Βικιπαίδεια

Αντρέ-Ζακ Γκαρνερέν

εφευρέτης του αλεξιπτώτου χωρίς πλαίσιο

Ο Αντρέ-Ζακ Γκαρνερέν (γαλλικά: André-Jacques Garnerin‎‎, 31 Ιανουαρίου 1769 – 18 Αυγούστου 1823) ήταν Γάλλος αεροστατιστής και εφευρέτης του αλεξιπτώτου χωρίς πλαίσιο. Ορίστηκε Επίσημος Αεροναυτικός της Γαλλίας.

Αντρέ-Ζακ Γκαρνερέν
Σκιτσο του Αντρέ-Ζακ Γκαρνερέν από τον Έντουαρντ Χωκ Λόκερ εν όψει της πτήσης του στις 5 Ιουλίου 1802
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		André-Jacques Garnerin
Γέννηση31 Ιανουαρίου 1769 (1769-01-31)
Παρίσι, Γαλλία
Θάνατος18 Αυγούστου 1823 (54 ετών)
Παρίσι, Γαλλία
Αιτία θανάτουεργατικό ατύχημα
Συνθήκες θανάτουθανατηφόρο δυστύχημα
ΕθνικότηταΓάλλος
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[1]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταεφευρέτης, αεροστατιστής, αλεξιπτωτιστής
Γνωστός γιαπρωτοπόρος αεροστατιστής και αλεξιπτωτιστής
Οικογένεια
ΣύζυγοςΖαν Ζενεβιέβ Λαμπρός
ΣυγγενείςΖαν-Μπατίστ-Ολιβιέ Γκαρνερέν (1766–1849) (αδελφός)
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα
Ο Κύριος και η Κυρία Γκαρνερέν (Κριστόφ Χάλερ φον Χάλερσταϊν, περ. 1803)
Η Σιτογιέν Ανρί συνοδεύοντας τον Γκαρνερέν σε μια πολυδιαφημισμένη και αμφισβητίσημη πτήση στις 8 Ιουλίου 1798.
Σχηματική αναπαράσταση του αλεξιπτώτου που χρησιμοποίησε ο Γκαρνερέν στο Παρκ Μονσώ στις 22 Οκτωβρίου 1797. Η εικονογράφηση χρονολογείται από τις αρχές του 19ου αιώνα.
Ο Γκαρνερέν ελευθερώνοντας το αερόστατο και πραγματοποιώντας προσγείωση με την βοήθεια αλεξιτπώτου, 1797. Αναπαράσταση από τα τέλη του 19ου αιώνα.

Βιογραφία Επεξεργασία

Ο Γκαρνερέν γεννήθηκε στο Παρίσι. Αιχμαλωτίστηκε από Βρετανικά στρατεύματα κατά την πρώτη φάση των Πολέμων της Γαλλικής Επανάστασης, την περίοδο 1792–1797, παραδόθηκε στους Αυστριακούς και κρατήθηκε ως αιχμάλωτος πολέμου στην Βούδα της Ουγγαρίας για τρια χρόνια.[2]

Αερόστατα και αλεξίπτωτα Επεξεργασία

Αερόστατα Επεξεργασία

Ο Γκαρνερέν, μαθητής του πρωτοπόρου της αεροστατικής Ζακ Σαρλ, ενεπλάκη με τις πτήσεις αεροστάτων θερμού αέρα, και εργάστηκε με τον αδελφό του Ζαν-Μπατίστ-Ολιβιέ Γκαρνερέν (1766–1849) στις περισσότερες δραστηριότητες του σχετικά με αερόστατα.[3] Εν τέλει διορίστηκε Επίσημος Αεροναυτικός της Γαλλίας.

