Αούγκουστ Ζαλέσκι
Ο Αούγκουστ Ζαλέσκι (πολωνικά: August Zaleski) (13 Σεπτεμβρίου 1883 - 7 Απριλίου 1972) ήταν Πολωνός οικονομολόγος, ελευθεροτεκτονιστής,[10] πολιτικός και διπλωμάτης. Ήταν δύο φορές Υπουργός Εξωτερικών της Δημοκρατίας της Πολωνίας και διετέλεσε ο 6ος Πρόεδρος της Πολωνίας στη 2η πολωνική εξόριστη κυβέρνηση.
.jpg){kind=small}
Ζωή και καριέρα Επεξεργασία
Ο Αούγκουστ Ζαλέσκι γεννήθηκε στη Βαρσοβία στις 13 Σεπτεμβρίου 1883. Το 1901 αποφοίτησε από ένα γυμνάσιο στην Πράγκα και έγινε βιβλιοθηκονόμος στην οικογένεια Κρασίνσκι, αλλά αργότερα μετακόμισε στο Λονδίνο, όπου αποφοίτησε με μεταπτυχιακό τίτλο από την Σχολή Οικονομικών του Λονδίνου. Δεν κατάφερε να επιστρέψει στην Πολωνία κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και, το 1917, άρχισε να δίνει διαλέξεις στα πολωνικά στο Λονδίνο. Εκείνη την εποχή ενδιαφέρθηκε επίσης για τον ελευθεροτεκτονισμό και ήταν ένας από τους συνεργάτες της Πολωνικής Εθνικής Επιτροπής, του θεσμού που επρόκειτο να γίνει ο εκπρόσωπος της Πολωνίας στην Τριπλή Συνεννόηση. Ως εκ τούτου, ήταν ένας από τους απεσταλμένους του Ρόμαν Ντμόφσκι για να διαβεβαιώσει τους Άγγλους πολιτικούς ότι οι Πολωνικές Λεγεώνες του Γιούζεφ Πιουσούτσκι θα συμμαχήσουν με τις Κεντρικές Δυνάμεις για να πολεμήσουν τη Ρωσία, και όχι τη Δύση.
Το 1918, όταν η Πολωνία ανέκτησε την ανεξαρτησία της, ο Ζαλέσκι αποδείχτηκε επιδέξιος διπλωμάτης και υπηρέτησε σε διάφορες θέσεις σε πρεσβείες της Πολωνίας στην Ελβετία, στην Ελλάδα και στην Ιταλία και ήταν ένας από τους Πολωνούς απεσταλμένους στην Κοινωνία των Εθνών.[11] Μετά το Πραξικόπημα του Μαΐου του 1926, συμμάχησε με το στρατόπεδο του Στρατάρχη Γιούζεφ Πιουσούτσκι και, μέχρι το 1932, κατείχε τη θέση του Υπουργού Εξωτερικών σε δύο συνεχόμενες κυβερνήσεις.
Τον Ιούνιο του 1932, ο Ζαλέσκι παρευρέθηκε σε μια σύνοδο της Κοινωνίας των Εθνών στη Γενεύη, όταν βρήκε τον εαυτό του στη μέση της κρίσης του Ντάντσιχ, καθώς έμαθε ότι το πλοίο καταστροφέας ORP Wicher είχε σταλεί στο λιμάνι της Ελεύθερης Πόλης του Ντάντσιχ (σύγχρονο Γκντανσκ, Πολωνία) χωρίς την άδεια της Γερουσίας της Ελεύθερης Πόλης.[12] Παρόλο που ο Ζαλέσκι δεν είχε ενημερωθεί προσωπικά ότι το Wicher πήγαινε στο Ντάντσιχ, υπερασπίστηκε την Πολωνία στη Συνέλευση και το Συμβούλιο της Κοινωνίας των Εθνών.[13] Σε συνομιλίες με τον Γενικό Γραμματέα, Σερ Έρικ Ντράμοντ, με αντάλλαγμα τη δέσμευση ότι η Πολωνία δεν θα στείλει το Wicher πίσω στο Ντάντσιχ όταν είχε προγραμματιστεί να επισκεφθεί το γερμανικό θωρηκτό Schlesien, μια αντιπαράθεση που θα μπορούσε ενδεχομένως να προκαλέσει έναν πόλεμο Γερμανίας-Πολωνίας. Ο Ζαλέσκι ήθελε την Κοινωνία των Εθνών να ασκήσει πίεση στην Ελεύθερη Πόλη για να επιλύσει το ζήτημα του λιμένα σχετικά με το δικαίωμα του Πολωνικού Πολεμικού Ναυτικού να χρησιμοποιήσει το λιμάνι του Ντάντσιχ και κατάφερε να επιτύχει ικανοποιητική απόφαση για την Πολωνία.[13] Η προσφορά του Ζαλέσκι έγινε δεκτή και ο Ντράμοντ πίεσε με επιτυχία την Ελεύθερη Πόλη για να διευθετήσει το ζήτημα του λιμένα με τρόπο ευνοϊκό για την Πολωνία.[13]
