τον ανατρέψει. Η Συνέλευση της ημέρας του Αγίου Ανδρέα κήρυξε έκτοπο τον Καραγιώργεβιτς και ο Γκαρασάνιν δέχτηκε το αίτημα του να τον μεταφέρει στην εξορία. Παρόλο που εκδιώχτηκε η πριγκιπική οικογένεια επανήλθε ο οίκος των Ομπρένοβιτς σε αντίθεση με την απόφαση της συνέλευσης κάτι που έγινε σε άγνοια του Γκαρασάνιν[4].

Το 1861 χρημάτισε πρόεδρος του συμβουλίου των υπουργών και υπουργός εξωτερικών. Δέχτηκε την ιδέα του πρίγκιπα για πόλεμο με την Τουρκία και μετά το πέρας του πολέμου έκανε συμμαχία με το Μαυροβούνιο και την Ελλάδα. Κατά τη διάρκεια της υπουργίας του όλες οι τουρκικές φρουρές εγκατέλειψαν το Βελιγράδι.

Τα τελευταία χρόνια της ζωής του ο Γκαρασάνιν τα πέρασε μακριά από την πολιτική στο σπίτι του στο Γκρότκα.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 Dalibor Brozović, Tomislav Ladan: «Hrvatska enciklopedija» (Κροατικά) Ινστιτούτο Λεξικογραφίας «Μίροσλαβ Κρλέζα». 1999. 21247. ISBN-13 978-953-6036-31-8. ISBN-10 953-6036-31-2.
  2. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12044503n. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. CONOR.SI. 119869539.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Народна енциклопедија, Ст. Станојевић, Загреб, 1925- 1929 (Εθνική Εγκυκλοπαίδεια, Αγ. Στανόγιεβιτς, Ζάγκρεμπ, Κροατία)

Αναφορές Επεξεργασία

  • Народна енциклопедија, Станоје Станојевић, Загреб, 1925—1929, σελίδες 455-456 чланак С. Јовановића
  • Народна енциклопедија, Станоје Станојевић, Загреб, 1925—1929, σελίδα 31 чланак М. Миленовић

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

  •   Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Ilija Garašanin στο Wikimedia Commons