Αγγελική Χατζημιχάλη
Η Αγγελική Χατζημιχάλη (1895-1965) ήταν σημαντική Ελληνίδα λαογράφος και συγγραφέας. Έμεινε γνωστή κυρίως για τις μελέτες της πάνω στην ελληνική λαϊκή τέχνη και παράδοση και για τις προσπάθειες της να διατηρηθεί η ελληνική πολιτιστική κληρονομιά.[4]
| Αγγελική Χατζημιχάλη | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 1895[1][2] Πλάκα |
| Θάνατος | 4 Μαρτίου 1965[3] Αθήνα |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ελλάδα |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Ελληνικά |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | ιστορικός ζωγράφος λαογράφος |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Πλάτων Χατζημιχάλης |
| Γονείς | Αλέξιος Κολυβάς |
| Υπογραφή | |
 | |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Βιογραφία Επεξεργασία
Γεννήθηκε το 1895 στην Πλάκα και ήταν κόρη του Ζακυνθινού εκδότη και συλλέκτη Αλέξιου Κολυβά και της Σοφίας Μπουρνιά (καταγόταν από τη Σκύρο και τη Χίο[5]). Παντρεύτηκε πρώτα τον μηχανικό Μιχάλη Γλητσό με τον οποίο απέκτησε μια κόρη ονόματι Έρση. Ο γάμος με τον Γλητσό κράτησε μόλις ενάμιση χρόνο.[6] Στη συνέχεια παντρεύτηκε τον Πλάτωνα Χατζημιχάλη, με τον οποίο απέκτησε έναν γιο, τον μετέπειτα αρχιτέκτονα Νίκο Χατζημιχάλη.
Στην αρχή καταπιάστηκε με τη ζωγραφική μελετώντας ταυτόχρονα τη βυζαντινή και τη νεότερη ελληνική λαϊκή τέχνη, η οποία αποτέλεσε το κύριο αντικείμενο του έργου και των ερευνών της. Στόχος της ήταν η συλλογή και η διάσωση όσο το δυνατόν περισσοτέρων στοιχείων του ελληνικού λαϊκού πολιτισμού.[7] Αργότερα συνεργάστηκε με το Λύκειο Ελληνίδων, συμβάλλοντας μάλιστα καθοριστικά το 1920 στην ίδρυση παραρτήματος στη Σμύρνη[8] ενώ κατά την ίδια εποχή συγκαταλέγεται μαζί με την Καλλιρρόη Παρρέν και άλλες γυναίκες της περιόδου στις, κατά την Ιωάννα Παπαντωνίου, «εμπνευσμένες Ελληνίδες» που αγωνίστηκαν για τη διατήρηση της ελληνικής λαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς αλλά και για τη σύνδεση της αρχαίας Ελλάδας με τη νεότερη.[9]
Η Χατζημιχάλη πραγματοποίησε αμέτρητα ταξίδια σε διάφορα μέρη της ηπειρωτικής και της νησιωτικής Ελλάδας συγκεντρώνοντας πολύτιμο λαογραφικό υλικό που αποτέλεσε βασική πηγή των έργων της.[4] Τόσο το 1927[10] όσο και το 1930[11] συμμετείχε στην οργάνωση των Δελφικών Εορτών του Άγγελου Σικελιανού και της Εύας Πάλμερ. Το 1928 οργάνωσε το περίπτερο λαϊκής τέχνης στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης[12] και το 1937 ίδρυσε τον Σύνδεσμο Ελληνικής Χειροτεχνίας (από το 1957, Κρατικός Οργανισμός Χειροτεχνίας).[7] Με αφετηρία το 1954, η Αγγελική Χατζημιχάλη αντιμετώπισε σοβαρό πρόβλημα υγείας που επηρέασε τη συγγραφική της δραστηριότητα[13] και τελικά απεβίωσε στις 4 Μαρτίου 1965 έπειτα από πολύχρονη ταλαιπωρία.[4]
Διακρίσεις Επεξεργασία
Η Χατζημιχάλη τιμήθηκε με αρκετά βραβεία, στα οποία συμπεριλαμβάνονται μεταξύ άλλων το αργυρό μετάλλιο της Ακαδημίας Αθηνών το 1956[14] και το βραβείο Πουρφίνα που τις αποδόθηκε τον Δεκέμβριο του 1958 από την Ομάδα των Δώδεκα με αφορμή το βιβλίο της για τους Σαρακατσάνους[12].
Εργογραφία Επεξεργασία
Η Χατζημιχάλη δημοσίευσε αρκετά βιβλία και έρευνες σχετικές με την ελληνική λαογραφία. Από αυτά ξεχωρίζουν μεταξύ άλλων η Ελληνική λαϊκή τέχνη-Σκύρος του 1925, τα Υποδείγματα ελληνικής διακοσμητικής του 1929, οι Σαρακατσάνοι του 1957 και κυρίως το δίτομο έργο Η ελληνική λαϊκή φορεσιά, που δημοσιεύτηκε μετά το θάνατο της λαογράφου.
