Αγαλματίδιο της Νεφερτίτης

Το αγαλματίδιο της Νεφερτίτης είναι αρχαιολογικό εύρημα που βρέθηκε το 1920 σε αρχαιολογικές ανασκαφές της Deutsche Orient-Gesellschaft στον οίκο P 47,2, του εργαστηρίου του γλύπτη του Τούθμωση στην Τελ ελ-Αμάρνα. Αγοράστηκε από τον Τζέιμς Σάιμον, ο οποίος το δώρισε στο Αιγυπτιακό Μουσείο του Βερολίνου, όπου και φιλοξενείται με τον αριθμό ευρετηρίου Berlin 21263.

Αγαλματίδιο της Νεφερτίτης
πλευρική έμπροσθεν άποψη του αγαλματιδίου
Ονομασία	Αγαλματίδιο της Νεφερτίτης
Έτος δημιουργίας	Νέο βασίλειο, 18η δυναστεία, περ. 1350 π.Χ.
Διαστάσεις	ύψος: 40 εκ.
Μουσείο	Αιγυπτιακό Μουσείο Βερολίνου
Αριθμός καταλόγου	Berlin 21263
δεδομένα

Περιγραφή

Το αγαλματίδιο ύψους 40 εκ. είναι κατασκευασμένο από ασβεστόλιθο. Ήταν σπασμένο και ανασυγκολλήθηκε, ενώ λείπουν το δεξί χέρι, μέρη του αριστερού βραχίονα, μέρη από τα αυτιά, τα δάχτυλα των ποδιών και οι ρώγες του στήθους. Τα πόδια είναι αποκαταστημένα. Η πίσω μεριά του είναι ενισχυμένη από μια στήλη που υψώνεται από την βάση ως τον αυχένα υποστηρίζοντας το άγαλμα. Παριστάνει την Νεφερτίτη σε όρθια στάση επάνω σε υψηλό τετράγωνο βάθρο με το αριστερό πόδι να κάνει ένα βήμα μπροστά. Η κεφαλή είναι στεφανωμένη με την βασιλική κανόπη, κάτω από την οποία διακρίνεται το διάδημα, το οποίο αρχικά ήταν ζωγραφισμένο χρυσό. Η οπή στο κούτελο χρησίμευε ως βάση του βασιλικού ουραίου. Στα χείλη διακρίνουμε ακόμη ίχνη από κόκκινο κραγιόν, ενώ τα βλέφαρα και τα φρύδια ήταν ζωγραφισμένα με μαύρο μολύβι. Στον λαιμό και τον θώρακα διακρίνουμε επίσης τα υπολείμματα κάποιας διακόσμησης, η οποία ήταν μάλλον ένας φαρδύ περιδέραιο. Τα κοντά μανίκια στα μπράτσα υποδεικνύουν ότι φοράει σχεδόν διαφανή μανδύα, ο οποίος αφήνει να διαγράφονται λεπτομερώς οι καμπύλες του σώματος. Στα πόδια φοράει σανδάλια. Η γυναικεία μορφή είναι κάποιας μέσης ηλικίας, με τα σημάδια του πρώιμου γήρατος, κατόπιν αρκετών τοκετών.

Ερμηνεία και ιστορική τοποθέτηση

Οι γραμμές του σχεδίου που βλέπουμε στο άγαλμα υποδεικνύουν ότι πρόκειται για κάποιο προχωρημένο προσχέδιο, στο οποίο έπρεπε να γίνουν μερικές ακόμα αλλαγές, ενώ ο χρωματισμός του προσώπου υποτίθεται ότι του έδινε πια κάποια τελική όψη. Το φόρεμα είναι καλλιτεχνικό χαρακτηριστικό του πρώιμου 14ου αιώνα π.Χ.. Η απεικόνιση της βασίλισσας ως ηλικιωμένη γυναίκα καινοτομεί σε σύγκριση με την αιγυπτιακή τέχνη των προηγουμένων χρόνων, στην οποία συναντάμε το ιδανικό της νεανική ομορφιάς. Πρόκειται για εξέχον καλλιτέχνημα αρχαίας αιγυπτιακής τέχνης που χρονολογείται περίπου το 1350 π.Χ. και συγκαταλέγεται στον ρεαλιστικό ρυθμό της εποχής Αμάρνα.

Πηγές

• Κλάους Φίνναϊζερ: Standfigur der Nofretete in Das Ägyptische Museum Berlin, van Zabern, Mainz, S. 108-110 ISBN 3-8053-1184-2