Ο Γκαρνερέν ξεκίνησε τα πειράματα με τα πρώιμα αλεξίπτωτα που βασιζόταν σε συσκευές σχήματος ομπρέλας και πραγματοποίησε την πρώτη προσγείωση με αλεξίπτωτο (με γόνδολα) χρησιμοποιώντας μεταξένιο αλεξίπτωτο στις 22 Οκτωβρίου 1797 στο Παρκ Μονσώ, του Παρισιού (1η Μπρυμαίρ Έτους ΣΤ΄ κατά το Δημοκρατικό ημερολόγιο).[4] Το πρώτο αλεξίπτωτο του Γκαρνερέν έμοιαζε με κλειστή ομπρέλα προτού απογειωθεί, και διέθετε έναν πάσσαλο να διαπερνά το κέντρο του και ένα σκοινί που περνούσε μέσα από μια σωλήνα στον πάσσαλο, το οποίο ένωνε τον πάσσαλο με το αερόστατο.[4] Ο Γκαρνερέν επέβαινε σε καλάθι προσδεμένο με το κάτω μέρος του αλεξιπτώτου. Σε υψόμετρο περίπου 1.000 μέτρων (3.000 πόδια) απέκοψε το σχοινί που ένωνε το αλεξίπτωτο με το αερόστατο.[4] Το αερόστατο συνέχισε να κινείται προς τα πάνω ενώ ο Γκαρνερέν, με το καλάθι και το αλεξίπτωτο, έπεσε.[4] Το καλάθι περιστράφηκε βίαια κατά την κάθοδο,[Note 1] στη συνέχεια τινάχτηκε και κομματιάστηκε, αλλά ο Γκαρνερέν ήταν αβλαβής.[4] Το αλεξίπτωτο από λευκό καμβά είχε σχήμα ομπρέλας και διάμετρο περίπου 7 μέτρων (23 πόδια).[5]

Ο Γκαρνερέν πραγματοποίησε τακτικές δοκιμές και επιδείξεις στο Παρκ Μονσώ του Παρισιού από το 1797, εκ των οποίων μία έγινε cause célèbre (περίφημη υπόθεση) όταν το 1798 ανακοίνωσε πως στην επόμενη του πτήση θα υπήρχε γυναίκα επιβάτης. Αν και το κοινό και ο τύπος ήταν υπέρ, αναγκάστηκε να εμφανιστεί σε αξιωματικούς του Κεντρικού Αστυνομικού Γραφείου για να δικαιολογήσει το σχέδιο του. Υπήρχε ανησυχία σχετικά με την επίδραση της μειωμένης πίεσης του αέρα στα όργανα του ευαίσθητου γυναικείου σώματος και της απώλειας αισθήσεων, καθώς και ηθικές εμπλοκές σχετικά με το μια γυναίκα να βρίσκεται τόσο κοντά σε άνδρα. Μη έχοντας ικανοποιηθεί από τις απαντήσεις του Γκαρνερέν, η αστυνομία εξέδωσε ένταλμα εναντίον του, απαγορεύοντας την πτήση του για το λόγο πως η νεαρή γυναίκα δέσμευε τον εαυτό της σε μια επιχείρηση χωρίς να ξέρει τις πιθανές συνέπειες. Μετά από περεταίρω διαβουλεύσεις με τον Υπουργό Εσωτερικών και τον Υπουργό Αστυνομίας το ένταλμα ακυρώθηκε για τους λόγους πως «Δεν ήταν πιο σκανδαλώδες το να βλέπουμε δύο άτομα διαφορετικού φύλου να ανεβαίνουν σε ένα αερόστατο από το να τους δούμε να ανεβαίνουν σε μια άμαξα». Συμφώνησαν επίσης πως η απόφαση της γυναίκας ήταν απόδειξη της εμπιστοσύνης της στο πείραμα και προσωπική της επιθυμία.[2]

Η Σιτογιέν Ανρί είχε ήδη επιλεγεί, έτσι όταν η απαγόρευση άρθηκε ο Γκαρνερέν ήταν έτοιμος να προχωρήσει. Διαφήμισε την πτήση του στην L'Ami des Lois (Παριζιάνικη εφημερίδα που εκδιδόταν την περίοδο 1795–1798[6]) :

Η νεαρή σιτογιέν (πολίτισσα) η οποία θα με συνοδεύσει είναι χαρούμενη που βλέπει την ημέρα του ταξιδιού να πλησιάζει. Θα απογειωθώ μαζί της από το Παρκ Μονσώ,[Note 2] κάποια στιγμή στις επόμενες δέκα μέρες.

