Η Αβοκέτα των Άνδεων είναι παρυδάτιο καλοβατικό πτηνό της οικογενείας των Ανωραμφιδών. Η επιστημονική ονομασία του είδους είναι Recurvirostra andina και δεν περιλαμβάνει υποείδη (μονοτυπικό). [1]

Αβοκέτα των Άνδεων
Αβοκέτα των Άνδεων
Αβοκέτα των Άνδεων
Κατάσταση διατήρησης

Ελαχίστης Ανησυχίας (IUCN 3.1)
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Συνομοταξία: Χορδωτά (Chordata)
Ομοταξία: Πτηνά (Aves)
Τάξη: Χαραδριόμορφα (Charadriiformes)
Οικογένεια: Ανωραμφίδες (Recurvirostridae)
Γένος: Ανώραμφος (Recurvirostra) Linnaeus, 1758
Είδος: R. andina
Διώνυμο
Recurvirostra andina (Ανώραμφος η Ανδική)
Philippi & Landbeck, 1861

Τάση παγκόσμιου πληθυσμού Επεξεργασία

  • Άγνωστη ? [2]

Ονοματολογία Επεξεργασία

Ο λατινικός όρος Recurvirostra για το γένος, προέρχεται από τα συνθετικά recurvare «λυγίζω, κάμπτω» + rostrum «ράμφος» και παραπέμπει στο χαρακτηριστικό κυρτωμένο ράμφος του πτηνού. [3]

Ο νεολατινικός όρος andina στην επιστημονική ονομασία του είδους σημαίνει «αυτός που ανήκει/κατοικεί στις Άνδεις, Ανδικός», με σαφή αναφορά στην γεωγραφική επικράτεια του πτηνού. [4]

Η επιστημονική ονομασία αβοκέτα, έχει βενετσιάνικη ρίζα και, εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο έργο του Αλντροβάντι Ορνιθολογία (1603). [5] Πιθανολογείται ότι η ονομασία σχετίζεται με την ιταλική λέξη avvocato (=δικηγόρος), για να υπενθυμίζει τη μαυρόασπρη «στολή» του πτηνού, όπως ήσαν ντυμένοι οι δικηγόροι της εποχής, αυτό όμως δεν έχει τεκμηριωθεί ικανοποιητικά. [6]

Η αγγλική ονομασία του πτηνού είναι, επίσης, Andean Avocet «Ανδική Αβοκέτα».

Συστηματική ταξινομική Επεξεργασία

Το είδος περιγράφηκε από τον Γερμανο-Χιλιανό παλαιοντολόγο και ζωολόγο Ρ. Φιλίπι (Rodolfo Amando ή Rudolph Amandus Philippi, 1808 – 1904) και τον Γερμανό ορνιθολόγο Κ. Λάντμπεκ (Christian Ludwig (Luis) Landbeck, 1807 – 1890) (Louis Jean Pierre Vieillot, 1748 – 1831), υπό την σημερινή του ονομασία (Laguna Parinacocha, Ayacucho, Περού, 1861). [7]

Γεωγραφική κατανομή Επεξεργασία

Το είδος απαντά αποκλειστικά στην Νότια Αμερική (Νεοτροπική οικοζώνη) στο, σχετικά μικρό, τμήμα των Άνδεων που περιλαμβάνεται από το Κ. Περού (Junín), νοτιότερα προς ΝΔ. Βολιβία, Β. Χιλή (Ατακάμα) και ΒΔ. Αργεντινή (Catamarca), ως ενδημικό πτηνό της ευρύτερης περιοχής. [8]

Βιότοπος Επεξεργασία

 
Τα εκτεταμένα υψίπεδα puna αποτελούν τα προτιμώμενα μεγαοικοσυστήματα της αβοκέτας των Άνδεων

Η αβοκέτα των Άνδεων αναπαράγεται στις περίφημες χορτολιβαδικές εκτάσεις της puna, που εκτείνονται στα οροπέδια μεγάλου υψομέτρου των Άνδεων, συνήθως πάνω από τα 3.100 μ. (ωστόσο, μέχρι τα 2.500, στην Χιλή), [9] πιθανόν στις αλκαλικές λίμνες της περιοχής. Πιθανές είναι, υψομετρικές μεταναστεύσεις σε όλο το φάσμα κατανιμής.