Μεταξύ 1928 και 1935, ο Ζαλέσκι ήταν μέλος της πολωνικής Γερουσίας. Στο τέλος της θητείας του, αποσύρθηκε από την ενεργό πολιτική και έγινε πρόεδρος της Bank Handlowy (Εμπορική Τράπεζα), μιας από τις πιο γνωστές πολωνικές τράπεζες της εποχής. Κατείχε αυτή τη θέση μέχρι την εισβολή στην Πολωνία (1939), όταν εκκένωσε με επιτυχία τα περιουσιακά στοιχεία της εταιρείας του πρώτα στη Γαλλία και στη συνέχεια στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Στην εξορία, ο Αούγκουστ Ζαλέσκι έγινε ξανά υπουργός εξωτερικών, αυτή τη φορά στην κυβέρνηση του Στρατηγού Βουαντίσουαφ Σικόρσκι. Τον Ιούνιο του 1947, ο Ζαλέσκι ορίστηκε πρόεδρος της πολωνικής εξόριστης κυβέρνησης. Αρχικά υποστηριζόμενος από μεγάλο μέρος της πολωνικής διασποράς (Polonia), ονόμασε τον Στρατηγό Ταντέους Μπουρ-Κομορόφσκι ως πρωθυπουργό. Ωστόσο, μέχρι το τέλος της επταετούς θητείας του, ο Ζαλέσκι αντιμετώπιζε αντιπολίτευση και διαφωνούσε με μεγάλο μέρος της πολιτικής ελίτ. Η απάντησή του ήταν να παρατείνει τη θητεία του και να ορίσει πρωθυπουργό τον Στανίσουαφ Ματσκιέβιτς. Πολλοί Πολωνοί στην εξορία (μεταξύ τους ο Μπουρ-Κομορόφσκι και ο Βουαντίσουαφ Άντερς) το θεώρησαν παράνομο και δημιούργησαν το Συμβούλιο των Τριών σε απάντηση. Ήταν μια προσωρινή τριανδρία που κατείχε το ρόλο του προέδρου της Πολωνίας έως ότου ο Ζαλέσκι παραιτήθηκε σωστά από τη θέση του. Ωστόσο, στην πραγματικότητα, για σχεδόν είκοσι χρόνια, το Συμβούλιο και ο Ζαλέσκι διεκδίκησαν τη θέση ταυτόχρονα.
Ο Ζαλέσκι πέθανε στο Λονδίνο στις 7 Απριλίου 1972. Μεταξύ των εγγράφων του βρέθηκαν δύο αντικρουόμενες υποψηφιότητες για τον διάδοχό του: το ένα ονόμαζε τον Στανίσουαφ Οστρόφσκι και το άλλο, ίσως πλαστογραφημένο, ονόμαζε τον Γιούλιους Νοβίνα-Σοκολνίτσκι. Το Συμβούλιο των Τριών αποδέχθηκε το πρώτο και διαλύθηκε.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2017.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2014.
- ↑ (Αγγλικά) SNAC. w60r9xm2. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. zaleski-august. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 122595122. Ανακτήθηκε στις 14 Αυγούστου 2015.
- ↑ «Identifiants et Référentiels». (Γαλλικά) IdRef. Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. Ανακτήθηκε στις 21 Μαρτίου 2020.
- ↑ www
.ordens .presidencia .pt?idc=154. - ↑ Ανακτήθηκε στις 9 Ιανουαρίου 2022.
- ↑ http://www.loza-galileusz.pl/en/1.polscy.wolnomularze.php
- ↑ «AUGUST ZALESKI, 88, POLISH EXILES' CHIEF». nytimes.com.
- ↑ Wandycz 1988, σελ. 273.
- ↑ 13,0 13,1 13,2 Wandycz 1988, σελ. 237.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
- Αούγκουστ Ζαλέσκι στην Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Καλιφόρνια
- Βιογραφία Αρχειοθετήθηκε 2007-09-26 στο Wayback Machine.
Περαιτέρω ανάγνωση Επεξεργασία
- Αούγκουστ Ζαλέσκι: Minister Spraw Zagranicznych RP 1926–1932 w Swietle Wspomnien i Dokumentow από τον Πιοτρ Σ. Βάντιτς, με κριτική από την Άννα Μ. Τσιεντσιάλα στο Slavic Review, Τομ. 40, Νο. 3 (Φθινόπωρο, 1981), σελ. 492-493
- Βάντιτς, Πιοτρ Το Λυκόφως των Γαλλικών Ανατολικών Συμμαχιών, 1926-1936: Γαλλικές-Τσεχοσλοβακικές-Πολωνικές Σχέσεις από το Λοκάρνο έως την Αποκατάσταση της Ρηνανίας, Πρίνστον: Princeton University Press, 1988 (ISBN 9780691635255)