Στις 8 Ιουλίου 1798 μεγάλο πλήθος θεατών συγκεντρώθηκε στο Παρκ Μονσώ για να παρακολουθήσει την απογείωση. Σύμφωνα με όλες τις αναφορές η Σιτογιέν Ανρί ήταν νεαρή και όμορφη, και αυτή μαζί με τον Γκαρνερέν πραγματοποίησε πολλούς γύρους στο πάρκο για να λάβει τις επευφημίες του κοινού προτού εισέλθει στο καλάθι του αεροστάτου με την βοήθεια του αστρονόμου, Ζερόμ Λαλάντ. Το ταξίδι του αεροστάτου συνέβη χωρίς κανένα πρόβλημα και ολοκληρώθηκε στο Γκουσαινβίλ περίπου 30 χιλιόμετρα (19 μίλια) βόρεια του Παρισιού.

Περιοδεία στην Αγγλία Επεξεργασία

Ο Αντρέ-Ζακ κατείχε την θέση του Επίσημου Αεροναυτικού της Γαλλίας, και έτσι επισκέφθηκε την Αγγλία μαζί με την σύζυγο του Ζαν Ζενεβιέβ το 1802 κατά την διάρκεια της Ειρήνης της Αμιένης. Το ζευγάρι πραγματοποίησε αρκετές πτήσεις επίδειξης. Το απόγευμα της 21ης Σεπτεμβρίου 1802, ο Αντρέ-Ζακ απογειώθηκε με το αερόστατο υδρογόνου του από το Volunteer Ground στην North Audley Street, της Πλατείας Γκρόσβενορ και πραγματοποίησε κάθοδο με αλεξίπτωτο σε χωράφι κοντά στο Σεντ Πάνκρες.[7] Η επίδειξη αυτή είχε ως αποτέλεσμα την δημιουργία αυτής της Αγγλικής λαϊκής μπαλάντας:

Bold Garnerin went up (Ο τολμηρός Γκαρνερέν απογειώθηκε)
Which increased his Repute (Κάτι που αύξησε την υπόληψη του)
And came safe to earth (Και επέστρεψε ασφαλής στην γη)
In his Grand Parachute. (Με το Μεγάλο Αλεξίπτωτο του)[8]

Επίσης πραγματοποίησε την δεύτερη του απογείωση με αερόστατο στην Αγγλία με τον Έντουαρντ Χωκ Λόκερ στις 5 Ιουλίου 1802 από το Γήπεδο Κρίκετ Lord's στο Σεντ Τζονς Γουντ του Λονδίνου, ταξιδεύοντας για 27,4 χιλιόμετρα (17 μίλια) από εκεί προς το Τσίνγκφορντ σε 15 μόνο λεπτά και μετέφερε συστατική επιστολή που έγραψε ο Πρίγκιπας Αντιβασιλέας για να την παραδώσει σε οποιουδήποτε το χωράφι θα προσγειωνόταν.[9] Όμως, όταν συνεχίστηκε ο πόλεμος μεταξύ Γαλλίας και Μεγάλης Βρετανίας αναγκάστηκε να αποχωρήσει στην ηπειρωτική Ευρώπη όπου, στις 3–4 Οκτωβρίου 1803, κάλυψε απόσταση 395 χιλιομέτρων (245 μίλια) μεταξύ Παρισιού και Κλάουζεν (Γερμανία) με το αερόστατό του.

Οικογένεια Επεξεργασία

Στις περισσότερες δραστηριότητες με αερόστατα ο Αντρέ-Ζακ εργάστηκε με τον αδελφό του Ζαν-Μπατίστ-Ολιβιέ Γκαρνερέν (1766–1849).[3]

Ζαν Γκαρνερέν Επεξεργασία

Η μαθήτρια του Ζαν Ζενεβιέβ Λαμπρός, η οποία αργότερα έγινε σύζυγός του, ασχολούνταν επίσης με τα αερόστατα και έγινε η πρώτη γυναίκα αλεξιπτωτίστρια. Η Λαμπρός πέταξε για πρώτη φορά στις 10 Νοεμβρίου 1798 και ήταν μια από τις πρώτες γυναίκες που πέταξαν με αερόστατο, και στις 12 Οκτωβρίου 1799 έγινε η πρώτη γυναίκα που πραγματοποίησε πτήση με αλεξίπτωτο, από υψόμετρο 900 μέτρων.

