Ασκάρ Ακάγιεφ
Ο Ασκάρ Ακάγιεβιτς Ακάγιεφ (κιργ. Аскар Акаевич Акаев, γενν. 10 Νοεμβρίου 1944) είναι Κιργίσιος πολιτικός, που διετέλεσε Πρόεδρος της Κιργισίας από το 1990 μέχρι που ανατράπηκε τον Μάρτιο του 2005.
Οικογένεια και σπουδές Επεξεργασία
Ο Ακάγιεφ γεννήθηκε στο χωριό Κιζίλ Μπαϊράκ της τότε Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Κιργισίας, ως ο μεγαλύτερος από πέντε γιους μιας οικογένειας αγροτών κολλεκτίβας. Ο Ασκάρ έγινε μεταλλουργός σε τοπικό εργοστάσιο το 1961. Στη συνέχεια μετακόμισε στο Λένινγκραντ, όπου σπούδασε φυσικός και απεφοίτησε από το «Ινστιτούτο Μηχανικής και Οπτικής Ακριβείας» (το σημερινό Πανεπιστήμιο ITMO) του Λένινγκραντ το 1967, με πτυχίο στα μαθηματικά, τη μηχανική και την πληροφορική. Παρέμεινε στο Ινστιτούτο μέχρι το 1976, εργαζόμενος ως ερευνητής και δάσκαλος. Στο Λένινγκραντ συνάντησε και το 1970 νυμφεύθηκε τη Μαϊράμ (γενν. 1947), με την οποία απέκτησαν δύο γιους και δύο κόρες. Επέστρεψαν στην Κιργισία το 1977 και ο Ακάγιεφ έγινε καθηγητής στο Πολυτεχνείο του Φρούνζε. Μερικά από τα μετέπειτα μέλη του υπουργικού συμβουλίου της χώρας ήταν πρώην συμφοιτητές και φίλοι από τα φοιτητικά του χρόνια. Απέκτησε διδακτορικό το 1981 από το Ινστιτούτο Μηχανικής και Φυσικής της Μόσχας, έχοντας συγγράψει τη διατριβή του για ολογραφικά συστήματα αποθηκεύσεως και μετατροπής πληροφοριών. Το 1984 έγινε μέλος της Ακαδημίας Επιστημών της Κιργισίας, ανέλαβε αντιπρόεδρος της Ακαδημίας το 1987 και πρόεδρος της Ακαδημίας το 1989. Το ίδιο έτος εκλέχθηκε ως αναπληρωματικό μέλος στο Ανώτατο Σοβιετ της ΕΣΣΔ τον ίδιο χρόνο.
Πολιτική σταδιοδρομία Επεξεργασία
Στις 25 Οκτωβρίου 1990 το Ανώτατο Σοβιέτ της Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Κιργισίας (ΣΣΔΚ) πραγματοποίησε εκλογές για τη νεοσύστατη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας. Δύο υποψήφιοι διεξεδίκησαν την προεδρία, ο Πρόεδρος του Συμβουλίου Υπουργών της ΣΣΔΚ Απάς Τζουμαγκούλοφ και ο Πρώτος Γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος της ΣΣΔΚ Αμπσαμάτ Μασαλίγιεφ. Ωστόσο, ούτε ο Τζουμαγκούλοφ, ούτε ο Μασαλίγιεφ έλαβε την πλειοψηφία των ψηφισάντων. Σύμφωνα με το σύνταγμα της ΣΣΔΚ του 1978, και οι δύο υποψήφιοι αποκλείστηκαν και κανένας τους δεν μπορούσε να συμμετάσχει στον δεύτερο γύρο ψηφοφορίας. Δύο ημέρες αργότερα, στις 27 Οκτωβρίου, το Ανώτατο Σοβιετ επέλεξε τον Ακάγιεφ, που ήταν ουσιαστικά ένας υποψήφιος συμβιβασμού, για να υπηρετήσει ως πρώτος Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Το 1991 του προσφέρθηκε η θέση του Αντιπροέδρου της ίδιας της Σοβιετικής Ενώσεως από τον Πρόεδρο Μιχαήλ Γκορμπατσώφ, αλλά εκείνος αρνήθηκε. Ο Ακάγιεφ εξελέγη πρόεδρος της μετονομασμένης Δημοκρατίας της Κιργισίας σε μια προεδρική εκλογή χωρίς αντίπαλο στις 12 Οκτωβρίου 1991. Επανεξελέγη δύο φορές, εν μέσω ισχυρισμών για νοθεία, στις 24 Δεκεμβρίου 1995 και στις 29 Οκτωβρίου 2000.
Ο Ακάγιεφ θεωρήθηκε αρχικώς ως οικονομικά δεξιός φιλελεύθερος ηγέτης. Σχολίασε σε συνέντευξη το 1991 ότι «Αν και είμαι κομμουνιστής, η βασική μου στάση απέναντι στην ιδιωτική ιδιοκτησία είναι ευνοϊκή. Πιστεύω ότι η επανάσταση στον τομέα της οικονομίας δεν έγινε από τον Καρλ Μαρξ, αλλά από τον Άνταμ Σμιθ».[8] Μέχρι και το 1993 οι πολιτικοί αναλυτές έβλεπαν τον Ακάγιεφ ως «υπέρ της δημοκρατίας». Προώθησε ενεργά την ιδιωτικοποίηση γης και άλλων οικονομικών πόρων, ενώ διατηρούσε ένα σχετικά φιλελεύθερο καθεστώς σε σύγκριση με τις κυβερνήσεις των άλλων πρώην σοβιετικών κρατών της Κεντρικής Ασίας. Του χορηγήθηκε ισόβια ασυλία από τη δίωξη από την Κάτω Βουλή του Κοινοβουλίου το 2003. Στον τομέα της θρησκείας, ο Ακάγιεφ ήταν υποστηρικτικός του κιργισιανού «νεο-τενγκριστικού» κινήματος (ο τενγκρισμός είναι η αρχαία θρησκεία των Μογγόλων και των τουρκικών λαών).
Δείτε επίσης Επεξεργασία
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. akajew-askar.
- ↑ 2,0 2,1 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. ola2002142447. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2019.
- ↑ 3,0 3,1 (Αγγλικά) Prabook. 878982.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2019.
- ↑ (Σλοβακικά) archiv
.prezident .sk /schuster /index24b1 .html?372. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2021. - ↑ (Κινεζικά) Ministry of Education of the People's Republic of China. www
.moe .gov .cn /s78 /A22 /xwb _left /moe _829 /tnull _44386 .html. Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2019. - ↑ «Honorary Doctorates». (Αγγλικά) Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων Μόσχας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2019. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2019.
- ↑ «Akayev: 'All of a Sudden I Become President'», The Christian Science Monitor, 10 Ιανουαρίου 1991
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
- Βιογραφία του Ακάγιεφ από το ίδρυμα CIDOB Αρχειοθετήθηκε 2015-02-27 στο Wayback Machine.
- «Kyrgyz leader formally resigns», SBS World News, 5 Απριλίου 2005