Μορφολογία Επεξεργασία

΄Οπως όλες οι αβοκέτες, η αβοκέτα των Άνδεων είναι ένα από τα πλέον αναγνωρίσιμα παρυδάτια πτηνά και, με το χαρακτηριστικό «ασπρόμαυρο» πτέρωμα και το ράμφος της, δύσκολα συγχέεται με άλλο είδος (indistinguishable).

Μοιάζει πολύ με την αβοκέτα της Ευρώπης, αλλά όλο το πτέρωμα, πλην της περιοχής των πτερύγων είναι χιονόλευκο, χωρίς μελανές περιοχές. Οι πτέρυγες είναι καστανόμαυρες, το ράμφος της είναι ακόμη πιο ανεστραμμένο, ενώ η ίριδα είναι αιματοκόκκινη. Οι γκριζωποί ταρσοί είναι πολύ λεπτοί και λίγο κοντύτεροι από εκείνους των άλλων ειδών αβοκέτας. Γενικά, το παρουσιαστικό της θυμίζει αρκετά εκείνο του καλαμοκανά.

 
Η αβοκέτα των Άνδεων αναπαράγεται στις αλπικές, αλκαλικές λίμνες της οροσειράς

Τα φύλα είναι παρόμοια σε χρώματα και μέγεθος, ενώ δεν παρατηρείται κάποια εποχική διαφοροποίηση. Τα νεαρά άτομα είναι παρόμοια σε εμφάνιση και είναι δύσκολο να αναγνωριστούν μετά την αρχή της περιόδου έκδυσης.

Βιομετρικά στοιχεία Επεξεργασία

  • Μήκος σώματος: 43 έως 48 εκατοστά.
  • Μήκος ταρσού: 7,7 έως 8,4 εκατοστά
  • Βάρος: 315 έως 410 γραμμάρια

(Πηγές: [10][11]

Τροφή Επεξεργασία

Παρόλο που, οι διατροφικές της συνήθειες δεν έχουν μελετηθεί λεπτομερώς, [12] η αβοκέτα των Άνδεων τρέφεται με ποικιλία από υδρόβια ασπόνδυλα, όπως όλες οι αβοκέτες, συμπεριλαμβανομένων δακτυλιοσκωλήκων, μαλακίων, καρκινοειδών και διαφόρων εντόμων. Επίσης, αναζητά και φυτικό υλικό όπως σπέρματα και βλαστούς υδροβίων φυτών. Όπως όλες οι αβοκέτες, ο τρόπος που αναζητά την τροφή της είναι πολύ ιδιαίτερος: ανιχνεύει και σκαλίζει τον ιζηματώδη βυθό με χαρακτηριστική κίνηση του κυρτού ράμφους δεξιά-αριστερά, επίσης και με μικρές καταδύσεις ενόσω κολυμπάει. [13]

Φωνή Επεξεργασία

Αναπαραγωγή Επεξεργασία

Ελάχιστα μελετημένη, πιθανότατα πραγματοποιείται στην περίοδο του καλοκαιριού του Νοτίου Ημισφαιρίου, (έχουν καταγραφεί φωλιές με αβγά τον Σεπτέμβριο), αλλά η περίοδος φωλιάσματος, είναι μεταβλητή, ανάλογα με τις βροχοπτώσεις και τη διαθεσιμότητα του νερού.

Κατάσταση πληθυσμού Επεξεργασία

Γενικά, η αβοκέτα των Άνδεων δεν κινδυνεύει σε παγκόσμιο επίπεδο και η IUCN την κατατάσσει στα είδη Ελαχίστης Ανησυχίας (LC). [14]

Παραπομπές Επεξεργασία

Πηγές Επεξεργασία

  • Delany, S.; Scott, D. 2006. Waterbird population estimates. Wetlands International, Wageningen, The Netherlands.
  • del Hoyo, J., Elliott, A., and Sargatal, J. 1996. Handbook of the Birds of the World, vol. 3: Hoatzin to Auks. Lynx Edicions, Barcelona, Spain.
  • Dunning, John Jr. CRC Handbook of Avian Body Masses by John B. Dunning Jr. (Editor). CRC Press (1992), ISBN 978-0-8493-4258-5.
  • IUCN. 2012. IUCN Red List of Threatened Species (ver. 2012.1). Available at:http://www.iucnredlist.org. (Accessed: August 2015).
  • Snow, D.W. and Perrins, C.M. 1998. The Birds of the Western Palearctic, Volume 1: Non-Passerines. Oxford University Press, Oxford.

