Η Αγνή, γερμ.: Agnes von Hohenstaufen (1176 - 7 ή 9 Μαΐου 1204) από τον Οίκο των Χοενστάουφεν ήταν κόρη του παλατινού κόμη του Ρήνου. Με τον γάμο της έγινε παλατινή κόμισσα του Ρήνου από το 1195 μέχρι το τέλος της.

Αγνή των Χοενστάουφεν
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1176 (περίπου)[1]
Θάνατος9  Μαΐου 1204[2][3] ή 7  Μαΐου 1204
Stade
Τόπος ταφήςBenediktinerabtei St. Maria, Stade
Χώρα πολιτογράφησηςΓερμανία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓερμανικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασύζυγος ηγεμόνα
Οικογένεια
ΣύζυγοςΕρρίκος Ε΄ του Ρήνου (από 1194)[4][5]
ΤέκναΕρρίκος ΣΤ΄ του Ρήνου[4][6]
Ιρμενγάρδη παλατινή κόμισσα του Ρήνου
Αγνή του Παλατινάτου[4]
ΓονείςΚορράδος των Χοενστάουφεν[4] και Irmengard of Henneberg[4]
ΟικογένειαΟίκος των Χοενστάουφεν

Βιογραφία Επεξεργασία

Ήταν η μόνη κόρη του Κορράδου παλατινού κόμη του Ρήνου και της Ιρμενγάρδης του Χένεμπεργκ, κόρης του Μπέρτολντ Α΄ κόμη του Χένεμπεργκ, μπουργκράβου του Βύρτσμπουργκ.

Ο Κορράδος ήταν νεότερος, ετεροθαλής αδελφός του Φειδερίκου Α΄ της Γερμανίας, ο οποίος του είχε παραχωρήσει ως υποτελές το εκλεκτοράτο του Παλατινάτου το 1156. Ήταν ένας προσεκτικός και στοχαστικός πολιτικός, που στόχευε στην ειρήνη και τη συμφιλίωση στη Γερμανία. Πριν από το 1180, είχε μνηστεύσει την κόρη του με τον Ερρίκο Ε΄, τον μεγαλύτερο γιο του επαναστάτη Ερρίκου Γ΄ του Λέοντος, δούκα της Σαξονίας, για να μην επανεμφανιστεί η σύγκρουση μεταξύ των Οίκων των Χοενστάουφεν και Γουέλφων.

Το 1193 ωστόσο, ο γιος και ο διάδοχος τού Φρειδερίκου Α΄, ο Ερρίκος ΣΤ΄ της Γερμανίας, ήθελε να δημιουργήσει μία πολιτική συμμαχία με τον βασιλιά Φίλιππο Β΄ της Γαλλίας και σχεδίαζε να νυμφεύσει την ανιψιά του Αγνή με τον Φίλιππο Β΄. Όταν ο νεαρός Ερρίκος Ε΄ άκουσε αυτό το σχέδιο, ήρθε σε επαφή με τους γονείς της Aγνής. Όμως ο πατέρας της απέφυγε οριστικές δηλώσεις για τον αρραβώνα της, καθώς προτιμούσε έναν γάμο με τον Γάλλο βασιλιά, αλλά επίσης δεν ήθελε να προσβάλει τον Ερρίκο Β΄, τον οποίο η Αγνή σεβόταν φανατικά.

Η μητέρα της Αγνής, η Ιρμενγάρδη, (απεβ. 1197), κόρη του Μπέρτολντ Α΄ κόμη του Χένεμπεργκ, συνέχισε να υποστηρίζει τον γάμο της κόρης της με τον πρίγκιπα των Γουέλφων. Λίγο αργότερα, εκμεταλλεύτηκε την απουσία του συζύγου της, ο οποίος είχε μεταβεί στην Αυλή ου Ερρίκου ΣΤ΄, για να ανατρέψει το σχέδιο του βασιλιά: προσκάλεσε τον νεαρό Γουέλφο στο κάστρο Στάχλεκ, όπου αυτός και ο Aγνή παντρεύτηκαν τον Ιανουάριο ή Φεβρουάριο του 1194.

