Αλένα Αρζαμάσκαγια

Ρωσίδα επαναστάτρια

ΑλέναΑλιόνα) Αρζαμάσκαγια (Έρζυα:Олёна Эрзямассонь, Ρώσικα; Алёна, - 4 Δεκεμβρίου 1670) ήταν Μορδόβια Κοζάκα επαναστάτρια του 17ου αιώνα που πολέμησε στην Εξέγερση των Αγροτών το 1670 στη Νότια Ρωσία. Αν και ξεκίνησε ως μοναχή, κάποια στιγμή έγινε αταμάνα υπό την ηγεσία του Στέπαν Ράζιν και συμμετείχε στην κατάληψη του Τέμνικοφ ηγούμενη δύναμης περίπου 600 επαναστατών. Συνελήφθηκε και εκτελέστηκε με θάνατο στην πυρά. Την έχουν αποκαλέσει και «Ρωσίδα Ζαν ντ΄Αρκ»[1] αλλά, ενώ η Ζαν ντ΄Αρκ πολέμησε για τον βασιλιά της, η Αρζαμάσκαγια πολέμησε ενάντια στον Τσάρο.

Αλένα Αρζαμάσκαγια
Γενικές πληροφορίες
Θάνατος4  Δεκεμβρίου 1670
Τέμνικοφ
Αιτία θανάτουθάνατος στην πυρά
Χώρα πολιτογράφησηςΒασίλειο της Ρωσίας
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςπαλαιά ανατολικοσλαβική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμοναχή (έως 1669)
στρατιωτικός
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςΑταμάνος και στρατιώτης

Η ζωή της Επεξεργασία

Η Αρζαμάσκαγια γεννήθηκε σε ένα χωριό κοντά στο Αρζαμάς. Σε νεαρή ηλικία εξαναγκάστηκε να παντρευτεί έναν ηλικιωμένο χωρικό, αλλά πολύ σύντομα έγινε χήρα και από ανάγκη έγινε μοναχή στο μοναστήρι του Αγίου Νικολάου στο Αρζαμάς. Εκεί έμαθε ανάγνωση και πρακτική ιατρική.

Όταν το 1669 ξέσπασε η επανάσταση των Αγροτών, η Αρζαμάσκαγια έφυγε από το μοναστήρι και κατατάχθηκε στον στρατό των επαναστατών αφού έκοψε τα μαλλιά της και φόρεσε αντρικά ρούχα.[2] Οι ικανότητές της στην τοξοβολία και την ιατρική κέρδισαν τον σεβασμό και την δημοφιλία των επαναστατών και κατάφερε να συγκεντρώσει υπό την ηγεσία της 300-400 άντρες, που δεν γνώριζαν ότι ο ηγέτης τους ήταν γυναίκα, με τους οποίους συμμετείχε στον αγώνα για την κατάληψη του Τέμνικοφ .[3] Το 1670 ενώθηκε με τις δυνάμεις του Φιοντόρ Σιντόροφ και μαζί νίκησαν τον κυβερνήτη του Αρζαμάς, Λεόντι Σαϊσούκοφ. Μετά, αφού κατέλαβε το Σατσκ με 700 άντρες, επέστρεψε και μέσα σε δύο μήνες είχε καταλάβει το Τέμνικοφ. Το τάγμα της περιλάμβανε πια πάνω από 2.000 άντρες.

Στις 30 Νοεμβρίου 1670 ο στρατός της ηττήθηκε από το τσαρικό στρατό και η Αρζαμάσκαγια πιάστηκε αιχμάλωτη ενώ το Τέμνικοφ επέστρεψε υπό τον έλεγχο του Τσάρου. Σύμφωνα με μαρτυρίες του 1677, την ημέρα που την συνέλλαβαν είχε κρυφτεί σε μία εκκλησία και κατάφερε να σκοτώσει πολλούς στρατιώτες πριν τελικά να την πιάσουν ενώ εκείνη αγκάλιαζε την Ιερή Τράπεζα.[2]

Κατά την αιχμαλωσία της βασανίστηκε με σκοπό να αποκαλύψει πληροφορίες για τους άλλους επαναστάτες, αλλά δεν ομολόγησε ποτέ τίποτα. Τελικά την καταδίκασαν να καεί ζωντανή, άλλοι λένε με την κατηγορία ότι ήταν μάγισσα και αιρετική και άλλοι λόγω των λεηλασιών που υπέστη το Τέρμικοφ κατά την κατάληψή του από τους επαναστάτες.[2]

Η πυρά στήθηκε σε μία μικρή καλύβα με άνοιγμα στην οροφή. Σύμφωνα με μαρτυρίες, η Αρζαμάσκαγια ανέβηκε στην καλύβα, έκανε την προσευχή της, έπεσε μέσα στο άνοιγμα και κάηκε σιωπηλά.[4]

Η εκτέλεση της Αρζαμάσκαγια προκάλεσε το ενδιαφέρον της διεθνούς κοινότητας και το 1677 δημοσιεύθηκε φυλλάδιο στη Γερμανία που παρουσίαζε τη ζωή της και την εκτέλεσή της.[1] Από τον 20ο αιώνα και μετά η ζωή της Αρζαμάσκαγια έγινε αντικείμενο πολλών μυθιστορημάτων, ποιημάτων και θεατρικών έργων στη Ρωσία.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 «Библиотека сайта XIII век». vostlit.narod.ru. Ανακτήθηκε στις 13 Μαρτίου 2019. 
  2. 2,0 2,1 2,2 Pennington, Reina (2003). Amazons to fighter pilots : a biographical dictionary of military women. Westport, Conn.: Greenwood Press. ISBN 0313291977. 51281184. 
  3. Pushkareva, Natalia (3 Μαρτίου 1997). Women in Russian History: From the Tenth to the Twentieth Century. M.E. Sharpe. ISBN 9780765632708. 
  4. Harris, Adrienne Marie (2001). THE MYTH OF THE WOMAN WARRIOR AND WORLD WAR II IN SOVIET CULTURE. University of Kansas. http://kuscholarworks.ku.edu/dspace/bitstream/1808/4136/1/umi-ku-2564_1.pdf. Ανακτήθηκε στις 2019-03-13.