Αναπαραγωγή των κυνοειδών

Η αναπαραγωγή των κυνοειδών είναι η διαδικασία της σεξουαλικής αναπαραγωγής στους σκύλους, τους λύκους, τις αλεπούδες και άλλα είδη κυνοειδών.

Σεξουαλική ανατομία και ανάπτυξη κυνοειδούς Επεξεργασία

Γενικά Επεξεργασία

Στα οικόσιτα σκυλιά, η σεξουαλική ωριμότητα (εφηβεία) εμφανίζεται μεταξύ των ηλικιών 6 έως 12 μηνών και στα αρσενικά και στα θηλυκά, αν και αυτό μπορεί να καθυστερήσει μέχρι δύο ετών για ορισμένες μεγάλες φυλές.[1] Η εγκυμοσύνη είναι δυνατή κιόλας από τον πρώτο οιστρικό κύκλο, αλλά το ζευγάρωμα δεν συνιστάται πριν τον δεύτερο κύκλο.[2] Όπως και με άλλα εξημερωμένα είδη, η εξημέρωση έχει προκληθεί επιλεκτικά για υψηλότερη λίμπιντο, και για πιο πρώιμους και συχνότερους κύκλους αναπαραγωγής στους σκύλους παρά στους προγόνους τους.[3]

Ο αναπαραγωγικός κύκλος Επεξεργασία

Θηλυκός κύκλος Επεξεργασία

Η μέση διάρκεια του αναπαραγωγικού κύκλου για τα θηλυκά είναι 2-4 εβδομάδες. Τα θηλυκά φθάνουν σε σεξουαλική ωριμότητα (εφηβεία) μεταξύ 8 και 18 μηνών. Υπάρχει τεράστια μεταβλητότητα στην ηλικία ωρίμανσης μεταξύ των ρατσών, και ακόμη και σε μια ράτσα σκύλου.[4]

1. Ο πρόοιστρος, στον οποίο τα ωάρια στις ωοθήκες αρχίζουν να ωριμάζουν και τα επίπεδα οιστρογόνων αρχίζουν να αυξάνονται, είναι το πρώτο στάδιο του αναπαραγωγικού κύκλου. Κατά τη διάρκεια αυτού του σταδίου, τα αρσενικά έλκονται από μη δεκτικά θηλυκά. Αρχικά, τα χείλη του αιδοίου θα διογκωθούν και θα καταστούν εύκαμπτα και θα υπάρξουν μικρές ποσότητες αιματηρής κολπικής έκκρισης μαζί με σημάδια συχνής ούρησης και ανησυχίας. Ο πρόοιστρος γενικά διαρκεί 9 ημέρες.[4]

2. Ο οίστρος είναι το επόμενο στάδιο, στο οποίο τα επίπεδα οιστρογόνων είναι υψηλά, τα ώριμα ωάρια απελευθερώνονται από τις ωοθήκες και τα θηλυκά γίνονται διανοητικά και σωματικά δεκτικά στη συνουσία. Μόνο τότε, κατά τη διάρκεια του οίστρου, η συνουσία θα οδηγήσει σε εγκυμοσύνη.

Κατά τη διάρκεια του πρόοιστρου και του οίστρου, τα θηλυκά μπορεί να έχουν μια καθαρή έως αιματηρή έκκριση. Αυτό το στάδιο είναι επίσης γνωστό απλά ως "οίστρος". Η διάρκεια αυτών των κύκλων ποικίλλει σημαντικά μεταξύ των ζώων. Ο πρόοιστρος και ο οίστρος μπορεί να διαρκέσει κάπου μεταξύ 5 ημερών έως και 21 ημέρες.[4]

3. Ο δίοιστρος είναι η περίοδος που ακολουθεί το ζευγάρωμα. Ο δίοιστρος διαρκεί περίπου 56 έως 58 ημέρες σε έγκυο θηλυκό, και 60 έως 100 ημέρες σε μη έγκυο θηλυκό. Κατά τη διάρκεια των δύο αυτών περιόδων, τα επίπεδα προγεστερόνης είναι υψηλά. Επειδή το ορμονικό προφίλ ενός έγκυου θηλυκού και ενός θηλυκού σε δίοιστρο είναι το ίδιο, μερικές φορές ένα μη έγκυο θηλυκό θα περάσει από μια περίοδο ψευδοεγκυμοσύνης. Κατά τον χρόνο εκείνο μπορεί να πάρει βάρος, να έχει ανάπτυξη του μαστικού αδένα, να παραγάγει γάλα και να παρουσιάσει συμπεριφορές φωλιάσματος.