Ο εξαγριωμένος βασιλιάς Ερρίκος ΣΤ΄ ένιωσε προδομένος και ζήτησε από τον Κορράδο να ακυρώσει αμέσως τον γάμο. Ο Κορράδος ωστόσο, άφησε την αρχική του αντίσταση στον γάμο και, αφού είχε ήδη αυτός ευλογηθεί από την Εκκλησία, επέλεξε να πείσει τον ανιψιό του Ερρίκο ΣΤ΄ για τα πολιτικά οφέλη αυτού του γάμου στο εσωτερικό της χώρας. Οι γιοι του Κορράδου είχαν αποβιώσει νεαροί και ο Ερρίκος ΣΤ΄ θα μπορούσε να επιβεβαιώσει τη διαδοχή στο εκλεκτορικό Παλατινάτο με το να το παραχωρήσει στον Ερρίκο Ε΄. Επιπρόσθετα, ο Κορράδος και η Αγνή, με την ευκαιρία της γαμήλιας ένωσης, έπεισαν τον βασιλιά να συγχωρήσει τον Ερρίκο τον Λέοντα, ο οποίος είχε εκτοπιστεί και κηρυχθεί παράνομος από τον Φρειδερίκο Α΄ το 1180.

Η συμφιλίωση μεταξύ του βασιλιά Ερρίκου ΣΤ΄ και του Ερρίκου του Λέοντος πραγματοποιήθηκε επίσημα τον Μάρτιο του 1194 στο βασιλικό παλάτι της Tίλεντα. Η Αγνή και ο σύζυγός της Ερρίκος Ε΄ είχαν συμβάλει σε αυτό το μεγάλο γεγονός με τον απρογραμμάτιστο γάμο τους στο κάστρο Στάχλεκ. Επιπλέον ο βασιλιάς Ερρίκος ΣΤ΄ έπρεπε να διευθετήσει τη σύγκρουση με τον Οίκο των Γουέλφων, για να εξασφαλίσει την ειρήνη στη Γερμανία, ώστε να επιβάλλει τις αξιώσεις του στο Βασίλειο της Σικελίας μετά το τέλος του Βασιλιά Ταγκρέδου στις 20 Φεβρουαρίου 1194.

Οικογένεια Επεξεργασία

Παντρεύτηκε το 1194 τον Ερρίκο Ε΄ των Γουέλφων παλατινό κόμη του Ρήνου και είχε τέκνα:

Υστεροφημία Επεξεργασία

Κατά την περίοδο του Ρομαντισμού τον 19ο αι., η ιστορική εικόνα της Αγνής των Χοενστάουφεν εξιδανικεύτηκε ευχάριστα. Στο θεατρικό έργο του Κρίστιαν Ντήτριχ Γκράμπε με τίτλο Ερρίκος ΣΤ΄, που δημοσιεύθηκε το 1830, απεικονίζεται ως ανέμελη, αλλά αποφασιστική κοπέλα που απευθύνεται ακόμη και στη Βασιλική Συνέλευση΄ (Dieta) για να επιβεβαιώσει τον γάμο της, με τον άντρα που αγαπά. Παλεύοντας για την αγάπη και την ευτυχία του απρόθυμου αρραβωνιαστικού της, φέρνει την απόλυτη συμφιλίωση των οικογενειών Γουέλφων και Χοχενστάουφεν στην επιθανάτια κλίνη του πεθερού της, Ερρίκου του Λέοντα, που την αποκαλεί «ένα τριαντάφυλλο, που ανθίζει ανάμεσα σε βράχους». Στην πραγματικότητα ήταν η μητέρα της Αγνής, η Ιρμενγάρδη, που είχε κανονίσει τον γάμο.

Η όπερα Αγνή των Χοενστάουφεν από τον Ιταλό συνθέτη Γκασπάρε Σποντίνι, με βάση το λιμπρέτο του Ερνστ Ράουπαχ, είχε την πρεμιέρα της στις 12 Ιουνίου 1829 στη Βασιλική Όπερα του Βερολίνου.

Βιβλιογραφικές αναφορές Επεξεργασία

  • Paul Barz: Heinrich der Löwe und seine Zeit, dtv, Μόναχο, 2008,(ISBN 978-3-423-24676-7), σελ. 367.
  • Friedemann Bedürftig: Taschenlexikon Staufer, Piper, Μόναχο, 2000,(ISBN 3-492-23032-6), σελ. 11.
  • Johannes Lehmann: Die Staufer. Glanz und Elend eines deutschen Kaisergeschlechts, Gondrom, Bindlach, 1991,(ISBN 3-8112-0903-5), S. 201.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Υποσημειώσεις Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 122073576. Ανακτήθηκε στις 14  Οκτωβρίου 2015.
  2. Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage. p10679.htm#i106786. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. Leo van de Pas: (Αγγλικά) Genealogics. 2003. I00020507.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 «Kindred Britain»
  5. p10679.htm#i106786. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  6. Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.