Ελίζα Γκαρνερέν Επεξεργασία

Η ανηψιά του Ελίζα Γκαρνερέν (γενν. 1791),[10] έμαθε να πετά με αερόστατα σε ηλικία 15 ετών και πραγματοποίησε 39 επαγγελματικές προσγειώσεις με αλεξίπτωτο από το 1815 έως το 1836 σε Ιταλία, Ισπανία, Ρωσία, Γερμανία και Γαλλία.[11][12][13][Note 3]

Θάνατος Επεξεργασία

Ο Γκαρνερέν απεβίωσε σε εργατικό ατύχημα όταν χτυπήθηκε ξύλινη δοκό ενώ κατασκεύαζε ένα αερόστατο στο Παρίσι στις 18 Αυγούστου 1823.

Κληρονομιά Επεξεργασία

Το πρώτο άλμα με αλεξίπτωτο του Γκαρνερέν τιμήθηκε από την Google μέσω ενός Google Doodle στις 22 Οκτωβρίου 2013.[14]

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Σημειώσεις Επεξεργασία

  1. ↑ Το 1804 ο Ζερόμ Λαλάντ εισήγαγε την χρήση μιας οπής στον θόλο ώστε να μειωθούν οι βίαιες ταλαντώσεις.
  2. ↑ Το Παρκ Μονσώ βρίσκεται στο 8ο Διαμέρισμα του Παρισιού και φημίζεται λόγω των δημόσιων επιδείξεων του Γκαρνερέν. Προηγουμένως ήταν γνωστό ως «Παρκ ντε Μουσσώ» και αναφέρεται σε αρκετές πηγές. (Το Μουσσώ-συρ-Σεν είναι μικρή πόλη περίπου 70 χιλιόμετρα από το Παρίσι.)
  3. ↑ Η Ελίζαμπεθ Γκαρνερέν ήταν γνωστή κυρίως στην Ιταλία, όπου αποκαλούνταν "Prima Aeroporista" (ή Πρώτη Αλεξιπτωτίστρια) της Γαλλίας όταν πραγματοποίησε την 22η και την 23η κάθοδο στο Μιλάνο (5 Μαρτίου και 5 Απριλίου 1824 αντίστοιχα). Το κοινό ευχαριστήθηκε όταν κυμάτιζε τόσο την Γαλλική όσο και την Ιταλική σημαία στο καλάθι.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12651286v. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ 2,0 2,1 William Shepard Walsh (1913). A Handy Book of Curious Information: Comprising Strange Happenings in the Life of Men and Animals, Odd Statistics, Extraordinary Phenomena, and Out of the Way Facts Concerning the Wonderlands of the Earth. J. B. Lippincott Company. 
  3. ↑ 3,0 3,1 «André-Jacques Garnerin». www.britannica.com. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2017. 
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Soden, Garrett (2005). Defying Gravity: Land Divers, Roller Coasters, Gravity Bums, and the Human Obsession with Falling. USA: W. W. Norton & Company. σελ. 21–22. ISBN 978-0-393-32656-7. 
  5. ↑ «André-Jacques Garnerin». www.techno-science.net. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2020. 
  6. ↑ «The Genesis of Napoleonic Propaganda». www.gutenberg-e.org. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2017. 
  7. ↑ Lucas, John (9 Σεπτεμβρίου 2002). «Monsieur Garnerin Drops In». www.historytoday.com. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2017. 
  8. ↑ «Flights of Fancy». printsgeorge.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Μαρτίου 2009. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2017. 
  9. ↑ Smith, Thomas (1833). A topographical and historical account of the parish of St. Mary-le-Bone. London: John Smith. σελ. 203. 
  10. ↑ «Elisa Garnerin, French aeronaut - Stock Image H407/0374 - Science Photo Library». www.sciencephoto.com. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2020. 
  11. ↑ Duhem, Jules (1943). Histoire des idées aéronautiques avant Montgolfier. Paris: Nouvelles Editions Latines. σελ. 263. 
  12. ↑ Aeronautics and Space Flight Collections της Catherine Scott, 1985
  13. ↑ «Elisa Garnerin - Women in Sports Women's Sports». www.makeithappen.com (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαΐου 2016. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2020. 
  14. ↑ «216th Anniversary of the First Parachute Jump». Google. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2017. 

Άλλες πηγές Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αντρέ-Ζακ_Γκαρνερέν&oldid=9703606"