4. Ο άνοιστρος είναι η περίοδος της αναπαραγωγικής αδράνειας. Το θηλυκό δεν έχει έλξη προς ή από το αρσενικό. Ο άνοιστρος γενικά διαρκεί τέσσερις έως πέντε μήνες.[4]

Συνουσία Επεξεργασία

 
Λύκοι που ζευγαρώνουν, Ζωολογικό κήπος Τάμα

Όπως συμβαίνει και με τα περισσότερα τετράποδα, η συνουσία των κυνοειδών περιλαμβάνει το αρσενικό να καβαλάει το θηλυκό από πίσω, μια στάση που αναφέρεται ως "doggy style", αλλά δεν έχει συγκεκριμένα γνωστή προέλευση. Όταν ένα αρσενικό κυνοειδές ενδιαφέρεται να καβαλήσει ένα θηλυκό, θα οσφρανθεί το αιδοίο του θηλυκού.[5] Εάν το θηλυκό είναι μη δεκτικό, μπορεί να καθίσει, να ξαπλώσει, να δαγκώσει, να αποτραβηχτεί, ή αλλιώς να μην συνεργάζεται. Εάν το θηλυκό είναι δεκτικό, θα παραμείνει ακίνητο και θα κρατήσει την ουρά του στο πλάι.[6] Το αρσενικό συχνά θα συνεχίσει να εξετάζει το πίσω μέρος του θηλυκού, προτού το καβαλήσει από πίσω ενώ επιχειρεί διείσδυση με το πέος του.[6]

Κατά τη στιγμή της διείσδυσης, το πέος του σκύλου δεν είναι σε στύση και μπορεί να διεισδύσει στο θηλυκό μόνο επειδή περιλαμβάνει ένα στενό οστό που ονομάζεται "βάκλον", χαρακτηριστικό των περισσότερων πλακουντοφόρων θηλαστικών. Όταν το αρσενικό επιτυγχάνει διείσδυση, συνήθως κρατάει το θηλυκό πιο σφιχτά και χώνει βαθιά. Είναι κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου που το πέος του αρσενικού επεκτείνεται και είναι σημαντικό ότι ο bulbus gland είναι αρκετά μέσα για να μπορέσει να παγιδεύσει το θηλυκό. Σε αντίθεση με την ανθρώπινη σεξουαλική επαφή, όπου το πέος του άνδρα συνήθως έρχεται σε στύση πριν εισέλθει στη γυναίκα, το ζευγάρωμα των κυνοειδών περιλαμβάνει το αρσενικό να διεισδύει πρώτα στο θηλυκό, και μετά συμβαίνει η διόγκωση του πέους σε στύση, η οποία συνήθως συμβαίνει ταχέως.[6]

 
Σκύλοι δεμένοι σε κόμπο

Τα αρσενικά κυνοειδή είναι από τα λίγα ζώα που έχουν τον bulbus glandis ή επίσης γνωστός από τα αγγλικά ως "κόμπος", μια σφαιρική περιοχή στυτικού ιστού στη βάση του πέους. Κατά τη διάρκεια του ζευγαρώματος, και μόνο αφότου το πέος του αρσενικού είναι πλήρως μέσα στον κόλπο του θηλυκού, ο bulbus gladis γεμίζει μέσα του με αίμα.[7] Στα κογιότ, όταν ο κόλπος του θηλυκού συστέλλεται στη συνέχεια, το πέος κλειδώνεται μέσα στο θηλυκό.[8] Αυτό είναι γνωστό ως "κόλλημα". Ενώ είναι χαρακτηριστικό του ζευγαρώματος στα περισσότερα κυνοειδή, το κόλλημα στο ζευγάρωμα έχει αναφερθεί ότι απουσιάζει[9] ή είναι πολύ σύντομο (λιγότερο από ένα λεπτό)[10] στα αφρικανικά αγριόσκυλα, πιθανώς λόγω της αφθονίας μεγάλων αρπακτικών στο περιβάλλον τους.[11]