Κέντρο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης Επεξεργασία
Στην οικία της Αγγελικής Χατζημιχάλη, έργο του αρχιτέκτονα Αριστοτέλη Ζάχου[15], στην Πλάκα, στεγάζεται από το 1980 το Κέντρο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης του Δήμου Αθηναίων. Ο δρόμος όπου βρίσκεται η οικία, φέρει σήμερα το όνομα της Ελληνίδας λαογράφου.
Συλλογή φωτογραφιών Επεξεργασία
-
Η Οικία Αγγελικής Χατζημιχάλη στην Πλάκα. -
Αναμνηστική πλάκα στο σπίτι της Αγγελικής Χατζημιχάλη στην Πλάκα.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 Faceted Application of Subject Terminology. 142042. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 2,0 2,1 NUKAT. n2014083233.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 126899959.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 «Απέθανε χτες η Αγγελική Χατζημιχάλη». Ελευθερία (Αθήνα). 5 Μαρτίου 1965. http://efimeris.nlg.gr/ns/pdfwin_ftr.asp?c=64&pageid=40298&id=-1&s=0&STEMTYPE=0&STEM_WORD_PHONETIC_IDS=ARzASJAScASOASPASUASRASfASEASTASP&CropPDF=0. Ανακτήθηκε στις 3 Αυγούστου 2015.
- ↑ «Αγγελική Χατζημιχάλη: η μάνα της ελληνικής λαογραφίας». Σύλλογος Σαρακατσάνων νομού Έβρου. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 3 Αυγούστου 2015.
- ↑ Παπασπύρου, Σταυρούλα (20 Αυγούστου 1993). «Αγγελική Χατζημιχάλη (1895-1965): Μια ζωή γεμάτη προσπάθειες και πίκρες». Αντί περ. Β΄ (530): 30-34. http://pandemos.panteion.gr/getfile.php?uri=http://localhost:8080/fedora/objects/iid:16310/datastreams/PDF1/content&mimetype=application%2Fpdf&filename=Anti_1993_TEYXOS_530.pdf. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2023.
- ↑ 7,0 7,1 «Χατζημιχάλη, Αγγελική, 1895-1965». BiblioNet. Ανακτήθηκε στις 3 Αυγούστου 2015.
- ↑ «Η ιστορία του Λυκείου των Ελληνίδων». Λύκειο των Ελληνίδων. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Δεκεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 3 Αυγούστου 2015.
- ↑ Παπαντωνίου, Ιωάννα (2000). Η ελληνική ενδυμασία από την αρχαιότητα ως τις αρχές του 20ού αιώνα. Αθήνα: Εμπορική Τράπεζα της Ελλάδος. ISBN 960-7059-10-7.
- ↑ «Ήρχισαν από χθες αι εορταί των Δελφών». Σκριπ (Αθήνα). 10 Μαΐου 1927. http://efimeris.nlg.gr/ns/pdfwin_ftr.asp?c=123&pageid=-1&id=64237&s=0&STEMTYPE=0&STEM_WORD_PHONETIC_IDS=ARzASJAScASOASPASUASRASfASEASTASP&CropPDF=0. Ανακτήθηκε στις 3 Αυγούστου 2015.
- ↑ «Γιώργος Καρατσόλης, «Οι Δελφικές Εορτές 1927-1930». Μια συναρπαστική προσπάθεια του Αγγέλου Σικελιανού και της Εύας Πάλμερ – Σικελιανού, ομιλία στον Φιλολογικό Σύλλογο Παρνασσός στις 20 Φεβρουαρίου 2013». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 3 Αυγούστου 2015.
- ↑ 12,0 12,1 «Η επιβράβευσις του έργου της Αγγελικής Χατζημιχάλη». Ελευθερία (Αθήνα). 11 Ιανουαρίου 1959. http://efimeris.nlg.gr/ns/pdfwin_ftr.asp?c=64&pageid=21129&id=-1&s=0&STEMTYPE=0&STEM_WORD_PHONETIC_IDS=ARzASJAScASOASPASUASRASfASEASTASP&CropPDF=0. Ανακτήθηκε στις 3 Αυγούστου 2015.
- ↑ Χατζημιχάλη, Αγγελική (1978). Η ελληνική λαϊκή φορεσιά. Αθήνα: Μουσείο Μπενάκη - Εκδοτικός Οίκος Μέλισσα.
- ↑ «Τιμητικό αφιέρωμα στη μεγάλη λαογράφο Αγγελική Χατζημιχάλη». Ταχυδρόμος (Βόλος). 8 Απριλίου 2013. https://www.taxydromos.gr/politismos/800595/timitiko-afieroma-sti-megali-laografo-aggeliki-chatzimichali/. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2023.
- ↑ Δημακοπούλου, Χαρίκλεια Γ. (30 Νοεμβρίου 2013). «Αριστοτέλης Ζάχος». Εστία (Αθήνα): 6. https://www.dioptra.gr/Files/Posts/ESTIA3011DAXTYLIDI.pdf. Ανακτήθηκε στις 3 Αυγούστου 2015.