Αλκοολικός βαθμός
| Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Ο αλκοολικός βαθμός ή αλκοολικός τίτλος κατ' όγκο ή βαθμός Gay-Lussac, (G.L.) ενός υδραλκοολικού διαλύματος, είναι μονάδα μέτρησης της κατ' όγκο περιεκτικότητας αλκοόλης σε τέτοια διαλύματα, όπως είναι για παράδειγμα τα αλκοολούχα ποτά. Ονομάζεται η ποσότητα της απόλυτης (άνυδρης) αιθανόλης (σε λίτρα) που υπάρχουν σε 100 mL του διαλύματος στους 20°C. Συμβολίζεται ως ‘% vol’.
Η ποσότητα αιθανόλης (σε mL) είναι η μάζα της αιθανόλης προς την πυκνότητά της (0.78924g/ml) στους 20°C. Ο Διεθνής Οργανισμός Μετρολογίας[1] διαθέτει αναλυτικούς πίνακες για υδραλκοολικά μίγματα διαφόρων πυκνοτήτων και θερμοκρασιών. Ο αλκοολικός βαθμός εκφράζεται επίσης και σε βαθμούς Gay-Lussac (από το όνομα του Γάλλου χημικού Ζοζέφ Λουί Γκαι-Λυσάκ), αν υπάρχει μικρή διαφορά στις μετρούμενες τιμές, καθώς ο Gay-Lussac χρησιμοποιούσε ως θερμοκρασία αναφοράς τους 15°C.
Ο αλκοολικός βαθμός εκφράζεται σε επί τοις εκατό κατ' όγκο συγκέντρωση και συμβολίζεται ομοίως με τους βαθμούς θερμομέτρου (π.χ. 90° vol.), προσδιορίζεται δε από ειδικό εργαστηριακό όργανο αραιόμετρο, που επί τούτου ονομάζεται αλκοολόμετρο.
- Ο αλκοολικός βαθμός φέρεται υποχρεωτικά με εμφανή ένδειξη σε όλα τα διακινούμενα στο εμπόριο αλκοολούχα ποτά.
Η ανάμειξη δύο υδατικών διαλυμάτων αλκοόλης διαφορετικής συγκέντρωσης προκαλεί συνήθως μεταβολή του τελικού τελικού όγκου. Η ανάμειξη απεσταγμένου νερού με διάλυμα αλκοόλης με συγκέντρωση μικρότερη από 24% vol. προκαλεί μικρή αύξηση του συνολικού όγκου, ενώ η ανάμειξη δύο αλκοολικών διαλυμάτων με συγκέντρωση μεγαλύτερη από 24% vol. προκαλεί μείωση του τελικού όγκου. Το φαινόμενο της μεταβολής του όγκου κατά την ανάμειξη ανόμοιων διαλυμάτων εξηγείται από την έννοια του όρου μερικός γραμμομοριακός όγκος.
Τυπικές συγκεντρώσεις αλκοολούχων ποτών Επεξεργασία
Συνήθης περιεκτικότητα αιθυλικής αλκοόλης σε διάφορα αλκοολούχα ποτά.
| ποτό | τυπικός αλκοολικός βαθμός |
|---|---|
| μπύρα
(χαμηλή σε περιεκτικότητα αλκοόλης) |
0.05%–1.2% |
| μπύρα | 2%–12% (συνήθως 4%–6%) |
| κρασί | 9%–16% (συνήθως 12.5%–14.5%) |
| σάκε (ποτό από ρύζι) | 15% (ή 18%–20% εάν δεν αραιωθεί πριν την εμφιάλωση) |
| τεκίλα | 32%–60% (συνήθως 40%) |
| βότκα | 35%–50% (συνήθως 40%, ελάχιστο όριο 37.5% στην Ευρωπαϊκή Ενωση) |
| μπράντυ | 35%–60% (συνήθως 40%) |
| γκράπα | 37.5%–60% |
| ρούμι | 37.5%–80% |
| ούζο | 37.5%+ |
| κασάσα | 38%–54% |
| τζιν | 40%–50% |
| ουίσκι | 40%–68% (συνήθως 40%, 43% ή 46%) |
| αψέντι | 45%–89.9% |
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ International Organization of Legal Metrology