Όταν το πέος είναι κολλημένο στον κόλπο από τον bulbus glandis, η συμπεριφορά ώθησης σταματάει και το αρσενικό συνήθως θα σηκώσει το ένα πόδι και θα το στρέψει πάνω από την πλάτη του θηλυκού καθώς γυρίζει γύρω. Τα δύο στέκονται με τους γλουτούς τους να αγγίζονται και το πέος κολλημένο μέσα στον κόλπο καθώς σημβαίνει εκσπερμάτιση, μειώνοντας έτσι τη διαρροή σπέρματος από τον κόλπο.[12][13][14] Μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, τυπικά μεταξύ 5 και 20 λεπτών[15] (αλλά μερικές φορές περισσότερο), ο bulbus glandis αποδιογκώνεται, επιτρέποντας στο ζευγάρι να διαχωριστεί. Οι παρθένοι σκύλοι μπορούν να γίνουν αρκετά αναστατωμένοι όταν βρεθούν ανίκανοι να χωριστούν κατά τη διάρκεια της πρώτης τους συνουσίας, και ίσως προσπαθήσουν να τραβηχτούν ή να τρέξουν. Οι κυνοτρόφοι συχνά προτείνουν ότι είναι κατάλληλο για τους εκπαιδευτές σκύλων να προσπαθήσουν να ηρεμήσουν τα σκυλιά που ζευγαρώνουν αν παρουσιάσουν άγχος μόλις επιτευχθεί αυτό το στάδιο. Μετά το ζευγάρωμα, το αρσενικό συνήθως γλείφει το πέος του και την ακροποσθία του.[16]

Ζευγάρωμα σκύλων Επεξεργασία

 
Αυτά τα αδέλφια γεννήθηκαν από μητέρα αυστραλιανό ποιμενικό που είχε περιπλανηθεί ελεύθερη, αποτελώντας ένδειξη ύπαρξης διαφορετικών πατέρων.

Συλλογή σπέρματος Επεξεργασία

Ετοιμάζεται ένα τεχνητό αιδοίο, που είναι μια λεπτή κωνική θήκη από λατέξ που καταλήγει σε έναν αποστειρωμένο σωλήνα συλλογής. Το εσωτερικό της θήκης από λατέξ λιπαίνεται ελαφρά. Στο αρσενικό επιτρέπεται να οσφρανθεί ένα θηλυκό σε οίστρο. Εμπειρογνώμονες συνεργάτες συνεργάζονται άμεσα στη διαδικασία. Οι νέοι σκύλοι συχνά απαιτούν ενθάρρυνση με τη μορφή χειροκίνητης διέγερσης.[17] Γενικά το αρσενικό θα καβαλήσει το θηλυκό και ο συλλέκτης θα κατευθύνει γρήγορα το πέος του σκύλου στη θήκη από λατέξ. Το αρσενικό εκσπερματώνει και το σπέρμα συλλέγεται στον σωλήνα. Το σπέρμα στη συνέχεια αναρροφάται σε μια μακριά λεπτή πιπέτα.[7]