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • «Το Κόκκινο Βιβλίο των Απειλουμένων Σπονδυλοζώων της Ελλάδας» (RDB), Αθήνα 1992
  • Bertel Bruun, Birds of Britain and Europe, Hamlyn 1980.
  • Bob Scott and Don Forrest, The Birdwatcher’s Key, Frederick Warne & Co, 1979
  • Christopher Perrins, Birds of Britain and Europe, Collins 1987.
  • Colin Harrison & Alan Greensmith, Birds of the World, Eyewitness Handbooks, London 1993
  • Colin Harrison, Nests, Eggs and Nestlings Of British and European Birds, Collins, 1988.
  • Dennis Avon and Tony Tilford, Birds of Britain and Europe, a Guide in Photographs, Blandford 1989
  • Detlef Singer, Field Guide to Birds of Britain and Northern Europe, The Crowood Press, Swindon 1988
  • Enticott Jim and David Tipling: Photographic Handbook of the Seabirds of the World, New Holland, 1998
  • Gray, Mary Taylor The Guide to Colorado Birds, Westcliffe Publishers, 1998
  • Handrinos & Akriotis, The Birds of Greece, Helm 1997
  • Hermann Heinzel, RSR Fitter & John Parslow, Birds of Britain and Europe with North Africa and Middle East, Collins, 1995
  • Howard and Moore, Checklist of the Birds of the World, 2003.
  • Jim Flegg, Field Guide to the Birds of Britain and Europe, New Holland, London 1990
  • Jobling, J. 1991. A dictionary of scientific bird names. University Press, Oxford.
  • Killian Mullarney, Lars Svensson, Dan Zetterström, Peter J. Grant, Τα Πουλιά της Ελλάδας Της Κύπρου και της Ευρώπης, ΕΟΕ, 2007
  • Killian Mullarney, Lars Svensson, Dan Zetterström, Peter J. Grant, Τα Πουλιά της Ελλάδας Της Κύπρου και της Ευρώπης, Collins
  • Linnaeus, Carolus (1758). Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Tomus I. Editio decima, reformata (in Latin). Holmiae (Laurentii Salvii).
  • Peter Colston and Philip Burton, Waders of Britain and Europe, Hodder & Stoughton, 1988
  • R. Grimmett, C. Inskipp, T. Inskipp, Birds of Nepal, Helm 2000
  • Rob Hume, RSPB Complete Birds of Britain and Europe DK, 2002
  • Valpy, Francis Edward Jackson, An Etymological Dictionary of the Latin Language
  • Βασίλη Κλεισούρα, Εργοφυσιολογία, εκδ. Συμμετρία, Αθήνα 1990
  • Γεωργίου Δ. Μπαμπινιώτη, Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας, Αθήνα 2002
  • Γιώργος Σφήκας, Πουλιά και Θηλαστικά της Κρήτης, Ευσταθιάδης, 1989
  • Γιώργος Σφήκας, Πουλιά και Θηλαστικά της Κύπρου, Ευσταθιάδης, 1991
  • Ιωάννη Όντρια (I), Πανίδα της Ελλάδας, τόμος Πτηνά.
  • Ιωάννη Όντρια (II), Συστηματική Ζωολογία, τεύχος 3.
  • Ιωάννου Χατζημηνά, Επίτομος Φυσιολογία, εκδ. Γρ. Παρισιάνου, Αθήνα 1979
  • Ντίνου Απαλοδήμου, Λεξικό των ονομάτων των πουλιών της Ελλάδας, 1988.
  • Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, εκδ. 1996 (ΠΛΜ)
  • Πάπυρος Λαρούς, εκδ. 1963 (ΠΛ)
  • Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά της Ελλάδας (ΣΠΕΕ), ΕΟΕ 1994
  • Χανδρινός Γιώργος (Ι), «Το Κόκκινο Βιβλίο των Απειλουμένων Σπονδυλοζώων της Ελλάδας»