Διασταυρώσεις Επεξεργασία

Οι διασταυρωμένοι σκύλοι είναι σκύλοι ανάμικτης ράτσας που εκτρέφονται σκόπιμα από γονείς δύο καθιερωμένων ρατσών.[εκκρεμεί παραπομπή] Μελέτες έχουν δείξει ότι οι διασταυρωμένοι σκύλοι έχουν πολλά επιθυμητά αναπαραγωγικά χαρακτηριστικά. Οι Σκοτ και Φούλερ[18] διαπίστωσαν ότι οι διασταυρωμένοι σκύλοι ήταν ανώτερες μητέρες σε σύγκριση με τις καθαρόαιμες μητέρες, παράγοντας περισσότερο γάλα και δίνοντας καλύτερη φροντίδα. Αυτά τα πλεονεκτήματα οδήγησαν σε μειωμένη θνησιμότητα στους απογόνους των διασταυρωμένων σκύλων· ωστόσο, οι ιδιότητες των διασταυρωμένων σκύλων δεν είναι προβλέψιμες.[εκκρεμεί παραπομπή] Για παράδειγμα, το Λαμπραντόρ x Κανίς ("Λαμπραντούντλ") μπορεί να κληρονομήσει το τρίχωμα είτε του λαμπραντόρ, είτε του κανίς, είτε ανάμιξη.[εκκρεμεί παραπομπή]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «Reproductive performance». ilri. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2015. 
  2. 5361/the_normal_canine.htm[νεκρός σύνδεσμος], Dr B Eilts, Louisiana State University School of Veterinary Medicine, "Normal Canine Reproduction" retrieved 10 April 2013
  3. «What to Expect when Your Dog is Pregnant». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιουλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουνίου 2019. 
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 [1] Αρχειοθετήθηκε 2013-04-21 στο Wayback Machine., Dr B Eilts, LSU Veterinary Medicine, "The Normal Canine Estrous Cycle" retrieved 10 April 2013.
  5. Edward C. Feldman· Richard William Nelson (2004). Canine and Feline Endocrinology and Reproduction. Elsevier Health Sciences. ISBN 978-0-7216-9315-6. 
  6. 6,0 6,1 6,2 Dan Rice (3 Οκτωβρίου 2008). The Complete Book of Dog Breeding. Barron's Educational Series. σελίδες 51–. ISBN 978-0-7641-3887-4. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2013. 
  7. 7,0 7,1 «Semen Collection from Dogs». Arbl.cvmbs.colostate.edu. 14 Σεπτεμβρίου 2002. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2012. 
  8. Bekoff, M.; Diamond, J. (May 1976). «Precopulatory and Copulatory Behavior in Coyotes». Journal of Mammalogy (American Society of Mammalogists) 57 (2): 372–375. https://archive.org/details/sim_journal-of-mammalogy_1976-05_57_2/page/372. 
  9. Kleiman, D. G. (1967). «Some Aspects of Social Behavior in the Canidae». Integrative and Comparative Biology 7 (2): 365–372. doi:10.1093/icb/7.2.365. 
  10. Creel, S. (1998-08-27), «Social organization and effective population size in carnivores», στο: Caro, T. M., επιμ., Behavioral ecology and conservation biology, Oxford University Press, σελ. 246–270, ISBN 978-0-19-510490-5, http://google.com/books?id=Pn4jHskZ7F0C&pg=PA256 
  11. Kleiman, D. G.; Eisenberg, J. F. (1973). «Comparisons of canid and felid social systems from an evolutionary perspective». Animal Behaviour 21 (4): 637–659. doi:10.1016/S0003-3472(73)80088-0. PMID 4798194. https://archive.org/details/sim_animal-behaviour_1973-11_21_4/page/637. 
  12. Social Behaviour In Animals
  13. Biological Exuberance: Animal Homosexuality and Natural Diversity
  14. The Illustrated Encyclopedia of North American Mammals
  15. Ruvinsky, A.· Sampson, J. (2001). The genetics of the dog. CABI. σελίδες 564 (see p. 407). ISBN 978-0-85199-520-5. OCLC 45707635. 
  16. Bonnie V. G. Beaver (2009). Canine Behavior: Insights and Answers. Elsevier Health Sciences. σελίδες 197–. ISBN 978-1-4160-5419-1. 
  17. Veterinary Medicine. Veterinary Medicine Publishing Company. 1989. Ανακτήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2013. 
  18. John Paul Scott· John L. Fuller (1974). Dog Behavior.